ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΑΡΑΔΙΑΜΑΝΤΗΣ

Γεννήθηκε το 1993 στην Κομοτηνή. Έχει ολοκληρώσει τις σπουδές του στην Αγγλική Φιλολογία και έχει μεταπτυχιακό τίτλο Συγκριτικής Φιλολογίας από το ΔΠΘ. Έργα του: «Το Πλάσμα Που Δεν Έπρεπε Να Υπάρχει» (Πηγή, 2019), «Ο Άρχοντας Του Αίματος» (Πηγή, 2022), «Πορφυρός Όρκος» (Πηγή, 2025).   Συμμετοχή σε ανθολογίες: «Θεοί Του Ατμού» (Συμπαντικές Διαδρομές, 2014), «Zombie Στην Ελλάδα» (iWrite, 2017)

 

      Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για το βιβλίο σας «Πορφυρός Όρκος»;

      Πάντα μου άρεσε η περίοδος του Μεσαίωνα: η αισθητική, τα κάστρα, τα σπαθιά, οι μάχες κτλ. Όλες οι αγαπημένες μου ταινίες και βιβλία είναι τέτοιου τύπου, και έτσι πάντα ήθελα να δημιουργήσω τη δική μου ιστορία σε αυτόν τον καμβά. Ουσιαστικά όμως ένιωσα το «κάλεσμα» να το κάνω όταν, πριν λίγα χρόνια, βρέθηκα στη Βαλέτα και περπατούσα στο λιμάνι δίπλα στο φρούριο του Αγίου Έλμου. Εκεί υπάρχει ένα νοσοκομείο που έχτισαν οι Ιωαννίτες Ιππότες, η Sacra Infermeria. Καθώς εξερευνούσα τον χώρο, ένιωσα έντονα την ιστορία να ζωντανεύει γύρω μου και συνειδητοποίησα πόσο στενή ήταν η σχέση των Ιωαννιτών με την Πρώτη Σταυροφορία και το Βασίλειο της Ιερουσαλήμ. Έτσι γεννήθηκε η ιδέα να γράψω για αυτό το γεγονός και την πορεία προς την κατάκτηση των Αγίων Τόπων.

 

     Θέλετε να μεταφέρετε κάποιο μήνυμα με αυτό και ποιο είναι αυτό;

        Δεν το είχα σκοπό, όμως με πρόλαβαν οι συγκυρίες, εννοώ ότι ο Πορφυρός Όρκος τοποθετείται στην εποχή της Πρώτης Σταυροφορίας, μια περίοδο γεμάτη συγκρούσεις, θρησκευτικές εντάσεις και πολιτικά παιχνίδια εξουσίας. Παρόλο που διαδραματίζεται πριν από σχεδόν χίλια χρόνια, οι θεματικές του – η ανάγκη για πίστη, η σύγκρουση συμφερόντων, η αναζήτηση ταυτότητας και η υπέρβαση των ανθρώπινων αδυναμιών, παραμένουν εξαιρετικά επίκαιρες. Σήμερα, βλέπουμε πως η ανθρωπότητα εξακολουθεί να παλεύει με τα ίδια ζητήματα: τη διαχείριση της διαφορετικότητας, την ευθύνη απέναντι στο κοινό καλό και το πώς η εξουσία μπορεί να ενώσει ή να διχάσει. Οι Άγιοι Τόποι, κέντρο της πνευματικής αναζήτησης και της ανθρώπινης ελπίδας, τότε όπως και σήμερα ματώνουν. Στην εποχή της Πρώτης Σταυροφορίας, άνθρωποι από διαφορετικούς κόσμους συγκρούονταν για τον έλεγχο ενός τόπου που θεωρούσαν ιερό. Χίλια χρόνια μετά, βλέπουμε ότι οι ίδιες αντιθέσεις, θρησκευτικές, πολιτικές, πολιτισμικές, συνεχίζουν να γεννούν συγκρούσεις.

     Οι Σταυροφορίες, τραυμάτισαν την ήδη ασθενή Ανατολική Ρωμαϊκή (ή Βυζαντινή όπως τη λέμε εμείς) Αυτοκρατορία και ιδιαίτερα η τέταρτη. Εσείς ασχοληθήκατε με την πρώτη, τη λιγότερο επιβλαβή. Γιατί έγινε αυτό;

     Οι Σταυροφορίες άφησαν βαθιά τραύματα στην Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, ιδιαίτερα η Τέταρτη που οδήγησε στη λεηλασία της Κωνσταντινούπολης. Εγώ επέλεξα την Πρώτη, γιατί είναι η αρχή μιας αλυσίδας γεγονότων, η στιγμή που όλα τα πάθη, οι φιλοδοξίες και οι φόβοι του 11ου αιώνα φτάνουν στο αποκορύφωμά τους. Ήταν άλλωστε ένας αιώνας βίας και ανατροπών: η ήττα στο Μαντζικέρτ και η επέλαση των Τούρκων στη Μικρά Ασία, το Σχίσμα των Εκκλησιών, η κατάκτηση της Αγγλίας από τους Νορμανδούς, εμφύλιοι πόλεμοι, πείνα, φτώχεια, αλλά και η απειλή των Σαρακηνών στη Μεσόγειο. Μέσα σε αυτό το σκηνικό, η κατάληψη της Ιερουσαλήμ το 1099μ.Χ δεν είναι απλώς στρατιωτική επιτυχία ή θρησκευτικός στόχος· είναι η εκτόνωση ενός αιώνα που έβραζε από συγκρούσεις και αλλαγές. Εκεί βρίσκεται η αφετηρία της μεγάλης ιστορίας που θα σημαδέψει την Ευρώπη και την Ανατολή για αιώνες.

 

     Σε ένα ιστορικό μυθιστόρημα όπως το δικό σας, για να αποδοθεί με τον καλύτερο τρόπο η εποχή, η περιρέουσα ατμόσφαιρα, ο χώρος, αλλά και η δράση των ιστορικών προσώπων, απαιτείται έρευνα. Πόσο καιρό σας πήρε η έρευνα και από ποιες πηγές αντλήσατε στοιχεία;

     Περίπου δύο χρόνια έγραφα και ερευνούσα παράλληλα, επισκέφτηκα την Κωνσταντινούπολη και προσπάθησα να ανιχνεύσω εικόνες από εκείνη την εποχή άλλα και πήρα τεράστια βοήθεια από τα κείμενα συγχρόνων ιστορικών, κύρια πηγή μου αποτέλεσε ο Στήβεν Ράνσιμαν. Επίσης το μεσαιωνικό έργο Gesta Francorum et aliorum Hierosolimitanorum («Τα Κατορθώματα των Φράγκων και των άλλων που πορεύτηκαν προς την Ιερουσαλήμ») που είναι από τις παλαιότερες και πιο άμεσες πηγές για την Πρώτη Σταυροφορία ήταν σαν οδηγός μου, αποσπάσματα από το έργο του μοναχού Όρντερικ Βιτάλις Historia Ecclesiastica («Εκκλησιαστική Ιστορία») που γράφτηκε τον δωδέκατο αιώνα. Κάποια στοιχεία τα πήρα από την Αλεξιάδα της Άννας Κομνηνής, όπου εδώ να κάνω και το παράπονο μου δεν βρήκα καμία νεοελληνική μετάφραση πουθενά, ενώ στα Αγγλικά υπήρχε πληθώρα από μεταφράσεις και όλες δωρεάν και προσβάσιμες στο διαδίκτυο. Φυσικά βοήθησαν αρκετά και κάποια podcast και βίντεο στο youtube με πολύ αναλυτικές αναπαραστάσεις των μαχών.

 

     Τα προηγούμενα έργα σας, κινούνταν σε ένα εντελώς διαφορετικό θεματικό πεδίο. Ο «Πορφυρός Όρκος» σηματοδοτεί μια αλλαγή στη θεματική των βιβλίων σας;

     Ναι, έτσι νιώθω. Με τον Πορφυρό Όρκο ανοίγω ένα νέο κεφάλαιο στη συγγραφική μου πορεία. Τα ιστορικά μυθιστορήματα μου δίνουν τη δυνατότητα να συνδυάσω την αγάπη μου για την Ιστορία με τη δημιουργική αφήγηση, να ζωντανέψω εποχές που διαμόρφωσαν τον κόσμο μας.

 

     Η λογοτεχνία μπορεί να είναι μια κοινωνική πράξη;

     Εδώ θα απαντήσω κυρίως σαν αναγνώστης! Η λογοτεχνία δεν είναι ποτέ μια απλή αφήγηση – είναι πάντοτε μια κοινωνική πράξη. Ανοίγει διαλόγους, θέτει ερωτήματα, προκαλεί συναισθήματα και αναγκάζει τον αναγνώστη να δει τον κόσμο μέσα από διαφορετικά μάτια. Στον Πορφυρό Όρκο μιλάω για μια εποχή βίας, πίστης και αλλαγών, αλλά το μήνυμα είναι διαχρονικό: πώς οι άνθρωποι διαχειρίζονται την εξουσία, την τιμή και την ανάγκη για συμφιλίωση. Αν μέσα από ένα βιβλίο κάποιος αναλογιστεί το σήμερα, τότε η λογοτεχνία έχει ήδη λειτουργήσει κοινωνικά – ως καθρέφτης, αλλά και ως πρόσκληση για διάλογο..

 

     Μπορεί η λογοτεχνία να δρομολογήσει αλλαγές σε κοινωνικό επίπεδο;

     Ναι, η λογοτεχνία μπορεί να δρομολογήσει αλλαγές, αλλά όχι πάντα άμεσα και θεαματικά. Οι ιστορίες έχουν τη δύναμη να αλλάζουν νοοτροπίες, να καλλιεργούν ενσυναίσθηση και να θέτουν ερωτήματα που ίσως δεν τολμάμε να κάνουμε στην καθημερινότητά μας.

      Πότε καταλάβατε ότι θέλετε να γίνετε συγγραφέας;

     Πάντα μου άρεσε η εξιστόρηση και η αφήγηση, σε κάθε μορφή της. Το κατάλαβα όμως όταν ξεκίνησα να διαβάζω μικρός διάφορες ιστορίες φαντασίας και όσο χαζό και αν ακούγεται, συνειδητοποίησα ότι κάποιοι τις γράφουν αυτές! Εκεί είπα «Αυτό ακούγεται διασκεδαστικό και θέλω να το κάνω και εγώ!»

      Ποια ήταν τα συναισθήματα που νοιώσατε, όταν πήρατε τυπωμένο το πρώτο σας έργο;

     Χαρά και ικανοποίηση.

 

     Τι συμβαίνει στους ήρωες των βιβλίων σας, όταν τελειώνει η συγγραφή;

     Αν ζουν ακόμη, θέλω να πιστεύω συνεχίζουν να υπάρχουν στον κόσμο της ιστορίας.

 

     Έχετε βιώσει συναισθήματα παρόμοια με αυτά των ηρώων σας;

     Στον Πορφυρό Όρκο ο Κωνστάντιος, ο πρωταγωνιστής, είναι ένας πολεμιστής που κινείται από την ανάγκη για εκδίκηση. Η κεντρική ιδέα πίσω από αυτό προέκυψε από μια μελέτη πάνω στον Άμλετ που είχε πέσει στα χέρια μου, εκεί ένας ακαδημαϊκός ανέφερε ότι το φάντασμα του πατέρα αντιπροσωπεύει τον μεσαιωνικό άνθρωπο, που ζητά εκδίκηση για να αποκατασταθεί η τιμή. Αντίθετα, ο νεαρός πρίγκιπας ενσαρκώνει το πνεύμα της Αναγέννησης, που αρχίζει να αμφισβητεί τις βεβαιότητες. Ένιωσα ότι κάτι παρόμοιο ισχύει και για τον Κωνστάντιο: η εκδίκηση τον κατατρώει, αλλά μέσα του υπάρχει και η αναζήτηση για κάτι ανώτερο – λύτρωση, συμφιλίωση, ίσως και ειρήνη με τον εαυτό του.

 

     Σας μοιάζει κάποιος από τους ήρωες σας;

     Όλοι είναι δικά μου δημιουργήματα και έτσι θέλοντας και μην θα έχουν κάτι από εμένα, προσπαθώ όμως να αποφεύγω να βάζω δικά μου στοιχεία σε χαρακτήρες.

 

     Ποιος είναι ο ιδανικός αναγνώστης για σας;

     Θα μιλήσω πάλι ως αναγνώστης: ο ιδανικός αναγνώστης για μένα είναι αυτός που ξέρει τι θέλει να διαβάσει. Έτσι είμαι κι εγώ· δεν μπορώ να πιάσω ένα βιβλίο τυχαία από το ράφι και να το διαβάσω μέχρι τέλους· κατά πάσα πιθανότητα θα το παρατήσω, όχι επειδή δεν είναι καλό, αλλά γιατί δεν είναι αυτό που θέλω να διαβάσω εκείνη τη στιγμή. Πάντα σκέφτομαι σε τι διάθεση βρίσκομαι, ή τι θέλω να ανακαλύψω μέσα από μια ιστορία, και επιλέγω τα βιβλία μου με αυτόν τον γνώμονα.

 

   Γράφοντας, έχετε ανακαλύψει πράγματα για τον εαυτό σας;

Πάρα πολλά, το πιο πρόσφατο είναι το πόσο μου αρέσει να γράφω ιστορικά μυθιστορήματα και να χάνομαι για ώρες στις εποχές που καταπιάνομαι. Αλλά και οι δημιουργικές ώρες που περνάω ερευνώντας για το βιβλίο.

 

     Υπήρξε κάτι στη διάρκεια της συγγραφής που σας ανέτρεψε κάποια πεποίθηση;

     Ναι, κατά τη διάρκεια της συγγραφής του Πορφυρού Όρκου συνειδητοποίησα ότι η Ιστορία δεν είναι ποτέ απλή ούτε μονοσήμαντη. Πίστευα ότι η Πρώτη Σταυροφορία ήταν κυρίως μια θρησκευτική εκστρατεία· όμως όσο ερευνούσα, ανακάλυψα πόσο πολύπλοκες ήταν οι πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις που την διαμόρφωσαν. Και ενώ κάποιοι όπως θα ανακαλύψει και ο αναγνώστης, ήθελαν να ιδρύσουν ένα χριστιανικό βασίλειο όπου θα επικρατούσε η ειρήνη και η ευημερία, άλλοι είχαν πιο σκοτεινούς σκοπούς.

 

     Σας αρέσει να συνομιλείτε με τους αναγνώστες σας;

     Πάρα πολύ, χαίρομαι να ακούω τις εμπειρίες των αναγνωστών και το πως βίωσαν την ιστορία!

 

     Σε συζητήσεις με αναγνώστες, έτυχε να σας «υποδείξουν» πτυχές του έργου σας, που εσείς δεν είχατε φανταστεί ότι υπάρχουν;

     Ναι!

 

     Υπάρχει κάποιος συγγραφέας που θεωρείτε ότι σας επηρέασε;

     Οι συγγραφείς που με επηρέασαν είναι αυτοί που διάβασα νεότερος και με ενέπνευσαν, ο Τόλκιν, ο Λάβκραφτ, ο Ρόμπερτ Χάουαρντ, ο Πόε, ο Μούρκοκ, ο Μάρτιν, ο Κόρνγουελ και αρκετοί άλλοι.

 

     Είναι εύκολη ή δύσκολη διαδικασία η συγγραφή και τι είναι το γράψιμο για σας;

     Για μένα, η συγγραφή δεν είναι δύσκολη διαδικασία. Όταν έχω μια ιδέα και ξέρω τι θέλω να γράψω, απλώς κάθομαι και το κάνω. Δεν μου έχει τύχει να μένω ώρες μπροστά από μια λευκή σελίδα, όπως βλέπουμε στις ταινίες. Αν, όμως, δεν έχω διάθεση ή έμπνευση, απλώς ασχολούμαι με κάτι άλλο. Η συγγραφή, για μένα, είναι κυρίως χαλάρωση και τρόπος να ξεφύγεις από τα καθημερινά. Πάντα κρατάω στο μυαλό μου την συμβουλή του Ουμπέρτο Έκο "μην παίρνετε τον εαυτό σας στα σοβαρά".

 

     Αν και είναι πολύ νωρίς ακόμη, το βιβλίο κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες, ετοιμάζετε κάτι άλλο; Έχετε «υλικό» έτοιμο στο συρτάρι σας;

     Πάντα υπάρχει κάτι στα σκαριά! Μετά τον Πορφυρό Όρκο, έπεται το δεύτερο και τελευταίο μέρος της ιστορίας, το οποίο είναι ήδη έτοιμο και βρίσκεται στα χέρια του εκδοτικού. Αυτή την περίοδο, επίσης, γράφω κάτι που έχει σχέση με τον Βασίλειο τον Πορφυρογέννητο, ή αλλιώς τον Βουλγαροκτόνο, αλλά δεν θα αποκαλύψω περισσότερα προς το παρόν.

 

     Σας ευχαριστώ πολύ!