Η ΩΡΑ ΤΟΥ ΦΟΙΝΙΚΑ

ΤΖΙΜΜΥ ΚΟΡΙΝΗΣ

Εκδόσεις ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ

Σελ. 357, Ιούνιος 2014

     Ο Τ. Κορίνης, είναι ο «πατέρας» του Λεμί Κόσιον, του «ήρωα» που έγινε γνωστός μέσα από τις σελίδες του θρυλικού περιοδικού Μάσκα, το οποίο ως γνωστόν δημοσίευε κυρίως ιστορίες αστυνομικές ή μυστηρίου. Είναι ακόμη συγγραφέας πολλών βιβλίων και σεναρίων για τον κινηματογράφο και την τηλεόραση.

     Το βιβλίο του «Η Ώρα Του Φοίνικα» ξεκίνησε ως σενάριο για ταινία ξένης παραγωγής που για διάφορους λόγους, δεν γυρίστηκε ποτέ. Δεν είναι ούτε αστυνομικό, ούτε μυστηρίου. Όμως δεν του λείπει το σασπένς, αφού περιγράφει μια αγωνιώδη μάχη ενάντια στο χρόνο, μέσα σε συνθήκες πλήρους πολιτικής ανωμαλίας, που οφείλεται -αν και ο συγγραφέας δεν το αναφέρει «ρητά»- στο ότι η ιστορία του εκτυλίσσεται τις πρώτες ώρες του πραξικοπήματος του 1967, όταν οι πολίτες βρίσκονται σε πλήρη σύγχυση, κανείς δεν γνωρίζει τι πραγματικά συμβαίνει και κυριαρχεί το αίσθημα του φόβου. 

     Ο Τέρενς Μέρντοκ, είναι αμερικανός διάσημος καρδιοχειρουργός, ο οποίος έρχεται στην Ελλάδα μετά από πρόσκληση του πρώην βοηθού του στην Κλινική Μάγιο των ΗΠΑ και νυν διακεκριμένου καρδιοχειρουργού στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών, Κώστα Πανάγου. Ο σκοπός της επίσκεψης είναι διπλός. Αφ’ ενός για να δώσει διάλεξη στον ιατρικό κόσμο της Αθήνας σχετικά με τις πρόσφατες εξελίξεις της ιατρικής και τις νέες μεθόδους που αναπτύσσονται στις ΗΠΑ. Αφ’ ετέρου για να χειρουργήσει αφιλοκερδώς και εν είδη «μαθήματος», μια δύσκολη περίπτωση ενός νέου στην ηλικία καρδιοπαθή. Τον συνοδεύει η αναισθησιολόγος Έλενα Καρτράιτ, που έχει μόνιμη θέση στην ομάδα του, αλλά και στην καρδιά του.

     Η εγχείρηση στέφεται με απόλυτη επιτυχία. Το επόμενο ξημέρωμα όμως, ο ασθενής παρουσιάζει μια αρρυθμία-αντίδραση λίγο-πολύ αναμενόμενη-και ο εφημερεύων γιατρός, ενημερώνει τον Μέρντοκ, που βρίσκεται στο ξενοδοχείο του. Μαζί με την Καρτράιτ, ξεκινούν με ένα ταξί για το νοσοκομείο, αλλά στο δρόμο γίνονται στόχος επίθεσης από ένα …άρμα μάχης και γλιτώνουν την τελευταία στιγμή, όταν καταφέρνουν να μπουν στον περίβολο του νοσοκομείου. Βρίσκεται σε εξέλιξη το στρατιωτικό πραξικόπημα κι οτιδήποτε κινείται στους δρόμους της Αθήνας, αποτελεί στόχο, αφού έχουν ξεσπάσει συγκρούσεις με κάποιους που αντιστέκονται. Όταν φτάνουν οι πρώτοι τραυματίες, ο Μέρντοκ, όπως επιβάλλει το καθήκον και ο όρκος που έχει δώσει, προσφέρεται να συνδράμει στην περίθαλψή τους. Όμως σύντομα στο νοσοκομείο εισβάλουν πάνοπλοι στρατιωτικοί, συλλαμβάνουν τον Μέρντοκ και τον Πανάγο που εκείνη τη στιγμή προσπαθούσαν να σώσουν τη ζωή ενός τραυματία και αναχωρούν προς άγνωστη κατεύθυνση.

     Όταν η Καρτράιτ αντιλαμβάνεται τι πραγματικά έχει συμβεί και με τι είδους παρανοϊκούς έχουν μπλέξει, χάνει το έδαφος κάτω από τα πόδια της. Αλλά είναι και πολύ πεισματάρα για να τα παρατήσει. Ξέρει ότι η ζωή του Μέρντοκ διατρέχει σοβαρό κίνδυνο και πρέπει να ξεπεράσει πολλά και σοβαρά εμπόδια (έλλειψη επικοινωνιών, απαγόρευση κυκλοφορίας, οδομαχίες κλπ) για να φτάσει στην πρεσβεία των ΗΠΑ, όπου ελπίζει ότι θα βρει τη βοήθεια που χρειάζεται στην αναζήτηση και σωτηρία του Μέρντοκ.

     Το βιβλίο είναι καλογραμμένο. Οι περιγραφές των πρώτων ωρών του πραξικοπήματος είναι ολοζώντανες. Όπως και η ασθματική αναζήτηση της Καρτράιτ, που γυρνά από στρατόπεδο σε στρατόπεδο. Τέλος είναι εξαιρετικά σκιαγραφημένοι οι χαρακτήρες τόσο των πολιτών-θυμάτων, όσο και των πραξικοπηματιών, που μέσα στην παράνοιά τους και τη φασιστική τους νοοτροπία, δείχνουν το ψυχρό τους πρόσωπο, την έλλειψη οποιασδήποτε ανθρωπιάς και σεβασμού στην ανθρώπινη ζωή. 

Ο ΘΕΡΜΟΣΤΑΤΗΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΟΥΛΗΣ

Εκδόσεις ΜΕΛΑΝΙ

Σελ. 132, Νοέμβριος 2014

     Δεκατρία διηγήματα περιλαμβάνει η συλλογή «Ο Θερμοστάτης» του Κ. Πουλή. Τρία από αυτά έχουν ήδη δημοσιευτεί σε περιοδικά και blog, αλλά τα υπόλοιπα, βλέπουν για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας. Τα κείμενα της συλλογής, είναι γραμμένα με χιούμορ, ειρωνεία αλλά και αγάπη και τρυφερή διάθεση για τους χαρακτήρες που πρωταγωνιστούν.

     Όπως για τον Τάκη του «Ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο Των Εξαρχείων», που από κει που ήταν μια χαρά παιδί, βοηθός στο κουρείο του κυρ Βασίλη, («φιλότιμος όμως ο Τάκης, κάτι με το χαμόγελο, κάτι που του άρεσε να περιποιείται το μαγαζί, να φέρνει κανάν πίνακα από τη λαϊκή, καμιά γλάστρα, τελικά είχε γίνει η ψυχή του κουρείου»), ώσπου ένα όνειρο του ανέτρεψε τη ζωή. Στο «Έρως Ανεπίκαιρος», ο Νίκος και η Μαρία είναι γραφτό να μην προχωρήσουν τη σχέση τους αφού όλοι και όλα λες και συνωμοτούν εναντίον τους. Στο «Θρίαμβο» ο φιλόλογος Γρίβας, μυεί τους έφηβους και ξαναμμένους μαθητές του στην ποίηση του Εμπειρίκου, οπότε «το Α2 έζησε για πρώτη φορά μια αληθινή λογοτεχνική εμπειρία, μια στιγμή που ζωή και ποίηση γίνονται ένα». Ο Γιάννης του «Να Πως Με Λες Εμένα» «έχει ένα πρόβλημα. Δεν καταλαβαίνει τα οικονομικά». Κι αφού κάθε προσπάθειά του να βελτιώσει τις γνώσεις του αποτυγχάνει, κάνει ότι μπορεί για «να ξεπεράσει το σύμπλεγμα κατωτερότητας που τον κατέτρυχε». Το «Ενάμιση Τετραγωνικό Μέτρο», είναι τόσο μικρό όσο και η διάσταση του τίτλου. Οι ήρωες του «Γκουρμέ» είναι τρεις φίλοι, σπουδαστές του Ωδείου Τσαϊκόφσκι στη Μόσχα, με αγάπη στη λογοτεχνία και ειδικά την ποίηση, οι οποίοι λαμβάνουν ένα δώρο, που θα μετατρέψει την κατανάλωση ενός «βρώμικου» σε γκουρμέ απόλαυση. Το επόμενο διήγημα έχει τίτλο «Το Χιλιόμετρο Μηδέν». Ο Θανάσης εξαιτίας της εμμονής του να εντοπίσει το ακριβές σημείο από το οποίο μετριούνται οι χιλιομετρικές αποστάσεις, θα έχει πολύ σοβαρά προβλήματα. Η «Μαμά Του Κτήνους» τη γλιτώνει από μια καρεκλιά που το ίδιο το «κτήνος» κατευθύνει προς το κεφάλι της, από ένα γύρισμα της τύχης. Το «Νεοφορμαλισμός Ή Θάνατος», είναι μια ξεκαρδιστική παρωδία της συζήτησης δύο «διανοούμενων» που χρησιμοποιούν γλώσσα που ταιριάζει μόνο σε φανατικούς οπαδούς. Ο ρατσισμός που διαχέεται σε κάθε στρώμα και κάθε ηλικία της ελληνικής κοινωνίας, είναι το θέμα του «Χωρίς Χαρτιά». Συμπαθέστατος, αλλά τελείως «αλλού» είναι ο ήρωας του «Κάμπινγκ Στην Πλατεία Συντάγματος». Ένα ταξίδι με τρένο περιγράφει το επόμενο διήγημα («Το Κάθισμα Του Τζαγκαναθ Σλανκερσεθ»), στο οποίο ο Γιώργος ερωτεύεται εναλλάξ την Όλγα και την Μαρία. «Ήταν ένα άθλιο, σαδιστικό παιχνίδι της μοίρας, να στριμώξει δύο έρωτες στο ίδιο βαγόνι». Τέλος στο «Ο Θερμοστάτης», ο Αλέξης υποφέρει από τη ζέστη, ακόμη και τις πιο κρύες νύχτες του θρακιώτικου χειμώνα.

     Όπως γράφω και στην αρχή, πρόκειται για αξιοπρόσεχτα κείμενα, που ακόμα και στις δραματικές στιγμές αποπνέουν κατά έναν παράδοξο τρόπο αισιοδοξία, είναι γραμμένα με υποβόσκουσα ειρωνεία και υποδόριο χιούμορ, που κάποιες φορές μπορείς να το αντιληφθείς, μόνο αφού έχεις διαβάσει και τις τελευταίες λέξεις του κειμένου. 

ΤΟ ΓΥΝΑΙΚΟΚΑΣΤΡΟ

ΣΠΥΡΟΣ ΚΑΡΥΔΑΚΗΣ

Εκδόσεις ΠΑΠΥΡΟΣ

Σελ. 134, Σεπτέμβριος 2014

     Στον κόσμο του ονείρου και του μύθου μας βάζει ο Σ. Καρυδάκης με το βιβλίο του «Το Γυναικόκαστρο».

     Ο Ντέτλεφ, είναι ένας νεαρός γερμανός, γιος βερολινέζας πόρνης κι αγνώστου πατρός, που έχει μεγαλώσει στο δρόμο, φτωχός και χαμηλής μόρφωσης, που όμως έχει ένα αξιοσημείωτο ταλέντο στο σχεδιασμό κόμικς. Χάρη στο ταλέντο του αυτό, θα του δοθεί η ευκαιρία να ταξιδέψει σε Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα. «Ένα πολιτιστικό ίδρυμα, δεν θυμόταν καν ποιο, μέσω του περιοδικού με το οποίο συνεργαζόταν ως εικονογράφος και κομίστας, τον είχε χρηματοδοτήσει ώστε να επισκεφθεί αυτές τις σημαντικές, λέει, για τα εικαστικά χώρες». Επειδή όμως τα λεφτά του ιδρύματος δεν ήταν αρκετά για να παρατείνει τη διαμονή του, καταφεύγει στην επαιτεία και σε δουλειές του ποδαριού. Για μια τέτοια δουλειά τον προσλαμβάνει η Διονυσία, μια όμορφη βοτανολόγος, που επειδή θέλει να μελετήσει τα αγριολούλουδα της Πίνδου, θέλει να εκμεταλλευτεί το ταλέντο του στο σχέδιο, αφού  «σχεδίαζε κάθε λουλούδι με τη συνηθισμένη του προσοχή κι ακρίβεια». Μετά από μερικές μέρες περιπλανήσεων στον ορεινό όγκο της Πίνδου, καταλήγουν σε ένα σχεδόν απομονωμένο χωριό, όπου ζουν μόνο γυναίκες. Ορεσίβιες Σαρακατσάνες κάθε ηλικίας. Οι άντρες; Λείπουν είτε στις πόλεις είτε στο εξωτερικό για δουλειά. «Οι γυναίκες ανακάλυψαν πως ζούνε μια χαρά δίχως αρσενικούς. Γι’ αυτό μήνυσαν στους άνδρες τους να μην ξαναγυρίσουν». Του προτείνουν να μείνει μαζί τους έμμισθα, με σκοπό να εκτελεί μια συγκεκριμένη εργασία. «Για να λέμε την αλήθεια, τους λείπει πολύ το κοκό. Επίσης τους λείπουν τα μικρά παιδιά. Έτσι λοιπόν, αναζητούν έναν σαν εσέ, μα μόνο έναν. Να είναι απλός, υπάκουος, εύχρηστος και μπόλικος σε όλα. Θα τις ευχαριστείς και θα τους κάνεις παιδιά. Θα πληρώνεσαι, θα περνάς καλά και νομίζω πως θ’ αντέξεις κάνα- δυό χρόνια». Οι γυναίκες ρυθμίζουν μεταξύ τους πως θα χρησιμοποιούν τις «υπηρεσίες» του Ντέτλεφ και αρχίζει γι’ αυτόν μια όμορφη ζωή σε ένα ειδυλλιακό περιβάλλον.

     Ο ερχομός ενός βαρύ χειμώνα, αναγκάζει τις γυναίκες για να κάνουν οικονομία στα καύσιμα, να ζήσουν όλες μαζί στο ίδιο κτίριο. Οι καιρικές συνθήκες δεν επιτρέπουν δραστηριότητες στην ύπαιθρο και για να περάσουν οι ατέλειωτες ώρες απραξίας, αρχίζουν να αφηγούνται ιστορίες. Αυτές οι αφηγήσεις σε συνδυασμό με κάποιες οργιαστικές τελετές που είχαν γίνει το καλοκαίρι και παρακολούθησε ο Ντέτλεφ, τον πείθουν ότι τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα απ’ ότι αρχικά φαίνονται και ότι οι γυναίκες αυτές είναι… Νεράιδες.

     Το βιβλίο του Σ. Καρυδάκη, μας ξαναφέρνει στο νου, τα παραμύθια που μας έλεγαν οι γιαγιάδες μας, για νεράιδες, ξωτικά κι «ανεμικές». Από την άλλη, θέτει «φωναχτά» το ερώτημα που κάποια στιγμή όλοι κάναμε στον εαυτό μας: μήπως τα πράγματα θα ήταν καλύτερα, αν αφήναμε να κάνουν κουμάντο οι γυναίκες; 

ΑΣΤΥΝΟΜΙΑ

JO NESBO

Μετάφραση ΚΡΥΣΤΑΛΛΗ ΓΛΥΝΙΑΔΑΚΗ

Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ

Σελ. 685, Μάιος 2014

     Στο βιβλίο αυτό του Νέσμπο, ο κύριος χαρακτήρας πολλών βιβλίων του, ο αστυνομικός επιθεωρητής Χάρι Χόλε που μετά από επιθυμία του έχει μετατεθεί στην Ακαδημία της αστυνομίας, όπου δίνει διαλέξεις στους μαθητευόμενους αστυνομικούς, επιστρέφει στην ενεργό δράση. Και μαζί «παρασύρει» και κάποιους από τους παλιούς του συνεργάτες, που είχαν ζητήσει και αυτοί να απομακρυνθούν από το Ανθρωποκτονιών. Όπως ο –εξωτερικός συνεργάτης-ψυχολόγος Στούλε Άουνε, τον οποίο ο Χόλε «κατάφερνε να μετατρέψει στην καρικατούρα που ήδη είχε στο μυαλό του, έναν πεινασμένο, εξαντλημένο και μονομανή κυνηγό, που αρπαζόταν με όποιον τολμούσε να τον ενοχλήσει όταν δούλευε πάνω στο μοναδικό πράγμα που θεωρούσε σημαντικό, αποξενώνοντας έτσι συναδέλφους, οικογένεια και φίλους».

     Τι ανάγκασε όμως αυτούς τους δύο να επανέλθουν στην έρευνα και τη δράση, διακινδυνεύοντας τη σχέση τους με τις συντρόφους τους; Οι φόνοι κάποιων αστυνομικών, οι οποίοι μάλιστα βρίσκονται δολοφονημένοι σε τόπους εγκλημάτων, που δεν κατάφεραν να εξιχνιάσουν. «Δύο αστυνομικοί έχουν δολοφονηθεί. Και οι δύο σε τόπους εγκλημάτων τα οποία οι ίδιοι δεν κατάφεραν να εξιχνιάσουν ως υπεύθυνοι της έρευνας. Σε σχέση με τους φόνους των αστυνομικών, δεν έχουμε καθόλου στοιχεία, ούτε υπόπτους, ούτε ενδείξεις σχετικά με το κίνητρο». Οι δύο αυτοί αστυνομικοί, ήταν μόνο το προοίμιο. Γιατί ο δολοφόνος δεν σταματά και συνεχίζει ρεζιλεύοντας το Σώμα, που εμφανίζεται ανίκανο να προστατεύσει τους ίδιους τους ανθρώπους του. Τότε φτάνει ή ώρα του Χόλε. Του μόνου που μπορεί να δώσει μια λύση…

     Ο Νέσμπο, για μια ακόμη φορά, δημιουργεί μια εξαιρετική ιστορία, ένα θρίλερ με εκπλήξεις, ανατροπές και κλιμακούμενο σασπένς. Παίζει μάλιστα ένα διπλό παιχνίδι με τον αναγνώστη. Από τη μια ανατρέποντας διαρκώς τις ενδείξεις που οδηγούν στην ανακάλυψη του δολοφόνου και από την άλλη διακόπτοντας την αφήγηση σε «κρίσιμα» σημεία, αφήνοντας ερωτήματα-ακόμη και για τη ζωή των ηρώων του-να αιωρούνται και των οποίων την απάντηση έχουμε αρκετές σελίδες πιο κάτω. Όμως το μυθιστόρημα έχει και ένα δεύτερο επίπεδο ανάγνωσης. Αυτό που αφορά τα προβλήματα που δημιουργεί το επάγγελμά τους στους αστυνομικούς, όσο αφορά τη σχέση τους με οικογένεια και φίλους. Απολαυστικό ανάγνωσμα.