30 Σεπ 2015

Η ΔΗΜΟΣΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΧΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΧΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ
ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ
Εκδόσεις ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ
Σελ. 389, Μάρτιος 2015

     Η «δημόσια ιστορία», είναι ένας τομέας της επιστήμης της Ιστορίας, που δεν είναι ευρέως γνωστός στο ελληνικό κοινό, λόγω ακριβώς του γεγονότος ότι έχει λίγα χρόνια που μελετάται. «Στην Ελλάδα, η μελέτη της δημόσιας ιστορίας βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, πάντως όχι στα σπάργανα, παρά το γεγονός ότι η σχετική βιβλιογραφία τείνει αυξανόμενη κατά τις δύο τελευταίες δεκαετίες…».
     Το 2013, διοργανώθηκε στο Βόλο συνέδριο με θέμα «Χρήσεις και καταχρήσεις της ιστορίας: Η δημόσια ιστορία στην Ελλάδα». Το συνέδριο συνδιοργάνωσαν το Δίκτυο για τη Μελέτη των Εμφυλίων Πολέμων, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και η International Federation for Public History. Τα κείμενα που περιλαμβάνονται στο τόμο που σας παρουσιάζω σήμερα, αποτέλεσαν εισηγήσεις του συνεδρίου (όπως και κάποια ακόμη που δεν περιελήφθησαν).
     Τα κείμενα, πέρα της επιστημονικής τους επάρκειας, είναι διαφωτιστικά και για τον μέσο αναγνώστη-και αυτός είναι εκείνος που ενδιαφέρει εμένα-για το τι είναι δημόσια ιστορία και που αυτή αποσκοπεί. «…στην πληροφόρηση, στην υψηλή εκλαΐκευση και τη μαζική ιστορική εγγραμματοσύνη, στην καταγραφή της τραυματικής μνήμης, στη συσχέτιση μνήμης και ταυτότητας, στην ιστορική αφύπνιση, στην ψυχαγωγία και την καλλιέργεια ενός κοινού που δεν είχε ποτέ προηγουμένως επαφή και ενδεχομένως να μην έχει κανένα ενδιαφέρον δια την επιστημονική διάσταση της ιστορίας». Ακόμη εξετάζονται ζητήματα, όπως ποιος «δικαιούται» να «γράφει» δημόσια ιστορία και τη σχέση της με τους «επίσημους» ιστορικούς, σχέση μάλλον «αντιπαλότητας», τουλάχιστον αρχικά. «Για τη μελέτη και τη συγγραφή της επιστημονικής ιστορίας, από τη γένεση των εθνών-κρατών και έως πρόσφατα, ήταν επιφορτισμένοι οι επαγγελματίες ακαδημαϊκοί ιστορικοί, όσοι είχαν σπουδάσει ιστορία. Αυτοί έγραφαν ιστορία, έχοντας ως στόχο τους να υποδείξουν στους λαούς τι να θυμούνται από το παρελθόν τους και πώς να το θυμούνται, διαμορφώνοντας έτσι παράλληλα το σύστημα των κύριων αξιών με βάση τις οποίες πορεύονταν στη ζωή. Σήμερα ωστόσο η αποκλειστικότητα των ιστορικών καταρρίπτεται».
     Τέλος τα περισσότερα κείμενα, αποτελούν παραδείγματα της θεματολογίας της δημόσιας ιστορίας με αποτέλεσμα και αυτό το σημείο να αποσαφηνίζεται πλήρως.
     Το βιβλίο περιλαμβάνει μια κατατοπιστικότατη εισαγωγή και τα εξής κείμενα:
«Πως και γιατί η χρήση και η κατάχρηση της ιστορίας είναι αναπότρεπτη, αναπόφευκτη και ανεκτίμητη για τη δημόσια ζωή. Του A. D. Moses.
«Υπάρχει τελικά διεθνής δημόσια ιστορία;». S. Noiret.
«Ιο-πολιτική και ιστορική κουλτούρα». Μ. Μπιλάλης
«Δημόσια ιστορία: Η διεθνής εμπειρία και το ελληνικό παράδειγμα». Ε. Λεμονίδου
«Ο Goldhagen, το «νέο κύμα» και ο «διάλογος για την ιστορία»: Όψεις και όροι της δημόσιας ιστορίας στη Γερμανία και στην Ελλάδα». Σ. Δορδανάς.
«Χτίζοντας τη δημόσια ιστορία στον χώρο: Η περίπτωση των μνημείων στην Κομοτηνή». Β. Δαλκαβούλης-Κ. Τσέκου
«Θεσσαλονίκη-Bitola: Δημόσιες εκδοχές της μακεδονικής ιστορίας σε δύο αγάλματα του βασιλιά Φιλίππου Β!». Α. Ανδρέου-Κ. Κασβίκης.
«Ιστορία και λογοτεχνία: Χάδια, χαστούκια και το Χαστουκόδεντρο του Άρη Μαραγκόπουλου». Γ. Κόκκινος-Π. Κιμουρτζής-Μ. Ματούση
«Από τη μαρτυρία στην «απομακρυσμένη μνήμη»: ένα νέο αφηγηματικό είδος; Η σύγχρονη λογοτεχνία του Ολοκαυτώματος μεταξύ ιστορίας και μυθοπλασίας». Ν. Κοκκομέλης.
«Η Κύπρος μεταξύ «μητέρας Ελλάδας» και «μητριάς Αγγλίας»: Μαρτυρίες λογοτεχνών ή η λογοτεχνία ως δημόσια ιστορία». Α. Αθανασοπουλου.
«Μαθήματα δημόσιας ιστορίας από το ελληνικό Κοινοβούλιο. Η περίπτωση του νόμου 1285/1982 Για την αναγνώριση της Εθνικής Αντίστασης του Ελληνικού Λαού εναντίον των στρατευμάτων κατοχής 1941-1944». Ε. Στριφτόμπολα.
«Οι διώξεις των ελλήνων Εβραίων στις ελληνικές ταινίες μυθοπλασίας μεγάλου μήκους». Γ. Ανδρίτσος.
«Η Δεξιά, η Αριστερά και ο κυρ-Παντελής: Τα Δεκεμβριανά στη σκηνή του δημοφιλούς θεάτρου». Γ. Μουρατίδης
«Λαϊκή κουλτούρα, δημόσιος διάλογος και εθνική ταυτότητα με αφορμή την προβολή της ταινίας του Κώστα Γαβρά Παρθενών στο νέο Μουσείο της Ακρόπολης». Χ. Δερμεντζόπουλος.
«Προσεγγίζοντας κριτικά το παρελθόν: Σε αναζήτηση του οπτικού, μιντιακού και ιστορικού εναλφαβητισμού. Σκέψεις πάνω στα αποτελέσματα του διαγωνισμού παραγωγής ιστορικού ντοκιμαντέρ από μαθητές δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης». Β. Σακκά.
«Το «άλλο» παρελθόν: Δημόσιες χρήσεις της αρχαιολογίας στην τυπική και άτυπη εκπαίδευση». Κ. Κασβίκης
«Η σφαγή του Διστόμου: Ερευνητική προσέγγιση ενός τραυματικού και επίμαχου ιστορικού γεγονότος». Ζ. Παπανδρέου.

     Το βιβλίο συμπληρώνουν ευρετήρια Όρων, Ιστορικών Γεγονότων, Ονομάτων και Τοπωνυμίων. 

23 Σεπ 2015

Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΛΙΡΡΟΙΑ

CILLA & ROLF BORJLIND
Μετάφραση ΑΜΠΥ ΡΑΪΚΟΥ
Εκδόσεις ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
Σελ. 440, Μάρτιος 2015

     Το πρώτο μιας σειράς βιβλίων με ήρωες τη νεαρή αστυνομικό Ολίβια Ρένινγκ και τον αρχιεπιθεωρητή Τομ Στίλτον του συγγραφικού –και όχι μόνο- ζεύγους Borjlind, είναι το «Η Μεγάλη Παλίρροια».
     Στα τέλη του καλοκαιριού του 1987, στις δυτικές ακτές της Σουηδίας στο νησί Νόρντκοστερ, θα συμβεί το φυσικό φαινόμενο που συμβαίνει όταν ευθυγραμμίζονται η Γη, ο Ήλιος και η Σελήνη. «…η διαφορά ανάμεσα στην πλημμυρίδα και την άμπωτη κυμαίνεται συνήθως από πέντε μέχρι δέκα εκατοστά, εκτός από τις μέρες με τη μεγάλη παλίρροια. Ένα φαινόμενο που παρατηρείται όταν ο Ήλιος, η Σελήνη και η Γη ευθυγραμμίζονται. Τις μέρες αυτές η διαφορά φτάνει σχεδόν τα πενήντα εκατοστά. Ένα ανθρώπινο κεφάλι έχει ύψος περίπου είκοσι πέντε εκατοστά».
     Εκείνο το βράδυ, ένα εννιάχρονο αγόρι κρυμμένο πίσω από ένα βράχο, βλέπει με μεγάλη περιέργεια, τρεις ανθρώπους, να σκάβουν ένα λάκκο στην άμμο. Η περιέργεια του θα μετατραπεί σε τρόμο, όταν δει τη συνέχεια. Οι τρεις άνθρωποι, θα ρίξουν μέσα στο λάκκο μια έγκυο γυναίκα, θα τη θάψουν μέχρι το λαιμό και θα αφήσουν τη μεγάλη παλίρροια να αναλάβει τα υπόλοιπα… Ο μικρός τρέχει όσο πιο γρήγορα μπορεί για να ειδοποιήσει τους γονείς του.
     Είκοσι τέσσερα χρόνια αργότερα, το καλοκαίρι του 2011 στη Στοκχόλμη, η νεαρή Ολίβια Ρένινγκ, ολοκληρώνει την αστυνομική της εκπαίδευση. Το μόνο που απομένει είναι η εργασία της για το καλοκαίρι: να ερευνήσει μια ανεξιχνίαστη υπόθεση του παρελθόντος, και να αναλύσει το τι θα μπορούσε να προκύψει με τις νέες εργαστηριακές μεθόδους που χρησιμοποιεί η σύγχρονη εγκληματολογία. Επιλέγει την υπόθεση του Νόρντκόστερ, στην οποία είχε εμπλακεί και-ο επίσης αστυνομικός- πατέρας της, ο οποίος είχε πεθάνει λίγο καιρό πριν. Η Ολίβια συνειδητοποιεί ότι για να αρχίσει να ξετυλίγει το κουβάρι, πρέπει να βρει τον αρχιεπιθεωρητή Τομ Στίλντον, που είχε τεθεί επικεφαλής της ομάδας που είχε αναλάβει την υπόθεση, χωρίς όμως να καταφέρει να την εξιχνιάσει. Όμως ο Στίλντον, έχει εξαφανιστεί μετά την παραίτησή του από την αστυνομία-για προσωπικούς λόγους- όπως της λένε αυτοί τους οποίους ρωτάει με το θάρρος και το θράσος της ηλικίας της, για το που μπορεί να τον βρει.
     Στο μεταξύ, οι άστεγοι της Στοκχόλμης, πέρα από τα προβλήματα που ούτως ή άλλως έχουν, έρχονται αντιμέτωποι με ένα ακόμα: μια συμμορία, ξεμοναχιάζει κάποιους από αυτούς και τους ξυλοκοπά ανηλεώς. «Μερικοί νεαροί απομόνωναν κάποιον και τον έδερναν. Για την ακρίβεια τον έκαναν τόπι στο ξύλο. Κι επιπλέον βιντεοσκοπούσαν όλη αυτή τη φρίκη και την ανέβαζαν στο ίντερνετ».

     Καλογραμμένο θρίλερ, με γρήγορη κινηματογραφική πλοκή, σασπένς και ανατροπές, που δείχνουν την εμπειρία των συγγραφέων στο τηλεοπτικό και κινηματογραφικό σενάριο. 

15 Σεπ 2015

ΕΜΕΙΣ

DAVID NICHOLLS
Μετάφραση ΕΦΗ ΦΡΥΔΑ
Εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ
Σελ. 590, Ιανουάριος 2015

     Το μυθιστόρημα που παρουσιάζω σήμερα, είναι το τρίτο βιβλίο του Ν. Νίκολς που κυκλοφορεί στα ελληνικά και είναι πραγματικά εξαιρετικό.
     Ο Ντάγκλας Πήτερσεν, είναι ένας 54χρονος βιοχημικός που χαίρει εκτίμησης στους επιστημονικούς κύκλους. Ζει με τη γυναίκα του Κόνι, με την οποία είναι παντρεμένοι 29 χρόνια  και τον γιό τους, λίγο έξω από το Λονδίνο. Ένα βράδυ ή μάλλον καλύτερα ένα ξημέρωμα, ακούει εμβρόντητος τη γυναίκα του, που τον ξύπνησε μέσα στα άγρια μεσάνυχτα, να του ανακοινώνει ότι η επικείμενη αναχώρηση από το σπίτι του γιου τους για σπουδές, την έκανε να σκεφτεί κάποια πράγματα και να πάρει κάποιες αποφάσεις για το μέλλον της. Μια από αυτές είναι και ότι θέλει να χωρίσουν. «Εγώ είπα ότι ο γάμος μας έκανε μάλλον τον κύκλο του. Νομίζω ότι θέλω να χωρίσουμε Ντάγκλας». Εκείνος παραζαλισμένος τόσο από το ακατάλληλο της ώρας, όσο και από αυτά που άκουσε, προσπαθεί να καταλάβει. «Η Κόνι ήταν συνεπαρμένη από τα λόγια της αλήθειας, εγώ παράπαια μάλλον ασυνάρτητος, προσπαθώντας να το συνειδητοποιήσω. Πόσο καιρό αισθανόταν έτσι; Ήταν πραγματικά τόσο δυστυχισμένη, τόσο εξαντλημένη; Κατανοούσα την ανάγκη της να «ανακαλύψει τον εαυτό της από την αρχή», αλλά γιατί να μην το κάνει μ’ εμένα κοντά της;»
     Ο Ντάγκλας αρνείται να δεχτεί ότι «η ίδια ευφυής, διασκεδαστική, ελκυστική, γυναίκα με ξύπνησε για να μου ανακοινώσει ότι πίστευε πως θα ήταν πιο ευτυχισμένη, ότι το μέλλον της θα ήταν μάλλον πληρέστερο, πλουσιότερο και ότι σε γενικές γραμμές θα αισθανόταν πιο «ζωντανή» αν δεν ήταν μαζί μου». Οπότε αποφασίζει με τη σειρά του, να μετατρέψει τις τελευταίες ίσως οικογενειακές διακοπές που θα κάνουν μαζί, από ένα ταξίδι γνωριμίας με ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και πόλεις, σ’ ένα ταξίδι στο οποίο θα κάνει οτιδήποτε μπορεί για να ξανακερδίσει την Κόνι και να την πείσει να μείνει μαζί του. Το ταξίδι το είχαν σχεδιάσει μήνες πριν και είχαν σκοπό να επισκεφτούν μαζί με το γιό τους, τα μεγάλα μουσεία και άλλα σημαντικά αξιοθέατα, σε Παρίσι, Άμστερνταμ, Μόναχο, Βενετία και Φλωρεντία.
     Ο Ντάγκλας αφηγούμενος την πορεία του ταξιδιού τους, επιστρέφει συχνά στο κοινό τους παρελθόν και τελικά η αφήγησή του καταλήγει να είναι η αφήγηση της πορείας μιας σχέσης κι ενός γάμου από την απαρχή, μέχρι το πιθανό τέλος του.

     Ένα βιβλίο τρυφερό και συγκινητικό, στο οποίο ένας άντρας που μάλλον δυσκολεύεται να εκφράσει τα συναισθήματά του, κάνει ή νομίζει ότι κάνει με τρόπο κωμικό αλλά και σπαρακτικά αδέξιο ότι είναι δυνατό για να κάνει τη γυναίκα του που υπεραγαπά, να τον ξαναερωτευτεί, να βελτιώσει τη σχέση του με το γιό του, να φέρει ξανά τη ζωή του σε μια «κανονικότητα». Ένα πολύ καλό βιβλίο, με εξαιρετικά δομημένους χαρακτήρες, συναρπαστική αφηγηματική ροή, διασκεδαστικό, με μεγάλες δόσεις χιούμορ, τρυφερότητα και συγκίνηση. Ένα βιβλίο που θα σκέφτεστε αρκετό καιρό μετά την ανάγνωσή του.  

7 Σεπ 2015

ΕΝΟΧΗ

JUSSI ADLER OLSEN
Μετάφραση ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΨΑΛΗΣ
Εκδόσεις Ε.Ο. ΛΙΒΑΝΗΣ
Σελ. 620, Μάρτιος 2015

     Μια ακόμη υπόθεση που αναλαμβάνει να εξιχνιάσει ο Τομέας Q της αστυνομίας της Δανίας, αφηγείται στο βιβλίο του με τίτλο «Ενοχή» ο Τ. Α. Όλσεν. Ο Τομέας Q στεγάζεται στο… υπόγειο του κτιρίου της αστυνομικής διεύθυνσης της Κοπεγχάγης κι έχει για προσωπικό τρία άτομα! Επικεφαλής είναι ο επιθεωρητής Καρλ Μέρκ που έχει για συνεργάτες τον Σύριο Χαφέζ Αλ Άσαντ, ο οποίος βρέθηκε να εργάζεται υπό «αδιευκρίνιστες» -για τον προϊστάμενό του- συνθήκες στην αστυνομία της Δανίας και που έχει, πέρα από τις αναμφισβήτητες ικανότητες και το πείσμα του, σκοτεινό και κρυφό παρελθόν και την εκκεντρική αλλά εξίσου ικανή Ρόζε. Το καθήκον του Τομέα Q, είναι να επανεξετάζει διαρκώς εκκρεμείς υποθέσεις και υπό το πρίσμα στοιχείων που προκύπτουν με την πάροδο του χρόνου, να προσπαθεί να τις εξιχνιάσει.
     Αυτή τη φορά, ο Τομέας θα ασχοληθεί με μια υπόθεση κατά βάση πολιτική. Θα αναλάβει να φέρει ενώπιον της δικαιοσύνης, τον γιατρό Κουρτ Βεντ, αρχηγό ενός φασιστικού κόμματος, νοσταλγών των μεθόδων των Ναζί, ο σκληρός πυρήνας του οποίου, υπηρετεί τον Σκοπό. Δηλ. την προσπάθεια όχι μόνο να «καθαρίσει» τη Δανία από τους ξένους, αλλά και την στείρωση «αντικοινωνικών» στοιχείων, ώστε να μην μπορούν να τεκνοποιήσουν και να «μολύνουν» με αυτόν τον τρόπο την Αρία φυλή. Όμως ο Βεντ, είναι έξυπνος και οι συνεργάτες του πολύ πιστοί, ώστε παρά το γεγονός ότι έχει διατελέσει πολλές αξιόποινες πράξεις, δεν στοιχειοθετούνται κατηγορίες εναντίον του.
     Για να φτάσει ο Τομέας Q, να ασχοληθεί με την υπόθεση αυτή, χρειάστηκε να προηγηθεί η ανακίνηση από τον Μερκ, της υπόθεσης της εξαφάνισης της Ρίτας Νίλσεν, ιδιοκτήτριας ενός πρακτορείου συνοδών. Όσο όμως «σκαλίζουν» την υπόθεση, ανακαλύπτουν ότι η εξαφάνιση της Ρίτα, αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου μιας ευρύτερης υπόθεσης, που οδηγεί στο παρελθόν. Μια εποχή, που μια κοινωνία πολύ πιο συντηρητική, επέτρεπε σε κάποιους να μεταχειρίζονται ανθρώπους με τρόπο που δεν θα έπρεπε.
     Παράλληλα ο Μερκ έχει να παλέψει με τους εφιάλτες και τις ενοχές του δικού παρελθόντος. Θεωρεί τον εαυτό του υπεύθυνο για το θάνατο ενός συναδέλφου του και τον βαρύτατο τραυματισμό ενός άλλου, αφού πιστεύει ότι δεν ενήργησε σωστά σε μια συμπλοκή με κακοποιούς. Ακόμη, έχει να λύσει προβλήματα της ερωτικής του ζωής, που ο ίδιος δημιουργεί, λόγω της ανασφάλειάς του σ’ αυτό τον τομέα.

     Το «Ενοχή» είναι το τρίτο μυθιστόρημα του Όλσεν που παρουσιάζω (τα άλλα είναι «Βεβήλωση» Μάιος 2013 και «Ματωμένο Μήνυμα» Νοέμβριος 2014) και πρέπει να πω ότι βλέπω να εξελίσσεται σε καλύτερο συγγραφέα από βιβλίο σε βιβλίο. 

1 Σεπ 2015

ΤΟ ΔΑΚΡΥ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ

ΛΙΑ ΖΩΤΟΥ/ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΑΡΑΓΕΩΡΓΙΟΥ
Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ
Σελ. 503, Μάιος 2015

     Δύο κυρίως στοιχεία μου τράβηξαν την προσοχή όταν διάβασα το οπισθόφυλλο αυτού του βιβλίου και με έκαναν να το διαβάσω. Το πρώτο είναι η μετοίκηση ενός εκ των χαρακτήρων από τη Μ. Ασία στη Μακεδονία το 1914, κάτι που συνέβη και στη δική μου οικογένεια. Ο προπάππος μου, αναγκάστηκε για να γλιτώσει ο ίδιος και η οικογένειά του, να εγκαταλείψει την περιοχή της Προύσας και να εγκατασταθεί στη Δυτ. Μακεδονία. Το δεύτερο είναι το κρασί. Γεννήθηκα και ζω σε μια περιοχή που παράγει μια από τις καλύτερες ελληνικές ποικιλίες (Ξινόμαυρο), μ’ αρέσει το κρασί κι έχω μια σχετική ευαισθησία με το θέμα. Πρέπει ακόμα να πω, ότι το συγκεκριμένο βιβλίο, «αδικείται» από τον τίτλο του! Γιατί είναι κάτι περισσότερο από μια απλή ερωτική ιστορία, όπως αφήνει να φανεί ο τίτλος του.
     Τον Μάιο του 1914, στον Πόντο, ο Αριστείδης Λεοντίδης, βλέποντας τα μαύρα σύννεφα στις σχέσεις Ελλήνων και Τούρκων να πυκνώνουν, θα πάρει μια μεγάλη απόφαση. Αποφασίζει να πουλήσει τα αμπέλια του και να εγκαταλείψει το χωριό του, με σκοπό να εγκατασταθεί στην Ελλάδα. Μαζί του θέλει να πάρει και τις κόρες του, που έχουν τις δικές τους οικογένειες, αλλά πάρα τις προσπάθειές του, δεν μπορεί να πείσει ούτε αυτές, ούτε τους άντρες τους. Πιστεύουν ότι θα συνεχίσουν να ζουν ειρηνικά, χωρίς προβλήματα και αρνούνται να πραγματοποιήσουν μια τόσο μεγάλη αλλαγή στη ζωή τους. Ο Αριστείδης, αφού είδε ότι δεν μπορεί να τους κάνει να αλλάξουν άποψη, έβαλε σε ένα κάρο την γυναίκα του Σοφία και τον μικρό γιό του Θωμά, φόρτωσε όσα πράγματα μπορούσε και μετά από μακρύ ταξίδι, έφτασε στην περιοχή της Δράμας. Εκεί εγκαταστάθηκε σε ένα χωριό που έμοιαζε με τον τόπο του. Σε μια πλαγιά αγόρασε ένα χωράφι και φύτεψε τα αμπέλια που είχε φέρει από τον Πόντο. Με τη δουλειά του στο αμπέλι που λάτρευε, κατάφερε να στήσει το σπιτικό του και να συντηρήσει την οικογένειά του. Ο Θωμάς, αν και βοηθά αγόγγυστα τον πατέρα του, δεν έχει για τα αμπέλια την ίδια αγάπη. Βλέπει την καλλιέργεια ψυχρά. Μόνο σαν ένα τρόπο να βγάλει αρκετά λεφτά. Όταν ο Θωμάς κάνει οικογένεια, ο παππούς Αριστείδης, θα διακρίνει την ίδια αγάπη για το αμπέλι, στον μικρό εγγονό του τον Αλέξανδρο, αφού ο μεγάλος ο Άρης, έχει την ίδια άποψη για την καλλιέργεια με τον πατέρα του.
     Τον Μάρτιο του 1963, ένα προξενιό για τον Άρη, θα φέρει χαρά στην οικογένεια. Χαρά που όμως θα κρατήσει λίγο, αφού θα υπάρξουν εξελίξεις, που θα θέσουν σε δοκιμασία σχέσεις και δεσμούς.
     Καλογραμμένο μυθιστόρημα, που εξερευνά με διεισδυτικότητα τις συμπεριφορές και τις διαδρομές της ψυχής και του μυαλού, αλλά και μας κάνει μια περιήγηση στον κόσμο της καλλιέργειας του αμπελιού και του κόσμου του κρασιού.