ΛΕΓΕ ΜΕ ΙΣΜΑΗΛ

ΤΕΣΥ ΜΠΑΪΛΑ
Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ
Σελ. 453, Νοέμβριος 2022

      Στην Κωνσταντινούπολη της δεκαετίας του ’50, εκτυλίσσεται το νέο μυθιστόρημα της Τ. Μπάιλα. Πιο συγκεκριμένα σε μια από τις γειτονιές του Πέρα, όπου το ελληνικό στοιχείο ήταν κυρίαρχο, αλλά και που ζούσε σε απόλυτη αρμονία με τις άλλες μειονότητες και τους Τούρκους. «Εμείς ζούμε μαζί τους όλα μας τα χρόνια […] Αγκαλιασμένοι είμαστε. Ο ένας βοηθά τον άλλον, όσο μπορεί. Κρυώνει ο Τούρκος; Βγάνει και του δίνει το παλτό του ο Έλληνας. Πονά ο χριστιανός; Τόνε συντρέχει ο μουσουλμάνος».

     Χαρακτήρες –μυθιστορηματικούς- και πρόσωπα που ζουν στους δρόμους αυτής της γειτονιάς περιγράφει η συγγραφέας. Ο καθένας με την ιστορία του, το παρελθόν του και τον αγώνα του για την επιβίωση. Τον χαμογελαστό Ισμαήλ, που θέλει πάντα να βλέπει την αισιόδοξη πλευρά των πραγμάτων και που μαζί με τον ανιψιό του, εξυπηρετούν τους πελάτες του καφενείου τους, Έλληνες και Τούρκους. Την Αϊσέ που θέλει να πετάξει με τα φτερά του έρωτα και φεύγει αφήνοντας μια πανέμορφη κόρη και δυο ραγισμένες καρδιές. Τον Ισίδωρο, που μπορεί να ζει μια μοναχική ζωή «κρυμμένος» μέσα στο βιβλιοπωλείο που κληρονόμησε από τον πατέρα του, αλλά ζει μια πολύ πιο ενδιαφέρουσα ζωή μέσα στις σελίδες των βιβλίων που διαβάζει. Την αρχόντισσα Καλλιάνθη Καρατζόγλου την «κόρη του μεγαλύτερου αλευρέμπορα της Πόλης», που ένας ανεκπλήρωτος έρωτας, αντίθετος στις συμβάσεις της εποχής, την έκανε να αποτραβηχτεί στο αρχοντικό της οικογένειας και να ζήσει σε απομόνωση σχεδόν, με την Μέλπω την οικονόμο της και τον γάτο της τον Σοπέν! Την Εσίν, που χάρη στην προτροπή του Ισίδωρου κι εξαιτίας ενός τραγικού γεγονότος του οποίου υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας, αποφάσισε να φύγει για να σπουδάσει στην Άγκυρα, για να αλλάξει τη μοίρα της που την καθόριζε ο ανδροκρατούμενος και θρησκόληπτος κοινωνικός περίγυρος. Τον ύπουλο και «νταή» Ναντίρ, που ήταν μπλεγμένος σε ύποπτες δραστηριότητες, που για να ικανοποιήσει ένα καπρίτσιο του, θα καταστρέψει τη ζωή της Ασλίβ και της οικογένειάς της. Αλλά και τη γριά Γιασεμώ, πρώην πόρνη, που φυτοζωεί σαν επαίτης αφού εξαιτίας των επιλογών της έμεινε χωρίς κανένα περιουσιακό στοιχείο, και τριγυρνά στους δρόμους με τον σκύλο της τον Γιουσούφ, που τον βρήκε κουτάβι στα σκουπίδια και τον μεγάλωσε σαν παιδί της.

     Όλοι αυτοί κινούνται και συμβιώνουν αρμονικά σε έναν τόπο που «δεν ήταν απλώς μια πόλη που χώριζε Τούρκους και Ρωμιούς, αλλά μια πόλη που συνένωνε ανθρώπους που υπέφεραν το ίδιο, που μοιραζόντουσαν ήθη, έθιμα, νοοτροπίες, που αντιδρούσαν με τον ίδιο τρόπο στο ανηλεές και αδιάφορο για τη μοίρα των ανθρώπων πέρασμα της Ιστορίας και επιδίωκαν να ζουν ειρηνικά μεταξύ τους, έστω και αν δεν τα κατάφερναν πάντα».

     Μέχρι που πολιτικά παιχνίδια, επέβαλαν την αναβίωση του εθνικισμού και η ανησυχία κατέλαβε τον ελληνικό πληθυσμό. «Η αναθέρμανση του αρνητικού κλίματος είχε αρχίσει ν έχει αντίκτυπο και στην καθημερινότητά τους. Εκεί όπου μέχρι πρότινος υπήρχε μια ήρεμη και αδελφωμένη γειτνίαση ανάμεσα στους κατοίκους αυτής της πόλης, σταδιακά είχε αρχίσει να επιστρέφει ο φόβος. Σαν σαύρα γλιστρούσε στα σοκάκια και σερνόταν με αργές αλλά μεθοδικές κινήσεις». Ακολούθησε ένα πογκρόμ κατά των Ελλήνων της Πόλης, τον Σεπτέμβριο του 1955. Ήταν η απαρχή της προσπάθειας των Τουρκικών Αρχών, να «απαλλαγούν» με κάθε τρόπο από την παρουσία του ελληνικού πληθυσμού.    

     Όμως, παρόλο που τα ιστορικά στοιχεία είναι απόλυτα ελεγμένα και έγκυρα, η Τ. Μπάιλα δεν θέλει να γράψει Ιστορία. Όπως λέει «Περιγράφω γεγονότα από τη σκοπιά των απλών ανθρώπων, έχοντας πρώτα συνειδητοποιήσει απολύτως τι ακριβώς έζησαν και οι δύο πλευρές, έχοντας κατανοήσει πως τίποτα δεν είναι πιο πικρό από τη νοσταλγία για το παρελθόν από το οποίο βίαια κάποτε αποσπάστηκε κάποιος».  

     Το «Λέγε με Ισμαήλ» (ο τίτλος είναι δανεισμένος από την εναρκτήρια φράση του εμβληματικού «Μόμπι Ντικ» του Χέρμαν Μέλβιλ)είναι ένα καλογραμμένο μυθιστόρημα. Η συγγραφέας με τη γνωστή της δεινότητα και λυρισμό, περιγράφει τοπία, τόπους, πρόσωπα και κυρίως συναισθήματα που ξεχειλίζουν από κάθε σελίδα του βιβλίου. Με γλώσσα πλούσια, μεστή στην οποία προσθέτοντας εκφράσεις της κωνσταντινουπολίτικης εκφοράς των ελληνικών προσδίδει μεγαλύτερη αληθοφάνεια στους διαλόγους. Με χαρακτήρες ολοζώντανους, στέρεα δομημένους, που ο καθένας έχει τη δική του ιδιοσυγκρασία και ψυχοσύνθεση. Ένα νοσταλγικό, αξιοπρόσεκτο μυθιστόρημα που πρέπει να διαβάσει ο κάθε αναγνώστης.

Η ΣΕΧΤΑ

CAMILLA LACKBERG/HENRIK FEXEUS
Μετάφραση ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΝΑΤΣΗ
Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ
Σελ. 895, Δεκέμβριος 2022

      Μετά το «Κουτί», (παρουσίαση 11/1/22) το συγγραφικό δίδυμο C. Lackberg/H. Fexeus, επιστρέφει με το δεύτερο μέρος της τριλογίας που ετοιμάζουν και το οποίο έχει τον τίτλο «Η Σέχτα». Πρόκειται για ένα καθηλωτικό, ογκώδες (900  σελίδες) μυθιστόρημα, στο οποίο ο πνευματιστής Βίνσεντ Βάλτερ και η ιδιόρρυθμη, μικροβιοφοβική αστυνομικός Μίνα Νταλμπίρι συναντιούνται και πάλι. «Η Μίνα ήταν μόνη στην αίθουσα συνεδριάσεων. Από τότε που συνάντησε για τελευταία φορά τον Βίνσεντ, ο τοίχος μπροστά της είχε γεμίσει, καθαριστεί και ξαναγεμίσει με φωτογραφίες, έγγραφα και λέξεις με δυσανάγνωστο γραφικό χαρακτήρα, που αφορούσαν άλλα θύματα. Άλλα πεπρωμένα. Οι φωτογραφίες των ερασιτεχνικών, μαγικών ψευδαισθήσεων ξεχάστηκαν, πακεταρίστηκαν και αποθηκεύτηκαν. Αυτή η υπόθεση ήταν πια πολύ μακρινή, σαν να συνέβη σε μια άλλη ζωή».

     Η Μίνα ήθελε να βλέπει τον Βίνσεντ. Ήταν ίσως ο μοναδικός άνθρωπος που κοντά του μπορούσε να χαλαρώνει και να αισθάνεται άνετα και όμορφα. «Δεν είχε νιώσει σύνδεση με κανέναν πρόσφατα. Ούτε στο παρελθόν, εκτός βέβαια από το μικρό διάστημα που είχε περάσει με την κόρη της. Ο άντρας με τον οποίο συζούσε κάποτε δεν της προκάλεσε σχεδόν καθόλου ζεστά συναισθήματα. Δεν υπήρχε «συντροφικότητα», όχι, με κανέναν. Εκτός…». Αλλά και για τον Βίνσεντ, η Μίνα έπαιζε σημαντικό ρόλο. «Η Μίνα ζούσε μέσα του, βαθιά μέσα του. Έτσι ακριβώς. Τη χρειαζόταν για να είναι ολόκληρος. Μερικές φορές η Μίνα ήταν το μόνο άτομο που ήταν πραγματικά αληθινό για εκείνον». Όμως οι «αγκυλώσεις» στον χαρακτήρα και τις συμπεριφορές και των δύο, κρατούσαν μακριά τον έναν από τον άλλο.

     Τώρα, είκοσι μήνες μετά την τελευταία τους συνεργασία, μια νέα απεχθής υπόθεση που αφορά απαγωγές και δολοφονίες μικρών παιδιών, θα τους φέρει και πάλι κοντά. Εκείνο το ζεστό καλοκαίρι, ο πεντάχρονος Ώσιαν Βάλτερσον, θα εξαφανιστεί από ένα νηπιαγωγείο της Στοκχόλμης. Όλα δείχνουν ότι πρόκειται για απαγωγή. Η ομάδα που αναλαμβάνει την υπόθεση, σύντομα θα εντοπίσει πολλές ομοιότητες με μια παρόμοια υπόθεση που συνέβη πριν ένα χρόνο και παραμένει ανεξιχνίαστη. «Απαγωγή από το νηπιαγωγείο, από άτομο που κανείς δεν είδε. Συμβαίνει πολύ σπανιότερα από όσο μας κάνουν να πιστεύουμε οι δήθεν ρεαλιστικές αστυνομικές σειρές στην τηλεόραση […] Κάτι τέτοιο σχεδόν ποτέ δεν συμβαίνει στην πραγματικότητα. Τώρα όμως, συνέβη δύο φορές». Σε εκείνη την υπόθεση, το θύμα, η Λίλι Μέγιερ, βρέθηκε νεκρή μετά από τρεις μέρες. Το ίδιο συνέβη και στον άτυχο Ώσιαν.

     Όταν καλείται ο Βίνσεντ να βοηθήσει, θα ανακαλύψει μοτίβα, θα κάνει συνδέσεις με ακόμα πιο παλιές υποθέσεις, αλλά και θα προσπαθήσει να προβλέψει που θα γίνει το επόμενο «χτύπημα». Σε κάποια από τα μέλη της ομάδας, οι θεωρίες του, φαντάζουν υπερβολικές κι εξωπραγματικές. Αλλά για μια φορά ακόμα θα αποδειχθεί ότι είχε δίκιο και οι εκτιμήσεις του επιβεβαιώνονται με τον πιο τραγικό τρόπο: έχουν να αντιμετωπίσουν μια ομάδα φανατικών, μια σέχτα, που απάγει και δολοφονεί μικρά παιδιά. Το χειρότερο είναι πως πίσω από αυτές τις ήδη αποτρόπαιες πράξεις, κρύβεται κάτι πιο βαθύ και σκοτεινό…  

     Για μια ακόμη φορά το συγγραφικό δίδυμο από τη Σουηδία  καταφέρνει να μας καταπλήξει (περιμένω να δω τι θα σκαρφιστούν για τη συνέχεια). Το «Η Σέχτα» είναι ένα εντυπωσιακό, καθηλωτικό μυθιστόρημα που έχει τα… πάντα (όπως και το «Κουτί»), αλλά σε ακόμη πιο μεγάλο και έντονο βαθμό. Ιδιοφυή μύθο, αγωνία, σασπένς, σκοτεινά μυστικά που πρέπει να παραμείνουν θαμμένα, ανατροπές, αλλά και μια ολόκληρη «πινακοθήκη» χαρακτήρων, γύρω από τον καθένα από τους οποίους «χτίζεται» μια ξεχωριστή ιστορία. Φυσικά, ακολουθώντας την σκανδιναβική παράδοση στην αστυνομική λογοτεχνία, δεν παραλείπει να θίξει και κοινωνικά θέματα. Ένα βιβλίο, όπως ακριβώς θα περίμενε κανείς από τους δύο αυτούς συγγραφείς.

     Πριν κλείσω, θέλω να κάνω ιδιαίτερη μνεία στην εξαιρετική μετάφραση της Αγγελικής Νάτση, αλλά και την ξεχωριστή επιμέλεια της Βασιλικής Σχίζα. Στις 895 πυκνογραμμένες σελίδες του βιβλίου, δεν εντόπισα ούτε ένα ορθογραφικό ή συντακτικό λάθος! Κάτι που τα τελευταία χρόνια σπανίζει και σε πολύ-πολύ μικρότερα βιβλία.  

ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΑΠΝΟ

J.L. HORST/T. ENGER
Μετάφραση ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΓΙΑΝΝΙΣΗΣ
Εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ
Σελ. 446, Σεπτέμβριος 2022

      Το μυθιστόρημα «Πίσω Από Τον Καπνό» είναι το αποτέλεσμα της συνεργασίας δύο πολυγραφότατων νορβηγών συγγραφέων.

     Το βράδυ της 31^ης Δεκεμβρίου 2018, ο χώρος ανάμεσα στο Δημαρχείο του Όσλο και του λιμανιού είναι γεμάτος κόσμο που συγκεντρώθηκε για να γιορτάσει τον ερχομό του νέου έτους. Ξαφνικά μια δυνατή έκρηξη συντάραξε την περιοχή. «Ένα εκτυφλωτικό φως έλουσε ξαφνικά τους πάντες και τα πάντα. Μια βίαιη έκρηξη συντάραξε τη γη κάτω από τα πόδια της. Το ωστικό κύμα την έριξε κατάχαμα. Συντρίμμια έσκιζαν τον αέρα. Κουλουριάστηκε στο έδαφος, καλύπτοντας το κεφάλι με τα χέρια της και προσπάθησε να καταλάβει τι είχε συμβεί».

     Ο κόσμος προσπαθεί πανικόβλητος να απομακρυνθεί από το σημείο της έκρηξης. Η πρώτη σκέψη όλων πάει όπως είναι φυσικό σε τρομοκρατική ενέργεια. «Το Όσλο για άλλη μια φορά, είχε δεχτεί επίθεση, επτάμισι χρόνια από την προηγούμενη, όταν εξερράγη μια βόμβα σε παγιδευμένο αυτοκίνητο […] σκοτώνοντας οκτώ ανθρώπους. Ήταν γνωστό τοις πάσι πως οι Νορβηγοί λάτρευαν τα πάρτι, κι έτσι συχνά της περνούσε από το μυαλό πως η πρωτεύουσα αποτελούσε εύκολο στόχο για τρομοκράτες».

     Από τους πρώτους που βρέθηκαν στον τόπο του συμβάντος ήταν ο επιθεωρητής Αλεξάντερ Μπλιξ και η συνεργάτιδά του Σοφία Κόβιτς. Συνέβαλαν μάλιστα καθοριστικά στην ανάσυρση μιας σοβαρά τραυματισμένης γυναίκας από το νερό. Οι αρχές και οι υπηρεσίες κινητοποιούνται. Παρά το γεγονός ότι είναι μια μέρα γιορτής, όλοι βρίσκονται στη θέση τους και οι συσκέψεις ακολουθούν η μία την άλλη. Εκτός από την Αστυνομία και την Υπηρεσία Ασφαλείας συμμετέχουν «Ο αρχηγός της Ομάδας Εκτάκτου Ανάγκης και οι επικεφαλής της Υπηρεσίας Πληροφοριών και της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών». Ένας ανώτατος αξιωματικός συνοψίζει τα συμπεράσματα που βγήκαν μετά τη γνωστοποίηση των πρώτων πληροφοριών. «Τα μεσάνυχτα ένας εκρηκτικός μηχανισμός πυροδοτήθηκε σε έναν κάδο απορριμμάτων στην πλατεία ανάμεσα στο δημαρχείο του Όσλο και το λιμάνι. Με βάση όσα γνωρίζουμε προς το παρόν, σκοτώθηκαν τέσσερις άνθρωποι: δύο άντρες και δυο γυναίκες. Άλλη μια γυναίκα έχει υποστεί τραύματα που απειλούν τη ζωή της. Δώδεκα άτομα έχουν τραυματιστεί σοβαρά και, μέχρι αυτή τη στιγμή, άλλα δεκαεπτά βρίσκονται στο νοσοκομείο και περιθάλπονται για λιγότερο σοβαρούς τραυματισμούς. Δεν έχουν αναγνωριστεί ακόμα οι νεκροί. Ούτε υπάρχει κάποιο στοιχείο που να υποδεικνύει πως τα θύματα ήταν κάτι περισσότερο από αθώοι που βρίσκονταν απλώς στο σημείο».

     Όταν όμως γίνονται γνωστά τα ονόματα των θυμάτων και των τραυματιών, ένα όνομα χτυπά ένα καμπανάκι στο μυαλό του Μπλιξ. Η βαριά τραυματισμένη γυναίκα, φέρεται να είναι η Ρουθ-Κριστίνε, μητέρα της Πατρίτσια Ίζακσεν, που το 2009 είχε απαχθεί σε ηλικία 16 μηνών και δεν βρέθηκε ποτέ. «Η νταντά της δέχτηκε επίθεση στον δρόμο για το σπίτι, αφού πήρε την Πατρίτσια από τον παιδικό σταθμό. Την ξυλοκόπησαν κι έπειτα την παράτησαν μέσα σε κάτι θάμνους. Ο δράστης εξαφανίστηκε μαζί με το παιδικό καροτσάκι. Η νταντά δεν θυμόταν το παραμικρό από την επίθεση. Δεν μπορούσε να περιγράψει τον δράστη».

     Το αστυνομικό του ένστικτο, του λέει πως η βομβιστική επίθεση συνδέεται με αυτήν της απαγωγής. Αν και όλα τα στοιχεία συνηγορούν υπέρ της τρομοκρατικής ενέργειας και κανείς δεν ενστερνίζεται τις απόψεις του, αρχίζει να ερευνά τα γεγονότα, βλέποντας τα, υπό το νέο πρίσμα της σύνδεσης των υποθέσεων…

     Το «Πίσω Από Τον Καπνό» είναι ένα καλογραμμένο θρίλερ. Με έντονα στοιχεία σασπένς, κινηματογραφικές σκηνές, ανατροπές, καλοφτιαγμένους χαρακτήρες και μια ιστορία που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον μέχρι τέλους! 

ΦΙΛΟΜΗΛΑ ΛΑΠΑΤΑ

         Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1952. Σπούδασε Δημόσιες Σχέσεις, μιλάει ξένες γλώσσες κι έχει ταξιδέψει πολύ. Ζει μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας. Στο παρελθόν εργάστηκε στην Αμερικάνική πρεσβεία και σε τράπεζα. Τιμήθηκε στην Ιταλία με το βραβείο «Citta Di Bacoli» και «Premio Internazionale Pre La Cultura Sebetia-Ter». Έργα της: «Οι Κόρες Του Νερού» (2002, Καστανιώτης/2019 Ψυχογιός), «Lacryma Christi-Το Δάκρυ Του Χριστού» (2004, Καστανιώτης/2020, Ψυχογιός), «Εις Το Όνομα Της Μητρός» (2005, Καστανιώτης/ 2020, Ψυχογιός), «Επικίνδυνες Λέξεις» (2007, Καστανιώτης/2022, Ψυχογιός), «Η Ξυπόλητη Των Αθηνών» (2010, Καστανιώτης), «Η Χήρα Του Πειραιά» (2012, Καστανιώτης), «Η Επιστροφή» (2015, Ψυχογιός), «Ο Διχασμός» (2018, Ψυχογιός).

         Μετά από αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα, επανέρχεστε στα εκδοτικά δρώμενα με την επανέκδοση του μοναδικού μη ιστορικού μυθιστορήματός, που είναι και το πρώτο σας. Μήπως αυτό σηματοδοτεί μια αλλαγή στη θεματική του λογοτεχνικού σας έργου; Μήπως δηλαδή «εγκαταλείψετε» το ιστορικό μυθιστόρημα που με τόσο μεγάλη επιτυχία υπηρετείτε;                                                                                 

        Δεν νομίζω πως θα ‘εγκαταλείψω’ ποτέ το ιστορικό μυθιστόρημα. Το συγκεκριμένο είδος με συναρπάζει γιατί θέλει μελέτη, πλήρη αφοσίωση στη συγγραφή του, υπομονή και επιμονή, συνεντεύξεις από παλαιές οικογένειες με αρχεία ιστορικά, επισκέψεις σε ιστορικούς χώρους που αναφέρω στο βιβλίο μου για αυτοψία, στοιχεία τα οποία με γοητεύουν και  υπάρχουν, ως απαραίτητα,σε κάθε συγγραφικό ιστορικό έργο μου. Είναι μεγάλη η ικανοποίηση που νιώθω όταν τελειώνω τη συγγραφή ενός ιστορικού βιβλίου και επιστρέφω από το ταξίδι στο παρελθόν. Οι ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΛΕΞΕΙΣ είναι το μόνο σύγχρονο μυθιστόρημά μου το οποίο επανεκδόθηκε από τον νέο εκδότη μου, τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΨΥΧΟΓΙΟΣ.Το μυθιστόρημα αυτό είχε κυκλοφορήσει το 2007 από τον προηγούμενο εκδότη μου και είχε γίνει εκδοτική επιτυχία, όχι μόνο ωςbest αλλά και ως longseller.Τώρα του χαρίζω ξανά μια νέα εκδοτική ζωή, μια νέα πορεία στα βιβλιοπωλεία.

     Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για το βιβλίο σας «Επικίνδυνες Λέξεις»

     Το συγκεκριμένο μυθιστόρημα το έγραψα σε μια μεταβατική περίοδο της ζωής μου. Σε μια κρίση ταυτότητας. Μόλις είχα επιστρέψει στην Ελλάδα μετά από οκτώ χρόνια παραμονής μου στη Νάπολη της Ιταλίας, με σκοπό τη μόνιμη εγκατάστασή μου στην πατρίδα μου. Αλλά, φευ, λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων του συζύγου μου, φύγαμε ξανά αμέσως τον επόμενο μήνα στην Ιταλία για άλλα τρία χρόνια. Ήταν τόσο ξαφνική αυτή η αλλαγή ώστε δεν μπόρεσα να την αφομοιώσω άμεσα. Να την προετοιμάσω συναισθηματικά. Μου πήρε χρόνο. Υπήρχαν «λέξεις» με τις οποίες έπρεπε να… συμφιλιωθώ. Διαλογιζόμενη, λοιπόν, πάνω σε αυτές τις λέξεις, γεννήθηκε το μυθιστόρημα.

     Είναι οι λέξεις επικίνδυνες ή γίνονται τέτοιες ανάλογα με τον χαρακτήρα αυτού που τις εκστομίζει;

     Όλες οι λέξεις έχουν δύναμη. Όλες οι λέξεις έχουν δική τους ζωή. Όλες οι λέξεις είναι αθώες, γίνονται, όμως, επικίνδυνες όταν δεν έχουμε συμφιλιωθεί με τη σημασία τους.Το μυθιστόρημα είναι αλληγορικό.

     Θέλετε να μεταφέρετε κάποιο μήνυμα με αυτό και ποιο είναι αυτό;

     Γράφω όταν έχω κάτι να πω. Όλα τα μυθιστορήματά μου έχουν συγκεκριμένα μηνύματα τα οποία έχω πρώτα εγώ η ίδια βιώσει στο πετσί μου. Στις ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΛΕΞΕΙΣ το μήνυμα που θέλω να περάσω στον αναγνώστη είναι ότι η οικογένεια είναι ένα δίχτυ από γερές θηλειές, όπου είναι αδύνατο να κουνήσουμε μια θηλειά δίχως να αλλάξει θέση ολόκληρο το δίχτυ, πως μυστικά και ψέματα θα οδηγούν πάντα στη δυστυχία, και πως η επίγνωση και αποδοχή όλων των επιμέρους πλευρών μας, θετικών και αρνητικών, είναι το κλειδί για να πετύχουμε την ολοκλήρωσή μας.

     Η λογοτεχνία μπορεί να είναι μια κοινωνική πράξη;

     Πιστεύω πως ναι. Είναι μια κοινωνική πράξη. Είναι ένα μοίρασμα των διαφόρων πλευρών του συγγραφέα με το αναγνωστικό του κοινό.

     Μπορεί η λογοτεχνία να δρομολογήσει αλλαγές σε κοινωνικό επίπεδο;

     Βεβαίως. Το πιστεύω απόλυτα. Και για τα βιβλία άλλων συγγραφέων που διαβάζω, αλλά και για τα δικά μου που γράφω. Τα βιβλία έχουν μηνύματα. Άλλοτε κρυμμένα, άλλοτε φανερά. Συγκεκριμένα για τα δικά μου βιβλία πιστεύω πως, εκτός όλων των άλλων στοιχείων τους, είναι και πολιτικά γιατί προτείνουν έναν άλλο τρόπο αντιμετώπισης της ζωής.

     Πότε καταλάβατε ότι θέλετε να γίνετε συγγραφέας;

     Από πολύ μικρή, αλλά το πλήρωμα του χρόνου να πραγματοποιήσω το όνειρό μου ήρθε σε αρκετά ώριμη ηλικία. Είμαι ευγνώμων στη ζωή. Μου δόθηκεη ευκαιρία στη μέση ηλικία. Γεμάτη εμπειρίες ζωής,της έδωσα το νόημα που είχα ονειρευτεί. Βλέπετε, υπήρξα μια ακόρεστη αναγνώστρια. Στο σχολείο οι δάσκαλοι μάς προέτρεπαν να διαβάζουμε εξωσχολικά βιβλία για να γράφουμε ωραίες εκθέσεις.Προσωπικά δεν χρειαζόμουν καμία προτροπή. Ήταν… μονόδρομος για μένα η συγγραφή.

     Ποια ήταν τα συναισθήματα που νοιώσατε, όταν πήρατε τυπωμένο το πρώτο σας έργο;

     Ήταν το μυθιστόρημά μου ΟΙ ΚΟΡΕΣ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ (το πρώτο από την Τριλογία της Διασποράς) με την ιστορία της οικογένειάς μου από το προσωπικό μου αρχείο και με εξώφυλλο μια από τις φωτογραφίες της συνονόματης γιαγιάς μου, αφιερωμένο στον γιο μου για να μην ξεχνά τις ρίζες του. Θυμάμαι πως συγκινήθηκα πολύ και έκλαψα στο γραφείο του εκδότη. Αξέχαστο!

     Τι συμβαίνει στους ήρωες των βιβλίων σας, όταν τελειώνει η συγγραφή;

     Καταλαγιάζουν ώριμοι, ολοκληρωμένοι, λυτρωμένοι. Έχουν βιώσει τις συνέπειες των επιλογών τους. Είναι ευγνώμονες για τις εμπειρίες τους και έτοιμοι να «εκτεθούν» στο αναγνωστικό κοινό. Κάποιοι από αυτούς δεν εξαντλούνται σε ένα μυθιστόρημα και καμιά φορά… εμφανίζονται (σε μικρούς ρόλους) και στο επόμενο. Είναι μαγική εμπειρία η συγγραφή!

     Έχετε βιώσει συναισθήματα παρόμοια με αυτά των ηρώων σας;

     Δεν γράφω ποτέ για συναισθήματα αν δεν τα έχω βιώσει πρώτα πάνω στο πετσί μου. Πώς μπορεί κανείς να γράψει, π.χ. για τον θάνατο αν δεν έχει πενθήσει δικούς του ανθρώπους; Ή για τον έρωτα αν δεν έχει ερωτευθεί μέχρι… τελικής πτώσεως!

     Σας μοιάζει κάποιος από τους ήρωες σας;

     Λίγο ως πολύ, όλοι οι ήρωές μου είναι πλευρές –αρνητικές και θετικές- του εαυτού μου. Εξάλλου πίσω από κάθε συγγραφικό έργο υπάρχει η συναισθηματική ζωή του συγγραφέα την περίοδο της συγγραφής του. Κανόνας.

     Ποιος είναι ο πρώτος αναγνώστης των κειμένων σας;

     Η Αγγέλα Σωτηρίου των Εκδόσεων ΨΥΧΟΓΙΟΣ. Κατόπιν ο επιμελητής μου για την επιμέλεια του βιβλίου μου.

     Ποιος είναι ο ιδανικός αναγνώστης για σας;

     Ο αναγνώστης που διαβάζει ένα μυθιστόρημα για την ευχαρίστηση της ανάγνωσης, αλλά συγχρόνως, ορμώμενος από τη ζωή των ηρώων του βιβλίου, διαλογίζεται πάνω στη δική του ζωή. Τι θα έκανε εκείνος στη θέση τους. Τι του θυμίζουν οι συμπεριφορές των ηρώων σε σχέση με τη δική του πρώτη οικογένεια.Τι έπραξε ο ίδιος σε παρόμοια περίπτωση και τι θα μπορούσε να είχε κάνει καλύτερα.

     Γράφοντας, έχετε ανακαλύψει πράγματα για τον εαυτό σας;

     Πολλές φορές. Έχω ανακαλύψει πλευρές του εαυτού μου, όχι πάντα ευχάριστες, που δεν φανταζόμουν ότι υπήρχαν.

     Υπήρξε κάτι στη διάρκεια της συγγραφής που σας ανέτρεψε κάποια πεποίθηση;

     Είχα την πεποίθηση πως κάποια στιγμή όλοι, λίγο ως πολύ, ξεπερνάμε τους ψυχικούς μας πόνους. Γράφοντας τις ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΕΣ ΛΕΞΕΙΣ, διαλογιζόμενη πάνω στις ζωές των δίδυμων πρωταγωνιστριών μου και με ποιο τρόπο θα μπορούσα να τις αποδώσω καλύτερα στο χαρτί, ανακάλυψα πως ο πόνος δεν παλιώνει τελικά. Εάν δεν αναγνωριστεί, αν δεν καθαριστεί στην πηγή του, γίνεται φάντασμα στη ζωή μας. Και με αυτά τα φαντάσματα παλεύουν και οι δυο αδελφές στις τριακόσιες σελίδες του μυθιστορήματος!

     Ξέρω ότι κάνετε πολλές παρουσιάσεις σε όλη την Ελλάδα. Σας αρέσει να συνομιλείτε με τους αναγνώστες σας;

     Είναι μια από τις μεγαλύτερες χαρές και ικανοποιήσεις μου. Ειδικά όταν με καλούν σε σχολεία (Γυμνάσια και Λύκεια) καθώς και σε Λέσχες Φιλαναγνωσίας, όπου μαθητές, συμμετέχοντες και μέλη έχουν διαβάσει/μελετήσει τα ιστορικά μου βιβλία και έχουν τις δικές τους απόψεις πάνω στους χαρακτήρες του εκάστοτε μυθιστορήματος. Γίνονται τότε εξαιρετικές συζητήσεις εις βάθος, όχι μόνο πάνω στο ιστορικό κομμάτι, αλλά περισσότερο πάνω στο ψυχολογικό. Μέθεξη!

     Σε συζητήσεις με αναγνώστες, έτυχε να σας «υποδείξουν» πτυχές του έργου σας, που εσείς δεν είχατε φανταστεί ότι υπάρχουν;

     Βεβαίως, διότι ο κάθε αναγνώστης εκλαμβάνει αυτό που διαβάζει σύμφωνα με την προσωπική του ζωή και τις δικές του εμπειρίες. Θα σας δώσω ένα απλό παράδειγμα: Εσείς και εγώ μπαίνουμε μέσα σε ένα δωμάτιο για πρώτη φορά για πέντε λεπτά. Όταν βγούμε έξω και μας ζητηθεί κατόπιν να περιγράψουμε το δωμάτιο, ο καθένας μας, από τη δική του σκοπιά, θα το περιγράψει διαφορετικά!Έχει εξαιρετικό ενδιαφέρονπού εστιάζει ο καθένας μας, τι παρατηρεί ανάλογα με τα προσωπικά του βιώματα.

     Υπάρχει κάποιος συγγραφέας που θεωρείτε ότι σας επηρέασε;

      Με επηρέασε η ελληνική κλασική λογοτεχνία και όχι τόσο ένας συγκεκριμένος συγγραφέας. Όταν στην εφηβεία ανακάλυψα τους Έλληνες κλασικούς λογοτέχνες, μαγεύτηκα από τις «τοιχογραφίες» της εποχής, όπως τις ανακάλυπτα μέσα στις σελίδες τους.

     Είναι εύκολη ή δύσκολη διαδικασία η συγγραφή και τι είναι το γράψιμο για σας;

     Τις περιόδους συγγραφής, βιώνω παράλληλες ζωές. Παρακολουθώ τους ήρωές μου σε όλες τις στιγμές της καθημερινότητάς τους. Και αυτό είναι μαγευτικό. Η συγγραφή των ιστορικών μυθιστορημάτων είναι μια εξαιρετικά δύσκολη διαδικασία. Είναι πρόκληση και, παράλληλα, στοίχημα με τον εαυτό μου, να μπορέσω να βάλω την προσωπική ιστορία των ηρώων μου μέσα στο ιστορικό πλαίσιο του βιβλίου, δίχως να ξεφύγω καθόλου από την εποχή την οποία περιγράφω.

     Ετοιμάζετε κάτι άλλο; Έχετε «υλικό» έτοιμο στο συρτάρι σας;

     Βρίσκομαι σε περίοδο συγγραφής του τρίτου μέρους της ιστορικής σειράς ΟΙ ΚΟΡΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ (Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ).Σε αυτό το μυθιστόρημα (άτιτλο προς το παρόν) αναφέρομαι στην Αθήνα από το 1880 μέχρι το τέλος του αιώνα.¨

     Σας ευχαριστώ πολύ

     Σας ευχαριστώ για τις πρωτότυπες ερωτήσεις.

ΕΙΚΑΣΙΑ 3ν + 1

ΤΕΥΚΡΟΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ
Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ
Σελ. 231, Οκτώβριος 2022

      Μια ακόμη υπόθεση που αναλαμβάνει να διαλευκάνει η υπαστυνόμος Όλγα Πετροπούλου, περιλαμβάνει το νέο μυθιστόρημα του Τ. Μιχαηλίδη με τον «παράξενο» τίτλο «Εικασία 3ν+1». Στα μαθηματικά, μια εικασία είναι ένα συμπέρασμα ή μια δήλωση που φαίνεται να είναι σωστή με βάση κάποια ελλιπή στοιχεία, αλλά δεν έχει βρεθεί ακόμα κάποια απόδειξη. Σύμφωνα με την συγκεκριμένη εικασία, (3ν+1) αν με οποιονδήποτε αριθμό κάνουμε συγκεκριμένες πράξεις αναλόγως αν είναι ζυγός ή μονός, το τελικό αποτέλεσμα θα είναι η μονάδα.

     Αυτήν την εικασία ανέλυε κάποιο βράδυ η νεαρή striper  Τζένιφερ από το Μαρόκο (που σύμφωνα με όσα έλεγε σπούδαζε μαθηματικά στην πατρίδα της) στον «καλοστεκούμενο μεσήλικα» Κοσμά Στεφάνου, (ο οποίος είχε επίσης κάνει σπουδές μαθηματικών κάποτε στο μακρινό παρελθόν), στο club Eroticon!! Η καριέρα του Στεφάνου στην τράπεζα είχε εκτοξευθεί. «Είχε γλώσσα γλυκιά και πειστική, άψογη εμφάνιση κι ήξερε να δημιουργεί εμπιστοσύνη την οποία μπορούσε να καταχράται χωρίς να προκαλεί μεγάλη προσοχή. Απ’ όπου κι αν πέρασε, πιστωτικές κάρτες, διακοποδάνεια, στεγαστικά, επενδυτικά προϊόντα, επιχειρηματικά δάνεια, έφερε στην τράπεζα εκατοντάδες νέους πελάτες εξασφαλίζοντας για τον εαυτό του και τους προϊσταμένους του τεράστια μπόνους. Η φούσκα του Χρηματιστηρίου του εξασφάλισε ένα γερό κομπόδεμα […] Το φαγοπότι της Ολυμπιάδας φόρτωσε κι άλλο τον λογαριασμό του…».

     Όταν όμως μετατέθηκε στην «υπηρεσία ρυθμίσεων με το πολύ κλάμα», αποδείχτηκε πως «δεν ήταν θωρακισμένος απέναντι στον ανθρώπινο πόνο που είχε ο ίδιος προκαλέσει». Ζήτησε πρώτα βοήθεια από το αλκοόλ. Ύστερα ήρθαν τα τσιγαριλίκια, τα χάπια και, τέλος, η κόκα». Η εκκωφαντική πτώση και η απόλυση ήταν η φυσική συνέχεια. Όταν οι τύψεις για τον πόνο που προκάλεσε γινόταν αφόρητες, με τα λίγα χρήματα που του είχαν απομείνει «αναζητούσε την ανώδυνη πληρωμένη συντροφιά των κοριτσιών που ήταν πρόθυμα ν’ ακούσουν προσεκτικά όλα όσα είχε να τους πει κι ύστερα την άλλη κιόλας στιγμή, να τα ξεχάσουν». Γι’ αυτό κι εκείνο το βράδυ βρέθηκε στο Eroticon να συζητά για… μαθηματικά προβλήματα.

     Η συνέχεια της γνωριμίας του με την κοπέλα υπήρξε απρόσμενη. Το ίδιο βράδυ, ο Κριστιάνο, ο «συνοδός» (στην ουσία δεσμοφύλακας) της Τζένιφερ βρέθηκε δολοφονημένος έξω από το διαμέρισμα στο οποίο έμενε η striper, ενώ η ίδια είχε εξαφανιστεί. Για τους αστυνομικούς που είχαν αναλάβει την υπόθεση όλα ήταν ξεκάθαρα. Όλοι πίστευαν ότι η δολοφόνος ήταν η κοπέλα κι απλώς έπρεπε να την εντοπίσουν για να λύσουν την υπόθεση. Όλοι, εκτός από την υπαστυνόμο Πετροπούλου. «Πριν από καμιά δεκαριά χρόνια, η Όλγα Πετροπούλου είχε εκπλήξει τους πάντες «χαραμίζοντας» τα μόρια που είχε κερδίσει στις πανελλήνιες εξετάσεις και που ήταν αρκετά να της εξασφαλίζουν μια ζηλευτή θέση στο Πολυτεχνείο. Ένα μείγμα αιθεροβάμονος ρομαντισμού και κυνικού ορθολογισμού την είχε κάνει να επιλέξει τη φοίτηση στη σχολή αξιωματικών της αστυνομίας. Από τη μια, το μυθοπλαστικό πρότυπο της υπερηρωίδας, που ερευνά, εξιχνιάζει και συμβάλλει στον θρίαμβο της δικαιοσύνης κι από την άλλη, η προοπτική της άμεσης επαγγελματικής αποκατάστασης ύστερα από σύντομες ανέξοδες σπουδές την είχαν ωθήσει να γυρίσει την πλάτη σε μια λαμπρή ακαδημαϊκά, αλλά αβέβαιη επαγγελματικά σταδιοδρομία […] Η πραγματικότητα δεν άργησε να την προσγειώσει. Στις διάφορες υπηρεσίες που τοποθετήθηκε ήρθε αντιμέτωπη με τη δυσπιστία των ανδρών συναδέλφων της, μια δυσπιστία που σταδιακά εξελισσόταν σε αντιπάθεια όταν διαπίστωναν ότι η νεαρή καλλίγραμμη συνάδελφός τους ήταν όχι μόνο ικανότερη και εξυπνότερη από αυτούς, αλλά και εντελώς απρόθυμη να τους ακολουθήσει στο κρεβάτι τους». Η υπαστυνόμος πιστεύει ότι ένας ποδοσφαιριστής που χαράμισε το ταλέντο του, μια striper-μαθηματικός, ένας εξαρτημένος από ουσίες πρώην τραπεζικός κι ένας άστεγος με πλατιά μόρφωση που απαγγέλει Σαίξπηρ, δημιουργούν ένα πλέγμα προσώπων που δεν αφορά μόνο μια υπόθεση «απλής» ανθρωποκτονίας, ανάμεσα σε ανθρώπους της νύχτας. «Αυτή η ιστορία με το πτώμα στο κατώφλι θέλει ψάξιμο […] Δεν πρέπει ούτε να το αγνοήσουμε ούτε να βιαστούμε να το εξηγήσουμε». Γι’ αυτό, με τον συνεργάτη της Νικόλα Λύκο, θα αρχίσει να σκαλίζει πιο βαθιά, προσπαθώντας να δεν την εικόνα που κρύβεται πίσω από το προφανές.

     Ένα πολύ καλογραμμένο αστυνομικό μυθιστόρημα, για το οποίο η γνώση των μαθηματικών δεν είναι… προαπαιτούμενο για τον αναγνώστη για να το απολαύσει.

ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΙΟ ΚΟΡΙΤΣΙ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ
Εκδόσεις ΤΟΠΟΣ
Σελ. 244, Οκτώβριος 2022

      Το πρώτο μυθιστόρημα του σκηνοθέτη των γνωστών ταινιών «5 Λεπτά Ακόμα» και «Όλα Θα Πάνε Καλά» Γ. Ξανθόπουλου, κυκλοφόρησε πριν από λίγο καιρό.

     Το φθινόπωρο του 1986, ο Διονύσης Έξαρχος υπηρετεί στο τμήμα Ανθρωποκτονιών της Ασφάλειας Αττικής. Έχει μόλις προαχθεί σε υπαστυνόμο Α!. Έχοντας περάσει ένα αρκετά έντονο λόγω πληθώρας υποθέσεων χρονικό διάστημα, αποφάσισε να πάρει άδεια μιας εβδομάδας. Κατεύθυνση η Πελοπόννησος. Στη μηχανή του, μια Yamaha XT, έχει φορτωμένη τη μικρή σκηνή του, με σκοπό να διανυκτερεύει όπου του κάνει κέφι. 

     Όμως τα πράγματα δεν έγιναν όπως τα είχε σχεδιάσει. Πλησιάζοντας στο (επινοημένο) χωριό Συράγγελο της Μάνης, σταμάτησε για να βοηθήσει τον οδηγό ενός αγροτικού αυτοκινήτου, που είχε πάθει λάστιχο. Οδηγός ήταν ο Αργύρης Πάτρας κι επιβάτες η γυναίκα του Ρούλα και η μοναχοκόρη τους Σοφία. Κι ενώ το αυτοκίνητο διορθώθηκε με τη χρήση της ρεζέρβας, ο Διονύσης διαπίστωσε ότι είχε το ίδιο πρόβλημα και η μηχανή του. Αναγκάστηκε έτσι, να διανυκτερεύσει στο Συράγγελο, χωρίς όμως να αποκαλύψει την ταυτότητά και το επάγγελμά του. «Το Συράγγελο ήταν χτισμένο σε μια πλαγιά που κατέληγε στη θάλασσα. Ο κεντρικός δρόμος ήταν ελαφρά κατηφορικός και το χωριό, κατ’ εκτίμηση του Διονύση δεν πρέπει να είχε αναλογικά με την έκτασή του πάνω από διακόσιους κατοίκους. Παλαιότερα θα είχε περισσότερους, αλλά πολλές μονοκατοικίες ήταν παμπάλαιες και ερειπωμένες. Κάποιες δεν είχαν ούτε στέγη, μονάχα οι τοίχοι είχαν μείνει όρθιοι και τα άδεια παράθυρα έμοιαζαν με τρύπες σε μάτια κρανίου». Το χωριό είναι ολοφάνερο ότι βρίσκεται σε μαρασμό, όπως άλλωστε και πολλά χωριά σε όλη τη χώρα.

     Όταν την επόμενη μέρα ανακαλύπτεται το πτώμα του Αργύρη Πάτρα σε ένα αγρόκτημα , όλοι υποθέτουν ότι αυτοκτόνησε. Στο χωριό ήταν γνωστή η οικονομική καταστροφή που είχε υποστεί λόγω αναπάντεχων για την περιοχή φυσικών φαινομένων. Μετά από αυτό, η συμπεριφορά ενός μέχρι τότε αξιοσέβαστου και σοβαρού ανθρώπου, έγινε αλλοπρόσαλλη. Το έμπειρο μάτι του Διονύση όμως, θα διακρίνει στοιχεία στον τόπο του συμβάντος, που θα τον κάνουν να υποψιαστεί δολοφονία. Ζητά –και παίρνει- από τον διευθυντή του την άδεια να αναλάβει τη διερεύνηση της υπόθεσης. Παράλληλα αναπτύσσει μια πιο στενή σχέση με την κόρη του θύματος, την όμορφη Σοφία, που ο πατέρας της, κρατούσε απομονωμένη. Είναι «το τελευταίο κορίτσι» του χωριού, αφού όλοι οι άλλοι νέοι έχουν φύγει!

     Η υπόθεση περιπλέκεται ακόμη περισσότερο, όταν δύο άτομα που εμπλέκονταν δολοφονούνται…

     Το μυθιστόρημα «Το Τελευταίο Κορίτσι», παρά το γεγονός ότι αφηγείται μια ιστορία εγκλημάτων, ο χαρακτηρισμός «αστυνομικό» θα το αδικήσει! Και αυτό, επειδή με «όχημα» μια ενδιαφέρουσα ιστορία που έχει σασπένς κι αγωνιώδη εξέλιξη, ο συγγραφέας περιγράφει με μοναδική ακρίβεια, την ασφυκτική, κλειστοφοβική, καταπιεστική, ανδροκρατούμενη μικρή κοινωνία, ενός χωριού του 1986 στη Μάνη και τις σχέσεις που διέπουν τους κατοίκους. Όπου όλοι γνωρίζουν τα πάντα για όλους και η ιδιωτικότητα είναι μια έννοια άγνωστη. Μια κοινωνία από την οποία προσπαθεί να ξεφύγει η Σοφία, αποφασισμένη να πληρώσει το οποιοδήποτε τίμημα απαιτηθεί. Εξίσου εξαιρετική είναι η περιγραφή των διλημμάτων που θέτει ο έρωτας στον ευάλωτο, νεαρό υπαστυνόμο Έξαρχο, που θα κληθεί να λάβει σοβαρές αποφάσεις, οι οποίες μπορεί να τον οδηγήσουν στο να απεμπολήσει την προοπτική μιας πολλά υποσχόμενης καριέρας.

     Ένα πολύ ενδιαφέρον (αλλά και ευκολοδιάβαστο) μυθιστόρημα!