ΧΡΗΣΤΟΣ ΜΑΡΚΟΓΙΑΝΝΑΚΗΣ

     Γεννήθηκε το 1980 στο Ηράκλειο. Με σπουδές στη Νομική και την Εγκληματολογία κι έχοντας εργαστεί ως δικηγόρος, τα τελευταία χρόνια ζει στο Παρίσι. Έργα του: «Στον 5^ο Όροφο Της Νομικής» (2014, Φερενίκη), «Έγκλημα Στην Παραλία Της Βουλιαγμένης» (2015, Φερενίκη), «Μυθιστόρημα Με Κλειδί» (2021, Μίνωας).

 Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για το βιβλίο σας «Μυθιστόρημα Με Κλειδί»;

            Η ιδέα γεννήθηκε μια νωχελική καλοκαιρινή ημέρα, σε μια παραλία της Πάτμου, όταν με το Evil under the sun της Christie στο χέρι, σκέφτηκα να μεταφέρω τον αστυνόμο Μάρκου και μια επόμενη υπόθεση του σ’ έναν προορισμό διακοπών. Έτσι δημιουργήθηκε η αποκλεισμένη απ’ τους ανέμους Νήσος, ένα αμάλγαμα αγαπημένων μου νησιών, και το πλήθος της,εμπνευσμένοαπό πραγματικούς χαρακτήρες που έχω συναντήσει και συναναστραφεί στα νησιά αυτά.

 
Θέλετε να μεταφέρετε κάποιο μήνυμα με αυτό και ποιο είναι αυτό;

            Νομίζω πως τα μήνυμα και τα νοήματα των αστυνομικών μυθιστορημάτων (μου) είναι πολλά και διαφορετικά. Αυτό που με εντυπωσιάζει κι επικοινωνώ πάντα—ήδη από την εποχή των σπουδών μου στη νομική και την εγκληματολογία, κι έπειτα την άσκηση του επαγγέλματος του δικηγόρου, ειδικευόμενου στο ποινικό—είναι η ευκολία με την οποία κάποιος μπορεί να περάσει την κόκκινη γραμμή του passage à l’acte και να εγκληματήσει. Στη συνέχεια, πώς, όταν κάποιος διαπράξει ένα έγκλημα και μείνει ατιμώρητος, γίνεται ακόμα πιο εύκολο να διαπράξει ένα επόμενο, όσο κι αν θέλει να πείσει τον εαυτό του πως με την πάροδο του χρόνου έχει αλλάξει. Δίνω μεγάλη σημασία στην ψυχολογία των πρωταγωνιστών μου, τις συνθήκες που οδηγούν στην πράξη, αλλά και τις αντιδράσεις μετά το έγκλημα. Τέλος, τα whodunit μου είναι αγγελιαφόροι κάθαρσης, αφού—σε αντίθεση με την πραγματική ζωή—ο ένοχος ανακαλύπτεται και (συνήθως) τιμωρείται.  

Η λογοτεχνία μπορεί να είναι μια κοινωνική πράξη;

            Η λογοτεχνία είναι πράξη δημιουργίας, καταγραφής τάσεων, πράξεων, και ζώντων/ δρώντων σε ένα συγκεκριμένο χρονικό και κοινωνικό πλαίσιο. Είναι επομένως εξ ορισμού πράξη κοινωνική, και πολιτική με την αριστοτελική έννοια.

Μπορεί η λογοτεχνία να δρομολογήσει αλλαγές σε κοινωνικό επίπεδο;

            Νομίζω πως μπορεί καταρχάς να δρομολογήσει αλλαγές σε προσωπικό επίπεδο, δίνοντας τροφή για σκέψη και προβληματισμό στους αναγνώστες. Αν η προσωπική αυτή αλλαγή επεκταθεί, μπορεί –θεωρητικά—να δρομολογήσει κι ευρύτερες αλλαγές. Κατά την εμπειρία μου, ωστόσο, η λογοτεχνία συνήθως καταγράφει κι εξηγεί, δικαιολογεί, κριτικάρει, ακόμα και προβλέπει υπάρχουσες, δρομολογημένες ή μελλοντικές κοινωνικές συνθήκες, δεν τις δημιουργεί. 

Πότε καταλάβατε ότι θέλετε να γίνετε συγγραφέας;

            Δεν ήταν κάτι που έγινε συνειδητά, δεν ξύπνησα δηλαδή ένα πρωί και είπα θέλω να γίνω συγγραφέας. Προέκυψε οργανικά, μετά τις σπουδές μου, όταν βρήκα τον χρόνο και τις συνθήκες να γράψω κάτι πέραν των νομικών εγγράφων, βρισκόμενος στο Παρίσι για την έρευνα του διδακτορικού μου. Απογοητευμένος από κάποια αστυνομικά μυθιστορήματα που είχα διαβάσει τελευταία, αποφάσισα τότε να γράψω ένα whodunit για μένα, όπως θα ήθελα εγώ να το διαβάσω. To χειρόγραφό αυτό βρήκε τον δρόμο του προς έκδοση (τυχαία!) κι έκτοτε δεν έχω σταματήσει. Μέχρι πριν λίγο καιρό, όμως και με κάμποσα βιβλία δημοσιευμένα στα γαλλικά και τα αγγλικά, δεν τολμούσα να πωπως είμαι συγγραφέας, έλεγα εγκληματολόγος που γράφει μυθιστορήματα. Δεν τολμούσα να βάλω τον εαυτό μου στην κατηγορία όσων, από παιδί, με έχουν ταξιδέψει και γαλουχήσει λογοτεχνικά. Πολύ πρόσφατα, πριν έναν περίπου χρόνο, επέτρεψα στον εαυτό μου να χρησιμοποιήσει την ιδιότητα αυτή, ως επάγγελμα. Είμαι και δηλώνω πλέον συγγραφέας.  

Ποια ήταν τα συναισθήματα που νιώσατε, όταν πήρατε τυπωμένο το πρώτο σας έργο;

            Χαρά και αγωνία για το πώς θα γίνει δεκτό το δημιούργημά μου απ’ τους αναγνώστες. Είναι τα ίδια ακριβώς συναισθήματα που με κατακλύζουν κάθε φορά που πρωτοπαίρνω ένα τυπωμένο βιβλίο μου στα χέρια.

 Τι συμβαίνει στους ήρωες των βιβλίων σας, όταν τελειώνει η συγγραφή;

            Συνεχίζουν τη ζωή τους, και περιμένουν τον χρονικογράφο τους να καταγράψει τις περιπέτειές τους.

Έχετε βιώσει συναισθήματα παρόμοια με αυτά των ηρώων σας;

            Όπως σας ανέφερα λιγάκι παραπάνω, η ψυχολογία είναι για μένα το Α και το Ω των μυθιστορημάτων μου. Για να μπορέσω να την παρουσιάσω ολοκληρωμένη στον αναγνώστη, ώστε να τον πείσω πως ο κάθε χαρακτήρας δρα σύμφωνα με ή αντίθετα προςόσα προστάζουν οι εμπειρίες του και οι συνθήκες στις οποίες βρίσκεται, πρέπει να γνωρίζω σε βάθος όσα αναλύω. Επομένως είτε μεταφέρω συναισθήματα που έχω ζήσει, είτε ρωτάω ανθρώπους που τα έχουν ζήσει, είτε κάνω σχετική έρευνα. Αυτό που με ενδιαφέρει κυρίως όμως, είναι να βιώσει, ή έστω να κατανοήσει ο αναγνώστης την συναισθηματική κατάσταση των ηρώων και τις πράξεις/ αντιδράσεις τους.

Σας μοιάζει κάποιος από τους ήρωες σας;

            Ο αστυνόμος Χριστόφορος Μάρκου ξεκίνησε ως alter ego μου αλλά έχει εξελιχθεί σε ανεξάρτητη προσωπικότητα που δεν μου μοιάζει πλέον (και συχνά δεν με υπακούει, αφού έχει αποκτήσει δικό του τρόπο σκέψης και δράσης). Σε κάθε περίπτωση όλοι οι συγγραφείς, θαρρώ, βάζουμε κομμάτια μας, αλλά και του περιβάλλοντός μας, στους ήρωές μας.

Ποιος είναι ο πρώτος αναγνώστης των κειμένων σας;

            Έχω δυο πρώτες αναγνώστριες που ξέρω πως θα μου πουν την αλήθεια με τρόπο δημιουργικό για όσα διαβάζουν από εμένα, θα μου υπογραμμίσουν τι δεν τους κολλάει στην υπόθεση, αν βρουν παραλείψεις, φραστικές αστοχίες κ.ο.κ. Γενικά πάντωςείμαι ανοιχτός στην όποια κριτική—πριν ή μετά την έκδοση—αρκεί να είναι εμπεριστατωμένη. Άλλωστε δεν μπορούμε όλοι να αρέσουμε σε όλους.

Ποιος είναι ο ιδανικός αναγνώστης για σας;

            Ο αναγνώστης που αφήνει τον εαυτό του ελεύθερο κι αφήνεται έτσι να ταξιδέψει με τον συγγραφέα και τους ήρωες του βιβλίου, που ανοίγει ένα βιβλίο χωρίς προκαταλήψεις αλλά και χωρίς προσδοκίες. 

Γράφοντας, έχετε ανακαλύψει πράγματα για τον εαυτό σας;

            Η μεγαλύτερη ανακάλυψή ήταν πως μπορώ να περάσω πολύ χρόνο απομονωμένος, μόνος με τους λογοτεχνικούς μου ήρωες, κάτι που αντιτίθεται στον κοινωνικό εν γένει χαρακτήρα μου. Η συγγραφή δε, και η όλη διαδικασία που έπεται, απ’ την έκδοση στην κυκλοφορία και την προώθηση, μου έδωσε να καταλάβω πως πρέπει κανείς να επιμένει, να μην το βάζει κάτω, όσο κι αν τα πράγματα φαίνονται αδιέξοδα.

Υπήρξε κάτι στη διάρκεια της συγγραφής που σας ανέτρεψε κάποια πεποίθηση;

            Δεν πρόκειται για πεποίθηση αλλά για φόβο, τον σχεδόν υπερφυσικό τρόμο έναντι της λευκής σελίδας. Η εμπειρία μου, μου έδειξε πως ο μόνος τρόπος να τον υπερβείς, να τον ανατρέψεις, να τον μετατρέψεις σε δημιουργία είναι απλώς να αρχίσεις να γράφεις.

Σας αρέσει να συνομιλείτε με τους αναγνώστες σας;

          Όσο και να γράφω! Κι έχω την χαρά, στη Γαλλία όπου ζω, να συμμετέχω σε φεστιβάλ βιβλίου που διοργανώνονται κάθε Σαββατοκύριακο σε κάποια γωνιά της χώρας, να συναντώ και να συνομιλώ με αναγνώστες. Ήταν κάτι που μου έλειψε ενάμιση χρόνο λόγω της πανδημίας, αλλά ευτυχώς σιγά-σιγά ξαναξεκινά.

Σε συζητήσεις με αναγνώστες, έτυχε να σας «υποδείξουν» πτυχές του έργου σας, που εσείς δεν είχατε φανταστεί ότι υπάρχουν;

            Πολλές φορές! Ειδικά στα criminartistic βιβλία μου, όπου συνδυάζω έγκλημα και τέχνη, οι ερμηνείες των αναγνωστών, σε όσα βλέπουν στους πίνακες που περιλαμβάνονται στις σελίδες, ή η ανάλυσή τους επί των δικών μου ερμηνειών είναι συχνά πολύ ενδιαφέρουσες, ιδιαίτερα αν είναι «αιρετικές».

Εκτός της Agatha Christie της οποίας η επιρροή είναι εμφανής, υπάρχει κάποιος άλλος συγγραφέας που θεωρείτε ότι σας επηρέασε;

            Είμαι λάτρης των κλασικών/ κλασικοφανών whodunit, από την Christie όπως αναφέρατε, μέχρι τον Simenon, την P.D James, και την Margaret Millar, αλλά και σύγχρονους όπως τον Musso ή τον Horowitz.

 

Είναι εύκολη ή δύσκολη διαδικασία η συγγραφή και τι είναι το γράψιμο για σας;

            Είναι δύσκολη, αλλά κι ευχάριστη παράλληλα. Το γράψιμο είναι ανάγκη, ψυχανάλυση, αλλά κι εκπόρνευση (επί χρήμασι έκδοση) των πιο μύχιων σκέψεών μου. 

Αν και είναι πολύ νωρίς ακόμη, το βιβλίο κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες, ετοιμάζετε κάτι άλλο; Έχετε «υλικό» έτοιμο στο συρτάρι σας;

            Το Μυθιστόρημα με κλειδί θα κυκλοφορήσει  πριν το καλοκαίρι του 2022 στα γαλλικά, οπότε προετοιμάζω την έκδοση αυτή. Παράλληλα, τελειώνω τις διορθώσεις του 1^ου μου αστυνομικού μυθιστορήματος που θα επανακυκλοφορήσει βελτιωμένο απ’ τον ΜΙΝΩΑ την άνοιξη του 2022, βασισμένο στην βραβευμένη αντίστοιχη γαλλική έκδοση του 2017. (Όπως και οι 2 επόμενες περιπέτειες του αστυνόμου Μάρκου που βρίσκονται ήδη έτοιμες στο συρτάρι του οίκου και περιμένουν τη σειρά τους.)

        Τέλος, μόλις τελείωσα ένα ιδιαίτερο μυθιστόρημα που θα κυκλοφορήσει στη Γαλλία (ελπίζω και στην Ελλάδα) με αφορμή μια επέτειο το 2023, και ξεκίνησα ένα whodunit με ιστορικό background.

        Με λίγα λόγια, δεν σταματώ… Και γι’ αυτό είμαι ευγνώμων στους αναγνώστες!

Σας ευχαριστώ πολύ!