ΕΧΕΙ ΔΙΚΙΟ Η ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΟΥ;

Η ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΑ ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΚΩΝ ΚΡΑΤΩΝ 

IVAN ILCHEV

Μετάφραση: VAIA RAKIDZI 

Εκδόσεις ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ 

Σελ. 620, Νοέμβριος 2011 

      Τη μελέτη του βούλγαρου ιστορικού Ι. Ίλτσεφ, που περιγράφει τους μηχανισμούς προπαγάνδας που δημιούργησαν τα βαλκανικά κράτη από τη σύστασή τους, αρχής γενομένης από την επανάσταση του 1821, μέχρι τη λήξη της Μικρασιατικής εκστρατείας, θα σας παρουσιάσω σήμερα. «Στην ανά χείρας μονογραφία, αντικείμενο της έρευνας συνιστά η εκατονταετής περίοδος που έχει ως αφετηρία την Ελληνική Επανάσταση του 1821-1828 και η οποία ολοκληρώνεται το 1923 στη Διάσκεψη Ειρήνης της Λοζάνης». Σκοπός τους ήταν να επηρεάσουν και να προσεταιριστούν την κοινή γνώμη των δυτικών κρατών και κυρίως της Ευρώπης, ώστε να πειστεί για το δίκαιο των αγώνων τους. Έτσι ώστε να πηγαίνουν κάθε φορά στα συνέδρια που επανακαθόριζαν τα σύνορα της καταρρέουσας οθωμανικής αυτοκρατορίας με τα αναδυόμενα κράτη, έχοντας όσο το δυνατό περισσότερους «συμμάχους» ανάμεσα στους συνέδρους. "...βασικός σκοπός μου είναι να ορίσω το γενικό πλαίσιο της προπαγάνδας στην εξωτερική πολιτική των βαλκανικών λαών και κρατών για μια περίοδο εκατό χρόνων". Ο συγγραφέας αντιμετώπισε πολλά προβλήματα για τη σύνταξη της μελέτης του. Και το πρώτο που είχε να αντιμετωπίσει ήταν ο ορισμός της προπαγάνδας. «Για περισσότερο από μισό αιώνα οι ερευνητές στον τομέα των κοινωνικών επιστημών, εμπλέκονται σε μια σκληρή αντιπαράθεση για το τι ακριβώς είναι και δεν είναι προπαγάνδα». Στη συνέχεια, όπως πολύ γλαφυρά αφηγήθηκε στην διάρκεια της παρουσίασης του βιβλίου που έγινε σε αίθουσα του Διεθνούς Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, την 1η Δεκέμβριου του 2011, είχε να αντιμετωπίσει πιο πρακτικά προβλήματα. Με κυριότερα την καχυποψία πολλών (συμπατριωτών του και ξένων) και την αδυναμία πρόσβασης σε πολλά αρχεία βαλκανικών χωρών, κάτι που δυσκόλεψε πολύ το έργο του. Παρά τις δυσκολίες όμως, κατάφερε να παρουσιάσει μια περιεκτικότατη μελέτη, η οποία είναι γραμμένη έτσι, ώστε χωρίς να χάνει σε επιστημονική εγκυρότητα, να είναι εύληπτη από τον κάθε αναγνώστη. Έχω όμως κάποιες «ενστάσεις» που αφορούν την επιμέλεια του βιβλίου. Πρώτη ένσταση, υπάρχουν λάθη σε κάποιες ημερομηνίες (όπως στη σελίδα 70, 98 κ.ά.). Δεύτερη, αρκετά ονόματα δεν είναι γραμμένα όπως τα ξέρουμε στην Ελλάδα, αλλά όπως είναι γνωστά στην πατρίδα του συγγραφέα. Τρίτη, γίνεται σε ορισμένες περιπτώσεις χρήση του όρου «λίβελος», ενώ δεν ταιριάζει. Τέλος-και αυτό δυστυχώς συμβαίνει στην πλειονότητα των μεταφρασμένων μελετών-δεν υπάρχει «ελληνική» βιβλιογραφία. Δηλ. οι επιμελητές της έκδοσης, δεν αναφέρουν, ποια από τα βιβλία που χρησιμοποίησε ο συγγραφέας, έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά. Όμως παρά τις αβλεψίες αυτές, η μελέτη, όπως γράφω και πιο πάνω, είναι εξαιρετική και ιδιαίτερα χρήσιμη στην κατανόηση ζητημάτων που προέκυψαν στο παρελθόν, αλλά μας απασχολούν ακόμη. Την ελληνική έκδοση, προλογίζει ο Επίκουρος καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας του ΑΠΘ, Ιάκωβος Μιχαηλίδης. Ο Ιβάν Ίλτσεφ, είναι καθηγητής Νεότερης Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας. Έχει συγγράψει πολλές μελέτες για την ιστορία της Βουλγαρίας, τις σχέσεις με τους λοιπούς βαλκανικούς λαούς, τη δυτική Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Το Νοέμβριο του 2007, εξελέγη Πρύτανης του Πανεπιστημίου της Σόφιας.