28 Οκτ 2013

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΝΟΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΗ

ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΗΣ
Επιμέλεια ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΔΡΑΚΟΝΤΑΕΙΔΗΣ
Εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ
Σελ. 290, Μάρτιος 2013

     Για τον Α! Παγκόσμιο πόλεμο, την εκστρατεία στην Ουκρανία και την Μικρασιατική εκστρατεία, έχουν γραφτεί πολλά. Βιβλία επιστημονικά, μυθοπλασίας (που χρησιμοποιούν τα συγκεκριμένα ιστορικά γεγονότα ως υπόβαθρο) και μαρτυρίες και χρονικά ανθρώπων που υπό διάφορες ιδιότητες πήραν μέρος. Σπάνια όμως βρίσκουμε χρονικό όπως αυτό που σας παρουσιάζω σήμερα, που να έχει τη συνέχεια των γεγονότων από το 1918 μέχρι το 1922. «Καλύπτεται έτσι μια τετραετία στρατιωτικής ζωής (1918-1922), στη διάρκεια της οποίας οι θρίαμβοι είναι σπουδαίοι και μάταιοι, οι ήττες είναι ανεπανόρθωτες και καθοριστικές για τη διαμόρφωση της φυσιογνωμίας και της αναπηρίας του ελληνικού κράτους, που τότε ακριβώς ολοκληρώνει την ενοποίησή του, εκατό χρόνια μετά την Επανάσταση για την απελευθέρωση του από την οθωμανική κυριαρχία».
     Ο Χρήστος Καραγιάννης του Ιωάννη (κλάση 1915), γεννήθηκε το 1895 και είναι γραμμένος στα μητρώα της κοινότητας Κορώνιας Βοιωτίας. Πήγε στρατιώτης, απολύθηκε, παντρεύτηκε κι ενώ προσπαθούσε να «στήσει» τη ζωή του, κλήθηκε να παρουσιαστεί και πάλι στο στρατό με την επιστράτευση του 1918. Η επιστράτευση έγινε για να συμμετάσχει η Ελλάδα στον Α! παγκόσμιο πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ. Γρήγορα όμως ο πόλεμος τελείωσε και η μονάδα του Καραγιάννη (3ο Σύνταγμα Πεζικού), στάλθηκε στην Ουκρανία. Η Ελλάδα συμμετείχε σε αυτή την εκστρατεία πάλι στα πλαίσια της συμμαχίας της Αντάντ, γιατί προσδοκούσε οφέλη στη Μικρά Ασία. Η εκστρατεία είχε σκοπό να καταπνίξει την επανάσταση των μπολσεβίκων. Σύντομα έγινε φανερό, ότι η εκστρατεία δεν είχε καμιά τύχη. Το ελληνικό σώμα, με μεγάλες απώλειες, αποσύρθηκε στις αρχές του καλοκαιριού του 1919 για να σταλεί στη Σμύρνη. Ο Καραγιάννης έμεινε στη Μικρά Ασία μέχρι το 1920 οπότε και απολύθηκε από το στρατό μαζί με τους υπόλοιπους τη κλάσης του 1915.
      Δυστυχώς γι’ αυτόν, οι ανάγκες του στρατού οδήγησαν σε νέα επιστράτευση και αναγκάστηκε το 1921, να ντυθεί ξανά στο χακί για να σταλεί στο εκστρατευτικό σώμα της Μικράς Ασίας. Εκεί πολέμησε σε διάφορες μάχες. Κατέληξε με την υποχώρηση στη Σμύρνη, όπου έμεινε μέχρι τις τελευταίες ώρες πριν την είσοδο των Τούρκων στην πόλη. Ήταν από τους τελευταίους που μπήκαν στο πλοίο «Αντιγόνη», το οποίο τους μετέφερε στη Μυτιλήνη.
     Όλα αυτά τα κατέγραψε και οι καταγραφές αυτές έγιναν βιβλίο, το οποίο πρωτοεκδόθηκε μάλλον το 1977, σε μια όχι και τόσο προσεγμένη έκδοση. Ένα από τα 1000 αντίτυπα που τυπώθηκαν, βρέθηκε «σε κονιορτοβριθές παλαιοβιβλιοπωλείο της Αθήνας» και λόγω της σημασίας και της αξίας του, αποφασίστηκε η επανέκδοσή του. Η επιμέλεια και ο εμβριθής σχολιασμός της παρούσας έκδοσης από τον Φίλ. Δρακονταειδή, αναδεικνύει και φωτίζει το ενδιαφέρον αυτό κείμενο που παρά το γεγονός ότι ο συγγραφέας του δεν είναι λογοτέχνης, είναι λόγω του θέματός του, συναρπαστικό.  

18 Οκτ 2013

ΓΕΡΑΚΙΑ

HILARY MANTEL
Μετάφραση: ΕΡΙΦΥΛΗ ΜΑΡΩΝΙΤΗ
Εκδόσεις: ΠΑΠΥΡΟΣ
Σελ. 514, Απρίλιος 2013

     Είναι σπάνιο γεγονός, η βράβευση ενός συγγραφέα με το βραβείο Booker για δύο συνεχόμενα βιβλία του. Όπως επίσης για μια και μόνη φορά, μια γυναίκα συγγραφέας, έχει πάρει δύο φορές το Booker. Αυτή είναι η συγγραφέας του βιβλίου «Γεράκια». Την πρώτη φορά βραβεύτηκε με το σημαντικό αυτό βραβείο το 2009 για το «Γουλφ Χολ», το οποίο παρουσίασα τον Μάιο του 2011και τη δεύτερη πέρυσι με το βιβλίο που σας παρουσιάζω σήμερα.
     Το βιβλίο είναι κατά κάποιο τρόπο συνέχεια του «Γουλφ Χολ», αλλά μπορεί να διαβαστεί και να σταθεί αυτόνομα. Το 1535, ο Τόμας Κρόμγουελ, ο συστηματικά κακοποιούμενος στην παιδική του ηλικία γιος σιδερά, βρίσκεται πλέον πολύ μακριά από τις ταπεινές του καταβολές. Μετά από μια περιπετειώδη ζωή-στην οποία τον ώθησε ο σχεδόν καθημερινός ξυλοδαρμός του από τον πατέρα του-είναι Πρώτος Γραμματέας του βασιλιά της Αγγλίας, Ερρίκου του Η!, θέση που μπορεί να ταυτιστεί –τηρουμένων των αναλογιών-με αυτή του σημερινού πρωθυπουργού. Χάρη στις δεξιότητές του και την εύνοια της μοίρας.
     Εξίσου ευνοϊκή ήταν η μοίρα απέναντι στην Άννα Μπολέιν, τη δεύτερη σύζυγο του Ερρίκου (μετά την ισπανίδα πριγκίπισσα Αικατερίνη), για χάρη της οποίας, ο Άγγλος Βασιλιάς ήρθε σε ρήξη με το Βατικανό και συγκρότησε τη δικά του Εκκλησία. Αλλά με τις ενέργειές του Ερρίκου η Αγγλία απειλείται με επικίνδυνη απομόνωση, αφού έρχεται σε αντίθεση με όλα τα καθολικά βασίλεια της Ευρώπης. Όμως και η Άννα, ασταθής, ευμετάβλητη και υπερφίαλη, δεν του είχε δώσει αυτό που του είχε υποσχεθεί: ένα γιό, ώστε να διασφαλιστεί η συνέχεια των Τιδόρ, στο θρόνο.
     Όταν ο Ερρίκος επισκέπτεται το Γουλφ Χολ, ο Κρόμγουελ παρακολουθεί το βασιλιά του να ερωτεύεται την σιωπηλή, απλή και ανεπιτήδευτη Τζέιν Σίμουρ. Ο υπουργός αντιλαμβάνεται ότι εδώ δεν διακυβεύονται απλώς τα αισθήματα του βασιλιά και η ηρεμία της Αυλής, αλλά η ασφάλεια του βασιλείου για το οποίο είχε συγκεκριμένα οράματα όπως: «να υπάρχει συναίνεση ανάμεσα στον ηγεμόνα και την πολιτεία. Δεν ήθελε με τίποτα να διοικείται το βασίλειο όπως το σπίτι του Γουόλτερ Πάτνι, όπου όλη την ώρα ακούγονται καβγάδες, ουρλιαχτά και κλοτσιές. Θα ήθελε να μοιάζει με σπιτικό όπου ο καθένας ξέρει τι πρέπει να κάνει, κι όταν το κάνει, νιώθει ασφαλής».
     Σε μια Αυλή γεμάτη ίντριγκες, μυστικά, δηλητηριώδη σχόλια και ανομολόγητες προθέσεις, ο Κρόμγουελ προσπαθεί να διατηρήσει ισορροπίες και να διαπραγματευτεί μια «αλήθεια» που θα ικανοποιεί τον Ερρίκο αλλά και θα διασφαλίζει τη δική του καριέρα και γιατί όχι και το κεφάλι του. Όμως παρά τις εξαιρετικές του ικανότητες, ούτε ο Πρώτος Γραμματέας ούτε και ο Βασιλιάς του θα βγουν αλώβητοι από τη σκηνή του αίματος στην οποία εκτυλίσσονται οι τελευταίες μέρες της Άννας.
     Το βιβλίο καταφέρνει να διερευνήσει διεξοδικά και με δεξιοτεχνικό τρόπο, ένα από τα πιο σκοτεινά, αινιγματικά και αμφιλεγόμενα επεισόδια στην αγγλική ιστορία και να του δώσει τη μορφή ενός συναρπαστικού αναγνώσματος. Το βιβλίο ακόμη, δεν εξαντλείται στο να μας δώσει απλά μια τολμηρή ματιά στην Αγγλία των Τιδόρ, αλλά είναι και μια ανατομία της απόλυτης εξουσίας και ισχύος, γεγονός που το καθιστά βαθιά διαχρονικό.  

8 Οκτ 2013

ΟΙ ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ

JOHN GRISHAM
Μετάφραση ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΡΟΥΞΗΣ
Εκδόσεις Bell
Σελ. 430, Νοέμβριος 2012

     Με αρκετές πινελιές χιούμορ, έχει διανθίσει το πιο πρόσφατο μυθιστόρημα του, ο πολύ καλός συγγραφέας δικαστικών θρίλερ.
     Οι συνέταιροι της δικηγορικής εταιρείας Φίνλι & Φιγκ, δηλαδή ο Όσκαρ Φίνλι και Γουόλι Φιγκ, αποκαλούσαν συχνά το γραφείο τους, «γραφείο-μπουτίκ». Ένας χαρακτηρισμός που λόγω της γαλλικής λέξης που περιλαμβάνει, υπονοεί το σικ, το cool, το εκλεκτό και το εύπορο. Η πραγματικότητα όμως είναι τελείως διαφορετική. Είναι ένα κακομοιριασμένο γραφειάκι στο νοτιοδυτικό Σικάγο, όπου οι δύο δικηγόροι, όταν δεν τρώγονται μεταξύ τους σαν γέρικο ζευγάρι ή με τη …σχεδόν εθελόντρια γραμματέα τους Ροσέλ Γκίμπσον «μια εύσωμη μαύρη με τουπέ και καπατσοσύνη, προσόντα που είχε αποκτήσει στις σκληρές γειτονιές όπου είχε μεγαλώσει», κυνηγάνε την κάθε υποθεσούλα για να τα βγάλουν πέρα. «Αγωγές για εκπρόθεσμες οφειλές, τροχαία ατυχήματα, τραυματισμούς λόγω ολισθηρότητας και γρήγορα διαζύγια». Κι ονειρεύονται να πιάσουν την καλή.
     Ύστερα μπαίνει στη ζωή τους μια αλλαγή. Για την ακρίβεια μπαίνει τρεκλίζοντας και με ανθρώπινη μορφή. Είναι ο Ντέιβιντ Ζινκ, ένας νεαρός αλλά ήδη καμένος δικηγόρος. «Η λέξη «σπάω» δεν είναι ιατρικός όρος. Οι ειδικοί χρησιμοποιούν πιο εντυπωσιακές εκφράσεις για να περιγράψουν τη στιγμή που ένας άνθρωπος με προβλήματα φτάνει στα όρια της αντοχής του. Παρ’ όλα αυτά, η στιγμή που «σπάει» κανείς είναι πραγματική. Μπορεί να συμβεί μέσα σε κλάσμα δευτερολέπτου, μετά από ένα τρομερά τραυματικό γεγονός. Ή μπορεί να είναι η τελική σταγόνα που κάνει το ποτήρι να ξεχειλίσει, μια θλιβερή συσσώρευση πίεσης που μεγαλώνει ασταμάτητα, μέχρι που ο νους και το σώμα πρέπει να βρουν κάποιο διέξοδο. Η εμπειρία του Ντέιβιντ Ζινκ, ανήκε στη δεύτερη κατηγορία. Μετά από πέντε χρόνια απάνθρωπης δουλειάς με συναδέλφους που απεχθανόταν, κάτι του συνέβη εκείνο το πρωί όπως καθόταν δίπλα στις βαμμένες πέτρες και παρακολουθούσε τα καλοντυμένα ζόμπι να ανεβαίνουν με τις κυλιόμενες σκάλες για μια ακόμη μέρα ανώφελης δουλειάς». Φεύγει από την πρωτοκλασάτη εταιρία όπου δούλευε στο κέντρο της πόλης με έναν αξιοπρεπή μισθό, κάνει ένα γερό μεθύσι στο μπαρ Άμπνερ’ς (όπου κάνει και κάποιες ενδιαφέρουσες γνωριμίες) και καταλήγει στο κατώφλι της «μπουτίκ», γιατί μέσα στο μεθύσι του, κάπου σε μια διαφήμιση είδε την επωνυμία και τη διεύθυνση του γραφείου. Όταν ξεμεθύσει, οποιαδήποτε δουλειά, ακόμη και στους Φίνλι & Φιγκ, του φαίνεται καλύτερη από την ανεργία και πείθει τους δύο συνεταίρους να τον προσθέσουν στο δυναμικό τους.
     Με τον καινούριο συνεργάτη, οι Φίνλι & Φιγκ, ετοιμάζονται τώρα να χτυπήσουν μια πραγματικά μεγάλη υπόθεση. Μια υπόθεση που νομίζουν ότι μπορεί να τους κάνει πλούσιους, χωρίς να χρειαστεί να ασκήσουν και πολλή δικηγορία. Αφορά το Κρέιοξ, ένα φάρμακο που μειώνει τη χοληστερίνη. «Το Κρέιοξ, κατασκευαζόταν από τη Βάρικ Λαμπς, μια φαρμακοβιομηχανία του Νιου Τζέρσι που τη συγκεκριμένη στιγμή βρισκόταν στην τρίτη θέση της λίστας με τις μεγαλύτερες φαρμακοβιομηχανίες του κόσμου. Είχε ετήσιες πωλήσεις είκοσι πέντε δις. δολαρίων περίπου και ένα μακρύ και φρικτό ιστορικό συγκρούσεων με ρυθμιστικές αρχές και δικηγόρους αστικών υποθέσεων». Σύντομα όμως θα νιώσουν όπως μια φώκια περικυκλωμένη από ένα κοπάδι πεινασμένους καρχαρίες. Γιατί έτσι τους φαίνεται η δικηγορική ομάδα που θα τους αντιπαρατάξει η Βάρικ Λαμπς.
     Ένα καλογραμμένο δικαστικό θρίλερ, από τον μετρ του είδους, που διαβάζεται απνευστί.