Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΤΟΥ ΤΡΑΚ

ΜΑΡΙΑ ΠΕΤΡΙΤΣΗ

Εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ

Σελ. 390, Φεβρουάριος 2014

     Επτά άνθρωποι, άντρες και γυναίκες, σε διάφορες ηλικίες, όλοι όμως με ιδιαιτερότητες, εμμονές και παραξενιές, πρωταγωνιστούν στο καινούριο μυθιστόρημα της Μ. Πετρίτση.

     Η Οφηλία, μια νεαρή φοιτήτρια που της αρέσει η ατμόσφαιρα των λούμπεν, παρακμιακών κέντρων διασκέδασης. Ο Μπίλι που βλέπει στ’ όνειρό του «πως κάποιος σάρωνε ολόκληρη τη ζωή μου, περνώντας τα δεδομένα σε έναν αόρατο σκληρό δίσκο και καταγράφοντας ακόμη και την παραμικρή λεπτομέρεια που με αφορούσε». Η Μιράντα, μια ηθοποιός που μπλέκει σ’ ένα διαδικτυακό έρωτα ενώ όταν ξεκίνησε τη συμμετοχή στο συγκεκριμένο chat το έκανε για πλάκα. Η Ορτανσία, η κερκυραία ζωγράφος με το σημάδι στο πρόσωπο που θεωρεί τη φιλία υπέρτατο αγαθό. Η Μαριάνθη, το κορίτσι της καντίνας που «Στο διαδίκτυο το ψευδώνυμό μου είναι Foxy_Lady. Θα μπορούσε να είναι οποιοδήποτε άλλο φυσικά, όμως προτίμησα αυτό επειδή μου έδινε την αίσθηση μιας ελαφρότητα και μιας πονηριάς που στην πραγματική μου ζωή, παρ’ όλο που θα το ήθελα, δεν έχω. Ενδέχεται επίσης να δημιουργεί λανθασμένες εντυπώσεις για μένα στους συνομιλητές μου, όμως και αυτό μέσα στους κανόνες του διαδικτυακού παιχνιδιού είναι και με βολεύει». Ο Νύσης (εκ του Διονύσης), ευφυής σκηνοθέτης που μετά το χωρισμό του πηγαίνει στην Θεσσαλονίκη για να ανασυνταχθεί, μετά από σχετικά μακρά περίοδο απομόνωσης από όλους και όλα. Και τέλος η εμβληματική μορφή της Ρόζας. Μιας γυναίκας γύρω στα πενήντα, που ζει στην Κέρκυρα κι έχει πίσω της έντονο παρελθόν, αλλά φροντίζει να ζει κι ένα εξίσου έντονο παρόν.

     Όλα ξεκινούν από μία σύμπτωση. Δύο «ξένοι», ο Νύσης και η Ρόζα, θα βρεθούν στην ίδια πόλη (Θεσσαλονίκη), αργά ένα βράδυ, στο αγαπημένο στέκι του Νύση. Η γνωριμία τους θα πυροδοτήσει μια σειρά από γεγονότα, στα οποία η τύχη και η σύμπτωση θα παίξουν κυρίαρχο ρόλο. Τα γεγονότα αυτά, θα μπλέξουν τις ζωές των ηρώων σε ένα κουβάρι, που όταν πια ξετυλιχτεί, θα είναι διαφορετικοί άνθρωποι απ’ ότι στην αρχή της ιστορίας.

     Καλογραμμένο βιβλίο, με καλό χειρισμό του θέματος, ευφυή δομή (ο χωρισμός σε τρία μέρη με τους αντίστοιχους μονολόγους στο πρώτο και τρίτο), σωστά δομημένους χαρακτήρες, πράγμα δύσκολο στη συγκεκριμένη περίπτωση αφού ο καθένας έχει και την «πετριά» του, στο οποίο ξεχειλίζουν τα συναισθήματα, τα παιχνίδια της τύχης και η σύμπτωση.

Ο ΜΑΕΣΤΡΟΣ

METIN ARDITTI

Μετάφραση ΡΙΤΑ ΚΟΛΑΪΤΗ

Εκδόσεις ΚΑΛΕΝΤΗΣ

Σελ. 400, 2014

     Την άνοδο και την πτώση του έλληνα διευθυντή ορχήστρας Αλέξη Κανδύλη, περιγράφει στο νέο του μυθιστόρημα ο Μ. Αρντιτί, του οποίου το βιβλίο «Το Τουρκάκι» με είχε εντυπωσιάσει όταν το διάβασα το 2012 (υπάρχει αναρτημένη παρουσίαση γι’ αυτό το βιβλίο, τον Αύγουστο του 2012).   Όμως και ο «Μαέστρος» δεν πάει πίσω. Είναι εξίσου εντυπωσιακό.

     Ο Αλέκης Κανδύλης, βρίσκεται στον κολοφώνα της δόξας του. Κάθε κονσέρτο κι ένας θρίαμβος. Είναι το αγαπημένο παιδί του κοινού, των κριτικών αλλά και χαίρει ιδιαίτερης εκτίμησης στο χώρο του «σιναφιού» του. «Απ’ όλους τους μαέστρους που κυριαρχούν στις μεγάλες συμφωνικές αίθουσες ο Αλέξης Κανδύλης φαίνεται ο μόνος που είναι τόσο ακριβής και συνάμα τόσο λυρικός, τόσο κομψός, επίσης ο μόνος που μπορεί να ερμηνεύσει με τρόπο τόσο προσωπικό τα μνημειώδη έργα του μεγάλου ρεπερτορίου». Δυστυχώς όμως γι’ αυτόν, όλη αυτή η προσοχή και λατρεία προς το πρόσωπό του, αλλά και η πίεση των τραυμάτων της παιδικής ηλικίας, τον οδηγούν στην υπεροψία και την αλαζονεία. Και τότε διαπράττει την «ύβρη»: μια απρέπεια, μια λεκτική επίθεση προς ένα νεαρό μουσικό. «Στη διάρκεια της πρόβας της Φανταστικής Συμφωνίας, ακριβώς στο Dies Irae, ο ένας από τους τυμπανιστές έπαιζε στις κουίντες, όπως το απαιτούσε η παρτιτούρα. Το όργανό του ήταν μια καμπάνα ύψους ενός μέτρου και ο μουσικός έπρεπε να λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι ο ήχος που έβγαζε η καμπάνα έπρεπε να φτάνει στο κοινό ταυτόχρονα με τον ήχο των οργάνων που βρίσκονταν επί σκηνής. Καθώς η διαδρομή του ήταν μεγαλύτερη, έπρεπε να προβλέπει τη στιγμή του χτυπήματος σε συνάρτηση με αυτή τη διαφορά. Μετά από τέσσερις δοκιμές, η έλλειψη συγχρονισμού παρέμενε. Ο Αλέξης κάλεσε το μουσικό επί σκηνής και μπροστά σε όλη την ορχήστρα του είπε: «Και πέραν αυτού, τι άλλο κάνετε για να κερδίσετε τα προς το ζην σας;» Ο τυμπανίστας έδειχνε να μην καταλαβαίνει. Πικαρισμένος από τη σιωπή του, ο Αλέξης πρόσθεσε: «Στην πατρίδα μου, όπου υπάρχουν κουδούνες υπάρχουν και αγελάδες». Το κακόμοιρο παιδί ξέσπασε σε κλάματα».

     Η ιστορία αυτή, έκανε αμέσως το γύρο στους κύκλους των μουσικών και δημιούργησε αλγεινή εντύπωση. Η φήμη του κλονίζεται. Η αντίδρασή του είναι σπασμωδική κάτι που επιτείνει την αντίδραση πρώτα των μουσικών, στη συνέχεια των μουσικοκριτικών, αλλά και του κοινού που σύντομα του γυρίζει την πλάτη. Η πτώση του είναι αναπόφευκτη. Θα μπορέσουν οι λίγοι φίλοι που του έμειναν μετά αυτή του την περιπέτεια, να τον βοηθήσουν να ξανασταθεί στα πόδια του;

     Ένα εξαιρετικό βιβλίο, στο οποίο περιγράφεται με μοναδικό τρόπο ο κόσμος των μεγάλων μουσικών συνόλων, τον οποίο ο συγγραφέας γνωρίζει πολύ καλά, αλλά και οι ψυχολογικές διαδρομές του κεντρικού ήρωα, που ξαφνικά βλέπει τον κόσμο του να καταρρέει γύρω του και η ζωή του να αλλάζει δραματικά.

ΜΙΚΡΟΚΟΣΜΟΣ

MICHAEL CRICHTON/RICHARD PRESTON

Μετάφραση: ΣΤΑΥΡΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Εκδόσεις BELL

Σελ. 445, Ιούλιος 2014

     Ήμουν μικρό παιδί, γύρω στο 1968-69, όταν είδα στον κινηματογράφο μια ταινία που μου έκανε φοβερή εντύπωση. Σύμφωνα με το σενάριο, έπρεπε να γίνει μια χειρουργική επέμβαση σε ένα σημαντικό πρόσωπο, αφού κινδύνευε σοβαρά η ζωή του. Όμως οι γιατροί, είδαν ότι στο σημείο που υπήρχε το πρόβλημα, δεν μπορούσαν να επέμβουν από έξω. Τι μπορούσε να γίνει; Να ενεργοποιηθεί ένα επιστημονικό πρόγραμμα, που επέτρεπε τη σμίκρυνση αντικειμένων και ανθρώπων! Για να μην τα πολυλογώ, το πρόγραμμα ενεργοποιήθηκε, ένα ειδικό σκάφος επανδρωμένο με γιατρούς, μηχανικούς και άλλους επιστήμονες σμικρύνθηκε σε υπέρτατο βαθμό και εισήχθη στον οργανισμό του ασθενή με μια σύριγγα, μέσω της κυκλοφορίας του αίματος, ώστε οι ειδικοί να φτάσουν στο σημείο που υπήρχε το πρόβλημα και να σώσουν τη ζωή του ασθενή! Η ταινία-για όσους ενδιαφέρονται-έχει τίτλο Fantastic Voyage (δεν ξέρω τον τίτλο στα ελληνικά). Η σκηνοθεσία είναι του Ρ. Φλάισερ και πρωταγωνιστούν ο Στ. Μπόιντ, η Ρ. Γουέλς και άλλοι.

      Γιατί έκανα όλη αυτή την εισαγωγή; Επειδή το βιβλίο «Μικρόκοσμος» έχει θέμα τη σμίκρυνση, όπως και η ταινία. Όλα ξεκινούν όταν τρεις άντρες βρίσκονται νεκροί στο γραφείο ενός δικηγόρου στο Χονολουλού. «Και οι τρεις πέθαναν από μαχαιριές. Ο Γουίλι είχε κομμένη καρωτίδα και πέθανε από αιμορραγία στην πολυθρόνα του. Στην άλλη άκρη του δωματίου ήταν ένας νεαρός Κινέζος, που δεν ταυτοποιήθηκε ακόμη. Ίσως να ήταν ντόπιος. Ο λαιμός του ήταν κομμένος πέρα για πέρα, πέθανε στα γρήγορα από αιμορραγία. Το τρίτο θύμα ήταν εκείνος ο πορτογάλος με τη φωτογραφική μηχανή… ήταν και αυτός εκεί, γεμάτος κοψίματα-στο πρόσωπο, στο μέτωπο, στο χέρι, στα πόδια, στο σβέρκο. Δεν έχω ξαναδεί τέτοιο πράγμα… Έχουμε λοιπόν τρεις νεκρούς πετσοκομμένους σε ένα κλειδωμένο δωμάτιο. Χωρίς κίνητρο, χωρίς όπλο, χωρίς τίποτε».

     Τις ίδιες μέρες, εφτά μεταπτυχιακοί φοιτητές του Κέμπριτζ, βρίσκονται φιλοξενούμενοι της Εταιρείας Μικροτεχνολογίας Νάνιτζεν στη Χαβάη, για να ξεναγηθούν στις εγκαταστάσεις και να συζητήσουν με τους επικεφαλής της εταιρείας το ενδεχόμενο πρόσληψής τους. Όμως οι φοιτητές, ακούν πράγματα που δεν θα έπρεπε και τότε αναλαμβάνει δράση η συσκευή με το όνομα «Τανυστής». Και οι φοιτητές βρίσκονται αναπάντεχα στη θέση των οργανισμών που συνήθως μελετούν. Τώρα ο μόνος στόχος είναι η επιβίωση. Και μόνο όπλο οι γνώσεις που έχουν γι’ αυτόν τον μικροσκοπικό αλλά απίστευτα φονικό κόσμο που τους περιβάλλει.

     Ο Μ. Κράιτον, απόφοιτος της Ιατρικής σχολής του Χάρβαρντ, συγγραφέας του Jurassic Park, σεναριογράφος, παραγωγός και σκηνοθέτης του κινηματογράφου και της τηλεόρασης, αποκαλείται και ο «πατέρας του τεχνολογικού θρίλερ». Ξεκίνησε να γράφει το «Μικρόκοσμο» και ως το 2008 που έφυγε από τη ζωή, είχε προχωρήσει αρκετά. Το έργο κλήθηκε να ολοκληρώσει ο Ρ. Πρέστον. Οι δύο συγγραφείς, αναμειγνύοντας επιστημονικά δεδομένα και μυθοπλασία, δημιουργούν ένα εξαιρετικό βιβλίο, που διαβάζεται με κομμένη την ανάσα.