27 Ιουλ 2011

ΠΩΣ ΝΑ ΚΡΥΦΤΕΙΣ

ΑΜΑΝΤΑ ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΥ
Εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗ
Σελ. 369, Νοέμβριος 2010

     Το πιο ώριμο μέχρι τώρα μυθιστόρημα της Αμάντας Μιχαλοπούλου είναι το "Πως Να Κρυφτείς" που παρουσιάζουμε σήμερα.
     Το καλοκαίρι του 1974, ο Στέφανος Υψηλάντης, γιος επιφανή αρχιτέκτονα, σε ηλικία τεσσάρων ετών κι ενώ περνά τις διακοπές του με την οικογένειά του σε κάποιο θέρετρο του Κορινθιακού, πέφτει θύμα απαγωγής. "Κι έτσι εγώ που γεννήθηκα μετά την απαγωγή, ήξερα μόνο τα βασικά. Ότι οι Γερμανοί νοίκιαζαν το σπίτι με τις καλαμιές εκείνο το καλοκαίρι. Ότι ο Στέφανος έμοιαζε τρομερά με το γιο τους που είχε πεθάνει. Ότι τον βούτηξαν το βράδυ που έκλεινε τα τέσσερα πάνω στον πανικό του πάρτι. Ότι κανείς δεν υποψιάστηκε τους Γερμανούς, επειδή ο άντρας ήταν έτσι κι αλλιώς άφαντος κι η γυναίκα έμεινε πίσω- την έβλεπαν πότε πότε να ποτίζει με λάστιχο. Ο άντρας έβαλε τον Στέφανο στο αυτοκίνητο και ταξίδεψαν μέσω πρώην Γιουγκοσλαβίας. Είχαν δώσει ραντεβού με τη γυναίκα του στο Δυτικό Βερολίνο, όπου άγνωστοι μεταξύ αγνώστων, θα άρχιζαν τη νέα τους ζωή."
     Οι γονείς του βέβαια δεν έπαψαν ποτέ να τον ψάχνουν. Κολλούσαν τη φωτογραφία του σε κάθε χώρο που προσφέρονταν γι' αυτό: λιμάνια, αεροδρόμια, πύλες εξόδου από τη χώρα. Και πάντα είχαν ελπίδες ότι θα βρεθεί. Μέχρι που εφτά ολόκληρα χρόνια αργότερα, μια πολύ παρατηρητική ελληνίδα φοιτήτρια, όταν τον είδε στο Βερολίνο, τον αναγνώρισε από τις φωτογραφίες αυτές, ειδοποίησε την αστυνομία και ο Στέφανος επέστρεψε στην οικογένειά του, η οποία όμως του ήταν παντελώς άγνωστη.
     Τώρα, στα 35 χρόνια του, ο Στέφανος επιστρέφει στο Βερολίνο ως δάσκαλος σε ελληνικό σχολείο και παράλληλα ψάχνει τους Σουλτς, το ζευγάρι των απαγωγέων του. Μια έρευνα δύσκολη, αφού το Σουλτς, είναι κοινό επίθετο στη Γερμανία, που του γίνεται έμμονη ιδέα και του "τρώει" χρόνο και ενέργεια. Η περιπέτεια που πέρασε, η διπλή ολοκληρωτική αλλαγή περιβάλλοντος και οικογένειας, έχει επηρεάσει το χαρακτήρα του και τον έχει κάνει εσωστρεφή και λιγομίλητο. Αυτό σε συνδυασμό με την εμμονή στην αναζήτηση των Σουλτς, επηρεάζει άμεσα -αρνητικά φυσικά- τις προσωπικές του σχέσεις, φιλικές και ερωτικές.
     Και ακριβώς λόγω αυτής του της ιδιαιτερότητας, ότι δηλ. μιλάει λίγο και σε λίγους, την ιστορία του αναλαμβάνουν να αφηγηθούν άλλοι (εύρημα που πιστώνεται στα θετικά του βιβλίου και δίνει επιπλέον ενδιαφέρον, αφού ο κάθε αφηγητής, προσλαμβάνει διαφορετικά τη συμπεριφορά και τις ενέργειες του Στέφανου): η Φοίβη, μια έφηβη φίλη του ανιψιού του, η μικρή του αδελφή η Έλλη που ήταν αγέννητη όταν έγινε η απαγωγή. Η Σεσίλια, μια γυναίκα μεγαλύτερή του, με την οποία έχει ερωτική σχέση και η οποία έχει τα δικά της προβλήματα και ανοιχτούς λογαριασμούς με το παρόν και κυρίως με το παρελθόν. "Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα κορίτσι που το έλεγαν Σεσίλια. Όποτε έβλεπε συμμαθήτριές της με τους πατεράδες τους ένιωθε ένα σφίξιμο στην καρδιά. Όποτε άκουγε τη φράση "ο μπαμπάς μου είπε, ο μπαμπάς μου ξέρει, ο μπαμπάς μου έχει", ήθελε να την καταπιεί η γη. Ήλπιζε ολόψυχα ότι μια μέρα θα εμφανιζόταν ξαφνικά στη γωνιά του δρόμου ο δικός της πατέρας και θα τη φώναζε με τ' όνομά της, θα ήξερε τα πάντα για κείνην. Θα ήταν όμορφο και λογικός, θα είχε μια πειστική ιστορία που θα την έκανε ν' αναφωνήσει "Έτσι εξηγούνται όλα". Και για να της αποδείξει πόσο καλός πατέρας υπήρξε, θ' άρχιζε να απαριθμεί σκηνές από το παρελθόν, σκηνές που θυμόταν η Σεσίλια και στις οποίες συμμετείχε κι εκείνος εν αγνοία της, κρυμμένος πίσω από κάποιο θάμνο ή τοίχο". Ο -πεθαμένος πια- πατέρας του μέσω ενός "θησαυρού" σημειωμάτων, φωτογραφιών και δημοσιευμάτων που κληροδότησε στο Στέφανο και τέλος ο Βίκτορ Σουλτς, ο άνδρας που τον απήγαγε.
     Αυτά είναι τα "εξωτερικά" γνωρίσματα του μυθιστορήματος Ο μύθος γύρω από τον οποίο η συγγραφέας με μαεστρία πλέκει ένα κουβάρι σχέσεων, αντιθέσεων, συμπεριφορών και ερωτημάτων, που καλείται ο κάθε αναγνώστης να αποκωδικοποιήσει και να ερμηνεύσει, σύμφωνα με τη δική του οπτική.

3 Ιουλ 2011

ΣΚΕΨΟΥ ΕΝΑΝ ΑΡΙΘΜΟ

JOHN VERDON
Μετάφραση ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΡΟΥΞΗΣ
Εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ
Σελ. 558, Μάιος 2010

     Ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον θρίλερ, είναι το βιβλίο "Σκέψου 'Εναν Αριθμό", γραμμένο από έναν πρωτοεμφανιζόμενο αμερικανό συγγραφέα.
Ο Ντέηβιντ Γκάρνει, μετά τη συνταξιοδότησή του, ύστερα από υπηρεσία 25 χρόνων στην αστυνομία της Ν. Υόρκης και την επίλυση -χάρη στην ευφυΐα και τη μεθοδικότητά του- πολλών παράξενων και δύσκολων υποθέσεων, ζει με τη γυναίκα του Μάντλιν, "σε μια καλοφτιαγμένη αγροικία του δέκατου ένατου αιώνα, φωλιασμένη στη γωνιά ενός απομονωμένου λιβαδιού στο τέλος ενός αδιέξοδου στους λόφους της κομητείας Ντέλαγουέαρ, οχτώ χιλιόμετρα έξω από το χωριό Γουόλνατ Κρόσινγκ".
     Για να έχει κάτι να ασχοληθεί, παρακολουθεί μαθήματα Τέχνης και ανακαλύπτει ότι έχει ταλέντο "να ενισχύει, να διευκρινίσει, να εντείνει, φωτογραφίες εγκληματιών, ιδιαίτερα δολοφόνων, με τρόπους που θα αποτύπωναν και θα εξέφραζαν τη φύση αυτών των κτηνών που μελετούσε, καταδίωκε και συλλάμβανε σε όλη τη διάρκεια της καριέρας του".
     Κι ενώ αφοσιώνεται στο νέο του χόμπι, ένας συμφοιτητής του από το κολέγιο, ο Μάρκ Μέλερι, έρχεται σε επαφή μαζί του. Με το συγκεκριμένο άνθρωπο, ο Ντέηβιντ δεν είχε ποτέ στενή σχέση. Απλώς τον θυμόταν σαν συμφοιτητή του, γι' αυτό και η επίσκεψή του, του φάνηκε παράξενη και σίγουρα αναπάντεχη. Γρήγορα το "μυστήριο" λύθηκε...Ο Μέλερι είχε λάβει κάποια απειλητικά μηνύματα. Ήθελε τη βοήθεια του Ντέηβιντ, λόγω της καλής φήμης που είχε στην εξιχνίαση δύσκολων υποθέσεων κι επειδή δεν ήθελε την ανάμιξη της αστυνομίας. Ο Μέλερι διατηρούσε στην περιοχή ένα "Ινστιτούτο Πνευματικής Ανανέωσης" όπως το αποκαλούσε, το οποίο είχε αποκτήσει καλή φήμη και γι' αυτό κατά καιρούς φιλοξενούσε πολύ γνωστά πρόσωπα, τα οποία σε καμιά περίπτωση δεν ήθελαν την παρουσία των αστυνομικών στο χώρο στον οποίο αποσύρονταν για να ανακτήσουν τις πνευματικές τους δυνάμεις και την ψυχική τους γαλήνη και ηρεμία.
     Ο Ντέηβιντ, παρά τους αρχικούς του δισταγμούς δέχεται να βοηθήσει. Τα πράγματα όμως, θα πάνε τελείως στραβά. Ο Μέλεριν θα βρεθεί "τελετουργικά" δολοφονημένος και σύντομα θα προστεθούν άλλες δύο δολοφονίες που έγιναν με τον ίδιο "τελετουργικό" τρόπο στη λίστα.
Ο Ντέηβιντ, καλείται από τον φιλόδοξο τοπικό εισαγγελέα να βοηθήσει την αστυνομία ν' ανακαλύψει το δολοφόνο, αλλά η υπόθεση θ' αποδειχθεί πολύ πιο δύσκολη απ' όσο φανταζόταν, αφού ψάχνει να βρει ένα εξαιρετικά ευφυές άτομο, που βάζει σε σκληρή δοκιμασία τις πνευματικές του ικανότητες.
Πρόκειται για ένα έξυπνο, καλογραμμένο θρίλερ, που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη από την πρώτη μέχρι την τελευταία σελίδα, που ανέδειξε τον Verdon σε έναν από τους πιο ελπιδοφόρους πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και κέρδισε την προτίμηση του αναγνωστικού κοινού.
     Ο John Verdon, έχει εργαστεί ως στέλεχος σε πολλές διαφημιστικές εταιρείες του Μανχάταν, αλλά όπως και ο πρωταγωνιστής του, εγκαταστάθηκε στις αγροτικές περιοχές στα βόρεια της πολιτείας της Νέας Υόρκης. Το "Σκέψου Έναν Αριθμό" είναι το πρώτο του μυθιστόρημα, ενω αναμένεται μέσα στο καλοκαίρι η κυκλοφορία στις ΗΠΑ του δεύτερου βιβλίου του με πρωταγωνιστή πάλι τον Ντέηβιντ Γκάρνει με τίτλο "Shut Your Eyes Tight".

1 Ιουλ 2011

ΖΩΗ ΧΑΡΙΣΑΜΕΝΗ


ΣΠΥΡΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ
Εκδόσεις ΠΟΛΙΣ
Σελ. 158, Φεβρουάριος 2011


     Οι έλληνες διηγηματογράφοι, είναι πολλοί και καλοί. Ενδεικτικά αναφέρω τους: Ηλία Παπαδημητρακόπουλο, Γιάννη Καισαρίδη, Σωτήρη Δημητρίου, Τάσο Καλούτσα, Ηλία Παπαμόσχο, κ.α. Προς επίρρωση αυτών που γράφω, ήρθε και η συλλογή διηγημάτων που θα μας απασχολήσει σήμερα.
     Πρόκειται για έξη εξαιρετικά διηγήματα, με ήρωες ανθρώπους της διπλανής πόρτας, που όμως σχεδόν όλοι φτάνουν στο "μη περαιτέρω".
Στο "Το Τεφτέρι Και Το Μαχαίρι", ένας "καρδιοκατακτητής" μπλόγκερ, παραθέτει στην ιστοσελίδα του, φωτογραφίες γυναικών που επαίρεται ότι έχει κατακτήσει. Εκεί βλέπει και τη φωτογραφία της γυναίκας του, ο έτερος πρωταγωνιστής της ιστορίας. Αφού πρώτα φαντασιώνεται ότι υποβάλει τον επίδοξο Καζανόβα στα πιο σκληρά βασανιστήρια, προσπαθεί να ανταποδώσει στη γυναίκα του την απιστία με τραγικά (ή γελοία;) αποτελέσματα
Στο ομότιτλο του βιβλίου διήγημα, ο κόσμος ενός παπά ανατρέπεται εκ βάθρων, όταν διαπιστώνει ότι όλα τα εικονίσματα της εκκλησίας στην οποία λειτουργεί, έχουν ...το πρόσωπό του!
Στο τρίτο (και μεγαλύτερο από πλευράς μεγέθους), το "Βίος Και Πολιτεία Του Ανδρέα Τιτθόν", ο πολλαπλά καταπιεσμένος πρωταγωνιστής, φτάνει στο σημείο χωρίς επιστροφή και με ένα "κουμπούρι" στο χέρι, βγαίνει στο δρόμο για να ξεκαθαρίσει τους λογαριασμούς του με την κοινωνία, αλλά και τον εαυτό του. Μόνο που η μοίρα δεν έχει πει ακόμα την τελευταία της λέξη και μια αναπάντεχη συνάντηση, θα τα ανατρέψει όλα.
     Ο "Δημητράκης" που ακολουθεί, θυμίζει κάτι από την ιστορία του Μπέντζαμιν Μπάτον. Μόνο που ο ήρωας του Γιανναρά, δε γεννιέται γέρος, αλλά...κανονικό μωρό. Μεγαλώνει υπό το άγρυπνο βλέμμα και τις γνωστές υπερβολές της ελληνίδας μάνας, γίνεται διάσημος γιατρός (εκπληρώνοντας φυσικά το όνειρο της μάνας!) και ξαφνικά, αρχίζει να...μικραίνει. Ώσπου στο τέλος η μάνα του βρίσκει στο κρεβατάκι του "μια χεσμένη μεταξωτή πάνα σ΄ένα άδειο μωρουδιακό φορμάκι".
Στο "Άνθρωποι Και Κτήνη", ένας απηυδισμένος από την ταλαιπωρία σε δημόσιες υπηρεσίες πολίτης, ανακαλύπτει με χαρά στην αρχή, αλλά με τρόμο στη συνέχεια, ότι μπορεί να μεταμορφώσει με τη δύναμη του μυαλού του και μόνο, τους ανθρώπους σε ζώα.
     Τέλος, στο "Γύρω Από Το Τραπέζι", ένας άντρας μόνος, αναπολεί καλές και κακές στιγμές που έζησε, από παιδί ακόμη, γύρω από το τραπέζι που αποτελούσε το κέντρο της οικογενειακής ζωής και πως η έλευση της τηλεόρασης, διάβρωσε λίγο-λίγο, την αίσθηση συνοχής που αυτό πρόσφερε στην οικογένεια.
     Πρόκειται για ένα εξαιρετικό βιβλίο, ο συγγραφέας του οποίου, εκτός από το ταλέντο που αναμφισβήτητα διαθέτει, είναι άριστος γνώστης κι εξαιρετικός χειριστής της γλώσσας. Επίσης διαθέτει οξυμένη αίσθηση του χιούμορ, που σε συνδυασμό με μια λεπτή ειρωνεία που περνάει υποδόρια ανάμεσα στις γραμμές των διηγημάτων, κάνουν το αποτέλεσμα ακόμη πιο αξιόλογο.
Ο Σπύρος Γιανναράς γεννήθηκε το 1972 στην Αθήνα. Σπούδασε γαλλική φιλολογία στο Παρίσι. Εργάζεται στο πολιτιστικό τμήμα της εφημερίδας Καθημερινή. Αυτό είναι το δεύτερο βιβλίο του. Το πρώτο με τίτλο "Λοξίας" κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ίνδικτος.