28 Φεβ 2018

ΠΟΙΑ ΑΛΗΘΕΙΑ;

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΖΑΡΔΗΣ/ΕΥΓΕΝΙΑ ΤΣΙΤΣΑ
Εκδόσεις ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ
Σελ. 267, Απρίλιος 2016

     Αν και το μυθιστόρημα «Ποια Αλήθεια;» δεν ανήκει στις νέες κυκλοφορίες, είναι αρκετά ενδιαφέρον γι’ αυτό και σας το παρουσιάζω σήμερα.
     Στο Παλέρμο του 16ου αιώνα, ο Τζούλιο μένει ορφανός από μητέρα τη μέρα της γέννησης του. Η μαμή που τον έφερε στη ζωή, η Ρόζα, επειδή ήξερε ότι ο πατέρας του, ένα ρεμάλι που εργαζόταν ως ναύτης σε γαλέρες, πιθανότατα θα πουλούσε το βρέφος, το έκρυψε, ισχυρίστηκε ότι πέθανε όπως η μητέρα του και ανέλαβε την ανατροφή του. «Δέκα χρόνια κύλησαν και η Ρόζα αφιέρωσε όλη της την αγάπη στο μεγάλωμά του μικρού Τζούλιο. Ήταν ψιλόλιγνος, γεροδεμένος, με σγουρά καστανά μαλλιά, ατίθασος σαν χαρακτήρας και αρκετά έξυπνος για την ηλικία του. Παρακολουθούσε μαθήματα στη μονή του Αγίου Ιωσήφ. Είχε μάθει αρκετά καλά γραφή, ανάγνωση και μπορούσε να κάνει απλές μαθηματικές πράξεις.» Όμως η Ρόζα όταν ανέλαβε τη φροντίδα του μικρού ήταν ήδη ηλικιωμένη και μία νύχτα πέθανε στον ύπνο της.
     Ο 10χρονος Τζούλιο έμεινε μόνος και απροστάτευτος. Για να επιβιώσει, έγινε μέλος μιας συμμορίας που επιδιδόταν σε κλοπές, διαρρήξεις, ληστείες και άλλες παραβατικές πράξεις. Έξη χρόνια μετά, μια νύχτα, προσπάθησε να ληστέψει έναν ηλικιωμένο, ο οποίος ήταν ο γνωστός αλχημιστής Ραϋμόνδος, που αντέδρασε με τρόπο που εντυπωσίασε τον νεαρό. «Ο γέρο Ραϋμόνδος με γρήγορες κινήσεις, πέταξε στον αέρα το μπουκαλάκι δύο τρεις φορές χαμογελώντας και ξαναπιάνοντάς το στη χούφτα του, λες κι έπαιζε με τα νεύρα του νεαρού άντρα απέναντί του. Ύστερα με μια ξαφνική κίνηση το εκσφενδόνισε δίπλα του. Ακούστηκε τότε ένας εκκωφαντικός ήχος, έγινε μια φοβερή έκρηξη και ένα δυνατό ωστικό κύμα έριξε τον ξαφνιασμένο Τζούλιο, πάνω στον τοίχο, χτυπώντας το κεφάλι του πάνω σ’ αυτόν.» Ο Ραϋμόνδος στην κουβέντα που έκαναν στη συνέχεια, διέκρινε ότι ο 16χρονος νεαρός είχε εξυπνάδα και δυνατότητες, γι’ αυτό αποφάσισε να τον κρατήσει κοντά του ως μαθητή. Ο ένας βρήκε στο πρόσωπο του άλλου ότι του έλειπε: ο ένας ένα γιο και ο άλλος έναν πατέρα.
     Η συμβίωσή τους ήταν αρμονική και η πρόοδος που έκανε ο μαθητευόμενος αλχημιστής στην τέχνη τους, μεγάλη. Μια νύχτα όμως όταν επέστρεψε στο σπίτι μετά από διασκέδαση, βρήκε τον Ραϋμόνδο δολοφονημένο. Ακολουθώντας κάποια ίχνη, ανακάλυψε ότι τη διαταγή για τη δολοφονία την έδωσε ο Δόγης της Βενετίας. Ο Τζούλιο δεν μπορούσε να καταλάβει γιατί ένας από τους πιο ισχυρούς άρχοντες στον κόσμο, διέταξε τη δολοφονία του δασκάλου του. Μέχρι που βρήκε ένα κλειδί το οποίο  άνοιγε το μοναδικό κλειδωμένο συρτάρι σε όλο το σπίτι. «Αποφασιστικά έβαλε το κλειδί στην κλειδαριά του μυστηριώδους συρταριού. Το γύρισε μια, δυο φορές και το άνοιξε. Το μόνο που αντίκρισε ήταν ένα μικρό δερματόδετο βιβλίο. «Περίεργο, γιατί το είχε κλειδωμένο αυτό το βιβλίο;» είπε με το νου του. Το άνοιξε κι άρχισε να φυλλομετρά με συγκίνηση.» Το βιβλίο ήταν το ημερολόγιο του Ραϋμόνδου, όπου με λεπτομέρειες εξιστορούσε την αιτία της εχθρότητάς του με τον Δόγη. Τότε ο Τζούλιο, από ευγνωμοσύνη προς τον μέντορά του, αποφασίζει να εκδικηθεί. «Ο Δόγης, λοιπόν, έγινε αιτία να πεθάνει ο Ραϋμόνδος, ο άνθρωπος που για μένα εκτός από δάσκαλος, επειδή ήταν σπουδαίος αλχημιστής, ήταν και κάτι σαν πατέρας, ήταν εκείνος που κάποτε άλλαξε όλη μου τη ζωή. Ξέρεις πόσο δύσκολο είναι να μένεις ολομόναχος στον κόσμο στα δέκα σου χρόνια; Τόσο ήμουν όταν έχασα τη μητέρα μου. Για να επιβιώσω πήρα τον κακό δρόμο, μπλέχτηκα με τον υπόκοσμο. Κι ενώ όλα έδειχναν ότι ήμουν ένας χαμένος, ένας κατεστραμμένος άνθρωπος που κάποτε θα κατέληγε ίσως στην κρεμάλα, η μοίρα με οδήγησε εκείνη την παγωμένη χειμωνιάτικη μέρα μπροστά τον Ραϋμόνδο. Ήμουν έφηβος τότε. Του φέρθηκα άσχημα, όμως εκείνος δεν θύμωσε μαζί μου. Αντίθετα, μου μίλησε μ’ έναν τρόπο που δεν μου είχε μιλήσει κανείς μέχρι τότε. Μ’ έπεισε κι έμεινα χρόνια μαζί του, το δεξί του χέρι σ’ όλες τις δουλειές. Έτσι, λοιπόν, έγινα άνθρωπος της υψηλής κοινωνίας και φίλος του Τάγματος των Ιπποτών της Μάλτας. Από φτωχό αλητάκι των δρόμων, είμαι σήμερα ο Τζούλιο ντε Ραϋμοντ, φημισμένος και με οικονομική άνεση αλχημιστής.» Έτσι παίρνει το δρόμο για τη Γαληνοτάτη…

     Ευφάνταστος μύθος, με έντονο το στοιχείο της λογοτεχνίας του φανταστικού, ιδιαίτερα στο μέρος του βιβλίου που διαδραματίζεται στη Βενετία. Πολύ καλή απεικόνιση της ατμόσφαιρας και των συνηθειών της εποχής στις δύο ιταλικές πόλεις (Παλέρμο, Βενετία) όπου εξελίσσεται ο μύθος, αλλά και των διαφορών του τρόπου με τον οποίο ζούσαν οι άρχοντες και ο λαός. Ένα ευκολοδιάβαστο και διασκεδαστικό ανάγνωσμα. 

23 Φεβ 2018

ΠΡΑΚΤΟΡΑΣ ΣΤΟΡΜ

Η ΖΩΗ ΜΟΥ ΣΤΗΝ ΑΛ ΚΑΪΝΤΑ ΚΑΙ ΤΗ CIA
MORTEN STORM/PAUL CRUICKSHANK/TIM LISTER
Μετάφραση: ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΝΤΖΙΚΟΣ
Εκδόσεις ΜΕΛΑΝΙ
Σελ. 271, Νοέμβριος 2017

     Την ιστορία της εμπλοκής του με τις ισλαμικές τρομοκρατικές οργανώσεις, αφηγείται στο βιβλίο του ο Μ. Στορμ.
     Γεννήθηκε το 1976 σε μια δυσλειτουργική οικογένεια, στο Κορσορ της Δανίας. Αυτό τον έκανε «δύσκολο» σαν παιδί και ατίθασο χαρακτήρα. Φοιτούσε σε ειδικά σχολεία για τέτοια παιδιά και στα 14 χρόνια του, μετά από ένα ακόμα επεισόδιο που προκάλεσε, «Συνέβη το αδιανόητο, με έδιωξαν από ένα σχολείο που δεν διώχνει ποτέ». Στα 16 του έγινε μέλος μιας συμμορίας. «Οι Raiders αποτελούνταν κυρίως από Παλαιστίνους, Τούρκους και Ιρανούς. Η συμμορία μας φάνταζε σίγουρα παράξενη. Ένας Δανός που έμοιαζε με Βίκινγκ και οι μουσουλμάνοι φίλοι του… Οι φίλοι μου δεν ακολουθούσαν πιστά το Ισλάμ, αλλά το χρησιμοποιούσαν ως μέσο μόνο όταν ήθελαν να αμυνθούν απέναντι στο όλο και μεγαλύτερο αίσθημα περιθωριοποίησης τους». Μέχρι τα είκοσι μπήκε στη φυλακή δύο φορές, πήρε ότι ναρκωτική ουσία κυκλοφορούσε, ανακατεύτηκε στη σωματεμπορία, έκανε κλοπές και διαρρήξεις κι έμπλεξε σε αμέτρητους καβγάδες, στους οποίους τραυμάτιζε άσχημα τους αντιπάλους του, λόγω του όγκου του και των γνώσεων μποξ που είχε αποκτήσει. Ένα πρωί που δεν είχε τι να κάνει, επισκέφθηκε την τοπική βιβλιοθήκη. Από μια παρόρμηση πήγε στα ράφια με βιβλία Ιστορίας και Θρησκείας. «Άρχισα να διαβάζω ένα βιβλίο για τη ζωή του Προφήτη Μωάμεθ και μέσα σε λίγα λεπτά με απορρόφησε τόσο, που ήταν σαν να μην υπήρχε άλλος κόσμος γύρω μου… Εντυπωσιάστηκα από το ότι τα λόγια του Μωάμεθ πρόσφεραν έναν ολοκληρωμένο τρόπο ζωής για τον γάμο, τη μάχη, τις υποχρεώσεις των ανθρώπων. Οι καλές προθέσεις αναγνωρίζονταν και ανταμείβονταν… Ξαφνικά ο βιβλιοθηκάριος ήρθε να μου πει ότι η βιβλιοθήκη έκλεινε. Είχαν περάσει έξι ώρες και είχα διαβάσει τριακόσιες σελίδες για τον Μωάμεθ-η ψυχή και το μυαλό μου ήταν πια μακριά από το Κόρσορ.
     Σύντομα σε έναν τοπικό τόπο λατρείας, έδωσε τον όρκο και διάβασε τη Διακήρυξη της Πίστης στο Ισλάμ και πήρε το όνομα Μουράντ. Σαν κάθε νεοφώτιστο, έγινε ο πιο φανατικός ανάμεσα στους μουσουλμάνους της περιοχής. Όμως το παρελθόν του, τον ακολουθούσε πάντα! Μετά από κάθε ανεξιχνίαστη ληστεία ή διάρρηξη, η αστυνομία χτυπούσε την πόρτα του. Μετά από ένα τέτοιο περιστατικό το καλοκαίρι του 1997, αποφάσισε να πάει σε μια μουσουλμανική χώρα για να αποφύγει τις αρχές και να ενδυναμώσει την πίστη του. Με τη βοήθεια μουσουλμάνων της Ευρώπης, στάλθηκε στην Υεμένη. Εκεί, τράβηξε την προσοχή ακραίων σκληροπυρηνικών κληρικών, που τον προσέγγισαν και τον ενέταξαν σε τρομοκρατικές οργανώσεις. Ο ίδιος, σύμφωνα με όσα αναφέρει, δεν συμμετείχε άμεσα σε κάποια τρομοκρατική ενέργεια και εξέφραζε πάντα επιφυλάξεις, όταν η επίθεση θα είχε θύματα ανάμεσα στους άμαχους. Μέχρι που στα τέλη του 2006, άρχισε να αμφιβάλει για την ορθότητα των όσων έβλεπε να συμβαίνουν. Εκείνη την εποχή τον προσέγγισαν η ΜΙ6, η ΡΕΤ (μυστική υπηρεσία της Δανίας) και αργότερα η CIA, και τον έπεισαν να αλλάξει στρατόπεδο. Από τότε ξεκινά μια ζωή περιπετειώδης, μέσα στους κινδύνους και συναρπαστική σαν μυθιστόρημα.

     Ο Στορμ, πιστεύει ότι οι μυστικές υπηρεσίες στις οποίες παρείχε πολύτιμες υπηρεσίες τον «πούλησαν» και δεν του παρείχαν όσα του είχαν υποσχεθεί, γι’ αυτό κι αποφάσισε να προβεί σε αποκαλύψεις. Λίγοι είναι οι άνθρωποι που βρέθηκαν στο χώρο της ισλαμικής τρομοκρατίας ως διπλοί πράκτορες και επέζησαν. Ακόμη λιγότεροι αυτοί που τόλμησαν να μιλήσουν για τα όσα βίωσαν, όντας αναγκασμένοι να τηρούν τις απαραίτητες λεπτές ισορροπίες ανάμεσα στις δύο πλευρές. Οι αποκαλύψεις του Στορμ για το πώς δρουν οι τρομοκρατικές ομάδες αλλά και οι Υπηρεσίες που τις αντιμάχονται είναι συγκλονιστικές και σχεδόν απίστευτες. Ο πρώην-πια- πράκτορας Στορμ, από το 2014, ζει κάπου στη Μ. Βρετανία, με την οικογένειά του, παίρνοντας μεγάλες προφυλάξεις, αφού θεωρεί ότι η ζωή του βρίσκεται σε κίνδυνο. 

17 Φεβ 2018

ΟΧΙ, ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΕΧΘΡΟΣ ΤΟΥ ΛΑΟΥ

ΜΑΡΙΟΣ ΜΑΡΚΟΒΙΤΗΣ
Εκδόσεις ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ
Σελ. 331, Νοέμβριος 2017

     «Αυτή είναι η ιστορία του Μάρκου Μαρκοβίτη-Ατσάλις Κονσταντίν Βασίλιεβιτς (Ochalis Konstantin Vasilevich) γεννημένου το 1905 στη Νάουσα της Μακεδονίας, ιεραπόστολου, επαναστάτη, κομμουνιστή στα χρόνια του Μεσοπολέμου. Μικρή η ζωή του, ταραχώδης, ένδοξη και δραματική, δεμένη με όλα τα σημαντικά γεγονότα της εποχής σε δύο πατρίδες, Ελλάδα και Ρωσία, με μία θανατική καταδίκη από την κάθε πατρίδα, η δεύτερη στην αγαπημένη σοσιαλιστική πατρίδα σήμανε και το τέλος του: ήταν Μάρτιος του 1938, στα τριάντα τρία του χρόνια όταν εκτελέστηκε από «συντροφικό» χέρι». Έτσι ξεκινά το βιβλίο του ο γιατρός- ψυχίατρος Μάριος Μαρκοβίτης, ανιψιός του Μάρκου (ήταν αδελφός του πατέρα του), τον οποίο δεν γνώρισε ποτέ, αλλά την ιστορία του την «έγραφε» από τα προεφηβικά του χρόνια και «άλλαζε» κάθε φορά σύμφωνα με ότι νέο μάθαινε, αλλά και ανάλογα με το πόσο άλλαζε και ο ίδιος.
     Πάντα είχε την πρόθεση όλη αυτή την ιστορία να την μεταφέρει σε ένα βιβλίο. Την οριστική όμως ώθηση την έλαβε από ένα e-mail. «Στις 12 Ιουλίου του 2011, έλαβα ένα e-mail σε αγγλικά του Google, μετάφραση από τα ρωσικά», από τον Ντμίτρι Αρακελιάν, ο οποίος έψαχνε συγγενείς του παππού του, ο οποίος ήταν έλληνας που έζησε στην ΕΣΣΔ και το ελληνικό του όνομα ήταν Μαρκοβίτης! Όπως αποδείχθηκε στη συνέχεια, ήταν γιος της κόρης του Μάρκου από τον πρώτο του γάμο, της Στέλλας. Οι συγγενείς του στην Ελλάδα γνώριζαν για την ύπαρξή της, αλλά από λανθασμένες πληροφορίες που είχαν πάρει, θεωρούσαν ότι έχει πεθάνει. Με αυτή την επαφή, ο συγγραφέας απέκτησε εκτός από τους νέους του συγγενείς και πρόσβαση σε ένα αρχείο με έγγραφα που με μεγάλη προσπάθεια είχε συλλέξει ο Αρακελιάν, από διάφορες πηγές. Κατάλαβε ότι οι συνθήκες είχαν ωριμάσει και ο καιρός να πραγματοποιήσει το σχέδιό του για το βιβλίο είχε έρθει. «Δεν χώραγε καμιά δικαιολογία πια, στριμώχτηκα, έπρεπε να στρωθώ να γράψω, παραμεγάλωσα κιόλας, να προλάβω. Ήρθε και η τελική ώθηση από τον Ντμίτρι Αρακελιάν πάλι, με ένα σημαντικό κείμενο που μου έστειλε για την ιστορία της οικογένειάς του σε όλο τον 20ο αιώνα. Εξάλλου, τα χρόνια που πέρασαν μου άφησαν, τολμώ να πω, το κέρδος μιας αντικειμενικότητας και αποστασιοποίησης σε ικανό, όπως έκρινα, βαθμό, ώστε να ξεγλιστρώ από τη μεγάλη παγίδα του συγγενικού συναισθηματισμού και μεροληπτικών σχολίων και εκτιμήσεων». Και κάπως έτσι προέκυψε το «Όχι, Δεν Είμαι Εχθρός Του Λαού».
     Το σημαντικό αυτό βιβλίο, εκτός από την πολυτάραχη, μυθιστορηματική ζωή του Μάρκου Μαρκοβίτη, περιλαμβάνει ακόμα: Πρόλογο του ιστορικού Στράτου Δορδανά. Ένα κεφάλαιο για τα κομματικά πανεπιστήμια της Μόσχας (σε ένα από τα οποία φοίτησε και δίδαξε ο Μάρκος). Αυτοβιογραφικά κείμενα. Κεφάλαιο για την ελληνική περιοχή του ρωσικού νότου, όπου λειτουργούσε και ο εκδοτικός οίκος «Κομυνιςτίς» (σύμφωνα με το ολιγογράμματο αλφάβητο που είχε καθιερωθεί από το 1926). Ένα κεφάλαιο για τους έλληνες κομμουνιστές που βρίσκονταν στην ΕΣΣΔ, τα χρόνια 1936-1938, οπότε πολλοί από αυτούς συνελήφθησαν από τη NKVD ως «εχθροί του λαού». «Από τα σχολικά μου, ακόμα, χρόνια στο Κόμμα, ήμουν πάντα και παραμένω ακλόνητος και πιστός προς τη μεγάλη υπόθεση της εργατικής τάξης. Ονειρευόμουν και εργαζόμουν ενεργά σε ολόκληρη την ενήλικη ζωή μου για να εφαρμοστούν οι μεγάλες ιδέες του κομμουνισμού και γι’ αυτό το λόγο έκοψα όλους τους δεσμούς μου με την παλιά μου οικογένεια, αρνήθηκα την κοινωνική τάξη μου και ήμουν πάντα έτοιμος να θυσιαστώ. Πως μπορούν να με αποκαλούν «εχθρό του έθνους», αυτού του έθνους που τόσο βαθιά αγάπησα ή «προδότη της πατρίδας» της οποίας ήμουν ένθερμος πατριώτης. Τι έκανα; Τι έγκλημα έχω διαπράξει;». Όλοι αυτοί «δικάστηκαν», καταδικάστηκαν κι εκτελέσθηκαν (όπως ο Μάρκος) ή (οι πιο «τυχεροί»), στάλθηκαν σε στρατόπεδα και φυλακές. Οι περισσότεροι «αποκαταστάθηκαν» χρόνια αργότερα. Ένα κεφάλαιο είναι αφιερωμένο στις ζωές των συγγενών του Μάρκου σε Ελλάδα και Ρωσία όπου οι συνθήκες ήταν πιο δύσκολες. «Οι συγγενείς των «εχθρών του λαού», για να επιβιώσουν έπρεπε να ξεχάσουν, να θάψουν  τους ανθρώπους τους με οτιδήποτε παρέπεμπε σε αυτούς, όπως ρούχα, έγγραφα, φωτογραφίες κτλ., να εξαφανιστούν και οι ίδιοι, να ζουν στην αφάνεια. Χρόνια σκληρά, «ατσάλινα», χρόνια φόβου, καχυποψίας, παράνοιας». Παράρτημα στο οποίο παρατίθενται έγγραφα κάποια από τα οποία είχαν το χαρακτηρισμό «απόρρητα» και δημοσιεύονται για πρώτη φορά, εκτενής βιβλιογραφία και πολλές φωτογραφίες, κάποιες από τις οποίες δημοσιεύονται επίσης για πρώτη φορά.

     Ένα εξαιρετικό βιβλίο, νηφάλιο, παρά το δύσκολο θέμα που πραγματεύεται, αμερόληπτο, γραμμένο με αξιοσημείωτο τρόπο (ο συγγραφέας δεν είναι «επαγγελματίας», αλλά η γραφή του είναι πολύ καλή), αποτέλεσμα κοπιαστικής όπως γίνεται φανερό έρευνας, και που παρέχει πλήθος πληροφοριών, όχι μόνο για τον πολύ ξεχωριστό βίο του Μάρκου Μαρκοβίτη, αλλά και για τον τόπο και το χρόνο που εκείνος έδρασε. Τα χρόνια του «μεγάλου τρόμου», όπως καθιερώθηκαν να λέγονται.    

11 Φεβ 2018

ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΙΑΝΤΑΣ

        Ο Γιώργος Γιαντάς, κατάγεται από τη Μυτιλήνη της Λέσβου. Έργα του: «Ως Την Τελευταία Πνοή» (2011, Ε.Ο. Λιβάνη), «Mindland» (2012, Ε.Ο. Λιβάνη), «Ο Θίασος Της Μαριάννας Μαλτέ» (2014, Ε.Ο. Λιβάνη), «Αύριο» (2016, Ε.Ο. Λιβάνη), «Βαβέλ» (2017, Ε.Ο. Λιβάνη)

   Πως θα κατατάσσατε θεματικά το νέο σας βιβλίο με τον τίτλο «Βαβέλ»;
        Πρόκειται για ένα κοινωνικό μυθιστόρημα, ωστόσο στο οπισθόφυλλο του χαρακτηρίζεται «οικονομικό-ψυχολογικό». Αυτό, διότι βασίζεται σε θέματα του χρηματοπιστωτικού τομέα αλλά και επειδή προεκτείνεται στις βαθύτερες πτυχές της ψυχολογίας του πρωταγωνιστή.

   Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για το βιβλίο σας;
         Αρχικά με ενδιέφερε να μάθω τους πραγματικούς λόγους για τους οποίους προέκυψε η οικονομική κρίση του 2008. Κάπως έτσι οδηγήθηκα σε βιβλία τα οποία παρουσίαζαν μία πλευρά της κρίσης που δεν ήταν ευρύτερα γνωστή. Κατόπιν αποφάσισα, πάνω σε αυτήν τη βάση να ξεκινήσω ένα σχετικό μυθιστόρημα.

   Θέλετε να μεταφέρετε κάποιο μήνυμα με το αυτό και ποιο είναι αυτό;
            Ναι, υπήρχε αυτή η πρόθεση. Θα σταθώ σε δύο βασικά σημεία της «Βαβέλ»: το πρώτο αφορά το ζήτημα της ηθικής στην οικονομία, το κατά πόσο μπορεί να δίνεται βάρος μόνο στους αριθμούς, όταν αυτό απαιτεί να «θυσιαστούν» οι ζωές κάποιων ανθρώπων. Το δεύτερο σημείο έχει να κάνει με το γεγονός πως η απληστία μπορεί να υποβόσκει παντού, ακόμη και σε χώρους και πρόσωπα με θέσεις-κλειδιά, κάτι που μπορεί να είναι καταστροφικό για την κοινωνία. Τα βασικά μηνύματα αυτού του βιβλίου πηγάζουν από αυτά τα σημεία.

   Ο κεντρικός χαρακτήρας, είναι ένας εξαιρετικά ανήθικος και άπληστος άνθρωπος. Βασίζετε τον χαρακτήρα αυτό σε κάποιο υπαρκτό πρόσωπο;
         Ο πρωταγωνιστής της «Βαβέλ» προέκυψε από στοιχεία, ντοκουμέντα, αφηγήσεις που φανερώνουν πως ναι, λίγο ή πολύ υπάρχουν τέτοιοι «κύριοι» σαν το Λέανδρο Μίρκα.

   Η λογοτεχνία  μπορεί να είναι μια κοινωνική πράξη;
           Ζούμε σε ένα σύνθετο, ρευστό κόσμο, οπού οι αξίες, το σωστό και το λάθος, η ηθική και η ανηθικότητα, η αλήθεια και το ψέμα διαρκώς περιπλέκονται. Τα όρια στις μέρες μας είναι δυσδιάκριτα και ο προσανατολισμός συχνά χάνεται ή αλλάζει. Σε ένα τέτοιο περιβάλλον, η λογοτεχνία οφείλει εκτός από αναγνωστική τέρψη να αποτελεί και κοινωνική πράξη.

    Ποια ήταν τα συναισθήματα που νοιώσατε, όταν πήρατε τυπωμένο το πρώτο σας έργο;
         Είναι τα ίδια συναισθήματα που βιώνω κάθε φορά: συγκίνηση, αγωνία, χαρά, ικανοποίηση και η αίσθηση πως κάτι τόσο δικό μου βλέπει το φως του κόσμου, όπως η γέννα ενός παιδιού.

    Αναπολείτε ήρωες από προηγούμενα μυθιστορήματά σας; Έχετε κάποιον αγαπημένο;
         Αναπολώ και τους ήρωες και τις ηρωίδες, βέβαια καθένας έχει τη διαφορετικότητα του. Περισσότερο ακόμη ανατρέχω σε περιοχές ή τοποθεσίες στα οποία διαδραματίστηκαν κρίσιμες σκηνές ή τα οποία δημιούργησα με τη φαντασία.

   Έχετε βιώσει συναισθήματα παρόμοια με αυτά των ηρώων σας;
          Οπωσδήποτε. Αυτό είναι και μία πρακτική για να προσδώσω ρεαλισμό ή να μεταφέρω στον αναγνώστη ένα δικό μου προβληματισμό.

   Ποιος είναι ο πρώτος αναγνώστης των κειμένων σας;
         Η σύζυγος μου, η οποία μου μεταδίδει συχνά τη θετική της ενέργεια.

   Γράφοντας, έχετε ανακαλύψει πράγματα για τον εαυτό σας;
        Όταν ξεκίνησε αυτή η ενασχόληση, ιδιαίτερα με την έκδοση του πρώτου μυθιστορήματος, πίστευα πως θα προσανατολιζόμουν προς τα ιστορικά μυθιστορήματα. Γρήγορα ανακάλυψα πως ήθελα να κινούμαι σε διαφορετικές θεματολογίες, κάτι που με εξέπληξε. Δεν υπάρχει συγκεκριμένος λόγος γι’ αυτό, απλά συμβαίνει και το ανακάλυψα στην πορεία.

   Υπήρξε κάτι στη διάρκεια της συγγραφής που σας ανέτρεψε κάποια πεποίθηση;
           Μπορώ να πω πως υπάρχουν πράγματα ιδιαίτερα στη διάρκεια της ανάγνωσης, που με έχουν επηρεάσει. Έχω διαβάσει αρκετά και διαβάζω και η συνήθεια αυτή αναπόφευκτα με έχει σημαδέψει σαν άνθρωπο. Θα έλεγα κυρίως σε ζητήματα όπως να αποφεύγω να είμαι απόλυτος ή στο να βλέπω το καθετί από πολλές οπτικές γωνίες.

   Σας ανησυχεί αν ο αναγνώστης «διαβάσει» το βιβλίο σας με τρόπο που δεν συμφωνεί με τις προθέσεις σας;
           Θα με ανησυχήσει αν με παρανοήσει ο αναγνώστης. Κατά τα άλλα δεν προσπαθώ να επιβάλλω κάποια άποψη. Σε κάθε περίπτωση είναι καλό να θυμόμαστε πως μυθιστόρημα και προκαταλήψεις δε μπορούν να συμβαδίζουν.

    Σας αρέσει να συνομιλείτε με τους αναγνώστες σας;
         Ναι είναι ευχάριστο, ακόμη και αν πρόκειται για κάτι που «δεν άρεσε».

    Σε συζητήσεις με αναγνώστες, έτυχε να σας «υποδείξουν» πτυχές του έργου σας, που εσείς δεν είχατε φανταστεί ότι υπάρχουν;
          Έχει συμβεί πολλές φορές να «σταθεί» κάποιος σε συγκεκριμένο σημείο, κατάσταση ή περιγραφή, τα οποία για μένα δεν είχαν βασικό ρόλο στην ιστορία. Τέτοιες επισημάνσεις με εκπλήσσουν, φανερώνουν πως οι αντιλήψεις για το τι εισπράττει κανείς από κάθε βιβλίο συχνά αποκλίνουν κατά απίστευτο τρόπο.

   Όταν τελειώσει ένα βιβλίο, τι συναισθήματα επικρατούν;
       Υπάρχει η ικανοποίηση της ολοκλήρωσης, η ανακούφιση, μία μελαγχολία και κάποια στενοχώρια που η ιστορία έφτασε στο τέλος της.

   Υπάρχει κάποιος συγγραφέας που θεωρείτε ότι σας επηρέασε;
        Υπάρχουν διάφοροι συγγραφείς που με έχουν επηρεάσει με τα γραπτά τους. Για το κατά πόσο η γραφή μου έχει επιρροές από κάποιον συγκεκριμένο, δε μπορώ να το προσδιορίσω ο ίδιος.

    Όλοι έχουμε εμμονές διαφόρων ειδών. Εσείς έχετε συγγραφικές εμμονές;
         Υπάρχουν εμμονές, ναι, υπάρχουν ακόμη και λεπτομέρειες που μπορεί να με απασχολούν χωρίς κάποιος να υποψιάζεται - σε καμία περίπτωση.

    Είναι εύκολη ή δύσκολη διαδικασία η συγγραφή και τι είναι το γράψιμο για σας;
            Είναι εύκολη αν υπάρχει η «έμπνευση», αυτό που έχεις να πεις, να μεταφέρεις, να φωνάξεις. Μα και πάλι η δαπάνη του χρόνου που απαιτείται είναι τεράστια. Αν έπρεπε από υποχρέωση να γράψω κάτι, η απάντηση θα ήταν διαφορετική, μιλάω πάντα σε προσωπικό επίπεδο. Η συγγραφή αποτελεί το δικό μου τρόπο να ανασαίνω, να ακούγομαι και να επικοινωνώ στον πολύπλοκο κόσμο που ζούμε.

    Το βιβλίο είναι στις προθήκες των βιβλιοπωλείων και «έχει πάρει το δρόμο του» προς το αναγνωστικό κοινό. Ετοιμάζετε  κάτι καινούριο;
          Ετοιμάζω κάτι, ναι, το οποίο για μία ακόμη φορά είναι πολύ διαφορετικό από τα προηγούμενα.

    Σας ευχαριστώ πολύ!

5 Φεβ 2018

Ο ΑΝΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΟΥ ΤΣΟΡΤΣΙΛ

Η ΜΥΣΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΠΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΕ ΤΗΝ ΠΤΩΣΗ ΤΟΥ ΧΙΤΛΕΡ
GILES MILTON
Μετάφραση: ΧΡΗΣΤΟΣ ΚΑΨΑΛΗΣ
Εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ
Σελ. 443, Σεπτέμβριος 2017

     Το νέο βιβλίο του βρετανού συγγραφέα και ιστορικού Τ. Μίλτον, ασχολείται με μία από τις λιγότερο γνωστές ιστορίες του Β! παγκοσμίου πολέμου: τη δημιουργία του Τομέα Κ και το πώς επηρέασε αυτός την έκβαση του πολέμου. 
     Την άνοιξη του 1939, ορισμένοι αξιωματικοί, συγκρότησαν μια μυστική υπηρεσία, τον Τομέα Κ, μέσα στα πλαίσια του βρετανικού στρατού. Σκοπός τους, να δημιουργήσουν μια ολιγομελή επίλεκτη δύναμη ώστε «Σε περίπτωση σύγκρουσης με τους Ναζί του Χίτλερ μια μικρή ομάδα ειδικά εκπαιδευμένων πρακτόρων θα έπεφτε με αλεξίπτωτα πίσω από τις γραμμές του εχθρού προκειμένου να επιδοθούν σε δολοφονίες, δολιοφθορές και πρόκληση εμποδίων. Την αποστολή θα αναλάμβαναν “μυστικοί πράκτορες, κατάσκοποι και δολιοφθορείς τους οποίους, εφόσον συλλαμβάνονταν, ούτε θα αναγνώριζε, ούτε θα υπεράσπιζε η κυβέρνησή τους”. Με άλλα λόγια, θα δρούσαν έξω από το πλαίσιο του νόμου και θα δανείζονταν τις τακτικές τους από αντάρτες και κακοποιούς… Από το στιγμή που δεχόταν να υπηρετήσουν στον Τομέα Κ, πρακτικά παραιτούνταν από τις ζωές τους».
     Το σχέδιο αντιμετώπισε τη λυσσαλέα αντίδραση των λίγων υψηλόβαθμων αξιωματικών που ήταν ενήμεροι, διότι αντέβαινε στους κανόνες του πολέμου. Όμως ο επικεφαλής του Τομέα Κ, Κόλιν Γκάμπινς «απέναντι στους Ναζί, ήταν διατεθειμένος να καταφύγει σε “μέχρι τούδε αδιανόητες μεθόδους πολέμου”, δικαιολογώντας τη στάση του με το σκεπτικό ότι “επρόκειτο περί ολοκληρωτικού πολέμου και ο ολοκληρωτικός  πόλεμος είναι πράγματι ανηλεής υπόθεση”». Την άποψη αυτή συμμεριζόταν και ο Τσόρτσιλ που ενθουσιάστηκε με την ιδέα κι έτσι ο Γκάμπινς, είχε καλή χρηματοδότηση. Αυτό βοήθησε στο να παρέχει στους άντρες του την καλύτερη δυνατή εκπαίδευση, αλλά και εξοπλισμό που να είναι εύκολος στο χειρισμό, αλλά και στη μεταφορά. Για την κατασκευή αυτών των νέων όπλων, ο Γκάμπινς έψαξε και βρήκε «άτομα που δεν δεσμεύονταν από τους κανόνες: ανθρώπους ανατρεπτικούς και εκκεντρικούς, ικανούς να σκέφτονται δημιουργικά και με έφεση να σκαρώνουν παγίδες».
     Έτσι δημιουργήθηκε η ομάδα που σχεδίασε και εκτέλεσε επιχειρήσεις δολιοφθοράς που απέσπασαν τον θαυμασμό ακόμα και των γερμανών αξιωματικών για την τόλμη και την αποτελεσματικότητά τους. Δύο από αυτές τις επιχειρήσεις έγιναν στην Ελλάδα. Είναι η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου που έγινε με την βοήθεια των ανταρτών του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ και αργότερα η ανατίναξη της γέφυρας του Ασωπού ποταμού, στα σύνορα Βοιωτίας και Αττικής.
     Ο Τ. Μίλτον, έχει την σπάνια ικανότητα, να μετατρέπει με την πένα του την Ιστορία, σε απολαυστικό ανάγνωσμα. Εκεί που ένας λιγότερο ταλαντούχος κι εμπνευσμένος συγγραφέας θα μας έδινε μια ξερή παράθεση ημερομηνιών και ονομάτων, ο Μίλτον μας χαρίζει ένα συναρπαστικό κείμενο.

     Το βιβλίο συνοδεύεται από εκτενή ξενόγλωσση βιβλιογραφία, στην οποία ευτυχώς επισημαίνονται-πράγμα σπάνιο- τα βιβλία τα οποία έχουν μεταφραστεί κι εκδοθεί στα ελληνικά.