ΠΑΛΙΕΣ ΚΑΙ ΝΕΕΣ ΧΩΡΕΣ

ΙΣΙΔΩΡΟΣ ΖΟΥΡΓΟΣ
Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗΣ
Σελ. 392, Οκτώβριος 2023

      Το καινούριο μυθιστόρημα του Ι. Ζουργού, επέλεξα ως την τελευταία παρουσίαση αυτής της χρονιάς.

     Το 1884, ο Μιχαήλ Δέδες, επιστρέφει στην Αθήνα, μετά από εφτά χρόνια σπουδών στο Παρίσι και το Λονδίνο. Ο πατέρας του Γεώργιος, παρά το γεγονός ότι γνωρίζει πως ο γιος του έχει άλλα σχέδια για το μέλλον, θέλει να τον διαδεχτεί ο Μιχαήλ στην οικογενειακή εμπορική επιχείρηση. «Ο οίκος μας έχει ένα κεφάλι και δύο χέρια. Το κεφάλι είναι η Αθήνα, το ένα χέρι η Τεργέστη και το άλλο η Ερμούπολη. Είναι η ώρα να δεις όλη την αλυσίδα των παραγγελιών και των μεταφορών. Όσο κι αν μου λες πως δεν σ’ ενδιαφέρει, πρέπει να τη γνωρίσεις».

     Τα σχέδια του Μιχαήλ «του ντροπαλού άντρα που εύκολα κατέβαζε τα μάτια, του αγαθόπιστου, του ονειροπόλου των ταξιδιών», στόχευαν στην υπό οθωμανική κατοχή Θεσσαλονίκη.

     Ο Μιχαήλ γνώριζε πως είναι υιοθετημένος. Η μητέρα του πέθανε σε μια φονική επιδημία κι αυτός υιοθετήθηκε από την άκληρη οικογένεια του Γεωργίου Δέδε. Κάποιος συμφοιτητής του στο Παρίσι με καταγωγή από την Θεσσαλονίκη, θέλοντας να γελάσει με τον εύπιστο Μιχαήλ, τον έπεισε ότι έχει μια αδελφή η οποία ζει στη Θεσσαλονίκη! Ανέφερε μάλιστα, για να κάνει πιο πειστική την ιστορία του, και το όνομά της, που ανήκε σε πραγματικό πρόσωπο, αφού δεν μπορούσε να φανταστεί ότι αυτός θα έβαζε σκοπό της ζωής του να τη συναντήσει.

     Η κοπέλα αυτή, ήταν η Λεύκα, κόρη του Ευστάθιου Κηρομάνου, ο οποίος επισήμως ήταν έμπορος σαπουνιών. Ανεπίσημα όμως «δάνειζε παίρνοντας όλες τις προφυλάξεις, με επιτόκιο και δεσμεύσεις προσαρμοσμένες στις δυνατότητες εκείνου που εκλιπαρώντας έπεφτε στα πόδια του».

     Η Λεύκα σχολιαζόταν από τον κοινωνικό της κύκλο, γιατί θεωρούνταν… ψηλομύτα κι επειδή δεν είχε ακόμη παντρευτεί. «Η αλήθεια είναι ότι ο γάμος μου είχε καθυστερήσει και με το παραπάνω, ήμουν τότε είκοσι εννιά χρονών, όμως υπάρχει και μια άλλη αλήθεια: ο κόσμος των αντρών με τραβούσε πολύ περισσότερο, μου άρεσε η εμπορική δραστηριότητα, τα χρεόγραφα, οι τράπεζες, οι ισοτιμίες των νομισμάτων[…] είχα φιλοδοξίες, σαν να μη με χωρούσε αυτή η πόλη, σαν να ήταν το λιμάνι της μικρό. Οι συναναστροφές μας και τα πάρε δώσε του δανεισμού ήταν με νοικοκυραίους περιορισμένου πλούτου και ελάχιστης επιρροής. Μάλλον αυτό το τελευταίο ήταν που με ενοχλούσε περισσότερο…».

     Όπως ήταν φυσικό, όταν έμαθε ότι κάποιος χρησιμοποίησε το όνομά της κατ’ αυτό τον τρόπο, εξοργίστηκε. Όταν όμως ο Μιχαήλ Δέδες έφτασε μπροστά της, υποκύπτοντας σε μια παρόρμηση της στιγμής, έκανε κάτι τελείως αντίθετο με τον χαρακτήρα της: αποφάσισε να υποδυθεί την «χαμένη» αδελφή του. Μια απόφαση που θα της άλλαζε δραματικά τη ζωή!

     Για μια ακόμη φορά, ο Ι. Ζουργός, φανερώνει τη μοναδική συγγραφική του δεινότητα και μας προσφέρει ένα απολαυστικό μυθιστόρημα. Με τον εξαιρετικό τρόπο γραφής του, μας αφηγείται μια γοητευτική ερωτική ιστορία, ανάμεσα σε δύο ανθρώπους με διαμετρικά αντίθετους χαρακτήρες, που και τους δύο τους «στενεύει» ο τόπος και η εποχή τους. Ενώ παράλληλα ιχνογραφεί διεισδυτικά την τοιχογραφία μιας εποχής που προοιωνίζει ορμητικές αλλαγές, οι οποίες απειλούν να σαρώσουν όσους δεν είναι διατεθειμένοι να τις ακολουθήσουν.

     Καλή Χρονιά!