Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για το βιβλίο σας
«TartarosLtd»;
Παρακολουθούσα συστηματικά επιστημονικά άρθρα
και έβλεπα εκθέσεις και installations για τις απίστευτες δυνατότητες της ΑΙ και της μοντέρνας τεχνολογίας.
Στο περιβάλλον μου επίσης έχω ανθρώπους που ζουν και εργάζονται στο Λονδίνο και
στις ΗΠΑ και ασχολούνται με επιχειρήσεις που κατασκευάζουν πλέον αλγορίθμους
και ηλεκτρονικά συστήματα υποκατάστασης και αντικατάστασης ανθρωπίνων
δραστηριοτήτων και αντίγραφα ηλεκτρονικά των ατόμων που ενδιαφέρονται. Όλο και πιο
πιστά κι όλο πιο προηγμένα.
Θέλετε να μεταφέρετε κάποιο μήνυμα με αυτό και ποιο είναι αυτό;
Το μήνυμα είναι αφενός μεν να ζούμε ανάλογα
και συμβατά με τα χαρακτηριστικά στοιχεία της προσωπικότητας μας. Να μην τα προδίδουμε
και να μην τα στραγγαλίζουμε διότι τότε ο εαυτός μας θα μας εκδικηθεί και χρόνος
μας θα λιγοστέψει επικίνδυνα.
Αντιμετωπίζετε το θέμα –κυρίως της
«κλωνοποίησης» που επιδιώκει ο κεντρικός χαρακτήρας του βιβλίου σας- με μια πιο
ανάλαφρη οπτική. Παρ’ όλα αυτά, δεν αναγείρονται ζητήματα ηθικής;
Ίσως και τα ζητήματα της λεγόμενης ηθικής
απλώς έχουν έναν περισσότερο πολύπλοκο αλγόριθμο, δηλαδή απαρτίζονται από ακόμη
περισσότερα δεδομένα τα οποία επεξεργάζεται ο νους μας ο ανθρώπινος. Άλλωστε η
λέξη ήθος προέρχεται από την λέξη έθος που σημαίνει παγιωμένη συνήθεια, δηλαδή
ένα επαναλαμβανόμενο τελετουργικά σύστημα ενεργειών και πράξεων. Ήθη και έθιμα
του τάδε λαού λέγαμε παλιά στην Γεωγραφία, γνωρίζοντας την κάθε χώρα.
Διαφορετικά είναι σε κάθε χώρα, σε κάθε τόπο και επίσης αλλάζουν και
διαφοροποιούνται μέσα στο χρόνο. Τώρα υπάρχει η «ηθική» της κοινωνικής
δικτύωσης.
Αν μπορώ να διακρίνω σωστά από το μέχρι
σήμερα έργο σας, σας αρέσει περισσότερο να γράφετε μικρές ιστορίες;
Γράφω
μικρές ιστορίες πράγματι. Η μικρή φόρμα είναι αυτή που μου ταιριάζει καλύτερα.
Δεν είναι εύκολο να γράφεις σε μικρή φόρμα. Κάθε κείμενο μικρής φόρας είναι ένα
μυθιστόρημα σε σύμπτυξη. Οικονομείς σε ένα μικρό κείμενο όλα τα στοιχεία της
πορείας μιας νουβέλας ή ενός μυθιστορήματος.
Η λογοτεχνία μπορεί να είναι μια κοινωνική
πράξη;
Λένε ότι η λογοτεχνία είναι μία μοναχική
πράξη. Ο δημιουργός απομονώνεται και γράφει σε μια συνθήκη με τον εαυτό του.
Ωστόσο κάθε φορά όταν γράφεις υπάρχει και ο
άλλος γύρω σου. Ο έτερος εαυτός. Ή ο άλλος, ο αόρατος αναγνώστης, που συνδέεται με μία επίσης
αόρατη κλωστή μ’ εσένα. Δεν είσαι στην πραγματικότητα μόνος.
Είμαι
βέβαιος ότι μπορεί. Η καλή λογοτεχνία. Συγκινεί, πληροφορεί και σηματοδοτεί το
μέλλον, αποκαλύπτει κρυφές πτυχές του παρελθόντος, κάνει ορατά τα λεπτά σημεία του παρόντος χρόνου,
τα κρυμμένα και τα προβάλει στο μέλλον. Η ιστορία της λογοτεχνίας έχει αποδείξει
ότι συγγραφείς με μυθιστορήματα ή στίχους και ποίηση ενέπνευσαν εξεγέρσεις, αλλαγές, πορείες προς το μέλλον ( Ντίκενς, Ζολά, Σταϊνμπεκ, Τολστόϊ, Ντοστογιέφσκυ,
Καμύ, Σολωμός, Καζαντζάκης, Παλαμάς, Ελύτης). Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι οι
κηδείες του Παλαμά μέσα στην Γερμανική κατοχή και του Σεφέρη μέσα στην χούντα,
προκάλεσαν πάνδημες διαδηλώσεις και ενεργοποίησαν τα αντανακλαστικά του
ελληνικού λαού. Για να μη πω για την
κηδεία του Καζαντζάκη στο Ηράκλειο που προκάλεσε σύγκρουση με την εκκλησία που
αρνήθηκε τον ενταφιασμό του επειδή τον είχε αφορίσει.
Πότε καταλάβατε ότι θέλετε να γίνετε
συγγραφέας;
Πάντοτε διάβαζα πολύ από παιδί, ό,τι υπήρχε
στο σπίτι, τα καλοκαίρια θυμάμαι στο Γαλαξείδι, όπου περνούσαμε τις διακοπές
μας ξεκοκκάλιζα την βιβλιοθήκη της μητέρας μου, από Τολστόι μέχρι Βίπερ αισθηματικό
ΝΟΡΑ. Διάβαζα, παρακολουθούσα θέατρο, σινεμά, χορό, όσο επέτρεπε η μικρή πόλη που μεγάλωσα, η
Άμφισσα, με συγκινούσαν και με συγκινούν ακόμη όλες οι μορφές τέχνης. Αργότερα
ήμουν μέλος και σε χορωδίες στο Πανεπιστήμιο, έμαθα αργεντίνικο τάνγκο. Πριν από 15 χρόνια βρέθηκα σε μια ομάδα δημιουργικής
γραφής προσκεκλημένος από μια καλή φίλη. Μου δόθηκε ένα θέμα και έπρεπε να
γράψω ένα μικρό κείμενο. Αυτό ήταν. Μετά δεν σταμάτησα. Σαν κάποιος να χτύπησε
στο χώμα και να αποκάλυψε μια πηγή.
Ποια ήταν τα συναισθήματα που νοιώσατε,
όταν πήρατε τυπωμένο το πρώτο σας έργο;
Βαθύτατη
συγκίνηση και χαρά. Σαν να έπαιρνα στα χέρια μου ένα παιδί. Μετά την συγκίνηση
που ένοιωσα όταν πήρα στην αγκαλιά μου τις νεογέννητες κόρες μου, ήταν αυτό. Το πρώτο μου βιβλίο οι «τηγανητές
γοργόνες» του 2014.
Τι συμβαίνει στους ήρωες των βιβλίων σας,
όταν τελειώνει η συγγραφή;
Έχουν πλέον τη δική τους ζωή. Κάνουν τις δικές
τους παρέες τους δικούς τους φίλους. Μερικές φορές επανέρχονται σε άλλα κείμενα
μου με άλλο όνομα. Κάποιοι έχουν βγει σε σύνταξη, τους έχω βγάλει και επίδομα
λογοτεχνικού ήρωα.
Έχετε βιώσει συναισθήματα παρόμοια με
αυτά των ηρώων σας;
Ασφαλώς. Πώς θα μπορούσα να μην γράφω πάντοτε έχοντας βιώσει πραγματικά ή
εσωτερικά μια κατάσταση. Αλλιώς δεν θα ήταν πειστική η ιστορία που γράφω.
Σας μοιάζει κάποιος από τους ήρωες σας;
Σχεδόν
όλοι έχουν κάτι από μένα.
Ποιος είναι ο πρώτος αναγνώστης των
κειμένων σας;
Η
γυναίκα μου. Οι κολλητοί μου φίλοι που με γνωρίζουν και έχουν το ίδιο software με το δικό μου.
Ποιος είναι ο ιδανικός αναγνώστης για σας;
Ένας
που έχει το ίδιο software με το δικό μου, δηλαδή τον ίδιο επεξεργαστή, αλλά που βρίσκεται σε λειτουργία ύπνωσης και
το κείμενο μου σαν να βρίσκει το pin του και τον ενεργοποιεί.
Γράφοντας, έχετε ανακαλύψει πράγματα για
τον εαυτό σας;
Φυσικά.
Γράφοντας ανακαλύπτεις επίπεδα και δρόμους σκοτεινούς της ψυχής σου που
φωτίζονται από το φακό των κειμένων σου. Το γράψιμο είναι μια διαδικασία
αυτοεπίγνωσης ( μεταξύ άλλων ).
Υπήρξε κάτι στη διάρκεια της συγγραφής που
σας ανέτρεψε κάποια πεποίθηση;
Υπήρξε. Και πάντοτε υπάρχει. Εμένα μου αρέσει
να αναφέρομαι σε μύθους και να ψάχνω αρκετά τα θέματα μου σε επιστημονική –
ιστορική, ακόμη και γεωγραφική βάση.
Πολλές φορές μετά από το ψάξιμο και το «δούλεμα» του κειμένου έχει τύχει
να φτάνω σε συμπεράσματα διαφορετικά από όταν άρχισα να γράφω.
Σας αρέσει να συνομιλείτε με τους
αναγνώστες σας;
Μου
αρέσει πολύ. Και να απαντώ σε ερωτήσεις τους
και να απαντούν σε δικές μου παρατηρήσεις και ερωτήσεις. Είναι εξαιρετικά εποικοδομητικό.
Με ικανοποιεί αφάνταστα όταν τα κείμενα μου γίνονται αφορμή για συζητήσεις ή αφορμή
για να γίνουν λίγο καλύτεροι οι αναγνώστες ( μου το έχουν πει μερικές φορές και
αισθάνθηκα πολύ περήφανος).
Σε συζητήσεις με αναγνώστες, έτυχε να σας
«υποδείξουν» πτυχές του έργου σας, που εσείς δεν είχατε φανταστεί ότι υπάρχουν;
Πολλές
φορές. Σε κάθε περίπτωση όταν γράφεις κάτι και δημοσιεύεται γίνεται κτήμα του
αναγνώστη. Ξεφεύγει από σένα, την σφαίρα επιτήρησής και την ερμηνεία σου και
τίθεται στην ερμηνεία - κατανόηση του άλλου. Εκεί μπορεί να ακούσεις πολλές
φορές μια άγνωστη ιστορία με τρόπο που δεν έχεις φανταστεί όταν την έγραψες
Αυτό είναι επίσης εξαιρετικό.
Υπάρχει κάποιος συγγραφέας που θεωρείτε ότι σας επηρέασε;
Οι λατινοαμερικάνοι συγγραφείς, γι’ αυτήν την
ικανότητα να αφηγούνται την πραγματικότητα σαν παραμύθι, ο Μαρκές, ο Μπόρχες, ο
Γκαλεάνο, ο ευφυής Σαραμάνγκου και βέβαια από τους Ευρωπαίους, ο Καλβίνο, ο Μπουτζάτι
και άλλοι.
Το
γράψιμο είναι μια ένα βύθισμα στον εσωτερικό μου κόσμο, στον πνευματικό και
συναισθηματικό, στην ιστορία, στις εικόνες
στις μνήμες μου μου, στον «σκληρό μου δίσκο».
Δεν είναι εύκολο και δεν είναι πάντοτε το ίδιο. Είναι ένα ταξίδι και σαν
κάθε ταξίδι έχει την δική του πορεία, εκπλήξεις, άγνωστα μέρη, Λαιστρυγόνες και
Κύκλωπες, μπουνάτσες και δύσκολους καιρούς.
Το γράψιμο μου αποκαλύπτει άλλες στιβάδες του εαυτού μου, άλλες πλευρές.
Αυτό, το ότι μπορεί να είσαι δημιουργός και ποιητής ενός έργου, μιας ιστορίας,
ενός προσώπου, είναι απελευθερωτικό.
Αν και είναι πολύ νωρίς ακόμη, το βιβλίο
κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες, ετοιμάζετε κάτι άλλο; Έχετε «υλικό» έτοιμο στο
συρτάρι σας;
Υλικό
έτοιμο στο συρτάρι μου έχω. Αλλά είναι υλικό από πολλές ψηφίδες. Θα πρέπει να επιλέξω
ποιες για να κατασκευάσω το νέο μου
«παζλ». Συνήθως όμως αφήνω κάποιο
διάστημα, να «καθίσει» μέσα μου η σκόνη
από το προηγούμενο βιβλίο. Μια περίοδο «αγρανάπαυσης» σαν αυτή που κάνουμε στα
χωράφια μετά από κάποιες σοδειές, να ξεκουραστεί το χώμα, να θρέψει, να γίνει
πάλι εύφορο.
Σας ευχαριστώ πολύ!