ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΜΑΣΤΕΡΟΠΟΥΛΟΣ

ΨΗΦΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ
ΛΕΝΑ ΚΑΛΑΪΤΖΗ ΟΦΛΙΔΗ/ ΣΙΜΟΣ ΟΦΛΙΔΗΣ
Εκδόσεις ΚΥΡΙΑΚΙΔΗ
Σελ. 142, Μάιος 2024

      Το βιβλίο που σας παρουσιάζω σήμερα, είναι μια λογοτεχνική προσέγγιση του έργου και της ζωής του σπουδαίου ζωγράφου-εικαστικού Νικόλαου Μαστερόπουλου.

     Δυστυχώς, ο ελληνικότατης καταγωγής καλλιτέχνης, είναι ελάχιστα γνωστός στο ευρύ κοινό. Βέβαια «σ’ αυτή τη μικρή βαλκανική γωνιά που ζούμε», όπως λέει ένας αγαπημένος ραδιοφωνικός παραγωγός-δημοσιογράφος, η δημοφιλία και η αναγνωρισιμότητα, πολλές φορές δεν είναι ανάλογες της αξίας του έργου ενός δημιουργού, αλλά διαφορετικών ικανοτήτων!

     Ο Ν. Μαστερόπουλος γεννήθηκε στη Μόσχα στις 9 Σεπτεμβρίου 1948. Η καταγωγή της οικογένειας είναι από την Αργυρούπολη του Πόντου, απ’ όπου διέφυγε το 1915 στην Γεωργία, για να γλιτώσει τις διώξεις από τους Τούρκους. Ο πατέρας του Νίκου, αναδείχτηκε σε υψηλόβαθμο στέλεχος του ΚΚΣΕ και η οικογένεια εγκαταστάθηκε στη Μόσχα, όπου και διαφάνηκαν τα ταλέντα του Νίκου. «Ο Νίκος από πολύ μικρός έδειξε ένα πρώιμο ταλέντο για τις τέχνες και, καθώς προερχόταν από οικογένεια με παιδεία και κουλτούρα, κατευθύνθηκε σε ανάλογες σπουδές».

     Στα 27 του χρόνια, έκανε μια τεράστια στροφή στην πορεία της ζωής του. «Ο Νίκος μεγάλωσε μέσα σε οικογένεια αριστερών διανοούμενων και σε μια εποχή που το κομμουνιστικό σύστημα λειτουργούσε στην πλήρη ακμή του. Ανατράφηκε σε περιβάλλον με φανατικούς υποστηρικτές της κομμουνιστικής ιδεολογίας και πρακτικής, την οποία, παρ’ ότι γαλουχήθηκε με την κουλτούρα της, δεν ασπάστηκε ποτέ. Από τα νεανικά του χρόνια προβληματίζεται έντονα και μελετά ακατάπαυστα. Σύντομα η γνωριμία του με κείμενα εκκλησιαστικά και ορθόδοξους δημιουργούς τον οδηγούν σε πνευματικές αναζητήσεις μέσα στους κόλπους της εκκλησίας». Έτσι, αφού γνώρισε μέσα από τις μελέτες του την Ορθοδοξία, βαφτίστηκε κρυφά- για ευνόητους λόγους, βρισκόμαστε στο 1975-Ορθόδοξος Χριστιανός.   Την ίδια εποχή γίνεται και «γνωριμία» του με την Ελλάδα, την οποία «…συνάντησε πρώτα μέσα από τα διαβάσματά του γι’ αυτήν και ύστερα μέσα από τα ταξίδια του στα τοπόσημα της ιστορίας της. Μεγαλωμένος με ρωσική κουλτούρα αφήνει χώρο μέσα του για την ελληνική σκέψη και τον πολιτισμό. Χωρίς προβλήματα διχασμού ταυτότητας, λες και από πάντα αισθανόταν και ζούσε ως Έλληνας».

     Η χρόνια ενασχόλησή του όμως με το αγαπημένο του υλικό το σμάλτο, το οποίο είναι ένωση πυριτικών αλάτων που χρωματίζεται με οξείδια μετάλλων και επειδή απαιτεί ειδικές επεξεργασίες σε φούρνους, αναδίδει επικίνδυνες και τοξικές αναθυμιάσεις, υπέσκαψε την υγεία του σε σοβαρό βαθμό. Στις 11 Μαρτίου 2003, άφησε την τελευταία του πνοή, πριν προλάβει να κάνει την επέμβαση που του είχε συσταθεί από τον καρδιολόγο του.

     Το βιβλίο αποτελεί ένα συγγραφικό κατόρθωμα κι ένα εκδοτικό επίτευγμα. Τι εννοώ; Οι δύο συγγραφείς, δεν γνώρισαν ποτέ τον Ν. Μαστερόπουλο, κάτι που τους δυσκόλεψε «Πώς να γράψεις για έναν καλλιτέχνη που δεν γνώρισες από κοντά, δεν τον κοίταξες ποτέ στα μάτια, δεν αντάλλαξες μαζί του κάποιες κουβέντες; Δύσκολη και τολμηρή η απόπειρα». Κι όμως κατάφεραν με την γνωστή τους φροντίδα κι επιμέλεια να συγκεντρώσουν τις «ψηφίδες» και να αποδώσουν με τον καλύτερο τρόπο την προσωπικότητα, τις πνευματικές αναζητήσεις, τις αμφιβολίες του για την Τέχνη και τη ζωή, τις καλλιτεχνικές του επιθυμίες και τα θέλω του, την αφοσίωσή του στην Τέχνη και την Ορθοδοξία. Κι αποτελεί εκδοτικό επίτευγμα, διότι όσο κι αν έχουν εξελιχθεί τα τεχνολογικά μέσα, η εκτύπωση και η φωτογραφική  απόδοση των δεκάδων έργων του Ν. Μαστερόπουλου έγινε με εξαιρετικό τρόπο. Το βιβλίο είναι κόσμημα τόσο ως περιεχόμενο, όσο και ως αντικείμενο!