ΝΙΚΟΣ ΣΒΕΡΚΟΣ

     Γεννήθηκε στο Ντίσελντορφ το 1984. Σπούδασε πληροφορική στην ΑΣΟΕΕ. Εργάζεται ως δημοσιογράφος από το 2006, στον ρ/σ 105,5 Στο Κόκκινο. Είναι ιδρυτικό μέλος της Εφημερίδας των Συντακτών. Έχει αρθρογραφήσει σε εγχώριες και ξένες εφημερίδες και έχει συμμετάσχει σε συνέδρια που διοργανώθηκαν από ΜΜΕ του εξωτερικού. Συχνά γράφει κείμενα για τη μουσική. Έργα του: «Το Στρατόπεδο Της Σιωπής» (2019, Κέδρος).

Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για το βιβλίο σας «Το Στρατόπεδο Της Σιωπής»;

     Η ιδέα για το βιβλίο προέκυψε ύστερα από χρόνια ακρόασης συναρπαστικών διηγήσεων. Εκατοντάδες ιστορίες, που ειπώθηκαν σε οικογενειακά και φιλικά τραπέζια, αναμίχθηκαν και -με καταλύτη μια προσωπική ανάγκη-έλαβαν τελικά τη μορφή μιας διήγησης. Ο δε κεντρικός ήρωας του βιβλίου αντλεί πολλά στοιχεία από ένα συγγενικό πρόσωπο, τον οποίο δεν γνώρισα και τη ζωή του οποίου θραυσματικά άκουσα από τους γονείς μου.

Η έννοια της «έμπνευσης», πάντως, δεν αποτελεί κάποια μορφή επιφοίτησης. Αντιθέτως είναι αποτέλεσμα εξάσκησης. Την εποχή που γράφτηκε το βιβλίο ήμουν δημοσιογράφος στην «Εφημερίδα των Συντακτών» και ήμουν υποχρεωμένος να παράγω μεγάλα ή μικρά δημοσιογραφικά κείμενα σε καθημερινή βάση. Ήταν μια σκληρή προπόνηση, που τελικά βοήθησε στο να ξεπεραστούν φόβοι, να δοκιμαστούν οι εκφράσεις και να μετουσιωθεί σε ανάγνωσμα η καθημερινή τριβή.

Θέλετε να μεταφέρετε κάποιο μήνυμα με το αυτό και ποιο είναι αυτό;

     Η διήγηση, προφορική ή γραπτή, μιας ιστορίας είναι μια διαδικασία, που εμπεριέχει υποκειμενικά στοιχεία, προσωπικές εκτιμήσεις, ακόμα και ανακρίβειες, που δεν «θολώνουν», αλλά κάνουν την κάθε ιστορία ακόμα πιο ενδιαφέρουσα.Μια διήγηση όμως περιλαμβάνει και ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο: Αποτυπώνει με υπόρρητο τρόπο το πώς αντιμετώπισε ο καθένας και η καθεμιά μια κρίσιμη κατάσταση, τις υποχωρήσεις του, τις συγκρούσεις του. Αναδεικνύονται έτσι πτυχές των ανθρώπων που κανένα επιστημονικό εγχειρίδιο δεν μπορεί να αποκρυσταλλώσει πλήρως.

Κάθε αναγνώστης θα βρει μηνύματα σε ένα γραπτό. Επί του συγκεκριμένου δεν θα υποδείξω κάποιο, θα αδικηθεί η διαδικασία της ανάγνωσης. Επιθυμώ μόνο να τονιστεί η αξία και η απόλαυση της προσωπικής διήγησης.

Η λογοτεχνία μπορεί να είναι μια κοινωνική πράξη;

     Οι άνθρωποι είμαστε κοινωνικά όντα. Ακόμα κι αν είμαστε απομονωμένοι, φέρουμε το φορτίο της διαπροσωπικής επαφής, επηρεάζουμε τους γύρω μας έστω και δια της απουσίας μας. Κάθε πράξη και δραστηριότητα είναι, λοιπόν, κοινωνική. Αφού επηρεάζει ευθέως ή εμμέσως τον περίγυρό μας.

Έτσι και η λογοτεχνία. Όποιος κι αν είναι ο σκοπός της συγγραφής, ένα γραπτό έχει έναν «αποστολέα» και έναν «παραλήπτη». Στην περίπτωση δε που κάποιος γράψει ένα κείμενο που δεν εκδοθεί ποτέ, ο παραλήπτης θα είναι ο ίδιος με τον αποστολέα. Η ίδια η πράξη της συγγραφής θα επηρεάσει τις αντιλήψεις μας, τις σκέψεις μας, τις αντιδράσεις μας.

Πότε καταλάβατε ότι θέλετε να γίνετε συγγραφέας;

     Η ιδιότητα του συγγραφέα θεωρώ πως αποδίδεται, δεν αυτοανακηρύσσεσαι συγγραφέας. Κατάλαβα ότι θέλω να γράψω βιβλία όταν αντελήφθην πως με την επίπονη και σύνθετη διαδικασία της γραφής οξύνεις την αντίληψή σου για τον περίγυρό σου, την κοινωνία και τον κόσμο, πως εξάγεις συγκρίνεις και εξάγεις συμπεράσματα.

Ποια ήταν τα συναισθήματα που νοιώσατε, όταν πήρατε τυπωμένο το πρώτο σας έργο;

     Όσο εργαζόμουν στην οθόνη του υπολογιστή αντιμετώπιζα το βιβλίο με κάποια ελαφρότητα, σαν να ήταν ένα αστείο ή μια ιδιότυπη προσωπική συνομωσία. Όταν το είδα τυπωμένο τρόμαξα, είναι η αλήθεια. Σκέφτηκα, «τώρα το πράγμα σοβάρεψε».

Έτσι κι αλλιώς, φαντάζομαι πως κάθε δημιούργημα, ό,τι κι αν είναι αυτό, συγκινεί το δημιουργό του.

Τι συμβαίνει στους ήρωες των βιβλίων σας, όταν τελειώνει η συγγραφή;

     Ελπίζω πως οι αναγνώστες τούς αντιμετωπίζουν σαν πρόσωπα της πραγματικότητας, πως είναι μαζί τους συμπονετικοί ή αδυσώπητοι.

Έχετε βιώσει συναισθήματα παρόμοια με αυτά των ηρώων σας;

     Προφανώς. Γράφουμε αυτά που ζούμε, νιώθουμε, βλέπουμε και ακούμε. Δεν υπάρχει παρθενογένεση πουθενά στη φύση, ούτε και στην συγγραφή.

Σας μοιάζει κάποιος από τους ήρωες σας;

     Ελπίζω πως μοιάζω με κάποιους. Φοβάμαι πως μοιάζω με άλλους. Οι φίλες και οι φίλοι, που με γνωρίζουν και που διάβασαν το βιβλίο, αρκέστηκαν να πουν πως «κάπου με είδαν» στο βιβλίο. Δεν θέλησα να μάθω περισσότερες λεπτομέρειες, φοβούμενος ίσως πως ο καθένας και η καθεμιά θα αναφέρονταν σε διαφορετικά σημεία του βιβλίου.

Ποιος είναι ο πρώτος αναγνώστης των κειμένων σας;

     Το βιβλίο αυτό, «Το Στρατόπεδο της Σιωπής», το έδωσα σε μια αγαπημένη μου και ειλικρινή φίλη μου. Της είμαι ευγνώμων για το πώς το αντιμετώπισε.

Έχω γράψει και κείμενα μικρότερου μεγέθους, διηγήματα, που έχω στείλει σε άλλα πρόσωπα. Είχαν να επιτελέσουν συγκεκριμένο σκοπό.

Προτιμώ πάντως να μην δίνω δείγματα σε φίλους, παρά μόνον να τους συμβουλεύομαι για πράγματα φαινομενικά άσχετα. Ίσως φοβάμαι την πρώτη τους κριτική.

Ποιος είναι ο ιδανικός αναγνώστης για σας;

     Η αυτόματη απάντηση λέει πως δεν υπάρχει «ιδανικός αναγνώστης», επειδή όλοι οι αναγνώστες είναι άνθρωποι και όλοι οι άνθρωποι έχουμε ελαττώματα. Το «ιδανικό» ίσως βρίσκεται όμως στο διαφορετικό και το «λειψό». Άρα θα προτιμήσω να απαντήσω πως όλοι οι αναγνώστες είναι ιδανικοί.

Γράφοντας, έχετε ανακαλύψει πράγματα για τον εαυτό σας;

     Ναι, πως μπορώ να γράφω καλύτερα σε χώρους με σχετική φασαρία.

Υπάρχει κάποιος συγγραφέας που θεωρείτε ότι σας επηρέασε;

     Αδυνατώ να εντοπίσω τις επιρροές στο γραπτό μου. Ξέρετε, η αναζήτηση επιρροών φέρει και πτυχές της σύγκρισης. Σε κάθε σύγκριση θα έχανα πανηγυρικά.

Μπορώ να αναφέρω όμως συγγραφείς, στους οποίους «υποκλίνομαι»: Στον ΤρούμανΚαπότε επειδή ισορροπούσε υπέροχα ανάμεσα στην δημοσιογραφική αντίληψη και τον αμερικάνικο λογοτεχνικό τρόπο. Στον Στέφαν Τσβάιχ επειδή είναι θαυμαστός ο τρόπος που καταδύεται στην ανθρώπινη ψυχολογία. Στο Έρι Ντε Λούκα για την λατρεία του για το βουνό. Στον Βασίλη Βασιλικό, πρώτα και κύρια για το υπέροχο «Φύλλο». Και στον Κώστα Ταχτσή για την μοναδική καταγραφή της προσωπικής διήγησης.

Είναι εύκολη ή δύσκολη διαδικασία η συγγραφή και τι είναι το γράψιμο για σας;

     Η συγγραφή είναι δύσκολη διαδικασία, ιδίως για ανυπόμονους ανθρώπους σαν εμένα. Πρέπει να κινηθείς πάνω σε μια αντίφαση: Πρέπει να απελευθερώνεις και ταυτόχρονα και τιθασεύεις τη σκέψη σου.

Βοηθάει πάντως πολύ το να γράφεις πολύ και συχνά, ακόμα και για πράγματα ξένα στη λογοτεχνία.

Αν και είναι πολύ νωρίς ακόμη, το βιβλίο κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες, ετοιμάζετε κάτι άλλο; Έχετε «υλικό» έτοιμο στο συρτάρι σας;

     Το μυαλό μου και το συρτάρι είναι γεμάτο με ιδέες. Μέχρι στιγμής παραμένουν απλά ιδέες. Ίδωμεν.

Σας ευχαριστώ πολύ!