ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΟΛΛΟΝΤΑΪ

Η ΒΑΛΚΥΡΙΑ ΤΗΣ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗΣ
HELENE CARRERE D’ ENCAUSSE
Μετάφραση Ξ. ΤΣΕΛΕΝΤΗ /Β. ΤΣΙΓΚΑΝΟΥ
Εκδόσεις ΚΨΜ
Σελ. 201, 2024

      Την βιογραφία μιας γυναίκας ξεχωριστής που έπαιξε σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις στη διάρκεια της επανάστασης των μπολσεβίκων στην Ρωσία, περιλαμβάνει το βιβλίο που παρουσιάζω σήμερα. Παρ’ όλα αυτά, η Αλεξάνδρα Κολλοντάι είναι ελάχιστα γνωστή. «Ποιος ξέρει σήμερα ή έστω έχει ακούσει το όνομα αυτό; Μάλλον κανείς. Και όμως, τι δόξα γνώρισε πριν από έναν αιώνα!». Υπεύθυνος γι’ αυτό ο Στάλιν, ο οποίος «με σαφείς οδηγίες που έδωσε αμέσως μετά τον θάνατό της, εξάλειψε την Αλεξάνδρα Κολλοντάι από την ιστορία του Κόμματος».

     Η Αλεξάνδρα γεννήθηκε στις 19 Μαρτίου 1872 σε μια έπαυλη της πρωτεύουσας «όπως άρμοζε σε ένα κορίτσι της αριστοκρατικής κοινωνίας». Ήταν γόνος πολύ ευκατάστατης οικογένειας με ρίζες ουκρανικές, ρωσικές και φινλανδικές. Χάρη στην οικογενειακή περιουσία και την υποστήριξη του πατέρα της, είχε τη δυνατότητα να σπουδάσει στο εξωτερικό. Παντρεύτηκε το 1893 τον Βλάντιμιρ Κολλοντάι κι απέκτησε ένα γιο. Παρά τις οικογενειακές υποχρεώσεις, στρέφεται στις πολιτικές ενασχολήσεις, τους ιδεολογικούς προβληματισμούς και τη συγγραφή, κάτι που αργότερα θα κλονίσει σοβαρά τον γάμο της. Το 1896, ένα ταξίδι με τον μηχανικό σύζυγό της σε ένα εργοστάσιο κλωστοϋφαντουργίας θα την συγκλονίσει και θα επισπεύσει την πολιτική της συνειδητοποίηση. Στο εργοστάσιο εργάζονται δώδεκα χιλιάδες (!!) άντρες, γυναίκες και παιδιά. Η Αλεξάνδρα θα επισκεφθεί τους χώρους που διαμένουν οι εργάτες. «Τρόμαξε με τα πρωτόγονα παραπήγματα που αντίκρισε, έναν κόσμο φτώχειας, ανέχειας που περιγραφόταν κάποιες φορές στα διαβάσματά της, δεν φανταζόταν όμως ότι πραγματικά υπήρχε! Αργότερα θα σχολιάσει πόσο καθοριστικό υπήρξε αυτό το θέαμα εξαθλίωσης για την εξέλιξή της. Κατέληξε αμέσως ότι το χρέος της ήταν να τεθεί στην υπηρεσία αυτού του τόσο στερημένου προλεταριάτου και να προσπαθήσει να αλλάξει τη μοίρα του».

     Στις αρχές του επόμενου αιώνα θα γνωριστεί με τον Λένιν, θα σταθεί συνοδοιπόρος του στην επανάσταση του 1917 και θα συμμετάσχει στην πρώτη κυβέρνηση των σοβιέτ, ως Λαϊκή Επίτροπος (υπουργός) Κοινωνικής Πρόνοιας. Παράλληλα υπήρξε παθιασμένη φεμινίστρια και αγωνίστηκε για την χειραφέτηση και την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των γυναικών. Υποστήριξε τον ελεύθερο έρωτα και συνέβαλε σημαντικά στη δημιουργία κλινικών άμβλωσης. Απόψεις κι ενέργειες εξαιρετικά προηγμένες για την εποχή της.

     Ακόμη άφησε πολύπλευρο συγγραφικό έργο που περιλαμβάνει μυθιστορήματα, αυτοβιογραφίες, ημερολόγια και σημαντικά θεωρητικά και πολιτικά κείμενα.

     Έζησε πολυτάραχη ζωή και χάρη στην ευχέρειά της στον λόγο, ταξίδεψε σε όλο τον κόσμο, υπηρετώντας την επανάσταση, συνεπαίρνοντας με τις ομιλίες της, τα πιο ετερόκλητα ακροατήρια. Πέθανε στις 8 Μαρτίου του 1952.

     Κι όμως αυτή η τόσο ιδιαίτερη γυναίκα, που αποκαλούνταν «η Βαλκυρία της επανάστασης», παραμένει σχεδόν άγνωστη στο ευρύ κοινό, εξ αιτίας της μικροπρέπειας του «πατερούλη» της Σοβιετικής Ένωσης. Την ιστορική αυτή αδικία, έρχεται να διορθώσει το ξεχωριστό αυτό βιβλίο της Ε. Κ. ντ’ Ανκώς (1929-2023), διάσημης Γαλλίδας ιστορικού με ειδίκευση στην Ιστορία της Ρωσίας και της Σοβιετικής Ένωσης.

     Το βιβλίο συμπληρώνουν: εργογραφία, χρονολόγιο, βιβλιογραφία στην οποία αναφέρονται ξεχωριστά τα τέσσερα βιβλία της Α. Κολλοντάι που κυκλοφορούν στην ελληνική γλώσσα, λίγες φωτογραφίες και οι ιδιαίτερα διαφωτιστικές υποσημειώσεις των μεταφραστριών του βιβλίου.     

ΤΡΑΓΩΔΙΑΣ ΠΡΟΣΩΠΑ

ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΙΤΟΠΟΥΛΟΣ
Εκδόσεις ΑΝΑΛΕΚΤΟ
Σελ. 83,Ιούλιος 2024

      

          Η τραγωδία είναι ένα είδος ποιητικού λόγου που εμφανίστηκε στην αρχαία Ελλάδα. Οι ποιητές αντλώντας έμπνευση από παλαιότερους μύθους ή και πιο σπάνια, από σύγχρονά τους γεγονότα, δημιούργησαν έργα που θέτουν διαχρονικά ηθικά διλλήματα κι ερωτήματα που ταλανίζουν τους ανθρώπους ακόμη και σήμερα. Παράλληλα με μοναδική διεισδυτικότητα, αναλύουν και περιγράφουν τις μεταπτώσεις και τις διαδρομές της ψυχολογικής κατάστασης των ηρώων τους, που μεταβάλλεται όσο εξελίσσεται το δράμα.

     Πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα εύστοχης προσέγγισης της ψυχολογίας τραγικού ήρωα όταν έρχεται αντιμέτωπος με ηθικά διλλήματα, είναι η Αντιγόνη, στην ομώνυμη τραγωδία του Σοφοκλή. Η Αντιγόνη, αποτέλεσε και εξακολουθεί να αποτελεί αντικείμενο φιλοσοφικών και ψυχολογικών μελετών, αλλά υπήρξε και πηγή έμπνευσης για άλλες μορφές Τέχνης.

     Οι πιο γνωστοί τραγικοί ποιητές-δάσκαλοι του αττικού δράματος είναι ο Αισχύλος (525-456 π. Χ.), ο Σοφοκλής (496-406 π. Χ.) και ο Ευριπίδης (480-406 π. Χ.).

     Ο Α. Γιτόπουλος, εμπνέεται από τις μορφές και τα πάθη των ηρώων των έργων τους και τα μεταπλάθει με τη δική του οπτική, μέσα από μια συλλογή εξαιρετικών ποιητικών κειμένων, που καταφέρνουν να πετύχουν και τους δύο στόχους που θέτει ο δημιουργός τους. Αφού πέρα από την «αισθητική απόλαυση που προκαλούν», καταφέρνουν «να κεντρίσουν το ενδιαφέρον να ξαναδείτε τις σωζόμενες τραγωδίες». Δυστυχώς η εμμονή του εκπαιδευτικού συστήματος στην στείρα διδασκαλία της μορφής (συντακτικό, γραμματική) της αρχαίας ελληνικής γραμματείας, μας στερούσε όταν ήμασταν μαθητές, τη χαρά να απολαύσουμε την ουσία και τα βαθιά νοήματα των κειμένων.

     Κι επειδή προηγουμένως αναφέρθηκα στην Αντιγόνη, παραθέτω ένα μικρό απόσπασμα, από το ομώνυμο ποίημα του Α. Γιτόπουλου:

 

Θέλεις να γίνεις μάρτυρας; Της πόλης; Μιας θρησκείας;

Αυτό που λέει ο άρχοντας κι οι πιο πολλοί θα κάνεις

Θα πάρεις όπλο μοναχός απέναντι σε χίλιους

Τον εαυτό σου θ’ αρνηθείς μα όχι τον θεό σας

 

Σε στήνουν έτσι άγαλμα σε κεντρικές πλατείες

Ή σε κρεμούν εικόνισμα μέσα στις εκκλησίες

Κοιτάξτε αυτός το μπόρεσε. Εσείς γιατί; Τι είστε;

Μπροστά σας το παράδειγμα

 

Άρα εσείς-δεν το λεν-είστε δειλοί και λίγοι

Μη θέλετε πολλά-πολλά και μη πολυμιλάτε

Ξεχνάνε βέβαια να πουν και σκόπιμα το κρύβουν

Εικόνες και αγάλματα για ζωντανούς δεν έχει

  

ΜΑΡΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ

      Γεννήθηκε στο Χόλμπουργκ της Γερμανίας και μεγάλωσε στον Ασκό Θεσσαλονίκης. Σπούδασε στη Γεωπονική σχολή του ΑΠΘ. Παρακολούθησε μαθήματα ευρωπαϊκής και βυζαντινής μουσικής, καθώς και φωνητικής. Παίζει και διδάσκει κλασική και ηλεκτρική κιθάρα. Είναι λάτρης της τεχνολογίας, των ηλεκτρονικών υπολογιστών, των ταξιδιών και της φωτογραφίας. Ζει κι εργάζεται στη Θεσσαλονίκη. Έργα του: «Σκοτεινές Μέρες» (Λογείον, 2014, Bookstagram, 2023), «Αγκαλιάζοντας Το Έρεβος» (Το Ανώνυμο Βιβλίο, 2017- Bookstagram, 2023), «Στη Γέφυρα Των Χαμένων Ψυχών» (Λυκόφως, 2017), «Οι Μακάριοι» (Bell, 2018), «Φωνές Από Την Άβυσσο» (Bell, 2020), «Κατάβαση» (Bell, 2021), «Οι Μορφές Ανάμεσά Μας» (Bookstagram, 2023), «Ο Άγνωστος Ασθενής» (Bookstagram, 2023), «Αποκυήματα» (Bell, 2024). Συμμετοχή σε συλλογικά έργα: «Το Άγνωστο» (Ανάτυπο, 2016), «Τρόμος» (Ανάτυπο, 2017), «Zombie Στην Ελλάδα» (i-Write, 2017), «The Metal Chapters. Volume One» (Πηγή, 2018), «Βρόχος» (Λυκόφως, 2019), «Στα Όνειρα Της Φαντασίας: Πολεμικές Ιαχές» (Allbooks, 2020), «The Metal Chapters. Volume Two», (Πηγή, 2020).

 

Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για το βιβλίο σας «Αποκυήματα»;

     Γράφοντας τα Αποκυήματα ήθελα να μιλήσω για πρώτη φορά από την πλευρά του συγγραφέα. Ήθελα να δείξω στον κόσμο τις ανησυχίες, το άγχος και τις σκέψεις που έχει ένας συγγραφέας ενώ γράφει ένα βιβλίο. Ας πούμε ότι κατά κάποιο τρόπο πέρασακάποιους από τους προσωπικούς μου προβληματισμούς με έναν αλληγορικό τρόπο. Ταυτόχρονα ήταν και μια προσπάθεια να ενώσω μυθιστόρημα και διηγήματα σε κάτι ενιαίο και αλληλένδετο. Αυτά τα δύο ήταν στην ουσία που μου έδωσαν το έναυσμα για να ξεκινήσω τα Αποκυήματα.

     Αν δεν ήταν ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα, θα μπορούσε να είναι μια συλλογή διηγημάτων;

     Γενικά μου αρέσουν πολύ τα διηγήματα και έχω γράψει πάνω από εκατό όλα αυτά τα χρόνια. Ωστόσο το συγκεκριμένο λειτούργησε διαφορετικά. Μπορεί οι ιστορίες καθώς ξεκινάει το βιβλίο να είναι αυτοτελείς, στη συνέχεια όμως αρχίζει μια αλληλεπίδραση μεταξύ τους και κατά κάποιο τρόπο, όσο η ιστορία προχωράει ενώνονται τόσο μεταξύ τους όσο και με όλο το μυθιστόρημα. Συνεπώς οι συγκεκριμένες γράφτηκαν αποκλειστικά γι’ αυτό το βιβλίο οπότε δεν θα μπορούσαν να αποτελούν μια συλλογή διηγημάτων, παρόλο που αριθμητικά ως ιστορίες θα μπορούσαν να στηρίξουν αντίστοιχα μια συλλογή.

     Σας αρέσει περισσότερο να γράφετε μυθιστόρημα, όπως ο χαρακτήρας του βιβλίου σας ή διήγημα;

     Αν με ρωτούσατε πριν λίγα χρόνια θα σας έλεγα το διήγημα αλλά πλέον μου αρέσουν εξίσου το ίδιο. Το καθένα λειτουργεί διαφορετικά και μου δίνει με τον τρόπο του το έναυσμα να αναπτύξω την ιστορία που έχω στο μυαλό μου, διαφορετικά. Από την άλλη διαπίστωσα πρόσφατα ότι το να μπλέξω μαζί διήγημα και μυθιστόρημα σε ένα βιβλίο μου δίνει ένα εντελώς διαφορετικό τρόπο να αναπτύξω την ιστορία. Οπότε ο συνδυασμός τους μου δίνει έναν τρίτο τρόπο ανάπτυξης, όσο παράδοξο και να ακούγεται αυτό, το οποίο με έκανε να καταλήξω σε διάφορα υβρίδια διηγήματος και μυθιστορήματος. Το ένα από αυτά είναι τα Αποκυήματα, το άλλο είναι ο Άγνωστος Ασθενής, που κυκλοφόρησε πέρσι, στο οποίο συμμετέχουν πολλοί συγγραφείς, και το τρίτο είναι στο συρτάρι και αναμένει να δει το φως.

     Η λογοτεχνία του φανταστικού, δίνει στον συγγραφέα περισσότερες δυνατότητες από κάθε άλλο είδος, στο οποίο θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η αδήριτη πραγματικότητα;

     Οι δυνατότητες είναι σαφώς περισσότερες καθώς με το να μπορείς να σπας το φράγμα της πραγματικότητας, μπορείς να έχεις πρόσβαση σε αμέτρητες επιλογές. Προσωπικά μου αρέσει να ξεκινάω πάντα με ένα πραγματικό μοτίβο, κάτι το οποίο θα συμβαίνει και στην πραγματική ζωή και σταδιακά να μεταφέρω τον ήρωά μου σε κάτι που θα ξεφεύγει από το συνηθισμένο και καθημερινό.

     Πιστεύετε ότι πραγματικά υπάρχουν μεταφυσικά-παραφυσικά φαινόμενα ή όπου αυτά παρουσιάζονται αφορούν γεγονότα για να οποία δεν μπορεί να δοθεί μια επιστημονική εξήγηση;

     Γενικά θεωρώ ότι δεν συμβαίνει τίποτα μεταφυσικό ή παραφυσικό στον κόσμο μας. Ωστόσο είναι κάποιες φορές που συμβαίνουν κάποια πολύ παράξενα πράγματα που με κάνουν να αναρωτιέμαι αν όντως ισχύει αυτό, για τα οποία ενδεχομένως να υπάρχει λογική εξήγηση. Δεν μπορώ να πω με σιγουριά τι συμβαίνει. Πάντως είναι πολλές φορές που πιάνω τον εαυτό μου να παραλληλίζει τις ιστορίες μου με την πραγματικότητα και να κοιτάζω κλεφτά πίσω από τον ώμο μου.

     Η λογοτεχνία μπορεί να είναι μια κοινωνική πράξη;

     Το να ψυχαγωγείς ανθρώπους οι οποίοι ψάχνουν μια διέξοδο μέσα από τις σελίδες ενός βιβλίου, είναι κάτι πολύ σημαντικό το οποίο νομίζω πως μπορεί να θεωρηθεί μια κοινωνική πράξη.

     Μπορεί η λογοτεχνία να δρομολογήσει αλλαγές σε κοινωνικό επίπεδο;

     Μέσα από τη λογοτεχνία αναπτύσσονται και μεταφέρονται ιδέες και ιδανικά τα οποία μπορούν να δημιουργήσουν στόχους, όνειρα αλλά και ελπίδες για καλύτερα πράγματα. Νομίζω ότι το βιβλίο μπορεί να επηρεάσει μια ολόκληρη κοινωνία.

     Πότε καταλάβατε ότι θέλετε να γίνετε συγγραφέας;

     Το κατάλαβα εντελώς τυχαία ότι θέλω να γράφω ιστορίες. Μια μέρα μπήκα σε ένα βιβλιοπωλείο και χάζευα διαφορά βιβλία με τη σύζυγο μου. Εντελώς συμπτωματικά εκείνη τη περίοδο είχα μια ιστορία στο μυαλό μου την οποία ανακάλεσα τη στιγμή που ήμουν στο βιβλιοπωλείο. Ήταν τότε που αποφάσισα να γράψω, σε μια εντελώς τυχαία στιγμή.

     Ποια ήταν τα συναισθήματα που νοιώσατε, όταν πήρατε τυπωμένο το πρώτο σας έργο;

     Ήταν κάτι μοναδικό. Το συναίσθημα ήταν τόσο δυνατό και παρόλο που συνέβη πριναπό περίπου δέκα χρόνια, είναι σαν να συνέβη μόλις χτες. Εύχομαι σε κάθε άνθρωπο που αγαπάει το βιβλίο, να το νιώσει γιατί είναι πραγματικά κάτι μοναδικό.

     Τι συμβαίνει στους ήρωες των βιβλίων σας, όταν τελειώνει η συγγραφή;

     Εκτός από τις σελίδες των βιβλίων που κατοικούν, βρίσκονται διαρκώς στο μυαλό μου. Είναι πολλές οι φορές που τους ανακαλώ σε διάφορα περιστατικά της ζωής μου, αναρωτώμενος τι θα έκαναν αυτοί και πως θα διαχειρίζονταν την εκάστοτε κατάσταση. Εύχομαι παρόλα αυτά να έχουν μείνει κάπου κρυμμένοι και στο μυαλό των αναγνωστών.

     Έχετε βιώσει συναισθήματα παρόμοια με αυτά των ηρώων σας;

     Δεν έχω ζήσει παρόμοιες καταστάσεις με αυτές των ηρώων μου ώστε να νιώσω ότι νιώθουν, ωστόσο κάθε φορά που γράφω ένα βιβλίο προσπαθώ να αισθάνομαι ό,τι ακριβώς αισθάνονται και αυτοί ώστε να το αποδώσω όσο γίνεται καλύτερα και με μεγαλύτερη δυνατή αληθοφάνεια.

     Σας μοιάζει κάποιος από τους ήρωες σας;

     Είναι γεγονός ότι οι συγγραφείς δημιουργούν (προσπαθούν τουλάχιστον) ήρωες οι οποίοι δεν έχουν στοιχεία του εαυτού τους καθώς καλούνται να φτιάξουν ένα χαρακτήρα από το μηδέν ώστε να εξυπηρετήσει την πλοκή της ιστορίας. Παρόλα αυτά θεωρώ ότι είναι πρακτικά αδύνατο να μην γλιστρήσουν στοιχεία του χαρακτήρα του συγγραφέα στον εκάστοτε ήρωα καθώς η διαρκής εμπλοκή του ήρωα και κατ’ επέκταση του συγγραφέα σε διάφορες καταστάσεις τον κάνουν ασυναίσθητα να παίρνει αποφάσεις που θα έπαιρνε ο ίδιος.

     Ποιος είναι ο πρώτος αναγνώστης των κειμένων σας;

     Ο εαυτός μου. Μόλις τελειώνω κάθε μου βιβλίο, το διαβάζω από την αρχή αρκετές φορές, προσπαθώντας να είμαι όσο πιο αυστηρός γίνεται. Στη συνέχεια, περνάει στους BetaReaders μου, οι οποίοι είναι άνθρωποι που εμπιστεύομαι με κλειστά τα μάτια, ώστε να μου κάνουν παρατηρήσεις με ακόμη περισσότερη αυστηρότητα.

     Ποιος είναι ο ιδανικός αναγνώστης για σας;

     Δεν νομίζω ότι υπάρχει ιδανικός αναγνώστης. Ο κάθε άνθρωπος διαβάζει για τους δικούς του λόγους και για την δική του προσωπική ευχαρίστηση και ψυχαγωγία. Ο καθένας ζητάει διαφορετικά πράγματα από το βιβλίο. Όλα αυτά τα χρόνια, όσον αφορά τα δικά μου βιβλία, ο καθένας τα είδε από τη δική του οπτική και αυτό μου αρέσει αρκετά καθώς κάθε φορά έχω να λαμβάνω διαφορετικά σχόλια. Και για να πω την αλήθεια, αυτό μου αρέσει. Αυτή η διαφορετικότητα είναι που κάνει τη επαφή μου με τους αναγνώστες πιο ενδιαφέρουσα.

     Γράφοντας, έχετε ανακαλύψει πράγματα για τον εαυτό σας;

     Ομολογώ πως ναι. Γράφοντας όλες αυτές τις ιστορίες ήρθα αντιμέτωπος με καταστάσεις που δεν υπήρχε ποτέ η πιθανότητα να έρθω. Μέσα από τους ήρωές μου, έζησα κι εγώ αυτές τις περιπέτειες που έχουν περάσει και διαπίστωσα αρκετές φορές ότι θα τις αντιμετώπιζα εν τέλει εντελώς διαφορετικά απ’ ό,τι φανταζόμουν.

     Υπήρξε κάτι στη διάρκεια της συγγραφής που σας ανέτρεψε κάποια πεποίθηση;

     Γενικότερα, μέσα από όλες τις καταστάσεις που έχω ζήσει μέσα από τα βιβλία, έχω αναθεωρήσει πολλά πράγματα τόσο για τον εαυτό μου όσο και για την κοινωνία γύρω μου. Κατά συνέπεια έχουν αλλάξει αρκετές από τις πεποιθήσεις μου για διάφορα θέματα. Η συγγραφή και γενικότερα οι ιστορίες που αποτυπώνουμε στο χαρτί, μπορεί να βρίσκονται κρυμμένες μέσα στο μυαλό μας, ανενεργές, ωστόσο όταν αποκαλύπτονται, επεξεργάζονται και αποτυπώνονται, λειτουργούν καταλυτικά και ανατρεπτικά σε πολλά επίπεδα.

      Σας αρέσει να συνομιλείτε με τους αναγνώστες σας;

      Ναι, αρκετά. Γενικά μου αρέσει πολύ να ακούω τις απόψεις τους για τα βιβλία μου, τι τους εντυπωσίασε, τι δεν τους άρεσε και γενικά όλη την αναγνωστική εμπειρία τους. Ακούω με προσοχή κάθε φορά τις απόψεις και τις εμπειρίες τους και μπορώ να πω ότι συχνά τις λαμβάνω υπόψιν. Άλλωστε ένα βιβλίο που έχει ήδη βγει και ένα άλλο που δεν κυκλοφόρησε ακόμη, ήταν κατά κάποιο τρόπο απαίτηση των αναγνωστών μου.

     Σε συζητήσεις με αναγνώστες, έτυχε να σας «υποδείξουν» πτυχές του έργου σας, που εσείς δεν είχατε φανταστεί ότι υπάρχουν;

     Πολλές φορές και αυτό είναι κάτι πολύ θαυμαστό. Ασυναίσθητα έτυχε να αποτυπώσω νοήματα στα βιβλία μου και αργότερα όταν μου τα υπέδειξαν αναγνώστες ως κάτι άξιο προσοχής, έμεινα έκπληκτος. Αυτή είναι η μαγεία της συγγραφής.

     Υπάρχει κάποιος συγγραφέας που θεωρείτε ότι σας επηρέασε;

     Αρχικά με επηρέασε αρκετά ο Ιούλιος Βερν στα παιδικά μου κυρίως χρόνια. Στη συνέχεια ο Στίβεν Κινγκ για αρκετά χρόνια και αργότερα οι Κλάιβ Μπάρκερ, Γκραχαμ Μαστερτον, Τόμας Λιγκοτι και φυσικά αρκετοί άλλοι.

     Είναι εύκολη ή δύσκολη διαδικασία η συγγραφή και τι είναι το γράψιμο για σας;

     Η συγγραφή για μένα είναι ψυχοθεραπεία. Πλέον έχω ανάγκη να γράφω διαρκώς για να είμαι καλά. Έχω τόσα πολλά στο μυαλό μου που θέλω να γράψω, που διαρκώς ο νους μου είναι εκεί. Συνεπώς δεν υπάρχει καμία απολύτως δυσκολία στο γράψιμο μιας και είναι κάτι που αποζητώ συνέχεια. Αρκεί φυσικά εννοείται να είμαι ξεκούραστος και με καθαρό μυαλό.

     Αν και είναι πολύ νωρίς ακόμη, το βιβλίο κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες, ετοιμάζετε κάτι άλλο; Έχετε «υλικό» έτοιμο στο συρτάρι σας;

     Αυτή την περίοδο δεν έχω αρκετό ελεύθερο χρόνοκαι δεν γράφω όσο θα ήθελα παρόλα αυτά πάντα έχω κάτι στα σκαριά το οποίο αργά ή γρήγορα θα ολοκληρωθεί. Όσο για το συρτάρι, είναι αρκετά γεμάτο ώστε να εκδοθούν αρκετά βιβλία ακόμη.

     Σας ευχαριστώ πολύ!

ΦΟΝΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΥΛΛΗΠΤΙΚΑ

ΠΑΣΧΑΛΗΣ ΑΥΓΕΡΙΔΗΣ
Εκδόσεις ΠΗΓΗ
Σελ. 228, Οκτώβριος 2023

      Πριν από λίγο καιρό, κυκλοφόρησε το πρώτο (αστυνομικό) μυθιστόρημα του Π. Αυγερίδη που έχει τον μάλλον… παράξενο τίτλο «Φόνος Και Αντισυλληπτικά».

     Ο ζωγράφος Αλέξανδρος Δεληγεωργίου, εργάζεται ως καθηγητής «καλλιτεχνικών» σε σχολείο και ζει τα τελευταία χρόνια, στο εργένικο διαμέρισμά του στην πολυκατοικία της οδού Τσέχοφ. Όταν ένα χειμωνιάτικο μεσημέρι επιστρέφει από την εργασία του, μαθαίνει ότι ο 82χρονος γείτονάς του στην ίδια πολυκατοικία με το «αυτοκρατορικό» όνομα Νικηφόρος Φωκάς, πέθανε.

     Την ημέρα της κηδείας, κι ενώ περίμεναν τον παππά για να μεταφερθεί ο νεκρός στην εκκλησία, τον πλησίασε ένας άντρας. «Φαινόταν να είναι γύρω στα 35 με 40, με λίγες άσπρες τρίχες στους κροτάφους. Ύψος γύρω στο 1,90. Φορούσε ένα ριγέ ξεκούμπωτο σακάκι, ασορτί παντελόνι, άσπρο πουκάμισο και τα πιο γυαλιστερά σκαρπίνια που είχα δει ποτέ μου. Το ντύσιμο συμπλήρωνε ένα κόκκινο παπιγιόν». Συστήθηκε ως Θεμιστοκλής Ιωαννίδης και με έναν αδιόρατο αλλά σαφή υπαινιγμό-εκβιασμό, τον έχρισε βοηθό του στις έρευνες που ήθελε να πραγματοποιήσει. Ο ιδιωτικός ερευνητής με το ιδιόρρυθμο ντύσιμο μιας άλλης εποχής, ήταν πεπεισμένος ότι ο Φωκάς δεν πέθανε από φυσικά αίτια, αλλά δολοφονήθηκε και ήθελε να διερευνήσει την υπόθεση!

      Ο Δεληγεωργίου αναρωτιέται: ποιος είναι αυτός ο παράξενος άνθρωπος που εμφανίστηκε ξαφνικά από το πουθενά και τι επιδιώκει; «Ήταν προφανές ότι ασχολούνταν με αστυνομικές υποθέσεις […] Ίσως να ήταν κάποιος φαντασιόπληκτος που ήθελε να πιστεύει ότι ήταν ο Σέρλοκ Χολμς. Μου έδινε την εντύπωση ενός φοβερά έξυπνου ανθρώπου. Δεν μπορούσα όμως να παραβλέψω το γεγονός ότι ήταν και τελείως παλαβός. Αλλά μήπως οι εξυπνότεροι άνθρωποι δεν είναι παλαβοί;».

     Λίγο-λίγο όμως, αποδεικνύεται ότι οι αλλόκοτοι ισχυρισμοί του ευσταθούν, ότι η υπόθεση έχει βάθος και  πολλά πλοκάμια κι αφορά τον Δεληγεωργίου πολύ προσωπικά, αφού συνδέεται με μια τραγωδία που βίωσε πριν από χρόνια!

     Το «Φόνος Και Αντισυλληπτικά», είναι ένα έξυπνο μυθιστόρημα, με «ιδιαίτερους», ξεχωριστούς χαρακτήρες, διανθισμένο με δόσεις μαύρου χιούμορ, που θα κρατήσει ευχάριστη συντροφιά στους αναγνώστες που θα επιλέξουν να το διαβάσουν.          

ΟΛΗ Η ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ ΕΝΑ ΝΕΡΟ

ΒΑΣΩ ΚΟΖΩΝΗ ΤΟΥΜΠΑΝΟΥ
Εκδόσεις ΚΟΥΡΟΣ
Σελ. 177, Ιούνιος 2024

      

Ένα βυζαντινό εγκόλπιο (σε πολύ ελεύθερη μετάφραση θα μπορούσε να αποδοθεί σαν «μενταγιόν») που αλλάζει χέρια μεταξύ των γυναικών της ίδιας οικογένειας-γενιάς, αποτελεί τον συνδετικό κρίκο που ενώνει τις ζωές τους στη διάρκεια των τελευταίων 800 ετών!

     Το εγκόλπιο πρωτοφόρεσε στο λαιμό της η Αικατερίνα «Θαμάρ, Αγγελίνα, Κομνηνή, Δούκαινα, δεσποτίνα της Ηπείρου, Κυρία του Λεπάντο και της Βόνιτζας», όταν τον Αύγουστο του 1294, κατέπλευσε στην Απουλία «για να παντρευτεί τον μικρότερο γιο του βασιλιά της Νάπολης Φίλιππο ντ’ Ανζού, πρίγκιπα του Τάραντα». Ήταν ένας γάμος συμφέροντος. «Θυσία στον βωμό της βρώμικης συναλλαγής των εδαφικών συμφερόντων της οικογένειάς μου και της οικογένειας των Ανζού». Όπως και πολλοί ακόμη γάμοι γόνων βασιλικών, ισχυρών και αρχοντικών οικογενειών που με τον τρόπο αυτό, επεξέτειναν τα όρια των κτήσεών, των εδαφών και της επιρροής τους. «Χιλιάδες γυναίκες πριν και μετά από μένα, βασίλισσες και εθνικές, θα κλάψουν τη χαμένη νιότη και την παρθενία τους, τη ζωή τους ολόκληρη, έχοντας συνθλίψει τα αισθήματα τους».

     Το εγκόλπιο μεταβιβάζεται-κληρονομείται από γενιά σε γενιά, από μητέρα σε κόρη και γίνεται μάρτυρας των παθών, των βάσανων και των περιπετειών του βίου όχι μόνο των γυναικών (πρόσωπα πραγματικά ή πλάσματα της φαντασίας της συγγραφέως) που το φόρεσαν στην πορεία των αιώνων αλλά και λαών ολόκληρων.

     Αυτή άλλωστε υπήρξε και η πρόθεση της συγγραφέως. Μέσα από το φόρμα ενός μυθιστορήματος, θέλει να δείξει τα πάθη των ανθρώπων, που εκούσια ή ακούσια πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς, όταν «ο κόμπος έφτασε στο χτένι», όταν στέρεψαν πια οι επιλογές. «Το μυθιστόρημα αυτό προέκυψε από την ανάγκη μου να γράψω για τις βίαιες μετακινήσεις των λαών σε παγκόσμιο επίπεδο. Για τα δράματα που προκύπτουν από αυτές στη ζωή των ανθρώπων. Ποιος θέλει να κινδυνέψει, να εγκαταλείψει την πατρίδα του, το σπίτι του, τα ήθη και τα έθιμά του, αναρωτιόμουν […] Έτσι άρχισα να πλάθω στο μυαλό μου ιστορίες ανθρώπων από διαφορετικές φυλές και κάστες που αναμείχθηκαν λόγω διάφορων συνθηκών […] Στο μυθιστόρημα παράλληλα με τις ζωές των ηρωίδων του, θίγεται η Οδύσσεια των λαών της Μεσογείου. Συγκεκριμένα: Η αναγκαστική μετανάστευση ανθρώπων σε βάθος χρόνου, γύρω από την πιο φλέγουσα λεκάνη του κόσμου μας, από ιστοριογραφικής πλευράς…».

     Το καλογραμμένο αυτό μυθιστόρημα, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ιστορικό, αφού πολλοί δρώντες χαρακτήρες είναι ιστορικά πρόσωπα και πολλά γεγονότα που βοηθούν στην εξέλιξη της πλοκής, είναι πραγματικά. Και πετυχαίνει με τον καλύτερο τρόπο να ευαισθητοποιήσει τους αναγνώστες του, σε ένα θέμα που είναι διαχρονικό και από καιρού εις καιρόν, (όπως στις μέρες μας) σημειώνει ιδιαίτερη έξαρση. Αυτό της βίαιης μετακίνησης των λαών, είτε από πολεμικές συγκρούσεις, είτε από τις συνθήκες διαβίωσης. Βιβλίο που αξίζει να προσεχτεί από το αναγνωστικό κοινό!    

ΡΟΔΑ ΚΑΙ ΑΚΑΝΘΟΙ

ΣΥΝΑΠΑΝΤΗΜΑΤΑ ΠΕΖΟΥ ΚΑΙ ΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΛΟΓΟΥ
ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΗ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑ ΝΑΟΥΣΑΣ
Εκδόσεις ΑΝΑΛΕΚΤΟ
Σελ. 209, Ιούλιος 2024

      

     Από τις εκδόσεις Ανάλεκτο, κυκλοφόρησε η συλλογή «Ρόδα Και Άκανθοι», η οποία περιλαμβάνει έργα-ποιητικά κυρίως-των μελών της Λογοτεχνικής Συντροφιάς Νάουσας και είναι η πρώτη ανθολογία Ναουσαίων λογοτεχνών.

     «Δώδεκα άνθρωποι, από διαφορετική αφετηρία, διαφορετικών ηλικιών και επαγγελμάτων, αλλά με κοινό υπόβαθρο την αγάπη για την τέχνη του λόγου, με βαθύ αίσθημα της ατομικής ευθύνης των γραφομένων, με γνώμονα πάντα το ρητό του Σεφέρη πως «δεν υπάρχει παρθενογένεση στην τέχνη» και του Σόμπεργκ ότι «εάν είναι τέχνη τότε δεν είναι για όλους, αν όμως δεν είναι για όλους, τότε ίσως ακόμη δεν έγινε Τέχνη» εργαστήκαμε μαζί, με πολύ σεβασμό για το έργο του καθενός, για να δώσουμε σήμερα αυτό το πόνημα».

     Οι δώδεκα δημιουργοί, έργα των οποίων ανθολογούνται στη συλλογή είναι:

     Γιώργος Αγγελιδάκης (δημοσιογράφος) που συμμετέχει με είκοσι πέντε ποιήματα

  Δημήτρης Βαλαής (εκπαιδευτικός) με δεκαέξι ποιήματα κι ένα «μικροδιήγημα» όπως το χαρακτηρίζει ο ίδιος

     Μερκούριος Γιάντσης (φιλόλογος) με είκοσι δύο ποιήματα

     Αντώνης Γιτόπουλος (χημικός) με δεκατρία ποιήματα

     Αθανάσιος Δεληχρήστος (φιλόλογος) με έντεκα ποιήματα

     Χρήστος Κωστελίδης (συνταξιούχος δάσκαλος) με δεκαεπτά ποιήματα

    Αλέξανδρος Λυσιμάχου (ειδικός παθολόγος) με τρία διηγήματα κι ένα ποίημα

     Κατερίνα Λυσιμάχου (χειρουργός-οφθαλμίατρος) με δύο διηγήματα κι ένα ποίημα

     Δημήτρης Ντίκας (συγγραφέας-στιχουργός) με δεκαπέντε ποιήματα

     Ντίνα Παλιομπέη (εκπαιδευτικός) με ένα διήγημα και εννέα ποιήματα

     Μαρία Ρέντη Κολτσάκη με δεκαπέντε ποιήματα και

     Δήμητρα Ταμπάκη με δεκατέσσερα ποιήματα.

     Πολύ ενδιαφέρουσα συλλογή, η οποία περιλαμβάνει αξιόλογα έργα, πολλά από τα οποία εντυπωσιάζουν με την αρτιότητά τους και πολύ δίκαια κοσμούν την ανθολογία!

Ο ΤΕΤΡΑΠΕΡΑΤΟΣ

ΠΩΣ ΝΑ ΕΞΟΝΤΩΣΕΤΕ ΤΟΝ ΔΑΣΚΑΛΟ ΣΑΣ 1 & 2
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΛΠΟΥΖΟΣ
Εκδόσεις ΧΑΡΤΙΝΗ ΠΟΛΗ
Σελ. 170 & 173, Ιούνιος 2024

   Όπως είναι γνωστό σε όσους παρακολουθούν το blog Σελιδοδείκτης, δεν παρουσιάζω παιδικά βιβλία. Εκτός κι αν υπάρξει κάποια πολύ ξεχωριστή περίπτωση!

     Μια τέτοια είναι και αυτή των δύο πρώτων βιβλίων της σειράς «Ο Τετραπέρατος», που απευθύνεται σε παιδιά των τελευταίων τάξεων του Δημοτικού.

     «Όλοι με φωνάζουν Τετραπέρατο. Ούτε θυμάμαι πότε μου κόλλησε το παρατσούκλι η παρέα. Πάντως ταίριαζε γάντι κι έτσι με αποκαλούν πια όσοι με ξέρουν. Αν ανοίξεις το λεξικό της τάξης μας και ψάξεις το λήμμα «τετραπέρατος» θ’ αντικρίσεις τη φωτογραφία μου. Αλήθεια. Στη σελίδα 761».

     Ο Τετραπέρατος με τους φίλους και συμμαθητές του, τον Γεράσιμο το Ρακούν, τον βρωμύλο Σάλιαγκα, την Ελένη Τρελένη που χειραγωγείται από την μοχθηρή Μαρία Φασαρία, τον Θύμιο τον Μούμια, τον Γαβρίλη τον Καταχθόνιο και άλλους, μπλέκουν σε περιπέτειες, στις οποίες τους οδηγεί η αφέλεια της ηλικίας, η άγνοια του κόσμου που τους περιβάλλει, αλλά και στη συγκεκριμένη περίπτωση η μοχθηρία και η εκδικητικότητα της Μαρίας Φασαρίας, που ήθελε να κάνει κακό σε έναν καλόβολο δάσκαλο, τον κ. Φιλονίδη. «Η λύσσα της να τον ξεπαστρέψουμε μας ξάφνιασε κι αναρωτιόμουν γιατί τον μισούσε. Ίσως επειδή τηλεφώνησε στη μαμά της τον περασμένο μήνα και προσπάθησε να της μιλήσει για την προβληματική συμπεριφορά της Μαρίας Φασαρία στην τάξη. Εμείς το μάθαμε την επόμενη, καθώς εμφανίστηκε στο σχολείο η μητέρα της, η Φρόσω Φασαρία, και ούρλιαζε επί μία ώρα στο γραφείο του διευθυντή. Η κόρη της, έλεγε, δεν είχε κανένα πρόβλημα κι απαιτούσε να απολυθεί ο κύριος Φιλονίδης».

     Μέσα από την εμπνευσμένη ιστορία, την καταιγιστική δράση, με την πλοκή που συναρπάζει και το σασπένς, περνούν μηνύματα για τον σχολικό εκφοβισμό και την νεανική παραβατικότητα, αλλά και πως η οικογένεια, το υγιές σχολικό περιβάλλον και οι φίλοι, μπορούν να βοηθήσουν να ξεπεραστούν οι δυσκολίες και οι κακοτοπιές.

     Δύο εξαιρετικά βιβλία, γραμμένα με αγάπη, κατανόηση για τον κόσμο της παιδικής ηλικίας και πολύ-πολύ, απολαυστικό χιούμορ. Το κείμενο συμπληρώνει κι εμπλουτίζει η εικονογράφηση του Κώστα Θεοχάρη. Όμως πέρα από το περιεχόμενο, εξίσου εντυπωσιακά, είναι και τα «εξωτερικά» χαρακτηριστικά (χοντρό εξώφυλλο, εκτύπωση, ποιότητα χαρτιού κλπ) των δύο βιβλίων!