ΠΕΙΡΑΙΑΣ ΒΑΘΥΣ

ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΧΑΡΙΤΟΠΟΥΛΟΣ

Εκδόσεις ΤΟΠΟΣ

Σελ. 235, Σεπτέμβριος 2018

     Για μια ακόμη φορά, το θέμα του νέου βιβλίου του Δ. Χαριτόπουλου, είναι η αγαπημένη, γενέθλια πόλη: ο Πειραιάς. Κι όχι τόσο ο Πειραιάς ως αστικό τοπίο, όσο η ανθρωπογεωγραφία του. Ο χρόνος που εκτυλίσσεται είναι λίγο μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου. Τότε που η οπλοκατοχή, θεωρούνταν φυσιολογική και αναγκαία. «Ιδίως στον Πειραιά, αν ήσουν άοπλος ήσουν ξεγραμμένος. Ακόμα κι οι πιο φιλήσυχοι πολίτες κοιμόντουσαν με το πιστόλι κάτω από το μαξιλάρι. Για τις εφημερίδες ο Πειραιάς είναι «Η πόλις των φρικτών εγκλημάτων», «Το βασίλειον του τρόμου», «Το λιμάνι των παρανόμων» κ. ά.». Τότε που ξεσπούσαν αιματηρές συμπλοκές στις γειτονιές για ασήμαντη ή και λιγότερο ασήμαντη αφορμή. «Μέσα σε λίγη ώρα κατάληξε να γίνει υπόθεση όλων των Μανιάτικων. Ένας πραγματικός εμφύλιος με πολεμοχαρείς εθελοντές να προσχωρούν απρόσκλητοι στις αντιμαχόμενες πλευρές. Χωρίς οι περισσότεροι να ξέρουν τον λόγο της σύγκρουσης, έτρεχαν να συνταχτούν άλλοι με την Αδελφότητα και άλλοι με τον δοτή. Και σαν να μην έφτανε αυτό, ξαφνικά από τις δύο πλευρές του δρόμου εμφανίζονται δύο τσούρμα γυναικών. Ένα για κάθε στρατόπεδο. Κραδαίνοντας μαχαίρες, λοστούς και ξύλα όρμησαν λυσσασμένες στη μάχη, η μία καταπάνω στην άλλη, με κατάρες και βρισιές, χτυπιούνταν, ξεμαλλιάζονταν και ούρλιαζαν αφηνιασμένες και δεν ξεχώριζες ποια χτυπάει ποια και ποιανής είναι οι κραυγές πόνου και τα αίματα που μούσκευαν το χώμα».

     Μέσα σ’ αυτό το κλίμα, ανθίζει κάθε είδους… λουλούδι. Από φτωχοδιάβολοι κομπιναδόροι μικροκακοποιοί, μέχρι ψυχροί εγκληματίες που η αφαίρεση της ανθρώπινης ζωής ούτε τους δυσκολεύει, ούτε τους συγκινεί. Στον Πειραιά επίσης γίνεται και η προσέγγιση αλλά και η «διαλογή». Διάφοροι γλυκομίλητοι επιτήδειοι, ξεμυαλίζουν και στη συνέχεια πουλούν «Όμορφα, ευκολόπιστα κοριτσόπουλα της επαρχίας, πλανταγμένα από τη φτώχεια και την κλεισούρα. Έτοιμα να το σκάσουν με τον πρώτο μορφονιό που θα τους τάξει γάμο και νέα ζωή στη μεγάλη πόλη. Όμως ο ερωτύλος που τις ξεμυάλιζε, τις οδηγεί σε κάποιο καμαράκι της «θείας» Φρόσως, ώσπου να τακτοποιηθούν τάχα στο δικό τους σπίτι. Που σημαίνει όσο να κανονιστεί το μπάρκο για πούλημα σε Συρία, Αίγυπτο, Αλγέρι. Και εκεί πια σωτηρία δεν έχει».  

     Ο συγγραφέας, εμπνεόμενος από τις ιστορίες αυτού του υπόγειου μικρόκοσμου που έφταναν ως τις σελίδες των εφημερίδων τόσο του Πειραιά (Σφαίρα, Χρονογράφος κλπ), όσο και αυτών που ήταν πανελλήνιας κυκλοφορίας (Ακρόπολις, Εξπρές, Νέα κλπ), περιγράφει σε λίγες σελίδες, με τον γνωστό άμεσο τρόπο γραφής περίπου τριάντα, που εκείνο τον καιρό απασχόλησαν πιο έντονα την κοινή γνώμη. Ιστορίες που προκαλούν πολλά και ποικίλα συναισθήματα: συγκίνηση, θυμό, φρίκη, θαυμασμό, ενώ δεν λείπουν και ιστορίες που προκαλούν κάποια χαμόγελα. Ιστορίες για τις οποίες ο συγγραφέας λέει: «Όλα αυτά έγιναν. Έγιναν και άλλα που δεν θα μάθουμε ποτέ. Είναι κόσμος υπόγειος. Όσοι ξέρουν δεν μιλούν. Κι όσοι μιλούν δεν ξέρουν».

     Το βιβλίο συμπληρώνει γλωσσάρι, που είναι απαραίτητο για την ορθή ερμηνεία κάποιων λέξεων που όλοι χρησιμοποιούμε, αλλά με διαφορετικό νόημα.