ΠΡΟΒΕΣ ΠΟΛΕΜΟΥ

ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΧΑΡΙΤΟΠΟΥΛΟΣ

Εκδόσεις ΤΟΠΟΣ

Σελ. 135, Οκτώβριος 2014

     Το πιο πρόσφατο βιβλίο του Δ. Χαριτόπουλου που κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες είναι το «Πρόβες Πολέμου». Περιλαμβάνει τις διηγήσεις ενός δόκιμου αξιωματικού από τον Πειραιά, που λίγους μήνες μετά το πραξικόπημα του 1967, κλήθηκε να υπηρετήσει στον Έβρο. Ο λόγος; Αφ’ ενός δεν είχε το κατάλληλο «βύσμα» που θα εξασφάλιζε μια καλύτερη μετάθεση και αφ’ ετέρου, υπήρχε κάποια «σκιά» στα φρονήματα της οικογένειας.

     Αφού περάσει όλα τα απαραίτητα στάδια της εκπαίδευσης και μόλις πάρει το φύλλο πορείας, αποφασίζει να καταγράψει τις εμπειρίες του. «Έχω πάρει ένα μεγάλο μπλοκ. Λευκό, με γραμμές. Σημειώνω όσα βλέπω, ακούω και σκέφτομαι. Από την ώρα που μπήκα στο τρένο. Σαν ημερολόγιο. Ή σαν στρατιωτικό ρεπορτάζ. Το ονόμασα προσωρινά «Το μπλοκ του Έβρου». Για μένα όλα είναι καινούρια. Ο τόπος και οι άνθρωποι».

     Στο μπλοκ καταγράφει με εμμονή τα πάντα. Συμπεριφορές, νοοτροπίες εντός κι εκτός στρατοπέδου, τις σχέσεις φαντάρων και ντόπιων κατοίκων σ’ αυτή την τόσο ευαίσθητη περιοχή, αλλά και τις σχέσεις φαντάρων με τους μόνιμους αξιωματικούς, οι οποίοι ζουν υπό ένα καθεστώς φόβου λόγω της δικτατορίας. Τις στιγμές συγκίνησης, νεανικής τρέλας και πλάκας. Πού όμως κόβονται με το μαχαίρι όταν η κατάσταση ζορίζει και επικρατεί η σοβαρότητα και η υπευθυνότητα που απαιτούν οι περιστάσεις.

     Στις 12 Νοεμβρίου, κάτι γίνεται στην Κύπρο. Ο στρατός τίθεται σε επιφυλακή, όλοι επιστρέφουν στις μονάδες τους και γίνεται τοπική επιστράτευση. Στις 16 Νοεμβρίου, ο τότε πρωθυπουργός της Τουρκίας Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ, παίρνει εντολή από την Τουρκική Εθνοσυνέλευση, αν οι απαιτήσεις τις Τουρκίας δεν γίνουν δεκτές, να προχωρήσει σε πόλεμο και να εισβάλλει στην Ελλάδα. «Τουρκικό τελεσίγραφο. Με πέντε όρους για να μην εισβάλλουν. Ο ένας χειρότερος από τον άλλον. Και ο χειρότερος όλων, να αποσυρθεί η Ελληνική Μεραρχία «Μενέλαος» από την Κύπρο. Εντός 45 ημερών». Ήταν η στιγμή που έδειξαν όλοι το πραγματικό τους πρόσωπο. Αξιωματικοί και στρατιώτες, είναι έτοιμοι και αποφασισμένοι να υπερασπιστούν τα σύνορα. Αλλά οι ρεζίληδες που κατείχαν τότε την εξουσία, απέδειξαν πόσο καραγκιόζηδες ήταν. «Είδε ο Ντεμιρέλ, από το Σεπτέμβριο που είχε έρθει, με τι κωθώνια έχει να κάνει. Είδε με τα μάτια του τα σούργελα της Εθνικής κυβέρνησης. Και είπε στους δικούς του, βουρ, αυτοί είναι καφενείο. Είχαν να διαλέξουν ανάμεσα στην πατρίδα και στο καθεστώς. Διάλεξαν να σώσουν τα καθεστώς. Και σακάτεψαν την πατρίδα. Στον Έβρο οι αξιωματικοί κλαίνε. Πάνε με το κεφάλι κάτω. Ντρέπονται τους στρατιώτες. Τους κατοίκους. Νικηθήκαμε χωρίς πόλεμο».

     Εξαιρετικό βιβλίο, γραμμένο με κοφτές φράσεις ελάχιστων λέξεων, με χιούμορ, νοσταλγική διάθεση και αρκούντως διδακτικό. Πριν κλείσω με την προτροπή να διαβάσετε αυτό το βιβλίο, πρέπει να κάνω ειδική μνεία στην εξαιρετική εμφάνισή του (εξώφυλλο, χαρτί, εκτύπωση)-κάτι που βέβαια ισχύει για όλα σχεδόν τα βιβλία των εκδόσεων Τόπος.