31 Δεκ 2015

ΝΤΟΥΛΜΠΕΡΑ

ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΡΟΥΣΣΟΥ
Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ
Σελ. 516, Νοέμβριος 2015

     Μια πολύ ευχάριστη έκπληξη είναι το μυθιστόρημα της πρωτοεμφανιζόμενης Χρ. Ρούσσου με τίτλο «Ντουλμπέρα».
     Ντουλμπέρα έλεγαν οι Βλάχοι (με το Β κεφαλαίο, όπως ήθελε η ντουλμπέρα), «όταν ήθελαν να χαρακτηρίσουν μια γυναίκα έξυπνη, μορφωμένη, όμορφη, δυναμική, αρχοντική… Ήταν ένας χαρακτηρισμός που περιείχε πολλούς άλλους».
     Την ιστορία μια τέτοιας γυναίκας, αφηγείται στο βιβλίο της η συγγραφέας. Είναι η Αορίκα Ζιώππα-Κωνσταντίνου. Παρακολουθούμε την πορεία της ζωής της, μέσα από τα ημερολόγιά της που ενημέρωνε ανελλιπώς και βρήκαν οι απόγονοί της, χρόνια μετά, προσεκτικά φυλαγμένα σε μπαούλα. «Εγώ η Αορίκα Κωνσταντίνου το γένος Ζιώππα, εδώ στη Νέβεσκα γράφω τις τελευταίες μου αράδες. Φτάνει τόσο. Ο Θεός να δώσει ν’ ανταμώσω τ’ αγαπημένα πρόσωπα, να σμίξουμε και πάλι εκεί πάνω. Ζωή καλή, με αγάπη, ζωή χαρισάμενη να έχετε όλη η οικογένεια. Μην κάνετε τα λάθη μας. Να διδαχτείτε από αυτά και μη σας παρασύρουν ποτέ τα υλικά αγαθά, μα μόνο η αγάπη. Να τη δίνετε. Να δίνετε αγάπη, να δίνετε χαρά, να δίνετε σε όποιον έχει ανάγκη. Μόνο έτσι θα είστε γεμάτοι και εσείς».
     Μέσα από τα ημερολόγιά της ξεδιπλώνεται η ιστορία δύο οικογενειών (των Ζιώππα και των Κωνσταντίνου), από τις αρχές του 19ου αιώνα, μέχρι τις αρχές του 21ου. Όταν μέλη των ελληνικών πληθυσμών της Μακεδονίας, αρχίζουν τις εμπορικές σχέσεις με περιοχές της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης και χάρη στην ποιότητα των προϊόντων, την εργατικότητα και το εμπορικό τους δαιμόνιο, καταφέρνουν να χτίσουν επιχειρηματικές αυτοκρατορίες. Χωρίς ποτέ να ξεχνούν τις παραδόσεις, τα έθιμα, τη γλώσσα τους, αλλά κυρίως την καταγωγή τους. Αυτό άλλωστε το δείχνουν και τα πάμπολλα κοινωφελή ιδρύματα που δημιουργήθηκαν και λειτούργησαν χάρη στην γενναιόδωρη χρηματοδότηση των ελλήνων επιχειρηματιών του εξωτερικού. Η διαδρομή των οικογενειών ξεκινά από το βλαχοχώρι Νέβεσκα (το σημερινό Νυμφαίο της Φλώρινας) και εκτείνεται μέχρι την πολυεθνική Θεσσαλονίκη, τη Βιέννη, και την Αλεξάνδρεια.
     Η Χρ. Ρούσσου, κατάφερε σε αυτή την πρώτη της εμφάνιση, να γράψει ένα μυθιστόρημα συναρπαστικό. Απεικόνισε με τον καλύτερο τρόπο την τοιχογραφία μιας ολόκληρη εποχής. Δημιούργησε χαρακτήρες στέρεους, η πορεία των οποίων μπορεί να αποτελέσει θετικό πρότυπο ακόμη και σήμερα. Εντυπωσιακή είναι η αποτύπωση των πόλεων (Βιέννη, Αλεξάνδρεια, Θεσσαλονίκη) όπως ήταν την εκάστοτε εποχή (οδοί, πλατείες, καταστήματα κλπ). Όπως και η παράθεση με αδρές γραμμές (για τις ανάγκες της οικονομίας του έργου) αλλά με τεκμηριωμένο τρόπο, ιστορικών στοιχείων που είναι έντεχνα ενταγμένα στη δομή του μύθου και που είναι απαραίτητα για την εξέλιξή του, αποτέλεσμα κοπιαστικής έρευνας σε αρχεία,  χάρτες και βιβλιογραφία. Κι όλα αυτά γραμμένα με μια γλώσσα που κάνει το βιβλίο να ρέει και τον αναγνώστη να απολαμβάνει.

     Ένα από τα καλύτερα βιβλία που διάβασα φέτος και ο ιδανικός τρόπος να κλείσουμε το 2015. Καλή χρονιά!

23 Δεκ 2015

Η ΔΡΑΚΟΝΤΙΑ/ ΑΛΛΟΥ, ΣΤΟ ΠΟΥΘΕΝΑ

ΣΤΑΘΗΣ ΚΟΨΑΧΕΙΛΗΣ                 ΛΟΥΚΙΑ ΔΕΡΒΗ
Σελ. 102, Οκτώβριος 2015           Σελ. 94, Νοέμβριος 2015
Εκδόσεις ΜΕΛΑΝΙ

     Δύο πολύ καλές συλλογές διηγημάτων, κυκλοφόρησαν πριν από ελάχιστες εβδομάδες από τις εκδόσεις Μελάνι. Αν και είναι διαφορετικού ύφους και θεματολογίας, αποφάσισα να τις παρουσιάσω μαζί. Δεν ήθελα να επιλέξω μια από τις δύο, γιατί όποια κι αν επέλεγα, θα αδικούσα την άλλη.
     Η συλλογή του Στάθη Κοψαχείλη, αποτελείται από δώδεκα διηγήματα, κάποια από τα οποία δημοσιεύτηκαν σε λογοτεχνικά περιοδικά, ενώ τα υπόλοιπα, βλέπουν για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας. Τα περισσότερα είναι βιωματικά. Περιγράφουν τις αναμνήσεις του συγγραφέα, από τα παιδικά του χρόνια, στα χωριά του Ολύμπου, αλλά και από τις περιοχές στις οποίες υπηρέτησε ως αγροτικός γιατρός. Τον μαγεύει η φύση, τα βουνά και η ζωή εκεί. Εξ’ ου και ο τίτλος της συλλογής. «Η δρακοντιά ή φιδόχορτο είναι μια πολυετής πόα, που φύεται σε σκιερούς και υγρούς τόπους, φράχτες, χαντάκια, χαράδρες ή στις άκρες αγροτικών δρόμων. Έχει έμμισχα μεγάλα φύλλα, λογχοειδή, στιλπνά και βαθυπράσινα, συχνά κατάστικτα από πορφυρές και μαύρες κηλίδες».
     Η εξαιρετική γραφή, χωρίς τις «δήθεν» και λογοτεχνίζουσες φιοριτούρες που χρησιμοποιούν σε καταχρηστικό βαθμό κάποιοι ομότεχνοι του Σ. Κοψαχείλη και η με μοναδικό τρόπο σκιαγράφηση ανθρώπων, χαρακτήρων, συμπεριφορών, τρόπων και τόπων, χαρίζουν στον αναγνώστη στιγμές αναγνωστικής απόλαυσης και τον κάνουν να επιστρέφει ξανά και ξανά στο βιβλίο.
     Ακριβώς τα ίδια ισχύουν και για τη συλλογή των 12 διηγημάτων με τίτλο «Αλλού, Στο Πουθενά», της Λ. Δέρβη. Κι εδώ η γραφή είναι συναρπαστική. Κι εδώ καταφέρνει η συγγραφέας μέσα στις λίγες γραμμές της μικρής φόρμας, να αποδώσει με τον καλύτερο τρόπο χαρακτήρες και συμπεριφορές. Το μόνο που διαφέρει είναι η θεματολογία. Το τοπίο είναι αστικό. Οι χαρακτήρες είναι άνθρωποι της πόλης. Αλλά και –εξ ανάγκης- κοσμοπολίτες. Οι περισσότεροι αναγκάστηκαν να αφήσουν τον τόπο τους, κυρίως λόγω ανέχειας και φτώχειας και προσπαθούν να κάνουν μια καινούρια αρχή, σε νέο τόπο. Να ξεκινήσουν από το «μηδέν» και να πιάσουν από μια νέα άκρη το νήμα της ζωής τους. Όπως και ο χρόνος εξέλιξης των ιστοριών είναι διαφορετικός. Πιο κοντά στη σημερινή εποχή.
     Δύο εξαιρετικές συλλογές, που θα σας κρατήσουν απολαυστική συντροφιά και που θα τοποθετήσετε σε εύκολα προσβάσιμο ράφι της βιβλιοθήκης σας.


15 Δεκ 2015

ΤΟ ΦΟΝΙΚΟ ΚΕΛΑΗΔΙΣΜΑ

MO HAYDER
Μετάφραση ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ ΚΟΡΤΩ
Εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ
Σελ. 436, Ιούνιος 2015

     Ένα πολύ ενδιαφέρον θρίλερ, είναι το βιβλίο της Μ. Χέιντερ, με τίτλο «Το Φονικό Κελάηδισμα».
     Στο συγκεκριμένο βιβλίο, που είναι το πρώτο της και το οποίο κέρδισε σημαντικά λογοτεχνικά βραβεία, ήρωας είναι ο Τζακ Κάφερι. Ο επιθεωρητής Κάφερι, έχει μόλις μετατεθεί στην Ομάδα Β, της μητροπολιτικής αστυνομίας του Λονδίνου. Ένα ξημέρωμα προς το τέλος Μαΐου, δέχεται μια κλήση στο βομβητή του. Στο βόρειο Γκρίνουιτς, μέσα σε μια μάντρα, βρέθηκε το φρικτά παραμορφωμένο πτώμα μιας γυναίκας. «Είναι πτώμα εκείνο το πράγμα; Το είχε περάσει για μονωτικό αφρό, από αυτόν που ψεκάζεις από ένα μεταλλικό κουτί σαν σπρέι: ήταν πρησμένο και κίτρινο και γυαλιστερό. Έπειτα όμως πρόσεξε τα μαλλιά και τα δόντια, και αναγνώρισε το περίγραμμα ενός μπράτσου. Και, με τα πολλά, γέρνοντας το κεφάλι στο πλάι, κατάλαβε τι ήταν αυτό που κοιτούσε».
     Η έρευνα της Σήμανσης στο χώρο, έδωσε φρικιαστικά ευρήματα. Με τη χρήση ειδικού εξοπλισμού, ανακάλυψαν τέσσερις ακόμα σορούς. Από διάφορα στοιχεία, έφτασαν στο συμπέρασμα ότι οι δολοφονημένες ήταν πόρνες. Το γεγονός ότι θάφτηκαν σε διαφορετικές χρονικές περιόδους, έκανε την υπόθεση ακόμα πιο περίπλοκη. «…ο Κάφερι ήταν σίγουρος ότι είχαν να κάνουν με τον χειρότερο εφιάλτη της αστυνομίας-έναν σεξομανή καθ’ έξιν δολοφόνο, κάποιον ήδη υπερβολικά άρρωστο για να σταματήσει από μόνος του. Κι αυτό που του είχε σφηνωθεί ακόμα πιο βαθιά στο μυαλό και αρνιόταν να φύγει ήταν τα πέντε μικροσκοπικά αντικείμενα μέσα στο αίμα της λεκάνης». Λόγω της φύσης της εγκληματικής ενέργειας, κι επειδή είναι σίγουρο ότι ο δολοφόνος σύντομα θα «ξαναχτυπήσει», η Ομάδα Β με τη βοήθεια και άλλων τμημάτων της αστυνομίας, πέφτει με τα μούτρα στην προσπάθεια να λύσει την υπόθεση. Όμως τα στοιχεία είναι λιγοστά και αποσπασματικά, κάτι που τους δυσκολεύει πολύ.
     Ο Κάφερι όμως, έχει και άλλες δυσκολίες να αντιμετωπίσει. Η ανάμνηση μιας προσωπικής απώλειας, από τον καιρό που ήταν παιδί ακόμη, τον βασανίζει και του δημιουργεί πρόβλημα στην προσωπική του ζωή. Καμία του σχέση δεν ξεπερνούσε σε διάρκεια τους λίγους μήνες και ήδη η τωρινή του σχέση με τη Βερόνικα παραπαίει.

     Η συγγραφέας επαίρεται ότι το υλικό της, στο μεγαλύτερο μέρος του, είναι 100% αυθεντικό. Το άντλησε από τη συνεργασία της-ως ερευνήτριας-με πολλά αστυνομικά τμήματα της Μ. Βρετανίας κι από την προσωπική της επαφή με εγκληματίες και πόρνες. Το βιβλίο έχει όλα τα στοιχεία ενός καλογραμμένου θρίλερ. Έχει σασπένς που κόβει την ανάσα, ειδικά στις τελευταίες σελίδες. Έχει έξυπνη πλοκή, πειστικούς χαρακτήρες, εξαιρετικούς διαλόγους και ζωντανές περιγραφές. Τόσο ζωντανές που ίσως κάποιοι με πιο ευαίσθητο στομάχι, νιώσουν κάποια ενόχληση όταν οι περιγραφές αφορούν ανατομικές λεπτομέρειες. Όλοι οι υπόλοιποι θα τα απολαύσουν από την πρώτη μέχρι την τελευταία σελίδα.  

13 Δεκ 2015

ΝΙΚΟΣ ΤΑΚΟΛΑΣ

     Πριν λίγες μέρες, βρέθηκα σε πάνελ για την παρουσίαση ενός βιβλίου. Εκεί ένας φίλος μου πρότεινε αυτό που κι εγώ ο ίδιος είχα στο μυαλό μου. Δηλ. τη δημοσίευση συνεντεύξεων με συγγραφείς που θα είχα τη δυνατότητα να συναντήσω. Η πρόταση του φίλου λειτούργησε ως καταλύτης για να προχωρήσω στην υλοποίηση αυτού που σκεφτόμουνα. Έκανα μια σειρά ερωτήσεων, που θα είναι λίγο-πολύ ίδιες για όλους, με τις απαραίτητες διαφοροποιήσεις όπου αυτό επιβάλλεται και  ξεκινώ σήμερα με τη συνέντευξη του Νίκου Τακόλα, για το βιβλίο του οποίου με τίτλο «Το Πέρασμα Του Αρμένιου», δημοσιεύτηκε παρουσίαση στο blog, στις 23 Νοεμβρίου 2015.
 
ΝΙΚΟΣ ΤΑΚΟΛΑΣ
     O Νίκος I. Τακόλας, γεννήθηκε στη Λάρισα και μεγάλωσε στα Γρεβενά. Κατάγεται από το χωριό Αβδέλλα της Πίνδου. Σπούδασε Ηλεκτρολόγος Μηχανικός στο Πολυτεχνείο Θεσσαλονίκης. Ακολούθησαν μεταπτυχιακές σπουδές σε τεχνικά πεδία και στη Διεθνή Ενεργειακή Οικονομία. Γράφει για πολλά χρόνια κείμενα επιστημονικά, τεχνικά, οικολογικά και λογοτεχνικά. Εργάστηκε στο εξωτερικό συνδυάζοντας δουλειά και ταξίδια. Zει στη Θεσσαλονίκη. Ασχολείται επαγγελματικά με Θέματα Ενεργειακά και Τεχνικού Δικαίου. Στο παρελθόν ασχολήθηκε με κινηματογραφική κριτική και πολιτικό δοκίμιο. Βιβλία: «Το Κρυμμένο Αριστούργημα του Ζοζέφ Ινεμπράο» (Εκδ. ΕΝΕΚΕΝ, 2011), "Το Πέρασμα Του Αρμένιου" (εκδ. Πηγή 2014). Έχει βραβευτεί με το Πρώτο Λογοτεχνικό Βραβείο Διηγήματος, του διαγωνισμού «Ιστορίες της Πόλης μας» Λάρισα, 2014 και το Δεύτερο Πανελλήνιο Λογοτεχνικό Βραβείο, «Δ. Βικέλας », Βέροια 2014. 

  •   Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για το βιβλίο σας;
 Μιλώντας για ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΟΥ ΑΡΜΕΝΙΟΥ θα πω ότι η πηγή έμπνευσης – αιτία, ήταν η οργή για την πολύπλευρη Κρίση που μαστίζει τη χώρα μας. Λογοτεχνικά, στη χειρότερή του εκδοχή, ο περίγυρος της ανεργίας και της έλλειψης προοπτικής αντιστοιχεί στο μυθιστόρημα του Κάρολου Ντίκενς - Τα Δύσκολα Χρόνια και στου Τζον Στάιμπεκ, Τα Σταφύλια της Οργής.
  •       Θέλετε να μεταφέρετε κάποιο μήνυμα με αυτό και ποιο είναι αυτό;
Το μήνυμα είναι η υπαρξιακή τακτοποίηση του ατόμου, δηλαδή η επανενίσχυση του ψυχισμού καθενός. Η εποχή ευτελίζει, ξεφτιλίζει, ενοχοποιεί και αδρανοποιεί το άτομο, μπρος στη δύναμη της εξουσίας και των μηχανισμών. Το άτομο πρέπει να αντιπαλέψει ακριβώς αυτό και να το προβάλει κοινωνικά.
  •        Ποια ήταν τα συναισθήματα που νοιώσατε, όταν πήρατε τυπωμένο το πρώτο σας έργο;
Η περιέργεια για την αποδοχή από τον αναγνώστη, κοντά στη χαρά για την ολοκλήρωση κάποιων προσπαθειών.
  •        Τι συμβαίνει στους ήρωες των βιβλίων σας, όταν τελειώνει η συγγραφή;
Καλή ερώτηση! Αποδρούν στο συλλογικό σύμπαν του φαντασιακού, μαζί με τους ομοίους τους και αναζητούν αναγνώστες να τους αγαπήσουν.
  •        Ποιος είναι ο πρώτος αναγνώστης των κειμένων σας;
Όσο τα βιβλία μου «ογκώνονται» είναι δύσκολο να τα παρακολουθήσει κανείς στη φάση της συγγραφής, λόγω των συνεχών διορθώσεων – αλλαγών. Έτσι «εξαπατώ» φίλους με λογοτεχνική «όσφρηση» δίνοντάς τους κομμάτια, ως κείμενα ..τρίτων και παίρνω τη γνώμη τους. Το κακό είναι ότι τώρα το κατάλαβαν.
  •        Γράφοντας, έχετε ανακαλύψει πράγματα για τον εαυτό σας;
Ναι και είναι φυσικό. Το σημαντικότερο είναι ότι βιβλίο στο βιβλίο «ολοκληρώνονται» γνώσεις, συναισθηματικές ολότητες, αλλάζεις εσωτερικά, με προσοχή όμως να μην απομακρυνθείς από τον απλό, απτό κόσμο. Τους άξονες αναφοράς σου, τελικά.
  •        Υπήρξε κάτι στη διάρκεια της συγγραφής που σας ανέτρεψε κάποια πεποίθηση;
Ναι, αρκετές φορές. Κι αυτό είναι η γνώμη του αναγνώστη και των κριτικών. Σε μία περίπτωση συμμετοχής σε διαγωνισμό διηγήματος, που ..βραβεύτηκα μάλιστα, ο κριτικός μου απέδειξε-υπέδειξε ότι είχα λάθος πρωταγωνιστή στη λογική μου, ενώ αυτός ήταν ο δεύτερος ήρωας.
  •        Σας αρέσει να συνομιλείτε με τους αναγνώστες σας;
Πάρα πολύ, εξ ου και η τρέχουσα περιοδεία μου. Γράφεις για χρόνια ίσως, όπως 2,5 χρόνια το ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΟΥ ΑΡΜΕΝΙΟΥ και περιμένεις την απόκριση του αναγνώστη στα τυφλά, με κάθε είδους συναίσθημα, κυρίως το φόβο της απόρριψης.
  •        Σε συζητήσεις με αναγνώστες, έτυχε να σας «υποδείξουν» πτυχές του έργου σας, που εσείς δεν είχατε φανταστεί ότι υπάρχουν;
Ευτυχώς ..συνεχώς. Έτσι ο τόπος του παραπάνω βιβλίου που είναι η Λάρισα, μου υποδείχτηκε ότι μπορεί να είναι οποιοδήποτε μέρος, λόγω ..Παγκοσμιοποίησης αναιρώντας οποιοδήποτε τοπικισμό.
  •        Υπάρχει κάποιος συγγραφέας που θεωρείτε ότι σας επηρέασε;
Διάβαζα από μικρός ..ακατάπαυστα κι αυτό επηρέασε, υποθέτω, τη δόμησή μου. Για χρόνια μετά τις σπουδές μου, το διάβασμα μειώθηκε, λόγω επαγγελματικών ασχολιών (μηχανικός) και έγινε επιλεκτικό. Ο Κούντερα, Ο Κλωντ Ιζζό, ο Ουέλμπεκ, ο Ταμπούκι και ο αρχικός Κουέλιο ήταν σταθεροί στις προτιμήσεις μου. Και οι παλιότεροι σίγουρα άφησαν ίχνη, Βερν, Δουμάς κλπ με σημαντικότερο τον Βίκτωρα Ουγκώ. Από Έλληνες να αναφέρω τις …Ελληνίδες Καρυστιάνη, Σ. Τριανταφύλλου, Ζ. Ζατέλλη στα παλιότερά τους. Σήμερα παρακολουθώ σύγχρονους λογοτέχνες, όπως ο Πίνσον αλλά και χώρους πιο τεχνολογικούς, στη γέφυρα με τον κινηματογράφο και το φανταστικό, π.χ. Γουίλιαμ Γκίμπσον και ανάλογους.
  •        Είναι εύκολη ή δύσκολη διαδικασία η συγγραφή και τι είναι το γράψιμο για σας;
Η συγγραφή είναι μια δύσκολη υπόθεση, όταν το επάγγελμά σου είναι απαιτητικό. Αυτό ζω και έτσι καταφεύγω στη νύχτα, συχνά. Το γράψιμο ωστόσο, είναι για μένα πλούτος ζωής και επικοινωνία με τον κόσμο, άρα ακολουθούν πολλές νύχτες, ξορκίζοντας το πολύχρωμο πουλί της έμπνευσης να κελαηδάει. 


8 Δεκ 2015

ΤΑ ΚΟΚΚΙΝΑ ΛΟΥΣΤΡΙΝΙΑ

ΣΤΕΛΛΑ ΒΡΕΤΟΥ
Εκδόσεις ΩΚΕΑΝΙΔΑ
Σελ. 608, Ιούνιος 2014

     Την ιστορία μιας οικογένειας του εκτός της Ελλάδας ελληνισμού, αφηγείται στο πολύ καλό βιβλίο της η Σ. Βρετού.
     Την ιστορία αφηγείται-γράφει η Νένα, απόγονος της οικογένειας με σκοπό να τη μάθει η (αγέννητη ακόμα) κόρη της. Αφορμή παίρνει από ένα ζευγάρι κόκκινα παιδικά παπουτσάκια που βλέπει σε μια βιτρίνα. «Ένα ζευγάρι κόκκινα παιδικά λουστρίνια σε μια βιτρίνα τη γυρίζουν πίσω… Γυρίζει στο παλιό ξύλινο σπίτι της, στην Πόλη, σ’ έναν κόσμο που η κόρη της δεν θα γνωρίσει ποτέ. Θα γράψει γι’ αυτούς αποφασίζει ξαφνικά, και μετά για μένα, για τη μακριά πορεία μας. Σαν μακρινό ταξίδι στο παρελθόν θα ‘ναι το βιβλίο μου, για να κλείσω λογαριασμούς, να γυρίσω σελίδα».
     Όλα ξεκινούν το 1870. Δύο νεαρά αδέρφια, ο Διονύσης και ο Γιάγκος, ταλαιπωρημένα από τη φτώχια και την ορφάνια, αποφασίζουν να μεταναστεύσουν. Να αφήσουν τη Ζάκυνθο με προορισμό την Οδησσό, για να ασκήσουν εκεί την τέχνη τους: την υποδηματοποιία. «Φύγανε με τον «Άγιο» το πιο μεγάλο καράβι. Θα μένανε μια μέρα στην Πάτρα, μια μέρα στη Σύρα, δύο στον Πειραιά, άλλες δύο στη Θεσσαλονίκη. Στα λιμάνια ο «Άγιος» ξεφόρτωνε, έπαιρνε καινούριο εμπόρευμα κι επιβάτες, και συνέχιζε το ταξίδι του για την Κωνσταντινούπολη». Μετά από στάση αρκετών ημερών στην Πόλη, όπου γνώρισαν αρκετά μέλη της ελληνικής κοινότητας, συνέχισαν για Οδησσό. Μια σχετικά νέα πόλη στα παράλια της Μαύρης Θάλασσας (ιδρύθηκε το 1794 με εντολή της Μεγάλης Αικατερίνης), που γνώρισε ραγδαία ανάπτυξη. Η πόλη φιλοξενούσε μια ιδιαίτερα ακμάζουσα ελληνική κοινότητα που ασχολούνταν με το εμπόριο. «Καλύτεροι έμποροι απ’ τους Έλληνες, πού ήταν ήδη εγκατεστημένοι στην περιοχή από πολύ παλιά, δεν υπήρχαν-Έλληνες από κάθε γωνιά της Ελλάδας, από τον ελληνικό Πόντο, από την Κωνσταντινούπολη. Είχαν πάει εκεί αποφασισμένοι να μείνουν και να στεριώσουν για να γλιτώσουν από τη φτώχεια και την καταπίεση των Τούρκων, γι’ αυτό και δεν δείλιαζαν μπροστά σε κανέναν και σε τίποτα».
     Τα δύο αδέλφια, με σκληρή δουλειά, έξυπνες κινήσεις, αλλά και τη στήριξη των υπόλοιπων Ελλήνων, προόδευσαν. Ο Διονύσης, γλεντζές από πάντα, συχνά ξενυχτάει, χωρίς όμως να παραμελεί τη δουλειά. Ο Γιάγκος πιο συντηρητικός, αποφασίζει ότι δε θέλει να ζει πια μόνος και θέλει να βρει μία σύντροφο. Και θεωρεί ότι ο ιδανικός τόπος για να βρει σύζυγο, είναι η Πόλη, με τη μεγάλη ελληνική κοινότητα. «Δεν συμπαθεί τις Ρωσίδες-τι να μοιραστεί μαζί τους-ούτε τις Ελληνίδες της Οδησσού που τις έβρισκε ψηλομύτες. Δέκα χρόνια πριν, του άρεσε πολύ η Κωνσταντινούπολη και οι Πολίτισσες». Στο σπίτι μιας ξαδέλφης του που είχε στο μεταξύ μεταναστεύσει από τη Ζάκυνθο στην Πόλη, θα γνωρίσει την Ευανθούλα και θα την παντρευτεί. Έτσι ξεκινά η οικογένεια Ξενόπουλου, την ιστορία της οποίας δεκαετίες μετά, αφηγείται η Νένα.

     Καλογραμμένο βιβλίο, με πλήθος χαρακτήρων, που διαβάζεται πολύ ευχάριστα. Δείχνει βαθιά γνώση της ζωής της των Ελλήνων της Πόλης. Οι συνήθειες, τα έθιμα, η κοινωνική τους ζωή, τα πάθη τους, η νοοτροπία τους, περνούν με όμορφο τρόπο μέσα από την αφήγηση. Βιβλίο που θα προσφέρει ώρες αναγνωστικής απόλαυσης σε όποιον το διαβάσει. 

30 Νοε 2015

ΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΑΚΙ ΤΟΥ ΙΟΥΔΑ

JOHN DICKSON CARR
Μετάφραση: ΝΕΟΚΛΗΣ ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΣ
Εκδόσεις ΤΟΠΟΣ
Σελ. 333, Μάιος 2015

     Ο αμερικανός συγγραφέας Τ. Ν. Καρ (1906-1977), εξέδωσε βιβλία με διάφορα ψευδώνυμα. Έζησε πολλά χρόνια στην Αγγλία γι’ αυτό και διαδραματίζονται εκεί, οι υποθέσεις των βιβλίων του. Δημιούργησε αρκετούς χαρακτήρες, ένας από τους οποίους είναι ο δικηγόρος κι ερασιτέχνης ντετέκτιβ σερ Χένρι Μεριβέιλ, που «πρωταγωνιστεί» σε αυτό το βιβλίο, το οποίο ανήκει στην παράδοση των ιστοριών μυστηρίου του «κλειδωμένου δωματίου» και πρωτοεκδόθηκε το 1938.
     Το Δεκέμβρη του 1936, ο νεαρός Τζιμ Άνσγουελ, «γνώρισε τη Μαίρη Χιουμ κατά τη διάρκεια της κοινής τους παραμονής σε ένα φιλικό σπίτι στο Σάσεξ, τις ημέρες των Χριστουγέννων. Μεταξύ τους, αναπτύχθηκε ένα αίσθημα αιφνίδιο και σοβαρό. Δώδεκα μόλις ώρες αφότου πρωτογνωρίστηκαν, είχαν αρχίσει τις σχετικές συζητήσεις και την Πρωτοχρονιά ήταν ήδη αρραβωνιασμένοι».
     Οι γονείς του Τζίμι δεν ζουν πια, ενώ ο χήρος πατέρας της Μαίρης είναι ικανοποιημένος από την εξέλιξη, αφού ο μέλλον γαμπρός του είναι κληρονόμος μιας καλής περιουσίας. Μετά την επιστροφή του στο Λονδίνο, ο Τζίμι, δέχεται ένα τηλεφώνημα από τον πεθερό του, με το οποίο τον καλεί στο σπίτι του, για να γνωριστούν και να συζητήσουν. Όταν φτάνει στο σπίτι παραξενεύεται από την μάλλον ψυχρή υποδοχή που του επιφυλάσσει ο Έιβορι Χιουμ. Για να τα πουν με την ησυχία τους, τον καλεί στο «γραφείο». Αυτό είναι ένα δωμάτιο του σπιτιού, ειδικά διαμορφωμένο, με ατσάλινα παντζούρια και βαριά ξύλινη πόρτα. Ο Χιουμ, είχε διατελέσει στο παρελθόν διευθυντής μιας τράπεζας και ήθελε αυτόν τον ασφαλή και απαραβίαστο χώρο, για να είναι βέβαιος ότι τα έγγραφα που κατά καιρούς έφερνε από την τράπεζα, δεν θα έπεφταν σε λάθος χέρια. Ο Χιουμ κερνά τον Τζίμι ένα ποτό. Όταν… συνέρχεται από τη λιποθυμία, βρίσκει τον οικοδεσπότη νεκρό, με ένα από τα «βέλη τρόπαια» που είχε πάνω από το τζάκι του, καρφωμένο στην καρδιά. Τα παντζούρια είναι κλειστά και το δωμάτιο κλειδωμένο από μέσα!
     Τα στοιχεία είναι συντριπτικά εναντίον του Τζίμι που κατηγορείται για τη δολοφονία και αντιμετωπίζει την αγχόνη. Όμως ο ιδιόρρυθμος δικηγόρος του, σερ Χένρι Μεριβέιλ, δεν έχει πει ακόμη την τελευταία του λέξη.

     Μια ξεχωριστή ιστορία δικαστικού μυστηρίου, από έναν δεξιοτέχνη του είδους. 

24 Νοε 2015

ΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΟΥ ΑΡΜΕΝΙΟΥ

ΝΙΚΟΣ ΤΑΚΟΛΑΣ
Εκδόσεις ΠΗΓΗ
Σελ. 547, Μάιος 2014

     Έναν κόσμο στον οποίο δεν θα θέλαμε να ζούμε, μας δείχνει το μυθιστόρημα (της Κρίσης όπως το χαρακτηρίζει) του Ν. Τακόλα.
     Στα τέλη της δεκαετίας του ΄70, το τσίρκο Gardano, φτάνει για σειρά παραστάσεων στη Λάρισα. Τη νύχτα της πρεμιέρας όμως, συμβαίνουν μια σειρά από ατυχή γεγονότα. Στο δρόμο από τον οποίο διήλθε η φαντασμαγορική παρέλαση που διοργάνωσαν οι καλλιτέχνες του τσίρκου για να διαφημίσουν τις παραστάσεις, γίνεται δολοφονική επίθεση εναντίον μιας γηραιάς κυρίας. Λίγο αργότερα, εξαφανίζεται ένας από τους ελέφαντες, ο ήρεμος και αγαθός Μάρμο. Στο νούμερο με τον άνθρωπο-οβίδα που εκτοξεύεται από ένα κανόνι, ο ακροβάτης που το εκτελεί τραυματίζεται αρκετά σοβαρά. Ο πρωτοδίκης της περιοχής, σταματά την παράσταση, γιατί διατείνεται ότι ο ιδιοκτήτης του τσίρκου, καταπάτησε την περιοχή στην οποία εγκαταστάθηκε το τσίρκο. Και το αποκορύφωμα: διατάζει τη σύλληψη του Λέο Κάρτενακ, του επονομαζόμενου και «Κάνον», του ακροβάτη δηλ. που έκανε το ρόλο του ανθρώπου-οβίδα, με την κατηγορία ότι αυτός είναι ο δολοφόνος της γηραιάς κυρίας. «…παρουσιάζοντας μάλιστα αυτόπτη ψευδομάρτυρα, ο οποίος περιέγραψε τα γεγονότα με μια μυθιστορηματική εκδοχή… Μάταια ο ίδιος αλλά και το προσωπικό του τσίρκου επέμεναν ότι την ώρα του φόνου βρισκόταν στην παρέλαση του Τυρνάβου και όχι της Λάρισας».
     Ο Κάνον καταδικάζεται, εκτίει την ποινή του και αποφυλακίζεται μετά από τριάντα χρόνια. Βρίσκεται σε έναν κόσμο εντελώς διαφορετικό από αυτόν που άφησε όταν φυλακίστηκε. Είναι φυσικό σε ένα τέτοιο χρονικό διάστημα να γίνουν πολλές αλλαγές, αλλά αυτό που αντικρίζει ο Κάνον, είναι κάτι πολύ διαφορετικό. «Ο κόσμος είχε αλλάξει. Το τοπίο έμοιαζε αστρικό. Αχανές, αδιάβατο, επικίνδυνο και εχθρικό. Ναι, υπήρχε μια πόλη στο βάθος. Η νέα Λάρισα; Τα φώτα της φαίνονταν σαν μάτια γάτας στο σκοτάδι, εκεί μακριά. Μα δεν εξέπεμπε τίποτα φιλικό… Τώρα η πόλη φαινόταν εχθρική. Πόλη αγνώριστη, γεμάτη γιγάντια συγκροτήματα κτιρίων».
     Πλησιάζοντας την πόλη, συναντιέται και με μερικούς ανθρώπους που επιτείνουν την αίσθηση ότι στη διάρκεια της φυλάκισής του, είχε συμβεί κάτι τρομακτικό που ο εγκλεισμός του, δεν του επέτρεψε να αντιληφθεί. «Οι άνθρωποι έδειχναν φρικτά ταλαιπωρημένοι, μαδημένοι, ενώ αυτός περίμενε ένα τέλος της φτώχιας με την τεχνική πρόοδο. Όλοι φορούσαν κουρέλια, ήταν κάτισχνοι, μαζεμένοι σε ομάδες κι αγγίζονταν σαν τα ζώα που σταβλίζονται…». Όταν αποτολμά να τους πλησιάσει, είναι εχθρικοί και γίνονται επιθετικοί. Μετά βίας βρίσκει ένα μέρος για να περάσει το βράδυ του.
     Το επόμενο πρωί, η συνάντησή του με κάποιους λιγότερο εχθρικούς άντρες, θα του λύσει πολλές απορίες: Οι κρατικές οντότητες έχουν διαλυθεί. Το πολιτικό σύστημα έχει καταλυθεί. Ανθρώπινα δικαιώματα δεν υπάρχουν. Οι κοινωνία έχει χωριστεί στα δύο. Όσοι είναι χρήσιμοι στην μικρή παγκόσμια κάστα, στις αγορές και τις πολυεθνικές που κυβερνούν τον κόσμο, ζουν εντός των τειχών. Κυριολεκτικά. Προστατευμένοι από τους φύλακες, ρομπότ και την εξελιγμένη τεχνολογία. Πάντα όμως σε επισφαλή θέση. Υπήρχε διαρκώς ο φόβος πως μόλις εφευρίσκονταν το μηχάνημα που θα τους αντικαθιστούσε με επιτυχία, θα κατέληγαν κι αυτοί με τον υπερβάλλοντα κι άχρηστο πληθυσμό, εκτός των τειχών. Που ζούσε μια ζοφερή, εφιαλτική ζωή, στερημένος από τα πάντα. Σπίτι, τροφή, νερό, ρούχα. Αλλά κυρίως από οικογένεια, φίλους, κοινωνικές δομές. Ο καθένας πάλευε για τον εαυτό του, σε μια γη κατεστραμμένη από μια ανυπολόγιστη οικολογική καταστροφή που έφερε η «ανάπτυξη». Ο Κάνον φαίνεται ότι έφτασε την κατάλληλη στιγμή. Οι συνθήκες για έναν ξεσηκωμό είναι ώριμες. Αυτή τη φορά οι πιθανότητες επιτυχίας φαντάζουν περισσότερες από τις προηγούμενες  προσπάθειες που έγιναν και αντιμετωπίστηκαν σκληρά και βάναυσα. Οι «δεξιότητες» που απέκτησε στη φυλακή θα είναι χρήσιμες. Και με ανέλπιστη εκ των έσω βοήθεια θα προσπαθήσουν να ανατρέψουν την κατάσταση.
     Αυτός είναι ο μύθος του βιβλίου. Το οποίο όμως είναι πολυεπίπεδο και αυτό είναι το πιο ενδιαφέρον. Γιατί σε δεύτερο επίπεδο υπάρχουν διάφορες προσεγγίσεις, πολιτικές, οικονομικές, φιλοσοφικές, οικολογικές. Ο Ν. Τακόλας αποκαλύπτει τις δράσεις των διεθνών οργανισμών και των διάφορων think tank , χωρίς να συνωμοσιολογεί (κάτι που κατά κόρον συμβαίνει τα τελευταία χρόνια) και κυρίως μας βάζει να σκεφτούμε. Να σκεφτούμε πολύ και σοβαρά για το τι θα συμβεί αν πάρουν το πάνω χέρι οι διαχειριστές του αεριτζίδικου κεφαλαίου και αν εμείς ο καθένας ξεχωριστά και κυρίως όλοι μαζί δεν αντιδράσουμε σε αυτήν την προοπτική.

     Τέλος, πρέπει να αναφέρω ότι ένα από τα θετικά είναι και η γραφή του βιβλίου, που είναι εξαιρετική. Ο συγγραφέας γνωρίζει καλά ελληνικά και ξέρει επίσης να τα χειρίζεται, με αποτέλεσμα να μας παρουσιάζει ένα καλογραμμένο κείμενο του οποίου την ανάγνωση απολαμβάνεις.   

15 Νοε 2015

ΠΑΝΤΑ ΘΑ ΕΠΙΣΤΡΕΦΩ

ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΑΛΛΙΦΑΤΙΔΗΣ
Εκδόσεις ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ
Σελ. 364, Ιούνιος 2015

     Ένα εξαιρετικό βιβλίο είναι το «Πάντα Θα Επιστρέφω» και έχει κι αυτό-κατά σύμπτωση όπως και αυτό της προπροηγούμενης παρουσίασης-θέμα τη μετανάστευση.
     Είναι η αφήγηση της ζωής της Έλενας, μιας γυναίκας ιδιαίτερης, η οποία έζησε όλα τα μεγάλα γεγονότα της σύγχρονης ελληνικής Ιστορίας. «Η Έλενα γεννήθηκε το 1932 στη Χρυσοπηγή, ένα μικρό χωριό κοντά στα Γρεβενά. Το όνομα είχε τη βάση του. Και πηγή υπήρχε και κάποιες φορές το νερό είχε μια κίτρινη απόχρωση σαν να περιείχε χρυσό, που όμως μάλλον ήταν θειάφι. Δύο μεγάλα πλατάνια δίπλα τη σκίαζαν και κάποιος είχε την ιδέα να στήσει εκεί μερικά τραπεζάκια και καρέκλες. Έτσι έγινε η πλατεία γύρω από την πηγή, όπως τα σπίτια είχαν χτιστεί γύρω από την εκκλησία, που ήταν αφιερωμένη στην Παρθένο Μαρία».
     Σε πολύ νεαρή ηλικία, χάνει τον πατέρα της (τον εκτέλεσαν οι Γερμανοί) και λίγο αργότερα τη μητέρα της (την εκτέλεσαν οι αντάρτες). Την μεγάλωσε ο παπάς του χωριού με την γυναίκα του, που ήταν άκληροι. Μεγαλώνοντας η Έλενα, έγινε μια όμορφη κοπέλα. Εκείνη την εποχή, αμέσως μετά την Κατοχή, τα παιδιά στα σχολεία, είχαν διάφορες και παράταιρες, σε σχέση με το ποια τάξη παρακολουθούσαν, ηλικίες. Κι αυτό γιατί, στη διάρκεια της Κατοχής, ιδιαίτερα στα χωριά, δεν υπήρχαν δάσκαλοι. Οπότε αν κάποιο παιδί μετά την απελευθέρωση ήθελε να τελειώσει το δημοτικό, με το τετραετές αναγκαστικό «διάλειμμα», μπορούσε να έχει φτάσει και στην εφηβική ηλικία. Η 17χρονη πια Έλενα, τελειώνοντας το Δημοτικό, ερωτεύεται το νεαρό δάσκαλό της, τον Γιάννη. Το αίσθημα είναι αμοιβαίο και παρά την «αντίδραση» της κοινωνίας του χωριού, οι δύο νέοι παντρεύονται. Όμως τα χρόνια είναι «δίσεκτα» και σύντομα το «αντεθνικό» οικογενειακό ιστορικό του Γιάννη, τον οδηγεί στην απόλυση και στην ανεργία.
     Σύντομα η Έλενα και ο Γιάννης, αντιλαμβάνονται ότι ο μόνος δρόμος για να επιβιώσουν είναι η μετανάστευση. Πρώτη επιλογή η Αμερική. «Όλοι ονειρεύονταν την Αμερική. Ποιος δεν είχε ακούσει ιστορίες για μετανάστες που είχαν πάει ξυπόλυτοι κι έγιναν εκατομμυριούχοι;». Στην Αμερική όμως δε γίνεται να πάνε, αφού ο Γιάννης σεβόμενος την οικογενειακή παράδοση, αρνείται να υπογράψει ένα από τα απαραίτητα έγγραφα. «Ήταν η πασίγνωστη παράγραφος που απαιτούσε από τους υποψήφιους μετανάστες να μην είχαν αριστερό παρελθόν και να απαρνιόταν οποιαδήποτε σχέση με αριστερές ιδέες στο μέλλον». Πρώτη εναλλακτική η Αυστραλία. Αφού ξεπέρασαν κάποια εμπόδια, τον Οκτώβριο του 1951 ξεκινούν για την χώρα των καγκουρό. Αλλά αυτή ήταν μόνο η αρχή…

     Η Έλενα ξεκινά την αφήγηση από το σήμερα και με συχνές αναφορές στο παρελθόν, ξεδιπλώνει την πορεία της ζωής της. Μια ζωή μεστή, γεμάτη με χαρές και λύπες που όμως η Έλενα αντιμετωπίζει στωικά και με φιλοσοφική διάθεση. Ο Θοδωρής Καλλιφατίδης δημιουργεί έναν εξαιρετικό χαρακτήρα. Με μοναδικό τρόπο αφηγείται τη ζωή της Έλενας, αφήνοντας μέσα από την υπέροχη αφήγηση, να περάσουν τα μεγάλα γεγονότα της ελληνικής ιστορίας.  

7 Νοε 2015

ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΩΝ ΕΞΩΓΗΙΝΩΝ

ΜΠΑΜΠΗΣ ΔΕΡΜΙΤΖΑΚΗΣ
Εκδόσεις ΑΛΔΕ
Σελ. 140, 2014

     Το βιβλίο που μας απασχολήσει στη σημερινή παρουσίαση, δεν είναι το πρώτο του Μ. Δερμιτζάκη, είναι όμως το πρώτο του μυθιστόρημα και είναι πάντα επίκαιρο, αν και γράφτηκε πριν από 25 χρόνια!
     Ο Μάικ, είναι ένας νεαρός δικηγόρος που ζει κι εργάζεται στην Αθήνα κι έχει μια εμμονή: τους εξωγήινους. Πιστεύει ότι όχι μόνο υπάρχουν, αλλά και ότι επισκέπτονται τη γη «… μέχρι που ένας φίλος του τού δάνεισε τους «Εξωγήινους» του Άρθουρ Κλαρκ. Έτυχε τότε κάποιοι σε κάποια πόλη του εξωτερικού, να δουν ιπτάμενους δίσκους. Έγινε ντόρος στις εφημερίδες, ο Μάικ άρχισε να ενδιαφέρεται και χωρίς να το καλοκαταλάβει, ρίχτηκε με τα μούτρα και διάβαζε κάθε τι σχετικό. Η ιδέα ότι δεν είμαστε τα μόνα νοήμονα όντα στο σύμπαν τον συγκινούσε. Την εύρισκε εξάλλου σύμφωνη με τον αντιχριστιανικό αθεϊσμό του. Τι κορωνίδα της δημιουργίας και κουραφέξαλα, μέσα στο σύμπαν είμαστε εντελώς τυχαίοι και σίγουρα όχι οι καλύτεροι». Η κοπέλα του η Σόφη, δεν συμμερίζεται τις απόψεις του συντρόφου της. Πιστεύει τη βιβλική περιγραφή της δημιουργίας και είναι πιο κοντά στην θρησκεία και τις διδαχές της. «Την ύπαρξή της την ένιωθε ασήμαντη, όμως αισθανόταν ανακουφισμένη που ένα ανώτερο Ον, ο Θεός, ήταν εκεί ψηλά και κάπου μέσα στις μύριες σκέψεις Του, βρισκόταν και αυτή».
     Ένα σαββατοκύριακο που πήγαν να επισκεφτούν ένα φιλικό τους ζευγάρι που είχε μια εξοχική μονοκατοικία, συμβαίνει το αναπάντεχο. Ένας ιπτάμενος δίσκος προσγειώνεται στην αυλή του σπιτιού! Οι εξωγήινοι, απαγάγουν τον Μάικ και τη Σόφη και τους μεταφέρουν στον τόπο από τον οποίο προέρχονται.
     Αυτή η ιστορία, χρησιμοποιείται ως πρόσχημα από τον συγγραφέα. Η παραμονή του ζευγαριού στον άγνωστο τόπο (σκόπιμα δεν αποκαλύπτω ποιος είναι αυτός ο τόπος και ποια τα πλάσματα που τον κατοικούν), του δίνει την ευκαιρία να θίξει ζητήματα που απασχόλησαν, απασχολούν και θα εξακολουθήσουν να απασχολούν τον άνθρωπο και να παραθέσει τις απόψεις του. Όπως η πίστη στον Θεό, αν η γνώση είναι δύναμη, ευλογία ή κατάρα, ο έρωτας, η αγάπη, η εμπειρία, ο παράδεισος και η κόλαση, η αιωνιότητα και άλλα που προκύπτουν από τις συζητήσεις με τους κατοίκους του τόπου αυτού, με τους οποίους συναναστρέφονται οι δύο απαχθέντες.


31 Οκτ 2015

Η ΠΗΝΕΛΟΠΗ ΤΩΝ ΤΡΕΝΩΝ

ΜΑΡΛΕΝΑ ΠΟΛΙΤΟΠΟΥΛΟΥ
Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ
Σελ. 421, Ιούνιος 2015

     Μια ακόμη υπόθεση αναλαμβάνει να ερευνήσει και να διαλευκάνει ο Παύλος Γ. , γιος του αστυνόμου Αναστάση Γεωργούλα, που έχαιρε ιδιαίτερης εκτίμησης στο Σώμα και σε όσους τον γνώρισαν και συνεργάστηκαν μαζί του.
     Ο Παύλος είναι αρχιτέκτονας και λόγω της ευκολίας του στο σχέδιο, για πολλά χρόνια συνεργαζόταν με την αστυνομία ως σκιτσογράφος, ενώ ακόμη διατηρεί τον τίτλο του «ειδικού συμβούλου» του Τμήματος Ανθρωποκτονιών. Ο πατέρας του, πρώην διοικητής της Ασφάλειας, πριν πεθάνει, του κληροδότησε μια βαλίτσα με φακέλους άλυτων υποθέσεων («ο γέρος του άφηνε βερεσέδες για να τον βασανίζει και να τον επιμορφώνει»). Και ο Παύλος που έχει το ένστικτο αλλά και το «μικρόβιο» του ντετέκτιβ, προσπαθεί από καιρού εις καιρόν, να λύσει κάποιες από αυτές. «Ήταν ολοφάνερο πια σε αυτή τη δεύτερη αναμέτρηση με την πατρική κληρονομιά που έκρυβε η βαλίτσα στο γραφείο του πατέρα του, πως ο γέρος του δεν είχε αφήσει απλώς κάποιες ανεξιχνίαστες περίπλοκες υποθέσεις που τον βασάνιζαν ως αστυνομικό, αλλά υποθέσεις στις οποίες είχε μικρότερη ή μεγαλύτερη συναισθηματική εμπλοκή».
     Ο φάκελος που θα ανασύρει αυτή τη φορά από τη μικρή δερμάτινη βαλίτσα, έχει τίτλο «Η Πηνελόπη των τρένων». Αφορά το φόνο ενός έλληνα μετανάστη, του Στρατή Κοκκινίδη, στο σταθμό του Μονάχου το 1965, τη μέρα που με το Ακρόπολις Εξπρές, έφτανε στη γερμανική πόλη ο Στέλιος Καζαντζίδης με τους συνεργάτες του, (Μαρινέλα, Χρ. Νικολόπουλος, Μίμης Παπαϊωάννου κ. ά.) για μια σειρά συναυλίες. Παρά τις αμφιβολίες που έχει, παρακινούμενος και από μια σύγχρονη υπόθεση με πακιστανούς μετανάστες στην Αθήνα, αποφασίζει τελικά να ασχοληθεί. «Ποιος νοιάζεται γιατί σκοτώθηκε ένας φουκαράς εργάτης στον σταθμό του Μονάχου πριν πενήντα σχεδόν χρόνια; Εμένα γιατί να με νοιάζει; Γιατί να ασχοληθώ; Επειδή το απαιτεί με τον γνωστό τρόπο του, και από τον Παράδεισο ο πατέρας; Μου άφησε κληρονομιά επτά ανεξιχνίαστες υποθέσεις. Την προηγούμενη φορά έψαξα έναν φόνο που είχε σχέση με τον Εμφύλιο (σημ. η υπόθεση στην οποία αναφέρεται είναι αυτή που περιλαμβάνεται στο βιβλίο «Η Μνήμη Της Πολαρόιντ»). Να καταλάβω την ιστορία: αντάρτες, στρατιωτικοί, παρακρατικοί, έρωτας, πόλεμος. Τώρα πρέπει να φάω μερικούς μήνες από τη ζωή μου για να καταλάβω τους έλληνες μετανάστες στη Γερμανία».
     Τα ίχνη τον οδηγούν στη Νάουσα, τόπο καταγωγής του Κοκκινίδη και όπου ζουν πολλά από τα πρόσωπα που τον γνώρισαν όταν βρισκόταν στο Μόναχο. Εκεί θα αντιληφθεί ότι όλοι γνωρίζουν ένα τμήμα της ιστορίας. «Όλοι έχουμε μια εικόνα, αλλά σε όλους λείπει ένα κομμάτι της. Διαφορετικό στον καθένα. Αν καταφέρεις να βρεις τα κομμάτια που λείπουν, ίσως καταλάβεις». Ο Παύλος προσπαθεί να βρει την άκρη σε ένα «γαϊτανάκι» που περιλαμβάνει ερωτικά μυστικά, δοσίλογους, λίρες ύποπτης προέλευσης, στελέχη του παράνομου μηχανισμού του ΚΚΕ, ανεξήγητες συμπεριφορές και πολύ… Καζαντζίδη!

     Ένα καλογραμμένο πολυεπίπεδο μυθιστόρημα, που επιδέχεται πολλαπλές αναγνώσεις, αφού πέρα από την «αστυνομική» ιστορία, θίγει πολλά κι ενδιαφέροντα θέματα, με προεξάρχον, αυτό της ελληνικής μετανάστευσης στην Γερμανία. 

24 Οκτ 2015

ΤΑ ΤΕΙΧΗ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΟΥ

JAMES HENEAGE
Μετάφραση ΤΙΤΙΝΑ ΣΠΕΡΕΛΑΚΗ
Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗΣ
Σελ. 635, Απρίλιος 2015

     Το πρώτο μέρος της «τριλογίας του Μυστρά» είναι το πολύ ενδιαφέρον ιστορικό μυθιστόρημα που σας παρουσιάζω σήμερα.
     Το πρώτο αυτό μέρος, εκτυλίσσεται στα τέλη του 14ου αιώνα στην ανατολική Μεσόγειο, όπου τέσσερις αυτοκρατορίες συναντούνται και συγκρούονται. Η Οθωμανική που εξακολουθεί να είναι ορμητική και κατακτά συνεχώς νέες γαίες, η Ενετική που κρατά τα σκήπτρα στη θάλασσα και το εμπόριο, η φθίνουσα Βυζαντινή αλλά και η αναδυόμενη Μογγολική.
     Το έργο ξεκινά με ένα επεισόδιο που έλαβε χώρα στις 12 Απριλίου του 1204, τη μέρα που οι Φράγκοι μπήκαν στην Πόλη. Μια ομάδα βαράγγων, δίνει αναφορά στον αυτοκράτορα Αλέξιο Ε!. Οι βάραγγοι αποτελούσαν ένα επίλεκτο σώμα ατρόμητων πολεμιστών, ήταν η προσωπική φρουρά του εκάστοτε αυτοκράτορα, πολεμούσαν πάντα δίπλα του και ορκίζονταν τυφλή πίστη και υπακοή. «…είχαν έρθει με τα πλοία τους από ένα νησί πέρα στη Δύση, ένα νησί τυλιγμένο στην ομίχλη που λεγόταν Αγγλία… είχαν σαλπάρει με τα καράβια για να ξεφύγουν από τους Νορμανδούς, που είχαν σκοτώσει το βασιλιά τους, καρφώνοντάς του ένα βέλος στο μάτι. Είχαν έρθει να υπηρετήσουν έναν αυτοκράτορα που χρειαζόταν γενναίους και αξιόμαχους άνδρες για να πολεμήσει τους δικούς του Νορμανδούς. Είχαν έρθει με μίσος στην καρδιά ώστε να γίνουν οι πρώτοι Άγγλοι Βάραγγοι».
     Ο αυτοκράτορας τους ζητάει να φύγουν παίρνοντας μαζί τους και το «κιβώτιο». Πράγματι, χάρη στην άρτια εκπαίδευσή τους, οι άντρες φτάνουν στην προβλήτα, μπαίνουν σε ένα πλοίο με σημαία της Βενετίας και μέσα στην αναταραχή που επικρατεί σαλπάρουν για το Μυστρά.
     Διακόσια σχεδόν χρόνια αργότερα, η αυτοκρατορία καταρρέει. Έχει συρρικνωθεί δραματικά, ενώ ο Βαγιαζήτ, ετοιμάζεται να πολιορκήσει την Πόλη. Στο Μυστρά, ο Λουκάς Μαγκόρις, ένας 17χρονος βάρραγος, θα ψάξει να βρει το κιβώτιο που οι πρόγονοί του μετέφεραν εκείνο το βράδυ του Απριλίου του 1204. «Ο Λουκάς ήξερε πως, μια νύχτα φωτιάς και καταστροφής, ένας θησαυρός είχε μεταφερθεί στον Μυστρά από τέσσερις Βάραγγους με επικεφαλής τον πρόγονό του, για να θαφτεί κάπου στους λόφους του. Ήταν ένας θησαυρός που έλεγαν ότι θα μπορούσε κάποια μέρα να σώσει την αυτοκρατορία, ένας θησαυρός που οι Βάραγγοι και οι απόγονοί τους, είχαν ορκιστεί να φρουρούν όσο θα χρειαζόταν. Όταν ο Νορμανδός Βιλλεαρδουίνος είχε έρθει στο Μυστρά, οι γιοί τους είχαν αναγκαστεί να πάνε στη Μονεμβασιά. Εξακολουθούσαν όμως να φυλάνε το μυστικό του σημείου όπου ήταν κρυμμένος ο θησαυρός στον Μυστρά, περνώντας το από γενιά σε γενιά».
     Το μυστικό του σημείου του θησαυρού όμως, σε κάποια χρονική στιγμή χάθηκε και ο Λουκάς θα πρέπει να ψάξει για να βρει κάποια λύση, αν θέλει να βοηθήσει να σωθεί η αυτοκρατορία. Για να το πετύχει αυτό, θα μπει σε μια απίστευτη περιπέτεια και θα χρειαστεί να ρισκάρει την ελευθερία του και τη ζωή του την ίδια.
     Το ιστορικό αυτό μυθιστόρημα, έχει τη σωστή αναλογία μύθου και Ιστορίας, φανταστικών και πραγματικών προσώπων και γεγονότων. Τα εκπληκτικά πολλά στοιχεία που παραθέτει και που δείχνουν προϊόν συστηματικής και κοπιώδους έρευνας, αναπλάθουν με τον καλύτερο τρόπο τόσο την ατμόσφαιρα και το κλίμα της εποχής, όσο και την καθημερινή ζωή αρχόντων και λαού σε κάθε γωνιά της ταραγμένης περιοχής της ανατολικής Μεσογείου. Θα περιμένουμε με αγωνία τα επόμενα δύο μέρη της τριλογίας.



15 Οκτ 2015

ΤΟ ΦΙΛΙ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ

ΖΙΛ ΒΕΝΣΑΝ
Μετάφραση: ΡΙΤΑ ΚΟΛΑΪΤΗ
Εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ
Σελ. 273, Απρίλιος 2015

     Τη δύναμη και την επιβολή του παρελθόντος στο παρόν της Ισπανίας αναδεικνύει το αστυνομικό μυθιστόρημα του Ζ. Βενσάν.
     Τον Ιούλιο του 1936, ο εμφύλιος της Ισπανίας φαίνεται να μην πηγαίνει καλά για τους Δημοκρατικούς. «Στις 20 Ιουλίου η Γρανάδα έπεσε, χωρίς μεγάλη αντίσταση στα χέρια των φασιστών του Φράνκο. Από τότε, εκτελούσαν όσους περισσότερους μπορούσαν. Στα σοκάκια, στις πίσω αυλές και στις γύρω εξοχές, οι ομοβροντίες αντηχούσαν ολημερίς ως αργά τη νύχτα». Ένα μήνα αργότερα, οδηγούνται για εκτέλεση λίγο πριν τη αυγή τέσσερα άτομα. «Δύο αναρχικοί, ένας κουτσός δάσκαλος κι ένας ποιητής: τα λάφυρα της βραδιάς». Ο ποιητής ήταν ο Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα.
     Εβδομήντα πέντε χρόνια αργότερα, τον Αύγουστο του 2011, ο επιθεωρητής Τομά Ρουσέλ, της Δικαστικής Αστυνομίας του Πο των Πυρηναίων, δέχεται ένα τηλεφώνημα το βράδυ του γάμου του. Στην άλλη άκρη της γραμμής, βρίσκεται η Κλερ, μια πρώην αγαπημένη του, από την οποία δεν είχε νέα της εδώ και τέσσερα χρόνια. Είναι έντρομη και ζητάει τη βοήθειά του, λέγοντάς του ότι βρίσκεται κάπου στη Μασσαλία. «Δεν μπορώ να μιλήσω πιο δυνατά. Αυτοί είναι στο διπλανό δωμάτιο. Με απήγαγαν πριν από λίγο, από το σπίτι μου και μ’ έφεραν εδώ. Σ’ ένα υπόγειο, κοντά σε κάποιο σταθμό, ακούω τα τρένα έξω. Μονάχα εσένα έχω Τομά. Αν δε έρθεις θα με σκοτώσουν… Προχώρησα πολύ μακριά στις έρευνές μου, δεν μπορώ να σου εξηγήσω τώρα. Αλλά αυτό που βρήκα είναι φοβερό. Φοβερό! Αποκάλυψα ένα γαμημένο μυστικό και γι’ αυτό θέλουν να με εξαφανίσουν. Για να μου κλείσουν το στόμα και να μη βγει ποτέ προς τα έξω…».
     Λίγες ώρες αργότερα, ο Τομά αποφασίζει να ασχοληθεί με την υπόθεση και τηλεφωνεί στην αστυνομία της Μασσαλίας. Μαθαίνει ότι πριν λίγο, βρέθηκε το απανθρακωμένο πτώμα μιας νεαρής γυναίκας κοντά στις γραμμές του τρένου. Αποφασίζει να πάει στη Μασσαλία για να συνεργαστεί με την εκεί αστυνομία. Από ένα δαχτυλίδι που βρίσκει στο εντελώς παραμορφωμένο πτώμα, καταλαβαίνει ότι είναι η Κλερ. «Τη λέγανε Κλερ. Κλερ Νταντριέ. Έκλεισε τα είκοσι εννέα στις 22 Μαρτίου. Ένα κι εξήντα τρία, πενήντα κιλά, μάτια ανοιχτοκαστανά, μακριά μαλλιά, σπαστά με κοκκινωπές ανταύγειες. Πτυχιούχος, κάτοχος μάστερ και διπλώματος διδακτικής επάρκειας στα ισπανικά απ’ το πανεπιστήμιο του Πο. Χαρακτηριστικό γνώρισμα: το πάθος και οι επακόλουθες παρορμήσεις. Το επίκεντρο των ενδιαφερόντων της: η Ισπανία, η Ισπανία, η Ισπανία. Η ιστορία αυτής της χώρας τη συγκλονίζει θαρρείς και ήταν η δική της ιστορία. Ήθελε να μάθει τα πάντα, να καταλάβει τα πάντα, μερικές φορές ακόμα και ν’ αλλάξει τα πάντα».
     Οι αστυνομικοί ακολουθώντας κάποια στοιχεία οδηγούνται στην Ισπανία, όπου θα δουν να ζωντανεύουν τα φαντάσματα του πρόσφατου παρελθόντος αυτής της χώρας.

     Ένα καλογραμμένο νουάρ μυθιστόρημα, στο οποίο τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται και στο οποίο οι ανατροπές συμβαίνουν μέχρι την τελευταία σελίδα. 

7 Οκτ 2015

Ο ΟΥΡΑΝΟΣ ΤΟΥ ΜΠΕΪ ΣΙΤΙ

CATHERINE MAVRIKAKIS
Μετάφραση ΤΖΕΝΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
Εκδόσεις ΕΣΤΙΑ
Σελ. 310, Μάρτιος 2015

     Το βιβλίο της (γεννημένης από πατέρα ελληνικής καταγωγής) Κ. Μαυρικάκης που παρουσιάζω σήμερα, είναι το πρώτο της που μεταφράζεται στα ελληνικά.
     Το Μπέι Σίτι του Μίσιγκαν, είναι μια τυπική μικρή βιομηχανική αμερικανική πόλη. Με δυο-τρεις μεγάλους δρόμους, αλλά τόσα υποκαταστήματα μεγάλων αλυσίδων super market και την… απαραίτητη μόλυνση. Εδώ γεννιέται το 1961 η Έιμι, από έλληνα πατέρα και μητέρα μια πολωνή εβραία που διασώθηκε από το ολοκαύτωμα μαζί με την αδερφή της, επειδή οι γονείς τους τις έστειλαν εγκαίρως στη Νορμανδία, όπου ένα γενναίο ζευγάρι γάλλων αγροτών, τις έκρυψαν στο αγρόκτημά τους. Οι δύο αδελφές, τις οποίες οι αγρότες αγάπησαν σαν να ήταν τα παιδιά τους που ποτέ δεν απόκτησαν και γι’ αυτό τις κληροδότησαν όλη τους την περιουσία, μετά τον πόλεμο, μετά από μια μικρή παραμονή στο Παρίσι, μετανάστευσαν στην Αμερική. Εκεί θέλουν να κάνουν μια καινούρια αρχή στη ζωή τους, μακριά από την Ευρώπη.
     Η Έιμι, από μικρή νοιώθει έντονα το αίσθημα της απόρριψης, αφού η μητέρα της δεν την θέλει. «Με θεωρούν λιγάκι καθυστερημένη, εξαιτίας των επιπλοκών της γέννας και της ασφυξίας που προκάλεσαν. Σε όλη τη διάρκεια της παιδικής μου ηλικίας, η μητέρα μου δεν παύει να μου λέει ότι είμαι διανοητικά καθυστερημένη, ότι δεν έχω ποτέ συνέλθει από τη γέννησή μου: μια ματιά είναι αρκετή για να το καταλάβει κανείς. Κλαίει συχνά στην αγκαλιά της αδελφής της, της Μπάμπετ, βλέποντάς με να ζω…».
     Η Έιμι μεγαλώνει στο λαμαρινένιο σπίτι της θείας της (που είχε εμμονή με την καθαριότητα) και μεγαλώνει καλά, χάρη στην αγάπη του θείου της, αφού ο πατέρας της έχει κατά κάποιο τρόπο εγκαταλείψει την οικογένεια . Όμως η μητρική απόρριψη, δεν είναι το μόνο θέμα που έχει να αντιμετωπίσει. Από μικρή ακούει για την αδελφή της που γεννήθηκε πεθαμένη. Και καθώς μεγαλώνει και μπαίνει στην εφηβεία, τα φαντάσματα των προγόνων που θανατώθηκαν στα κρεματόρια του Άουσβιτς «κατακλύζουν» το σπίτι κι επειδή επηρεάζουν έντονα τον ψυχισμό της, δεν την επιτρέπουν να μεγαλώσει σαν κάθε άλλη αμερικανίδα έφηβη. «Μακριά από την παραφορά της Ευρώπης, πολλά χρόνια μετά τον τρόμο, τη φρίκη, ο ουρανός του Μπέι Σίτι κουβαλάει ακόμα μερικά πτώματα».
     Ώσπου την 4η Ιουλίου του 1979, στα 18α γενέθλιά της, το λαμαρινένιο σπίτι παίρνει φωτιά και για μια ακόμη φορά, η οικογένειά της αφανίζεται, σε μια συγκλονιστική επανάληψη της Ιστορίας.

     Πολύ καλό μυθιστόρημα, που εξετάζει την προσπάθεια της ηρωίδας να συμφιλιωθεί με το παρελθόν της και να χαράξει τη δική της πορεία προς ένα καλύτερο μέλλον.

30 Σεπ 2015

Η ΔΗΜΟΣΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΧΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΧΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ
Εκδόσεις ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ
Σελ. 389, Μάρτιος 2015

     Η «δημόσια ιστορία», είναι ένας τομέας της επιστήμης της Ιστορίας, που δεν είναι ευρέως γνωστός στο ελληνικό κοινό, λόγω ακριβώς του γεγονότος ότι έχει λίγα χρόνια που μελετάται. «Στην Ελλάδα, η μελέτη της δημόσιας ιστορίας βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, πάντως όχι στα σπάργανα, παρά το γεγονός ότι η σχετική βιβλιογραφία τείνει αυξανόμενη κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες…».
     Το 2013, διοργανώθηκε στο Βόλο συνέδριο με θέμα «Χρήσεις και καταχρήσεις της ιστορίας: Η δημόσια ιστορία στην Ελλάδα». Το συνέδριο συνδιοργάνωσαν το Δίκτυο για τη Μελέτη των Εμφυλίων Πολέμων, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και η International Federation for Public History. Τα κείμενα που περιλαμβάνονται στο τόμο που σας παρουσιάζω σήμερα, αποτέλεσαν εισηγήσεις του συνεδρίου (όπως και κάποια ακόμη που δεν περιελήφθησαν).
     Τα κείμενα, πέρα της επιστημονικής τους επάρκειας, είναι διαφωτιστικά και για τον μέσο αναγνώστη-και αυτός είναι εκείνος που ενδιαφέρει εμένα-για το τι είναι δημόσια ιστορία και που αυτή αποσκοπεί. «…στην πληροφόρηση, στην υψηλή εκλαΐκευση και τη μαζική ιστορική εγγραμματοσύνη, στην καταγραφή της τραυματικής μνήμης, στη συσχέτιση μνήμης και ταυτότητας, στην ιστορική αφύπνιση, στην ψυχαγωγία και την καλλιέργεια ενός κοινού που δεν είχε ποτέ προηγουμένως επαφή και ενδεχομένως να μην έχει κανένα ενδιαφέρον δια την επιστημονική διάσταση της ιστορίας». Ακόμη εξετάζονται ζητήματα, όπως ποιος «δικαιούται» να «γράφει» δημόσια ιστορία και τη σχέση της με τους «επίσημους» ιστορικούς, σχέση μάλλον «αντιπαλότητας», τουλάχιστον αρχικά. «Για τη μελέτη και τη συγγραφή της επιστημονικής ιστορίας, από τη γένεση των εθνών-κρατών και έως πρόσφατα, ήταν επιφορτισμένοι οι επαγγελματίες ακαδημαϊκοί ιστορικοί, όσοι είχαν σπουδάσει ιστορία. Αυτοί έγραφαν ιστορία, έχοντας ως στόχο τους να υποδείξουν στους λαούς τι να θυμούνται από το παρελθόν τους και πώς να το θυμούνται, διαμορφώνοντας έτσι παράλληλα το σύστημα των κύριων αξιών με βάση τις οποίες πορεύονταν στη ζωή. Σήμερα ωστόσο η αποκλειστικότητα των ιστορικών καταρρίπτεται».
     Τέλος τα περισσότερα κείμενα, αποτελούν παραδείγματα της θεματολογίας της δημόσιας ιστορίας με αποτέλεσμα και αυτό το σημείο να αποσαφηνίζεται πλήρως.
     Το βιβλίο περιλαμβάνει μια κατατοπιστικότατη εισαγωγή και τα εξής κείμενα:
«Πως και γιατί η χρήση και η κατάχρηση της ιστορίας είναι αναπότρεπτη, αναπόφευκτη και ανεκτίμητη για τη δημόσια ζωή. Του A. D. Moses.
«Υπάρχει τελικά διεθνής δημόσια ιστορία;». S. Noiret.
«Ιο-πολιτική και ιστορική κουλτούρα». Μ. Μπιλάλης
«Δημόσια ιστορία: Η διεθνής εμπειρία και το ελληνικό παράδειγμα». Ε. Λεμονίδου
«Ο Goldhagen, το «νέο κύμα» και ο «διάλογος για την ιστορία»: Όψεις και όροι της δημόσιας ιστορίας στη Γερμανία και στην Ελλάδα». Σ. Δορδανάς.
«Χτίζοντας τη δημόσια ιστορία στον χώρο: Η περίπτωση των μνημείων στην Κομοτηνή». Β. Δαλκαβούλης-Κ. Τσέκου
«Θεσσαλονίκη-Bitola: Δημόσιες εκδοχές της μακεδονικής ιστορίας σε δύο αγάλματα του βασιλιά Φιλίππου Β!». Α. Ανδρέου-Κ. Κασβίκης.
«Ιστορία και λογοτεχνία: Χάδια, χαστούκια και το Χαστουκόδεντρο του Άρη Μαραγκόπουλου». Γ. Κόκκινος-Π. Κιμουρτζής-Μ. Ματούση
«Από τη μαρτυρία στην «απομακρυσμένη μνήμη»: ένα νέο αφηγηματικό είδος; Η σύγχρονη λογοτεχνία του Ολοκαυτώματος μεταξύ ιστορίας και μυθοπλασίας». Ν. Κοκκομέλης.
«Η Κύπρος μεταξύ «μητέρας Ελλάδας» και «μητριάς Αγγλίας»: Μαρτυρίες λογοτεχνών ή η λογοτεχνία ως δημόσια ιστορία». Α. Αθανασοπουλου.
«Μαθήματα δημόσιας ιστορίας από το ελληνικό Κοινοβούλιο. Η περίπτωση του νόμου 1285/1982 Για την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης του Ελληνικού Λαού εναντίον των στρατευμάτων κατοχής 1941-1944». Ε. Στριφτόμπολα.
«Οι διώξεις των ελλήνων Εβραίων στις ελληνικές ταινίες μυθοπλασίας μεγάλου μήκους». Γ. Ανδρίτσος.
«Η Δεξιά, η Αριστερά και ο κυρ-Παντελής: Τα Δεκεμβριανά στη σκηνή του δημοφιλούς θεάτρου». Γ. Μουρατίδης
«Λαϊκή κουλτούρα, δημόσιος διάλογος και εθνική ταυτότητα με αφορμή την προβολή της ταινίας του Κώστα Γαβρά Παρθενών στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης». Χ. Δερμεντζόπουλος.
«Προσεγγίζοντας κριτικά το παρελθόν: Σε αναζήτηση του οπτικού, μιντιακού και ιστορικού εναλφαβητισμού. Σκέψεις πάνω στα αποτελέσματα του διαγωνισμού παραγωγής ιστορικού ντοκιμαντέρ από μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης». Β. Σακκά.
«Το «άλλο» παρελθόν: Δημόσιες χρήσεις της αρχαιολογίας στην τυπική και άτυπη εκπαίδευση». Κ. Κασβίκης
«Η σφαγή του Διστόμου: Ερευνητική προσέγγιση ενός τραυματικού και επίμαχου ιστορικού γεγονότος». Ζ. Παπανδρέου.

     Το βιβλίο συμπληρώνουν ευρετήρια Όρων, Ιστορικών Γεγονότων, Ονομάτων και Τοπωνυμίων. 

23 Σεπ 2015

Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΛΙΡΡΟΙΑ

CILLA & ROLF BORJLIND
Μετάφραση ΑΜΠΥ ΡΑΪΚΟΥ
Εκδόσεις ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
Σελ. 440, Μάρτιος 2015

     Το πρώτο μιας σειράς βιβλίων με ήρωες τη νεαρή αστυνομικό Ολίβια Ρένινγκ και τον αρχιεπιθεωρητή Τομ Στίλτον του συγγραφικού –και όχι μόνο- ζεύγους Borjlind, είναι το «Η Μεγάλη Παλίρροια».
     Στα τέλη του καλοκαιριού του 1987, στις δυτικές ακτές της Σουηδίας στο νησί Νόρντκοστερ, θα συμβεί το φυσικό φαινόμενο που συμβαίνει όταν ευθυγραμμίζονται η Γη, ο Ήλιος και η Σελήνη. «…η διαφορά ανάμεσα στην πλημμυρίδα και την άμπωτη κυμαίνεται συνήθως από πέντε μέχρι δέκα εκατοστά, εκτός από τις μέρες με τη μεγάλη παλίρροια. Ένα φαινόμενο που παρατηρείται όταν ο Ήλιος, η Σελήνη και η Γη ευθυγραμμίζονται. Τις μέρες αυτές η διαφορά φτάνει σχεδόν τα πενήντα εκατοστά. Ένα ανθρώπινο κεφάλι έχει ύψος περίπου είκοσι πέντε εκατοστά».
     Εκείνο το βράδυ, ένα εννιάχρονο αγόρι κρυμμένο πίσω από ένα βράχο, βλέπει με μεγάλη περιέργεια, τρεις ανθρώπους, να σκάβουν ένα λάκκο στην άμμο. Η περιέργεια του θα μετατραπεί σε τρόμο, όταν δει τη συνέχεια. Οι τρεις άνθρωποι, θα ρίξουν μέσα στο λάκκο μια έγκυο γυναίκα, θα τη θάψουν μέχρι το λαιμό και θα αφήσουν τη μεγάλη παλίρροια να αναλάβει τα υπόλοιπα… Ο μικρός τρέχει όσο πιο γρήγορα μπορεί για να ειδοποιήσει τους γονείς του.
     Είκοσι τέσσερα χρόνια αργότερα, το καλοκαίρι του 2011 στη Στοκχόλμη, η νεαρή Ολίβια Ρένινγκ, ολοκληρώνει την αστυνομική της εκπαίδευση. Το μόνο που απομένει είναι η εργασία της για το καλοκαίρι: να ερευνήσει μια ανεξιχνίαστη υπόθεση του παρελθόντος, και να αναλύσει το τι θα μπορούσε να προκύψει με τις νέες εργαστηριακές μεθόδους που χρησιμοποιεί η σύγχρονη εγκληματολογία. Επιλέγει την υπόθεση του Νόρντκόστερ, στην οποία είχε εμπλακεί και-ο επίσης αστυνομικός- πατέρας της, ο οποίος είχε πεθάνει λίγο καιρό πριν. Η Ολίβια συνειδητοποιεί ότι για να αρχίσει να ξετυλίγει το κουβάρι, πρέπει να βρει τον αρχιεπιθεωρητή Τομ Στίλντον, που είχε τεθεί επικεφαλής της ομάδας που είχε αναλάβει την υπόθεση, χωρίς όμως να καταφέρει να την εξιχνιάσει. Όμως ο Στίλντον, έχει εξαφανιστεί μετά την παραίτησή του από την αστυνομία-για προσωπικούς λόγους- όπως της λένε αυτοί τους οποίους ρωτάει με το θάρρος και το θράσος της ηλικίας της, για το που μπορεί να τον βρει.
     Στο μεταξύ, οι άστεγοι της Στοκχόλμης, πέρα από τα προβλήματα που ούτως ή άλλως έχουν, έρχονται αντιμέτωποι με ένα ακόμα: μια συμμορία, ξεμοναχιάζει κάποιους από αυτούς και τους ξυλοκοπά ανηλεώς. «Μερικοί νεαροί απομόνωναν κάποιον και τον έδερναν. Για την ακρίβεια τον έκαναν τόπι στο ξύλο. Κι επιπλέον βιντεοσκοπούσαν όλη αυτή τη φρίκη και την ανέβαζαν στο ίντερνετ».

     Καλογραμμένο θρίλερ, με γρήγορη κινηματογραφική πλοκή, σασπένς και ανατροπές, που δείχνουν την εμπειρία των συγγραφέων στο τηλεοπτικό και κινηματογραφικό σενάριο.