ΔΥΤΙΚΑ ΤΗΣ ΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΣΤΙΣ ΠΑΡΑΓΚΕΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΥΚΝΟΥΣ
ΛΕΝΑ ΚΑΛΑΪΤΖΗ ΟΦΛΙΔΗ-ΣΙΜΟΣ ΟΦΛΙΔΗΣ
Εκδόσεις ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ
Σελ. 157, Σεπτέμβριος 2025

      Έχει γίνει σχεδόν «παράδοση», η τελευταία ανάρτηση κάθε χρονιάς, να αφορά ένα ξεχωριστό βιβλίο.

      Φέτος, η τελευταία ανάρτηση είναι αφιερωμένη στην εξαιρετική συλλογή διηγημάτων «Δυτικά Της Σαλονίκης» που κυκλοφορεί σε δεύτερη έκδοση από τις εκδόσεις Επίκεντρο. Δέκα οκτώ κείμενα στα οποία η Ιστορία δημιουργεί το πλαίσιο για την εξέλιξη του μύθου. Το καθένα εκτυλίσσεται στον ίδιο τόπο, δηλ. κάπου μεταξύ των δυτικών τειχών της πόλης και των εκβολών του Αλιάκμονα στον Θερμαϊκό, αλλά σε διαφορετικούς χρόνους. Ξεκινά το 2042 μ. Χ. (!!), όπου ο κύριος Λούλης, προσπαθεί να εντοπίσει και να πυροβολήσει έναν σταχτοτσικνιά, ίσως τον τελευταίο εκπρόσωπο του είδους που θεάθηκε στο πρώην Δέλτα του Αξιού, το οποίο έχει μετατραπεί σε ένα ζοφερό τοπίο, απαλλαγμένο από κάθε ομορφιά. Και μετρώντας αντίστροφα φτάνει στο 300 π. Χ. όταν ο βασιλιάς Κάσσανδρος, αποφάσισε να χτίσει μια μεγάλη πόλη στον μυχό του Θερμαϊκού και για να αντιμετωπίσει τον πρόβλημα του εποικισμού, ανάγκασε τους κατοίκους των γύρω οικισμών να εγκαταλείψουν τις εστίες τους και να εγκατασταθούν στην πόλη, την αφιερωμένη σε μία από τις συζύγους του: την Θεσσαλονίκη!!

     Όλα τα διηγήματα (μυθ-ιστορίες τα ονομάζουν οι συγγραφείς), είναι ξεχωριστά. Εγώ όμως, γοητεύτηκα από αυτό που έχει τίτλο «Ο Ντίνος ο νταλκιτζής» (δηλ. δύτης) κι εκτυλίσσεται στα 1990. Ο Ντίνος, πνεύμα ανήσυχο και ατίθασο, καταδυόμενος στα βάθη του Θερμαϊκού, έβρισκε πολύ συχνά απομεινάρια του παρελθόντος. «Όλες οι πεινασμένες φυλές που το ‘χαν βάλει σκοπό να διαγουμίσουν την όμορφη και πλούσια πόλη, άσχετα αν τα κατάφεραν ή όχι, κάτι μας άφησαν για να τους θυμόμαστε. Σάπια ναυάγια από μεγάλες βενετσιάνικες γαλέρες και ξιπασμένες γενοβέζικες καραβέλες, μέχρι μικρά κι ευκίνητα σλάβικα μονόξυλα, άδεια αγαρινά σεντούκια κάποτε τιγκαρισμένα θησαυρούς, σπασμένα περσικά πιθάρια για κρασί, σκουριασμένα κουρσάρικα γιαταγάνια, διαλυμένες πολιορκητικές μηχανές που-τύχη αγαθή!- ποτέ δεν κατάφεραν να σκαρφαλώσουν τα τείχη της πόλης, στάμνες και κανάτια από βουλιαγμένα φορτία, πηχτά κατακάθια από ρύπους τόσων αιώνων».

     Όπως γράφω και πιο πάνω, το βιβλίο περιλαμβάνει μια σειρά ξεχωριστών διηγημάτων-ψηφίδων, που ξεχειλίζουν από συναισθήματα, μνήμες από μια Θεσσαλονίκη που έχει χαθεί, προβληματισμό για το παρόν και αγωνία για το μέλλον της πόλης. Αλλά κυρίως ξεχειλίζουν από νοιάξιμο για τον άνθρωπο. Τα πάθη του, τις χαρές του, τις επιτυχίες του, τα λάθη του ή τις αποτυχίες του στην πορεία των αιώνων. Απολαυστικά αναγνώσματα εξαιρετικής γραφής, που -όπως συμβαίνει και με άλλα έργα των δύο συγγραφέων-δεν θέλεις να τελειώσουν. Πολύ καλή επιλογή για αναγνώστες συνειδητοποιημένους, που θέλουν να βυθίζονται στο κείμενο, να παρασύρονται και να απολαμβάνουν αυτό που διαβάζουν και να μην είναι απλοί καταναλωτές ανούσιων σελίδων!

     Καλή χρονιά!