ΕΚΕΙΝΗ ΤΗ ΜΕΡΑ

DENNIS LEHANE

Μετάφραση ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΧΡΥΣΟΠΟΥΛΟΣ

Εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ

Σελ. 775, Νοέμβριος 2014

     Τη ζωή στην Αμερική της δεκαετίας του 1910, περιγράφει στο καινούριο του βιβλίο, ο Ντ. Λεχέιν. Η δεκαετία αυτή, εκτός του ότι περιελάμβανε τη διεξαγωγή του φονικότατου Α! παγκοσμίου πολέμου, ήταν μια εποχή πολιτικών και κοινωνικών αναταραχών, που σηματοδότησαν την πορεία των ΗΠΑ προς το μέλλον.

     Η εξέλιξη του μύθου γίνεται μέσω της αφήγησης της πορείας δύο ανθρώπων, ενός λευκού κι ενός μαύρου, που ζουν στη Βοστώνη. Ο λευκός είναι ο αστυνομικός Ντάνι Κόφλιν. Είναι γόνος μιας ιρλανδικής συντηρητικής οικογένειας αστυνομικών, που χαίρει σεβασμού τόσο ανάμεσα στους απλούς αστυνομικούς, όσο και ανάμεσα στη φυσική και πολιτική ηγεσία της αστυνομίας της Βοστώνης. Το ίδιο σεβασμό απολαμβάνει και από ανθρώπους που δρουν στο παρασκήνιο της πολιτικής ζωής, αλλά μπορούν να επηρεάσουν πρόσωπα και καταστάσεις, προς μια συγκεκριμένη κατεύθυνση.

     Παρά τις αρχικές του αντιρρήσεις, οργανώνεται στην συνδικαλιστική οργάνωση των αστυνομικών και γίνεται ένας από τους ηγέτες της. Όμως με την πίεση του πατέρα του και των φίλων του, και με την απειλή της απόλυσης, υποχρεώνεται να πάρει μέρος στο κυνήγι των «ριζοσπαστών», των «μπολσεβίκων» και ανθρώπων που αγωνίζονται να βελτιώσουν τους όρους και το επίπεδο διαβίωσης, παρά το ότι βλέπει με συμπάθεια τους αγώνες τους.

     Ο μαύρος, ο Λούθερ Λόρνενς, σε μια συμπλοκή, για να σώσει τη ζωή του αναγκάζεται να πυροβολήσει και να σκοτώσει ένα από τα αφεντικά του εγκλήματος στην Τάλσα της Οκλαχόμα. Κυνηγημένος από την αστυνομία αλλά και συνεργούς του κακοποιού, καταφεύγει στη Βοστώνη, όπου βρίσκει εργασία σαν υπηρέτης στην οικογένεια Κόφλιν. Κι ενώ ψάχνει απεγνωσμένα τρόπο να επιστρέψει κοντά στην έγκυο γυναίκα του, συνδέεται με μια ομάδα που αγωνίζεται για τα δικαιώματα των μαύρων.

     Μέσα από την αφήγηση της διαδρομής των δύο ηρώων, ξεδιπλώνονται τα κρίσιμα γεγονότα που σημάδεψαν τις ΗΠΑ του μεσοπολέμου και την έκαναν αυτό που είναι σήμερα: η ανάπτυξη του συνδικαλιστικού κινήματος και στη συνέχεια η άλωση και η ήττα του, η σύγκρουση των εργατών με τους απεργοσπαστικούς μηχανισμούς και τους ιδιωτικούς «στρατούς» των κεφαλαιοκρατών εργοδοτών, ο αγώνας για τα δικαιώματα των Αφροαμερικανών και των άλλων μειονοτήτων. Η πλοκή κορυφώνεται με τη μεγάλη απεργία των κακοπληρωμένων αστυνομικών στη Βοστώνη, που καταπνίγεται βάρβαρα από τους απεργοσπάστες, που για ένα άθλιο μεροκάματο κατάγονται στην αστυνομία κι εν μία νυκτί ονομάζονται αστυνομικοί. «Στον πόλεμο είχαν σκοτωθεί εκατομμύρια. Για τίποτα άλλο παρά για ένα κομμάτι γης. Και να που στους δρόμους όλου του κόσμου συνεχιζόταν η ίδια μάχη. Εκείνη τη μέρα στη Βοστώνη, την επόμενη κάπου αλλού. Οι φτωχοί πολεμούσαν εναντίον των φτωχών. Όπως έκαναν πάντα. Όπως τους προέτρεπαν να κάνουν. Και αυτό δεν θα άλλαζε ποτέ».

     Ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα, με εξαιρετικό αφηγηματικό ρυθμό, που απεικονίζει με ιδανικό τρόπο την κοινωνική πάλη και που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον. Το μόνο που θα «δυσκολέψει» ή θα κουράσει τον έλληνα αναγνώστη, είναι οι συχνές και μακροσκελείς αναφορές στο μπέηζ μπολ. Όμως επειδή οι αναφορές αυτές δεν παίζουν βασικό ρόλο στην εξέλιξη της ιστορίας, αλλά χρησιμοποιούνται περισσότερο για να καταδείξουν την «ατμόσφαιρα» της ρευστής αυτής περιόδου, μπορούν να διαβαστούν και «διαγώνια» χωρίς να χαθεί κάτι από το σασπένς της εξέλιξης του μύθου.