ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΩΝ ΚΑΤΟΠΤΡΩΝ

EUGENE CHIROVICI

Μετάφραση: ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΛΟΚΥΡΗΣ

Εκδόσεις: ΠΑΤΑΚΗΣ

Σελ. 342, Δεκέμβριος 2017

     Το μυθιστόρημα που σας παρουσιάζω σήμερα, είναι το πρώτο που έφερε διεθνή αναγνώριση στον ρουμάνο δημοσιογράφο-συγγραφέα Γ. Κίροβιτς, που ζει στο Βέλγιο.

     Το 1987 στο πανεπιστήμιο του Πρίνστον, ο φημισμένος ψυχολόγος και καθηγητής Τζόζεφ Βίντερ, βρίσκεται άγρια δολοφονημένος στο σπίτι του. «Ο καθηγητής Τζόζεφ Βίντερ δολοφονήθηκε στο σπίτι του… το βράδυ μεταξύ της 21^ης και 22ας Δεκεμβρίου του 1987. Παρά τις εκτεταμένες έρευνες η αστυνομία δεν βρήκε ποτέ τον δράστη…».

     25 χρόνια μετά, στη Νέα Υόρκη, ο λογοτεχνικός ατζέντης Πίτερ Κατς, λαμβάνει ένα ημιτελές χειρόγραφο. Αποστολέας είναι κάποιος Ρίτσαρντ Φλυν. Για κάποιο λόγο, που έχει σχέση με το «ένστικτο» του ατζέντη, το χειρόγραφο, που αναφέρεται στη δολοφονία του Βίντερ,  προσελκύει το ενδιαφέρον του.                                                                                                       Ο Φλυν το 1987 ήταν ένας νεαρός φοιτητής. «Ήμουν φοιτητής στο Πρίνστον για κάτι παραπάνω από τρία χρόνια και ζούσα σε ένα άσχημο παλιό κτίριο… Στο ισόγειο βρίσκονταν το καθιστικό και η κουζίνα με το σεπαρέ, ενώ πάνω υπήρχαν δύο μεγάλα δωμάτια, το καθένα με το δικό του μπάνιο». Όταν ο συγκάτοικός του παρατά τις σπουδές του και φεύγει από το σπίτι, τον αντικαθιστά η Λόρα Μπερνς, μεταπτυχιακή φοιτήτρια της ψυχολογίας. Επιβλέπων καθηγητής ήταν ο Βίντερ. Η Λόρα σύστησε τον συγκάτοικό της στον καθηγητή. «Ο καθηγητής μου συμπεριφερόταν καλά και μου πρόσφερε δουλειά, για την οποία του χρωστούσα ευγνωμοσύνη. Αποτελούσε πρωτοποριακή μορφή στον πανεπιστημιακό κόσμο, συνεπώς ήμουν τυχερός που με είχε προσέξει, έστω και μετά από υπόδειξη της προστατευόμενης του».

     Όταν ο καθηγητής βρίσκεται δολοφονημένος, τόσο αυτός όσο και η Λόρα θεωρούνται ύποπτοι, αφού βρίσκονται στο στενό περιβάλλον του καθηγητή και είχαν κλειδιά του σπιτιού του, άρα και εύκολη πρόσβαση. Το χειρόγραφο περιλαμβάνει μια διήγηση εκείνης της μακρινής (προ 25ετίας) και τραγικής ιστορίας.

     Όμως το χειρόγραφο ήταν ημιτελές. Έλειπε το δεύτερο και ίσως πιο ενδιαφέρον μέρος της ιστορίας. Μια σχετικά πρόχειρη έρευνα που κάνει ο Κατς για την εύρεσή του, αποδεικνύεται αναποτελεσματική. Γι’ αυτό αναθέτει στο φίλο του ερευνητή δημοσιογράφο και συγγραφέα Τζον Κέλλερ, είτε να βρει το χειρόγραφο, είτε, επικοινωνώντας με τα άλλα πρόσωπα της ιστορίας, να προσπαθήσει να ανασυνθέσει το υπόλοιπο μέρος, ώστε να γίνει βιβλίο και να εκδοθεί. Όταν αυτός αρχίζει να προσεγγίζει τους υπόλοιπους πρωταγωνιστές της ιστορίας, οι εκπλήξεις και οι ανατροπές διαδέχονται η μία την άλλη και ανακαλύπτει ότι «Όλοι τους είχαν κάνει λάθος και δεν έβλεπαν παρά μόνο τις δικές τους εμμονές μέσα από τα παράθυρα απ’ τα οποία κοιτούσαν, που, στην πραγματικότητα, από την πρώτη στιγμή δεν ήταν παρά κάτοπτρα».

     Ένα πολύ ενδιαφέρον πολυεπίπεδο μυθιστόρημα για την αλήθεια, που μπορεί να είναι διαφορετική για τον καθένα μας και τα παιχνίδια που παίζει η μνήμη στα μυαλά των ανθρώπων.