ΟΛΗ Η ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ΕΝΑ ΝΕΡΟ

ΒΑΣΩ ΚΟΖΩΝΗ ΤΟΥΜΠΑΝΟΥ
Εκδόσεις ΚΟΥΡΟΣ
Σελ. 177, Ιούνιος 2024

      

Ένα βυζαντινό εγκόλπιο (σε πολύ ελεύθερη μετάφραση θα μπορούσε να αποδοθεί σαν «μενταγιόν») που αλλάζει χέρια μεταξύ των γυναικών της ίδιας οικογένειας-γενιάς, αποτελεί τον συνδετικό κρίκο που ενώνει τις ζωές τους στη διάρκεια των τελευταίων 800 ετών!

     Το εγκόλπιο πρωτοφόρεσε στο λαιμό της η Αικατερίνα «Θαμάρ, Αγγελίνα, Κομνηνή, Δούκαινα, δεσποτίνα της Ηπείρου, Κυρία του Λεπάντο και της Βόνιτζας», όταν τον Αύγουστο του 1294, κατέπλευσε στην Απουλία «για να παντρευτεί τον μικρότερο γιο του βασιλιά της Νάπολης Φίλιππο ντ’ Ανζού, πρίγκιπα του Τάραντα». Ήταν ένας γάμος συμφέροντος. «Θυσία στον βωμό της βρώμικης συναλλαγής των εδαφικών συμφερόντων της οικογένειάς μου και της οικογένειας των Ανζού». Όπως και πολλοί ακόμη γάμοι γόνων βασιλικών, ισχυρών και αρχοντικών οικογενειών που με τον τρόπο αυτό, επεξέτειναν τα όρια των κτήσεών, των εδαφών και της επιρροής τους. «Χιλιάδες γυναίκες πριν και μετά από μένα, βασίλισσες και εθνικές, θα κλάψουν τη χαμένη νιότη και την παρθενία τους, τη ζωή τους ολόκληρη, έχοντας συνθλίψει τα αισθήματα τους».

     Το εγκόλπιο μεταβιβάζεται-κληρονομείται από γενιά σε γενιά, από μητέρα σε κόρη και γίνεται μάρτυρας των παθών, των βάσανων και των περιπετειών του βίου όχι μόνο των γυναικών (πρόσωπα πραγματικά ή πλάσματα της φαντασίας της συγγραφέως) που το φόρεσαν στην πορεία των αιώνων αλλά και λαών ολόκληρων.

     Αυτή άλλωστε υπήρξε και η πρόθεση της συγγραφέως. Μέσα από το φόρμα ενός μυθιστορήματος, θέλει να δείξει τα πάθη των ανθρώπων, που εκούσια ή ακούσια πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς, όταν «ο κόμπος έφτασε στο χτένι», όταν στέρεψαν πια οι επιλογές. «Το μυθιστόρημα αυτό προέκυψε από την ανάγκη μου να γράψω για τις βίαιες μετακινήσεις των λαών σε παγκόσμιο επίπεδο. Για τα δράματα που προκύπτουν από αυτές στη ζωή των ανθρώπων. Ποιος θέλει να κινδυνέψει, να εγκαταλείψει την πατρίδα του, το σπίτι του, τα ήθη και τα έθιμά του, αναρωτιόμουν […] Έτσι άρχισα να πλάθω στο μυαλό μου ιστορίες ανθρώπων από διαφορετικές φυλές και κάστες που αναμείχθηκαν λόγω διάφορων συνθηκών […] Στο μυθιστόρημα παράλληλα με τις ζωές των ηρωίδων του, θίγεται η Οδύσσεια των λαών της Μεσογείου. Συγκεκριμένα: Η αναγκαστική μετανάστευση ανθρώπων σε βάθος χρόνου, γύρω από την πιο φλέγουσα λεκάνη του κόσμου μας, από ιστοριογραφικής πλευράς…».

     Το καλογραμμένο αυτό μυθιστόρημα, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ιστορικό, αφού πολλοί δρώντες χαρακτήρες είναι ιστορικά πρόσωπα και πολλά γεγονότα που βοηθούν στην εξέλιξη της πλοκής, είναι πραγματικά. Και πετυχαίνει με τον καλύτερο τρόπο να ευαισθητοποιήσει τους αναγνώστες του, σε ένα θέμα που είναι διαχρονικό και από καιρού εις καιρόν, (όπως στις μέρες μας) σημειώνει ιδιαίτερη έξαρση. Αυτό της βίαιης μετακίνησης των λαών, είτε από πολεμικές συγκρούσεις, είτε από τις συνθήκες διαβίωσης. Βιβλίο που αξίζει να προσεχτεί από το αναγνωστικό κοινό!