ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΣΤΟ ΔΕΝΤΡΟ

JUSSI ADLER OLSEN
Μετάφραση ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΨΑΛΗΣ
Εκδόσεις Ε.Ο. Α. ΛΙΒΑΝΗΣ
Σελ. 715, 2020

      Μια ακόμη υπόθεση που αναλαμβάνει να εξιχνιάσει ο Καρλ Μερκ και η ομάδα του, περιγράφει στο έκτο μυθιστόρημά του που μεταφράζεται στα ελληνικά με τίτλο «Το Κορίτσι Στο Δέντρο», ο Δανός συγγραφέας Γ. Α. Όλσεν.

     Ο Τομέας Q, είναι ένα τμήμα της αστυνομίας της Κοπεγχάγης, ο οποίος διερευνά παλιές ανεξιχνίαστες υποθέσεις και το κάνει με αξιοσημείωτη επιτυχία. Την ομάδα αποτελούν, εκτός από τον επιθεωρητή Μερκ που είναι και ο επικεφαλής, ο Σύριος Χαφέζ Αλ Άσαντ!! (έτσι ονομαζόταν ο μακροβιότερος πρόεδρος της Συρίας, πατέρας του σημερινού προέδρου Μπασάρ), ο  οποίος αποδείχτηκε ικανότατος ερευνητής και η γραμματέας (μόνο κατ’ όνομα, αφού κι αυτή είναι ικανότατη στην έρευνα) Ρόζε. Σ’ αυτήν την υπόθεση η ομάδα μεγαλώνει,  αφού προστίθεται κι ένας ακόμη ερευνητής, ονόματι Γκόρντον.

     Τον Νοέμβριο του 1997, ο αστυνομικός Κρίστιαν Χάμπερσοτ που υπηρετεί στην αστυνομία του νησιού Μπόρνχολμ της Δανίας, την ώρα που πηγαίνει με το αυτοκίνητό του ν’ αναλάβει υπηρεσία, αντικρίζει μια απόκοσμη σκηνή. Μια νεαρή κοπέλα βρίσκεται να αιωρείται στα κλαδιά ενός δέντρου! Η νεκροψία δείχνει ότι είναι νεκρή εδώ κι ένα εικοσιτετράωρο και ότι φέρει πολλαπλά κατάγματα. Σύμφωνα με την εκδοχή της αστυνομίας, η Αλμπέρτε Γκόλντισμιθ, όπως ήταν το όνομά της, σπουδάστρια της Σχολής Εφαρμοσμένων Τεχνών, ενώ περπατούσε στην άκρη του δρόμου, χτυπήθηκε από διερχόμενο αυτοκίνητο που έτρεχε με μεγάλη ταχύτητα. Η σφοδρή πρόσκρουση την εκσφενδόνισε στο παρακείμενο δέντρο. Ο ασυνείδητος οδηγός φρόντισε να εξαφανιστεί. Η περίπτωση αντιμετωπίζεται ως δυστύχημα με εγκατάλειψη του θύματος.

      Ο Χάμπερσοτ όμως, διατηρεί πολλές αμφιβολίες. Πιστεύει ότι κάτι βαθύτερο υπάρχει και ξεκινά έρευνες για να αποδείξει ότι πρόκειται για δολοφονία. Παρά την έκταση των ερευνών, τα αποτελέσματα δεν είναι τα αναμενόμενα. Η υπόθεση τον «στοιχειώνει» και του δημιουργεί πολλά προβλήματα, υπηρεσιακά, προσωπικά και οικογενειακά. Χαρακτηριστικά ήταν όσα ανέφερε στην τελετή συνταξιοδότησης του. «Λυπάμαι που έπειτα από τόσα χρόνια με θυμούνται ως τον άνθρωπο ο οποίος χαράμισε τη ζωή του, κυνηγώντας μια υπόθεση δίχως καμία προοπτική, μια υπόθεση που τελικά διέλυσε την οικογένειά μου, τις φιλίες μου και την ευτυχία μου. Θα ήθελα να ζητήσω συγνώμη γι’ αυτό, όπως και για τα χρόνια της πικρίας από την πλευρά μου. Έπρεπε να είχα σταματήσει όσο είχα ακόμα το περιθώριο». Λίγο πριν συνταξιοδοτηθεί, το 2014, είχε απευθυνθεί στον Τομέα Q και τους πρότεινε την υπόθεση. Όμως εκείνο το χρονικό διάστημα υπήρχαν άλλες έρευνες σε εξέλιξη και δεν έδωσαν καμία προσοχή. Στην τελετή συνταξιοδότησης, ο Χάμπερσοτ, αφού ολοκλήρωσε την ομιλία του, για να τραβήξει την προσοχή στην υπόθεση, έκανε μια τραγική και συνάμα θεαματική κίνηση. Αυτοκτόνησε!

     Όταν αυτό έγινε γνωστό, η Ρόζε, το δυναμικό κι επίμονο γυναικείο μέλος του Τομέα Q, σχεδόν… διά της βίας ανάγκασε τον προϊστάμενό της, να την ακολουθήσει στο Μπορνχολμ. Εκεί θα ανακαλύψουν ότι ο Χάμπερσοτ όλα αυτά τα χρόνια, είχε συγκεντρώσει ένα τεράστιο όγκο υλικού που αφορούσε το θάνατο της Αλμπέρτε. «Το σπίτι του Χάμπερσοτ αρχικά είχε δώσει την εντύπωση ενός τελείως χαοτικού χώρου. Ο κανόνας που φαινόταν να ίσχυε εκεί ήταν ότι, αν υπήρχε χώρος, συμπεριλαμβανομένου του πατώματος, τότε έπρεπε να τοποθετηθούν εκεί στοίβες. Αν υπήρχε ελεύθερος χώρος στους τοίχους, εκεί τοποθετούνταν αποκόμματα, πράγμα που τελικά σήμαινε πως δεν είχε απομείνει ίχνος σπιτικής ζεστασιάς ή κάποιο προσωπικό αντικείμενο […] Αν όμως είχε κανείς τον χρόνο να παρατηρήσει προσεκτικά εκείνο τον χαμό που σηματοδοτούσε το τέλος μιας φυσιολογικής ύπαρξης, θα διαπίστωνε ότι σε καθένα από τους υπολογισμένους χώρους, υπήρχε σχέδιο και λογική». Ακόμα φάνηκε ότι είχε ταυτοποιήσει τον ένοχο, αλλά δεν μπορούσε να εντοπίσει το που βρισκόταν αλλά και να αποδείξει την ενοχή του. Αυτό έπρεπε να το αναλάβει το Τομέας Q…

     Για μια ακόμη φορά, ο Olsen, μας δείχνει ότι είναι ένας σπουδαίος τεχνίτης του λόγου. Το νέο του μυθιστόρημα είναι εξαιρετικό. Σημαντικά είναι και τα κοινωνικά μηνύματα που απευθύνει με κάθε έργο του. Αυτήν τη φορά, εστιάζει σε όσους «τσαρλατάνους» ντύνουν ανεφάρμοστες θεωρίες περί φύσης, παγκόσμιας ειρήνης, ευτυχίας, πανανθρώπινης θρησκείας και άλλα τέτοια βαρύγδουπα με φανταχτερούς τίτλους και πομπώδη ονόματα και σε συνδυασμό με την προσωπική τους γοητεία, καταφέρνουν να εκμεταλλεύονται αφελείς και απελπισμένους ανθρώπους. Η δομή της ιστορίας και οι δυνατοί χαρακτήρες είναι δοσμένα με μοναδικό τρόπο, που κάνουν το κείμενο να ρέει και να προσφέρει αναγνωστική απόλαυση.

ΜΑΤΩΜΕΝΟ ΜΗΝΥΜΑ

JUSSI ADLER OLSEN

Μετάφραση ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΨΑΛΗΣ

Εκδόσεις Ε.Ο.ΛΙΒΑΝΗΣ

Σελ. 575, 2014

     Το τρίτο βιβλίο του πολύ καλού Δανού συγγραφέα Γ. Άντλερ Όλσεν, κυκλοφόρησε στα ελληνικά από τον Εκδοτικό Οργανισμό Λιβάνη πριν από λίγους μήνες.

     Ο Τομέας Q της Αστυνομικής Διεύθυνσης της Κοπεγχάγης, που αποτελείται από τον επιθεωρητή Καρλ Μερκ, τον Σύριο βοηθό του ονόματι Χαφέζ αλ Άσαντ (!!) και την γραμματέα του Ρόζε, έχει σαν αντικείμενο ενασχόλησης την εξέταση υποθέσεων του παρελθόντος που παραμένουν ανεξιχνίαστες. Γι’ αυτό σε όλους φαντάζει πολύ φυσικό το γεγονός ότι τους ανατίθεται να εξιχνιάσουν μια υπόθεση-που κανείς δεν ξέρει καλά-καλά αν είναι υπόθεση ή φάρσα-που έφτασε στην Αστυνομική Διεύθυνση μέσα σ’ ένα… μπουκάλι, αφού πρώτα ακολούθησε μια μάλλον παράξενη διαδρομή! «Αν δεν ήταν ο Ντέιβιντ Μπελ εκεί, με τη χαρακτηριστική αταραξία του, ο άνθρωπος που βρήκε το μπουκάλι μπορεί να το είχε πετάξει πίσω στη θάλασσα. Όμως, μια και ο αρχιφύλακας έτυχε να κάθεται εκεί παραδίπλα… το να του παραδώσει ο άλλος το μπουκάλι ήταν το πλέον προφανές. Το μπουκάλι είχε πιαστεί σε ένα δίχτυ και λαμπύριζε ελαφρά. Αν και ο χρόνος που είχε περάσει στο νερό είχε θαμπώσει τη γυαλάδα του, ο νεότερος ψαράς πάνω στο αλιευτικό παρατήρησε αμέσως πως είχε κάτι το ιδιαίτερο». Κι αυτό το ιδιαίτερο, ήταν ότι περιείχε ένα κομμάτι χαρτί, το οποίο στο αστυνομικό τμήμα του Τζον Ο’ Γκρόουτς, στο βορειότατο άκρο της Σκωτίας «κανείς δεν μπήκε στον κόπο να προσπαθήσει να διαβάσει… και κανείς δεν κάθισε να σκεφτεί τι μπορεί να σήμαινε η λέξη HIAELP». Όταν κάποιος μετά από πολύ καιρό αναρωτήθηκε τι γύρευε αυτό το μπουκάλι ακουμπισμένο στο περβάζι ενός παραθύρου του αστυνομικού τμήματος και αποφάσισε να ασχοληθεί, οι εκπλήξεις έπεσαν βροχή. Το «μελάνι» με το οποίο είχε γραφεί το μήνυμα αποδείχτηκε ότι ήταν ανθρώπινο αίμα και τα ίχνη των λέξεων που μόλις διακρίνονταν πια –μετά από χρόνια έκθεσης του χαρτιού σε κακές συνθήκες- ανήκαν στη δανέζικη γλώσσα.

     Ο Μερκ και οι συνεργάτες του, προσπαθούν να αποκρυπτογραφήσουν το μήνυμα, αλλά αυτό αποδεικνύεται εξαιρετικά δύσκολο. Περισσότερο μαντεύοντας και υποθέτοντας, καταλήγουν σε κάποια συμπεράσματα. Το μήνυμα είναι η κραυγή για βοήθεια δύο αγοριών που είχαν απαχθεί και κρατούνται δεμένα σε ένα λεμβοστάσιο δίπλα στη θάλασσα. Η απαγωγή είχε γίνει πριν από 14 χρόνια. Τα συμπεράσματά τους όμως, εγείρουν περισσότερα ερωτήματα. Ποια είναι αυτά τα αγόρια; Άραγε ζουν ακόμα; Γιατί δεν υπάρχει καταγεγραμμένη καμιά καταγγελία εξαφάνισης τους, αφού από τα γραφόμενά τους συνάγεται ότι ανήκαν σε πολυμελή οικογένεια; Είναι άραγε η μοναδική περίπτωση ή υπάρχουν και άλλες αντίστοιχες;

     Πρόκειται για ένα εξαιρετικό θρίλερ με συγκλονιστική υπόθεση με πολλές παραμέτρους, γραμμένο με δεξιοτεχνία, που μπορώ να πω ότι με ενθουσίασε ακόμη περισσότερο από το προηγούμενο βιβλίο του Όλσεν. («Βεβήλωση», παρουσίαση Μάιος 2013).

     Τέλος μια μάλλον… άσχετη επισήμανση για τους φίλους του ποδοσφαίρου και ειδικά του Παναθηναϊκού: ένας από τους χαρακτήρες του βιβλίου ονομάζεται Ρενέ Χένρικσεν, όπως ο εξαιρετικός αμυντικός της εθνικής ομάδας της Δανίας που αγωνίστηκε στο Τριφύλλι από το 1999 μέχρι το 2005. 

ΒΕΒΗΛΩΣΗ

JUSSI ADLER OLSEN
Μετάφραση: ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΨΑΛΗΣ
Εκδόσεις: Ε.Ο. ΛΙΒΑΝΗΣ
Σελ. 463, Νοέμβριος 2012

     Στο νέο βιβλίο του Δανού συγγραφέα, ο επιθεωρητής Καρλ Μερκ, έρχεται αντιμέτωπος με μια υπόθεση από το παρελθόν.

     Το σπίτι της Κίμι είναι οι δρόμοι της Κοπενχάγης, παρά το γεγονός ότι κατάγεται από πολύ ευκατάστατη οικογένεια. «…όταν μια γυναίκα όπως η Κίμι Λάσεν γυρνά την πλάτη στην πλούσια οικογένειά της και καταλήγει στους δρόμους, πάντα υπάρχει κάποιος λόγος». Ζει ρακένδυτη και για να επιβιώσει πρέπει να κλέψει. Έχει μάθει ν’ αποφεύγει την αστυνομία και ποτέ δεν μένει στο ίδιο μέρος για πολύ καιρό. Όμως τώρα κάποιοι προσπαθούν να τη βρουν και δεν θα σταματήσουν μέχρι εκείνη να πάψει να αναπνέει. «Αυτό ήταν το χειρότερο με την Κίμι. Όχι μόνο εξαφανιζόταν για μήνες ή και χρόνια κάθε φορά αλλά επιπλέον ποτέ δεν ήξεραν πως ήταν. Παρέμενε αόρατη και ξαφνικά έκανε την εμφάνισή της, ανησυχητικά ορατή. Αποτελούσε το πλέον επικίνδυνο στοιχείο στη ζωή τους. Το μοναδικό άτομο που μπορούσε πραγματικά να τους απειλήσει».

     Ο επιθεωρητής Μερκ, του τμήματος ανεξιχνίαστων υποθέσεων, βρήκε στο γραφείο του ένα φάκελο σχετικά με το άγριο έγκλημα δύο αδελφών είκοσι χρόνια πριν. Μια παρέα κολεγιόπαιδων θεωρούνταν οι βασικοί ύποπτοι, μέχρι που ένας από αυτούς, με μεγάλη καθυστέρηση παραδέχτηκε την ενοχή του και καταδικάστηκε σε πολυετή φυλάκιση. Τώρα τα υπόλοιπα μέλη της παρέας, είναι εξέχοντα στελέχη της οικονομικής και κοινωνικής ελίτ. «Την παρέα αποτελούσαν ο Ντίτλε Πραμ, ιδρυτής μιας σειρά ιδιωτικών νοσοκομείων, ο Τόρστεν Φλόριν, διεθνούς φήμης σχεδιαστής και ο αναλυτής χρηματαγορών Ούλρικ Ντίμπελ Γένσεν. Όλοι τους στέκονταν στο ψηλότερο σκαλί της κλίμακας των επιτυχημένων στη Δανία, όπως και ο εφοπλιστής Κρίστιαν Βολφ, ο οποίος είχε πεθάνει. Τα δύο τελευταία μέλη της ομάδας ξεχώριζαν από τα υπόλοιπα. Η Κίρστεν-Μαρί Λάνσεν υπήρξε παλαιότερα μέλος του jet-set όμως κανείς δεν γνώριζε που βρισκόταν σήμερα. Ο Μπιάρνε Θέγερσεν, ο οποίος είχε ομολογήσει πως δολοφόνησε τα δύο αδέρφια και εξέτιε ποινή κάθειρξης, προερχόταν από οικογένεια με μέτρια εισοδήματα».

     Γιατί λοιπόν βρέθηκε στο γραφείο του ο φάκελος μιας υπόθεσης που είχε διαλευκανθεί; Ποιος τον έβαλε εκεί; Ποιος πιστεύει ότι η υπόθεση δεν έχει κλείσει; Ο επιθεωρητής αποφασίζει να «ανοίξει» πάλι το φάκελο της υπόθεσης και παρά τις πολιτικές πιέσεις και τις αντιδράσεις των ανωτέρων του, συνεχίζει την έρευνα. Σύντομα αντιλαμβάνεται ότι η Κίμι Λάσεν αποτελεί πρόσωπο-κλειδί και με τον βοηθό του, αποδύονται σε ένα ιδιότυπο σαφάρι για να τον εντοπίσουν.

     Ένα περίτεχνο και συναρπαστικό θρίλερ με ενδιαφέροντες χαρακτήρες, είτε πρόκειται για τους «καλούς» είτε για τους «κακούς» και αυτόν της Κίμι που δεν ξέρεις που να τον εντάξεις, και με αναφορές στην κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα της Δανίας. Πριν κλείσω αυτή την παρουσίαση, να σας αναφέρω και κάτι που με δυσκόλεψε σαν αναγνώστη. Τα ονόματα. Όχι αυτά των χαρακτήρων, τα οποία επέλεξε ο συγγραφέα και φρόντισε να είναι σχετικά εύκολα, αλλά εκείνα των δρόμων και των τοποθεσιών. Και για του λόγου τον αληθές: Κόλμπιερσενσγκεδε ή Στόαρ Σέντερβολντστρέδε ή τέλος Ίνγκερσλεουσγκέδε. Έχω άδικο;