ΑΛΗΘΕΙΑ

PETER TEMPLE

Μετάφραση ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΕΤΣΟΣ

Εκδόσεις ΤΟΠΟΣ

Σελ. 435, Νοέμβριος 2014

     Το μυθιστόρημα «Αλήθεια», ανήκει στα αστυνομικά βιβλία που μου αρέσει να διαβάζω, αφού είναι κάτι παραπάνω από μια απλή αστυνομική ιστορία.

     Ξεκινά-όπως κάθε αστυνομικό που... σέβεται τον εαυτό του-με την ανακάλυψη ενός εγκλήματος. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, αφορά την εύρεση σε πολυτελές συγκρότημα κατοικιών της Μελβούρνης, του πτώματος μιας νεαρής κοπέλας. «Ήταν ξαπλωμένη πάνω στον σάκο διακομιδής σε στάση ανάπαυσης γιόγκα-τα πόδια σε διάσταση, οι παλάμες προς τα πάνω, τα νύχια των ποδιών βαμμένα κατακόκκινα, μακριά πόδια, αραιές τρίχες εφηβαίου, μικρά στήθη». Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις πρόκειται για ανθρωποκτονία. Τις έρευνες αναλαμβάνει ο επιθεωρητής Στίβεν Βιλάνι, επικεφαλής του Τμήματος Ανθρωποκτονιών. Αλλά οι υποθέσεις που ανακύπτουν δεν σταματούν εδώ. Ο Βιλάνι και οι άνθρωποί του, έχουν να αντιμετωπίσουν καθημερινά και μια νέα πρόκληση.

     Αν είχαμε μπροστά μας μια απλή αστυνομική ιστορία, η παρουσίαση θα μπορούσε να σταματήσει εδώ. Όμως όπως γράφω και πιο πάνω, αυτό το μυθιστόρημα είναι κάτι περισσότερο. Κι αυτό το παραπάνω έχει να κάνει με τη σκιαγράφηση της προσωπικότητας και των παθών του βίου του επιθεωρητή. Ο οποίος εκτός από τα προβλήματα που του θέτουν με τη δράση τους οι εγκληματίες της Μελβούρνης, έχει να αντιμετωπίσει και τα προσωπικά του. Να καταφέρει να βρει την ισορροπία, χωρίς να του στρίψει. Έχει μόλις χωρίσει με τη γυναίκα του. Η μικρή του κόρη γυρνά με κακές παρέες κι έχει φύγει από το σπίτι και νιώθει ένοχος γι’ αυτό. Ο πατέρας του ζει σε ένα αγρόκτημα που κινδυνεύει από τις πυρκαγιές που μαίνονται σε κοντινές περιοχές, αλλά αρνείται να μετακινηθεί σε ασφαλέστερο σημείο. Ο Βιλάνι με τον πατέρα του έχει και άλλα «θέματα». Που αφορούν τον τρόπο που τον μεγάλωσε. Επειδή τον όρισε προστάτη των μικρότερων αδελφών του, όσο αυτός έλειπε στα δρομολόγια που έκανε με τη νταλίκα του. Τα παιδιά ήταν ορφανά από μητέρα και παρά το γεγονός ότι ο Στίβεν τα κατάφερε με τον καλύτερο τρόπο, δεν ένιωσε ποτέ το πατρικό χάδι και δεν άκουσε ούτε μια κουβέντα επιδοκιμασίας. Κοντά σ’ αυτά, έχει και ηθικά προβλήματα. Η προοπτική  ανέλιξής του σε υψηλά κλιμάκια της αστυνομίας, τον αναγκάζει να έχει επαφές με την οικονομική ελίτ της Μελβούρνης, κάτι που δεν το θέλει καθόλου. Γιατί υποψιάζεται ότι αυτές οι επαφές δεν θα του βγουν σε καλό και ίσως να τον αναγκάσουν να υποκύψει σε πιέσεις ώστε να είναι πιο “χαλαρός” στην εκτέλεση των καθηκόντων του, όταν σε κάποιες υποθέσεις εμπλέκονται μέλη αυτής της ελίτ.

     Ο Βιλάνι λοιπόν, έχει να παλέψει με πολλούς εχθρούς. Εξωτερικούς και εσωτερικούς. Ο Τεμπλ, περιγράφει με μοναδική διεισδυτικότητα τις εσωτερικές διαδρομές του επιθεωρητή, χωρίς να παραλείπει να κρατά σε εγρήγορση τον αναγνώστη με την εξέλιξη των υποθέσεων που αναλαμβάνει να λύσει ο ήρωας του με τους συνεργάτες του. Μια επισήμανση μόνο προς τους αναγνώστες του βιβλίου. Λίγη προσοχή στα ονόματα και τα υποκοριστικά των χαρακτήρων του βιβλίου, αφού είναι πολλοί και μπορεί να τον μπερδέψουν. 

Ο ΜΑΥΡΟΣ ΟΡΛΩΦ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΑΪΤΑΝΟΣ

Εκδόσεις ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ

Σελ. 457, Νοέμβριος 2014

     Το νέο μυθιστόρημα του Γ. Γαϊτάνου, αναφέρεται στην πολύ σημαντική για τη Μακεδονία χρονιά του 1905, όταν όλοι οι βαλκανικοί λαοί, επικουρούμενοι από τους συμμάχους τους στην Ευρώπη, προσπαθούσαν να δημιουργήσουν τις συνθήκες και να αποκτήσουν ερείσματα, που θα τους επέτρεπαν να διεκδικήσουν την περιοχή, μετά την διαφαινόμενη διάλυση του Μεγάλου Ασθενούς, δηλ. της Οθωμανικής αυτοκρατορίας.

     Το 2008, ο Δημήτρης Πορφυρογένης, συνταξιούχος δικηγόρος Αθηνών, γίνεται κάτοχος του ημερολογίου ενός προγόνου του. Πρόκειται για τον Ιωάννη Προφυρογένη του Δημητρίου, υπαλλήλου του Υπουργείου Εξωτερικών, που το 1905, εστάλη στη Μακεδονία, για να επιβλέψει τον απρόσκοπτο εξοπλισμό των ελληνικών ανταρτικών σωμάτων που δρούσαν στην περιοχή. Παρά τις αντιρρήσεις του («Πρέπει να ομολογήσω ότι δεν τυγχάνω ένθερμος θιασώτης του πατριωτισμού»), τελικά πείθεται να μεταβεί υπό κάλυψη. «Τοιουτοτρόπως εγεννήθη το καινουργές όνομά μου: Γιούρι Αλεξάντροβιτς Βόλγκοβόι. Ρώσος αντιπρόσωπος των ραπτομηχανών Σίνγκερ». Αφού πέρασε μια εκπαίδευση λίγων εβδομάδων, μέσω Βόλου και δια θαλάσσης κατευθύνεται στη Θεσσαλονίκη.

     Την «περιπέτειά» του αυτή, καταγράφει σε ένα ημερολόγιο, το οποίο το ξεκινά στο Βόλο στις 17 Νοεμβρίου 1905, ενώ η τελευταία εγγραφή γίνεται στις 30 Νοεμβρίου του ιδίου έτους. Η τήρηση του ημερολογίου, εκτός της καταγραφής των τρεχόντων γεγονότων, τον βοηθά να αναλογιστεί και να καταγράψει όλη τη ζωή του και τη στάση του απέναντι στη ζωή,  με συχνά φλας-μπακ. Ακόμη μέσω των εγγραφών, μας δίνει μια εξαιρετική περιγραφή της κοσμοπολίτικης τότε Θεσσαλονίκης.

     Δυστυχώς για τον Πορφυρογένη, τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν όπως τα περίμενε. Την εποχή αυτή, στη Θεσσαλονίκη βρίσκεται «κάθε καρυδιάς καρύδι». Ο καθένας παίζει το δικό του παιχνίδι και φροντίζει να εξυπηρετήσει τα δικά του συμφέροντα. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα κρυψίνοιας, κι επειδή είναι και άμαθος, του είναι δύσκολο να ξεχωρίσει εχθρούς και φίλους, με αποτέλεσμα να εγκλωβιστεί σε αντιπαλότητες που του είναι δύσκολο να κατανοήσει και να αποκωδικοποιήσει για να διαμορφώσει ανάλογα τη στάση και τις αντιδράσεις του.  

     Ενδιαφέρον βιβλίο, αν κι εγώ βρήκα δύο σημεία που έχω τις αντιρρήσεις μου. Το πρώτο είναι ο όγκος του. Θα μπορούσαν να λείπουν κάποιες σελίδες που θα το έκαναν πιο «σφιχτοδεμένο». Το δεύτερο είναι η αιφνίδια αλλαγή της γλώσσας. Αν κι αιτιολογείται, δεν με πείθει η αιτιολόγηση αυτή. Παρ’ όλα αυτά, το βιβλίο διαβάζεται ευχάριστα και απεικονίζει με αρκετή ακρίβεια, το κλίμα και την ατμόσφαιρα του τόπου και του χρόνου. 

Ο ΔΟΚΤΩΡ Ψ ΚΑΙ ΟΙ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΤΟΥ

ΣΩΤΗΡΗΣ ΠΑΣΤΑΚΑΣ

Εκδόσεις ΜΕΛΑΝΙ

Σελ. 205, Μάιος 2015

     Πριν από λίγες μέρες, κυκλοφόρησε το καινούριο βιβλίο του ποιητή, συγγραφέα και ψυχίατρου Σωτήρη Παστάκα, που περιλαμβάνει μια σειρά κειμένων με τη μορφή «αφηγημάτων», (όπως τα χαρακτηρίζει κι ο ίδιος ο συγγραφέας τους), με κάποιες από τις αναμνήσεις του από την επαγγελματική του ζωή. Περιλαμβάνει ακόμη σκέψεις, κρίσεις κι απόψεις του, για θέματα που αφορούν την κοινωνία και την ψυχιατρική επιστήμη.

     Όλα αυτά τα γράφει κλείνοντάς μας συνωμοτικά το μάτι, χαμογελώντας πονηρά και αφού τα διανθίσει με χιούμορ και αυτοσαρκασμό. Δεν είναι δηλ. οι «βαρετές», στεγνές  επιστημονικές αναμνήσεις ενός ψυχίατρου, αλλά ολοζώντανες ιστορίες που συνέβησαν μέσα κι έξω από τα θεραπευτήρια.

     Ένα πράγμα που κάνει από την αρχή εντύπωση στον αναγνώστη, είναι ότι ο Σωτήρης Παστάκας δεν συναγελάζεται ιδιαίτερα με το «σινάφι» του (πλην ελάχιστων φωτεινών εξαιρέσεων). Αντίθετα προτιμά να κάνει παρέα (και να τα πίνει όταν το φέρνει η ώρα) «με μουσικούς, ζωγράφους, ποιητές, ηθοποιούς, πρεζάκια, φυλακόβιους και θεότρελους».

     Ένα άλλο πράγμα που κάνει εντύπωση, είναι με το πόση αγάπη και η τρυφερότητα, γράφει για τους ασθενείς που πέρασαν από τα χέρια του. Στους οποίους έδωσε όση βοήθεια μπορούσε-και ακόμη περισσότερο-και από τους οποίους πήρε. Όπως το «μάθημα» αλληλεγγύης και μεγαλοψυχίας, από τον Παύλο Σιδηρόπουλο. «Από εκείνη την περίοδο λοιπόν, βλέποντας την αρχοντιά του Παύλου στην καθημερινή του ζωή, την απεριόριστη αγάπη του για όλα τα παιδιά και τη συγκατάβασή του στα ανθρώπινα, την απόλυτη συγχώρεση στα πάθη και τα λάθη των ανθρώπων, την κατανόηση και των πιο άσχημων και αψυχολόγητων συμπεριφορών, την έμπρακτη συμπαράστασή του στις ανάγκες του άλλου, είτε χαρίζοντας το δερμάτινο σακάκι του που το έβγαζε και το περνούσε στις πλάτες του άλλου να ζεσταθεί, είτε να μοιράζεται τον καφέ και το τσιγάρο του, μου έχει μείνει ένα πράγμα: ότι ο Πρίγκιπας μας συγχωρούσε όλους και μας δινόταν ανιδιοτελώς. Αν δεν τον είχα γνωρίσει, δεν θα μπορούσα να πιστέψω το απόλυτο μεγαλείο του». 

     Το «Ο Δόκτωρ Ψ…», είναι ένα βιβλίο που κάνει τον αναγνώστη να σκεφτεί πολλά ζητήματα, αλλά επίσης του φτιάχνει τη διάθεση και χάρη στη γραφή και το χιούμορ του, τον κάνει πολλές φορές να χαμογελάσει και να περάσει απολαυστικές ώρες διαβάζοντάς το. 

Η ΣΤΑΜΠΑ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΞΑΝΘΙΠΠΟΣ ΤΡΟΧΟΠΟΥΛΟΣ

Εκδόσεις ARS POETICA

Σελ. 142, Δεκέμβριος 2014

     Με ένα μικρό σε μέγεθος μυθιστόρημα, συνεχίζει τη συγγραφική του πορεία, ο γνωστός από τις εμφανίσεις του ως πιανίστας, αλλά και την ενασχόλησή του με τα της τοπικής αυτοδιοίκησης στον τομέα του πολιτισμού Γιωρ. Ξανθ. Τροχόπουλος, από τη Βέροια. Ένα μυθιστόρημα τρυφερό, συγκινητικό και νοσταλγικό, στο οποίο η Ιστορία σημαδεύει τις ζωές των ηρώων του.

     Αφηγείται την υπόθεση της υιοθεσίας ενός μικρού (πεντάχρονου) αγοριού του Γιώργου, το οποίο ο πατέρας του, θα δώσει στην άτεκνη αλλά ευκατάστατη αδελφή του, στη Βέροια των αρχών της δεκαετίας του ’50. «Είναι μια χειμωνιάτικη νύχτα, με πολύ ομίχλη και κρύο. Ένα αγοραίο σταματά μπρος σ’ ένα σπίτι… Κατεβαίνουν από το αγοραίο ένα ζευγάρι μεσήλικων ανθρώπων μ’ ένα μικρό αγοράκι. Το ζευγάρι μας είναι ο Δάμος Καντέρης και η Άφρω και το μικρό είναι ο Γιώργος, παιδί του αδελφού της Άφρως, που πήραν για ψυχοπαίδι, και είναι η πρώτη φορά που έρχεται ο μικρός στο καινούριο του σπίτι».

     Ο συγγραφέας «εκμεταλλεύεται» με τον καλύτερο τρόπο την αφήγηση αυτής της ιστορίας. Έτσι καταφέρνει να σκιαγραφήσει τα ψυχολογικά πορτραίτα των ηρώων του και τις ψυχολογικές τους  διαδρομές  σε κάθε νέα εξέλιξη αυτής της ιστορίας. Δίνει ολοζώντανες εικόνες της Βέροιας (της πόλης, της αγοράς, των ανθρώπων, των συμπεριφορών, των άγραφων κανόνων κλπ) την εποχή στην οποία αναφέρεται το μυθιστόρημα. Τέλος καταφέρνει να περιγράψει με λίγα λόγια, αλλά με ακρίβεια κομβικά σημεία της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας και πως αυτά τα σημεία επηρέασαν τις ζωές των ηρώων του και φυσικά και την εξέλιξη της ιστορίας που αφηγείται. Ξεκινώντας από τη Μικρασιατική καταστροφή και το διωγμό των ποντίων από την Πατρίδα (όπως αποκαλούν ακόμη και τώρα την πατρογονική γη) και φτάνοντας μέχρι τη Χούντα των συνταγματαρχών. Όλα αυτά με γραφή στην οποία τίποτα δεν περισσεύει αλλά και τίποτα δε λείπει. Χιούμορ όπου χρειάζεται, νοσταλγική διάθεση, συγκίνηση και σημαντικές ανατροπές. Ένα πολύ αξιόλογο και αξιοπρόσεχτο-παρά το μικρό του μέγεθος-ανάγνωσμα!

      

ΟΙ ΜΑΙΝΑΔΕΣ ΤΟΥ ΧΙΤΛΕΡ

Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΙΔΩΝ ΣΤΑ ΝΑΖΙΣΤΙΚΑ ΠΕΔΙΑ ΘΑΝΑΤΟΥ

WENDY LOWER

Μετάφραση ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΟΦΩΛΙΑΣ

Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ

Σελ. 453, Νοέμβριος 2014

     Το ρόλο των γερμανίδων στο Ολοκαύτωμα, εξετάζει το βιβλίο της W. Lower. Και όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης, η συμπεριφορά πολλών από αυτές ήταν τέτοια, που δικαιολογεί απόλυτα τη μετάφραση του «Hitler’s furies» του πρωτότυπου τίτλου σε «Μαινάδες». (Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, οι Μαινάδες ήταν νύμφες-συνοδοί του θεού Διόνυσου. Βρίσκονταν συνήθως σε έξαλλη κατάσταση και –αυτό που ταιριάζει «γάντι» στην προκείμενη περίπτωση- τις χαρακτήριζε η πέρα από τη λογική υπερκινητική και βίαιη συμπεριφορά).

     Η συγγραφέας αυτής της μελέτης, είναι καθηγήτρια της Ιστορίας και ασχολείται ιδιαίτερα με το Ολοκαύτωμα. Στη διάρκεια των ερευνών της, ανακάλυψε ότι πέρα από τους άντρες Ναζί που συμμετείχαν στις αποτρόπαιες πράξεις εξολόθρευσης των Εβραίων, συμμετείχαν και αρκετές γυναίκες, Κάτι που δεν είναι ευρύτερα γνωστό. «Ο μεγάλος αριθμός γυναικών εγκληματιών-οι οποίες έκλεβαν από τους Εβραίους, ασχολούνταν με τη διαχείριση της γενοκτονίας και συμμετείχαν στους τόπους των εγκλημάτων-απουσιάζει από τη συλλογική μνήμη και την επίσημη αφήγηση». Για τις ανάγκες αυτού του βιβλίου, εστίασε τις έρευνές της στην Ουκρανία, κι όταν απέκτησε πρόσβαση σε αρχεία που κατείχε η πρώην Σοβιετική Ένωση, βρήκε αληθινούς «θησαυρούς». «Καθώς ο Κόκκινος Στρατός καταλάμβανε την περιοχή, οι σοβιετικοί αξιωματούχοι άρπαζαν αμέτρητες σελίδες επίσημων γερμανικών αναφορών, αρχεία με φωτογραφίες και εφημερίδες και κιβώτια ολόκληρα γεμάτα μπομπίνες ταινίας. Φύλαξαν αυτά τα λάφυρα πολέμου και καταχώρισαν τα γραπτά «τρόπαια» σε τοπικά αρχεία τα οποία θα παρέμεναν για δεκαετίες πίσω από το Σιδηρούν Παραπέτασμα». Οι «θησαυροί» αυτοί δεν ήταν άλλο, από τις εκθέσεις, τις αναφορές και τις μαρτυρίες επιζώντων για τη δράση γερμανίδων που υπό διάφορες ιδιότητες (νοσοκόμες, γραμματείς, δασκάλες, σύζυγοι Ναζί αξιωματούχων) βρέθηκαν στην Ουκρανία. «Ως αυτόκλητοι φορείς υπέρτατης εξουσίας, οι Γερμανίδες στη ναζιστική Ανατολή ασκούσαν πρωτοφανή εξουσία σε αυτούς που ανακηρύσσονταν «υπάνθρωποι». Είχαν την άδεια να κακοποιήσουν, ακόμα και να σκοτώσουν αυτούς που εκλαμβάνονταν, όπως είπε μετά τον πόλεμο μια γραμματέας που είχε υπηρετήσει κοντά στο Μινσκ, ως «το κατακάθι της κοινωνίας». Αυτές οι γυναίκες βρίσκονταν πολύ κοντά στα κλιμάκια κρατικής εξουσίας που διαχειρίζονταν αυτόν τον μηχανισμό του ολέθρου… Οι Μαινάδες του Χίτλερ ήταν ένθερμες διαχειρίστριες, κλέφτρες, βασανίστριες και δολοφόνοι που έδρασαν στις χώρες του αίματος».

     Το βιβλίο, που είναι το απόσταγμα ενδελεχούς 20ετούς έρευνας σε βιβλιογραφία, αρχεία κρατών, υπηρεσιών, οργανισμών, μαρτυρίες επιζώντων, προσωπικές συνεντεύξεις με «πρωταγωνίστριες» των γεγονότων κλπ, αποδεικνύει με αδιαμφισβήτητο τρόπο, μια αλήθεια που μέχρι τώρα ήταν συγκαλυμμένη. Ότι δηλ. στο Ολοκαύτωμα συμμετείχαν ενεργά ΚΑΙ οι γερμανίδες- οι οποίες μέχρι τώρα παρουσιάζονταν ως θύματα του πολέμου- και μάλιστα σε ορισμένες περιπτώσεις ήταν πιο σκληρές και βίαιες από τους άντρες.

     Το βιβλίο έχει περισσότερες από 400 παραπομπές, πολλές από τις οποίες αναφέρονται σε βιβλία που αφορούν το συγκεκριμένο θέμα, (οπότε κατά μια έννοια μπορούν να θεωρηθούν ως βιβλιογραφία), ορισμένες φωτογραφίες και ευρετήριο ονομάτων. 

ΤΟ ΔΙΔΥΜΟ

GEORGE PELEKANOS

Μετάφραση: ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΛΟΚΥΡΗΣ

Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗΣ

Σελ. 335, Νοέμβριος 2014

     Εξαιρετικό, όπως άλλωστε και όλα τα προηγούμενα, είναι το μυθιστόρημα του Τ. Πελεκάνος που κυκλοφόρησε πριν από λίγο καιρό.

     Ο Σπίρο Λούκας, είναι υιοθετημένος γιος ενός ζευγαριού ελληνο-αμερικανών. «…Ένα από τα τέσσερα, τρία από τα οποία υιοθετημένα. Η αδερφή του η Αϊρίν, ήταν το βιολογικό προϊόν του γάμου… Ο Σπίρο ήταν ο μικρότερος. Παλαιστής της ελληνορωμαϊκής στο λύκειο, ακαδημαϊκά όχι ιδιαίτερα χαρισματικός, αλλά δουλευταράς. Δοκίμασε την τύχη του σε ένα περιφερειακό κολέγιο και στη συνέχεια κατατάχτηκε». Υπηρέτησε στο Ιράκ και επέστρεψε χωρίς κανένα σωματικό τραύμα και λίγα-σε σχέση με άλλους-ψυχολογικά. Επειδή «είχε συνεχίσει να αποδέχεται την πολεμική του φύση», επέλεξε να εργαστεί ως ερευνητής ενός δικηγόρου ποινικών υποθέσεων στην Ουάσινγκτον. Μια δουλειά που προκαλεί έκκριση αδρεναλίνης, αλλά και του παρέχει χρόνο για να ασχολείται με τα αγαπημένα του σπορ: ποδηλασία και κωπηλασία (καγιάκ). Παράλληλα, εκτός των υποθέσεων που του αναθέτει ο δικηγόρος, αναλαμβάνει και «εξωτερικές» δουλειές.

     Ένα βράδυ στο αγαπημένο του μπαρ, η μπαργούμαν, του αναφέρει το πρόβλημα μιας φίλης της. Ο πρώην φίλος της, της έκλεψε έναν πίνακα με τίτλο «Το Δίδυμο», αρκετά μεγάλης αξίας. «Ο πίνακας έδειχνε δύο άντρες γυμνούς από τη μέση και πάνω-ο ένας μεσήλικας, ο άλλος νεαρός-να κοιτούν κατάματα τον θεατή. Ο μεσήλικας είχε λιπόσαρκο πρόσωπο, αραιωμένα μαλλιά και γενειάδα. Ο νεαρός ήταν φρεσκοξυρισμένος, με πυκνά μαύρα μαλλιά. Ο καλλιτέχνης είχε ζωγραφίσει μαύρο το φόντο του μεγαλύτερου άντρα και καφέ του νεαρού, δημιουργώντας την εντύπωση του διαχωρισμού στο κοινό πλαίσιο».

     Η Γκρέης Κίνκεητ, (αυτό είναι το όνομα της ιδιοκτήτριας), εκτός από τον πίνακα, είχε χάσει αρκετά και στο συναισθηματικό τομέα σ’ αυτή τη σχέση. Άρχισε να πίνει, να χάνει βάρος, να έχει στρες. Ώσπου «επέστρεψα σπίτι μια μέρα και διαπίστωσα ότι με είχαν ληστέψει». Τώρα ήθελε-τουλάχιστον-τον πίνακα πίσω γι’ αυτό απευθύνθηκε και στη φίλη της που δούλευε στο μπαρ, η οποία είπε στο Σπίρο «Η υπόθεση είναι στα μέτρα σου. Της έκλεψε κάτι κι εκείνη το θέλει πίσω. Υποψιάζεται ότι δεν ήταν η πρώτη φορά που την ξαλάφρωνε. Αλλά δεν μπορεί να το αποδείξει. Η αστυνομία δεν μπορεί να τη βοηθήσει. Χρειάζεται ιδιωτική βοήθεια».

     Μόνο που η υπόθεση έχει βάθος και δεν είναι τόσο απλή. Και ο Σπίρο εκτός από την υπόθεση του πίνακα, έχει να διαχειριστεί την παθιασμένη ερωτική σχέση που αναπτύσσει με μια εντυπωσιακή και δυναμική παντρεμένη γυναίκα, την οποία ερωτεύεται με κάθε ίνα του κορμιού του.

     Καλογραμμένο μυθιστόρημα με εξαιρετική πλοκή, προικισμένη γραφή, ένα συμπαθέστατο κεντρικό χαρακτήρα, σασπένς και ολοζώντανες περιγραφές τοπίων, προσώπων και ιδιαίτερα των σκηνών έντονης δράσης. 

Η "ΥΠΟΥΛΟΣ ΘΩΠΕΙΑ"

ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΞΕΝΟΙ, 1821-1940

ΛΕΝΑ ΔΙΒΑΝΗ

Εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ

Σελ. 541, Δεκέμβριος 2014

     Μια άκρως ενδιαφέρουσα και διαφωτιστική μελέτη με ένα θέμα που είναι εξαιρετικά επίκαιρο, περιλαμβάνει το πρόσφατο έργο της Λ. Διβάνη. Εξετάζει τη σχέση της Ελλάδας με τους «ξένους» από την Ελληνική επανάσταση ως τις μέρες πριν την αρχή του Β! παγκοσμίου πολέμου, που είναι κυρίως σχέση εξάρτησης, αφού στους ξένους (και ειδικά στη Μεγάλη Βρετανία) κατέφευγαν οι κυβερνήτες, για δανεικά και προστασία, από την πρώτη ημέρα της δημιουργίας του κράτους. «Στις ιδρυτικές συνθήκες δεν υπάρχει ούτε μία ελληνική υπογραφή», αναφέρει χαρακτηριστικά.

     Στον πρόλογο η συγγραφέας αναφέρει ότι το πρώτο ερέθισμα για το βιβλίο της το πήρε πριν αρκετά χρόνια από ένα βιβλίο με τίτλο «Ξενοκρατία και βασιλεία εν Ελλάδι, 1821-1897» που κυκλοφόρησε το 1897, αλλά επανεκδόθηκε το 1973. «Η προσοχή μου στράφηκε στον τρόπο που αντέδρασε η κοινωνία και ο κρατικός μηχανισμός σε κάθε τι «εισαγόμενο»: όχι μόνο στις πολιτικές και οικονομικές δουλείες, αλλά και στις ιδέες, στις οργανώσεις, στις εφημερίδες και στα περιοδικά, στις πολιτικές πρωτοβουλίες, στα κοινωνικά κινήματα, στις μόδες, στις τεχνολογικές εξελίξεις-για να μην αναφερθώ στις επιδημίες. Ακόμα περισσότερο, τι σήμαινε για τη χώρα των Προστάτιδων Δυνάμεων να συνδιαλλάσσεται και να αλλάζει λόγω της αναγκαστικής πια συμμετοχής τα σε διεθνή φόρα με τους όρους και τις απαιτήσεις τους. Ο κόσμος μεταβαλλόταν τότε δραματικά, αλλά πόση αλλαγή μπορούσε να απορροφήσει η Ελλάδα και γιατί; Και γιατί ήταν τόσο μονόπλευρα στραμμένη στη Δύση, αδιαφορώντας για τους γείτονές της; Γιατί εντέλει ήταν και παραμένουν αντίπαλοι η Ελλάδα και οι «ξένοι»; ».

     Σ’ αυτά αλλά και σε άλλα ερωτήματα που ανακύπτουν στην πορεία, αναλαμβάνει ν’ απαντήσει αυτό το βιβλίο, που είναι γραμμένο με επιστημονική ακρίβεια και μέθοδο, αλλά επειδή απευθύνεται όχι μόνο στους ειδικούς, αλλά και στο αναγνωστικό κοινό εν γένει, η συγγραφέας φρόντισε να το κάνει ελκυστικό και προσιτό και για μας. Η έρευνα έγινε σε ελληνικά και ξένα αρχεία όπως, Ιστορικό Αρχείο Υπουργείου Εξωτερικών, Αρχείο Ελευθερίου Βενιζέλου, League of Nations Archives, International Committee of the Red Cross Archives κλπ. Το βιβλίο εκτός από τις 1018 υποσημειώσεις, περιλαμβάνει εκτενέστατη ξενόγλωσση και ελληνική βιβλιογραφία, που καταλαμβάνει 61 (!!!) ολόκληρες σελίδες και είναι πραγματικός θησαυρός για όποιον θέλει να εμβαθύνει σε κάποιο από τα θέματα της μελέτης.