ΤΟ ΝΟΜΙΣΜΑ ΤΟΥ ΑΚΡΑΓΑΝΤΑ

ANDREA CAMILLERI

Μετάφραση ΜΑΡΙΑ ΦΡΑΓΚΟΥΛΗ

Εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

Σελ. 139, Ιούνιος 2014

     Με ερέθισμα μια ιστορία που κυκλοφορούσε σαν θρύλος στην οικογένειά του, ο μέγας μάστορας του αστυνομικού μυθιστορήματος, γράφει ένα υπέροχο μικρό βιβλίο με κύριους πρωταγωνιστές έναν συγγενή του γιατρό, τον δόκτορα Στέφανο Τζιμπιλάρο κι ένα χρυσό νόμισμα που λες και είχε τη δική του βούληση και διάλεγε τον κάτοχό του. «Πρόκειται για ένα νόμισμα που κόπηκε στον Ακράγαντα γύρω στο 400 π. Χ. κατά την πολιορκία των Καρχηδονίων».

     Το 406 π. Χ. η πόλη Ακράγας της Σικελίας (το σημερινό Αγκριτζέντο, γενέτειρα του συγγραφέα), έπεσε στα χέρια των Καρχηδονίων μετά από μακρά πολιορκία. Η μοίρα της πόλης θα ήταν ούτως ή άλλως σκληρή, αλλά επειδή οι Καρχηδόνιοι ήθελαν να εκδικηθούν μια παλιότερη ταπεινωτική ήττα, ξεπέρασαν σε αγριότητα κάθε όριο. Κατέστρεψαν την πόλη και κατάσφαξαν τους άτυχους κατοίκους. Ελάχιστοι γλύτωσαν χάρη στα καπρίτσια της τύχης. Ένας από αυτούς ήταν ο σπαρτιάτης μισθοφόρος Καλέβας, που προσποιήθηκε το νεκρό και διέφυγε μέσα από ένα δίκτυο υπόγειων στοών, που οδηγούσαν έξω από τα τείχη. Μαζί του είχε μόνο το ξίφος του, ένα παγούρι και ένα πουγκί με τους μισθούς οκτώ περίπου μηνών. Τριάντα οκτώ χρυσά νομίσματα. «Είναι νομίσματα κομμένα επί τούτου. Στη μια όψη υπάρχει ένας αετός με ανοιχτά φτερά κι ένας λαγός, ενώ στην άλλη ένας κάβουρας κι ένα ψάρι. Καθένα ζυγίζει 1,74 γραμμάρια χρυσού, που περιλαμβάνει επίσης την ημερήσια μερίδα σιταριού, διότι τους τελευταίους μήνες στον Ακράγαντα ήταν ευκολότερο να βρεις χρυσό να λιώσεις, παρά σιτάρι».

     Ο Κολέβας βγαίνει από τα τείχη, αλλά δεν προλαβαίνει να απολαύσει το αίσθημα της σωτηρίας, αφού τον δάγκωσε μια οχιά. Το τελευταία πράγμα που πρόλαβε να κάνει πριν πεθάνει μέσα σε φριχτούς πόνους που τον κάνουν να παραληρεί, ήταν να σηκωθεί όρθιος, να ανοίξει το πουγκί και να εκσφενδονίσει τα χρυσά νομίσματα.

     Δύο χιλιάδες τετρακόσια δέκα πέντε χρόνια αργότερα, ο 60χρονος Κόζιμο Καμαρότα, φτωχός χωρικός, εργάτης γης, σκάβοντας για να κάνει εύφορο ένα κομμάτι χωραφιού, βρίσκει ένα από αυτά τα νομίσματα. Αποφασίζει να το χαρίσει στον συμπατριώτη του γιατρό Τζιμπιλάρο, που είναι γνωστός συλλέκτης αρχαίων νομισμάτων, επειδή πολλά χρόνια πριν , όχι μόνο του έσωσε το πόδι από τον ακρωτηριασμό, αλλά δεν ζήτησε και αμοιβή για τις υπηρεσίες του. Όμως τα πράγματα δεν έγιναν όπως τα είχε σχεδιάσει ο Κόζιμο…

     Για μια ακόμη φορά, ο αγαπημένος  Α. Καμιλλέρι, εντυπωσιάζει με την ευρηματικότητα και την πρωτοτυπία του, με μια ιστορία, στην οποία μπλέκει την πραγματικότητα με τη φαντασία, που αν και μικρή, είναι απολαυστική.