ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ

ΑΓΓΕΛΟΣ ΣΥΡΙΓΟΣ/ΕΥΑΝΘΗΣ ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗΣ
Σελ. 255, Μάρτιος 2022

 

     Κυκλοφόρησε σε τέταρτη έκδοση το βιβλίο «Μικρασιατική Καταστροφή» των Α. Συρίγου, αναπληρωτή καθηγητή Διεθνούς Δικαίου και Εξωτερικής Πολιτικής στο τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών και Περιφερειακών Σπουδών του Παντείου Πανεπιστημίου και Ε. Χατζηβασιλείου, καθηγητή της Ιστορίας του Μεταπολεμικού Κόσμου στο τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. «Αυτό το βιβλίο αποσκοπεί να προφέρει βασική πληροφόρηση για τα αίτια, την εξέλιξη και τις επιπτώσεις της μικρασιατικής εκστρατείας και Μικρασιατικής Καταστροφής. Επιπλέον, επιχειρεί να απαντήσει σε ορισμένα από τα μεγάλα ερωτήματα για τα ζητήματα αυτά- ερωτήματα που εύλογα απασχολούν τον δημόσιο διάλογο, και τα οποία κατά καιρούς έχουν διατυπωθεί προς τους δύο συγγραφείς, από διαφορετικά ακροατήρια, σε διαφορετικές περιοχές της χώρας».

     Οι δύο συγγραφείς ξεκαθαρίζουν από τις πρώτες σελίδες ότι φιλοδοξία τους δεν ήταν να γράψουν ένα βιβλίο που να αναφέρεται με λεπτομέρειες στα γεγονότα της εκστρατείας και της επακόλουθης καταστροφής. Οι αναφορές στα πεδία των μαχών και στα όσα διαμείφθηκαν σε αυτά είναι ελάχιστες. Επιδίωξή τους ήταν να απευθυνθούν σε ένα κοινό το οποίο «απαιτεί σοβαρή και έντιμη πληροφόρηση, σε συνθήκες εθνικής αυτογνωσίας, όχι μόνον για τα γεγονότα, αλλά και για τις πνευματικές/πολιτικές στάσεις, τα μεγάλα διλήμματα και τις μεγάλες συζητήσεις που επί τόσον καιρό μαίνονται για την Καταστροφή. Είναι πραγματικά απελευθερωτικό να απευθύνεσαι σε αυτό το κοινό».

     Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου δεν επιχειρείται ούτε η αγιογραφία, ούτε η δαιμονοποίηση προσώπων που διαδραμάτισαν καίριο ρόλο εκείνη την εποχή. Σε όλους, οι συγγραφείς αναγνωρίζουν καλές προθέσεις κι εκτιμούν ότι όσα λάθη έγιναν, οφείλονται είτε σε ανικανότητα, είτε σε εσφαλμένες εκτιμήσεις. Το μόνο που δαιμονοποιούν -δικαίως- είναι ο Εθνικός Διχασμός που «μετά το 1915 προκάλεσε τεράστια δεινά στη χώρα» και είναι «εν πολλοίς υπεύθυνος για την Καταστροφή».

     Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε πενήντα ολιγοσέλιδα κεφάλαια, καθένα από τα οποία απαντά σε μια ερώτηση, που θα μπορούσε να έχει θέσει οποιοσδήποτε από εμάς. Η εποχή του Εθνικού Διχασμού, του Πρώτου παγκοσμίου πολέμου και του μακεδονικού μετώπου, σπανίως διδάσκονται στα σχολεία στο βαθμό και με το εύρος που πρέπει. Το βιβλίο έρχεται να καλύψει κάποια κενά, αλλά και να αποτελέσει αφορμή για περαιτέρω αναζήτηση ιστορικών πηγών.

     Στις σελίδες του ο αναγνώστης «θα βρει μια σημαντικά αποστασιοποιημένη ανάλυση: τη συζήτηση μιας μεγάλης εθνικής και διεθνούς συγκρούσεως, αποτυπωμένη με τους όρους του μετριοπαθούς ρεαλισμού και με ένα θεωρητικό υπόβαθρο που προκρίνει ως προτεραιότητα τη διατύπωση νηφάλιων συμπερασμάτων, ακόμα και εάν αυτά δεν είναι αρεστά».

     Το βιβλίο είναι εξαιρετικά χρήσιμο, διαφωτιστικό και σημαντικό. Οι δύο συγγραφείς κατάφεραν να το κάνουν ευκολοδιάβαστο και προσιτό στον μέσο αναγνώστη, χωρίς να κάνουν «εκπτώσεις» στην επιστημονική ακρίβεια. Συμπληρώνεται από τέσσερις κατατοπιστικούς χάρτες που αποσαφηνίζουν αρκετά θέματα και από σύντομη ελληνική και ξενόγλωσση βιβλιογραφία.