ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΑ

ΜΙΚΡΑ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΕΙΣ ΤΗΝ ΕΞΑΠΑΤΗΣΙΝ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΡΙΚΟΥΝΑΚΗΣ
Εκδόσεις BELL
Σελ. 470, Οκτώβριος 2020

 

     Μια ιστορία που βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα, περιλαμβάνει το δεύτερο μυθιστόρημα του Κ. Τρικουνάκη με τίτλο «Αλέξανδρος Και Εσπερία».

     Ο Αλέξανδρος είναι γόνος μιας οικογένειας εμπόρων της Μακεδονίας του 9^ου αιώνα μ. Χ. Επειδή ο Αλέξανδρος δεν είναι πρωτότοκος, οπότε δεν έχει κληρονομικό δικαίωμα στην εμπορική επιχείρηση, οι πρεσβύτεροι της οικογένειας, αποφασίζουν ότι θα κάνουν ότι χρειάζεται για να ακολουθήσει στρατιωτική καριέρα. Σύντομα βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη, πρωτεύουσα της ανατολικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, με το βαθμό του λοχαγού. Εδώ να ανοίξω μια παρένθεση που θεωρώ απαραίτητη για να μην υπάρξει παρανόηση, και να πω ότι οι πολίτες αυτού που σήμερα ονομάζουμε Βυζάντιο, θεωρούσαν τους εαυτούς τους και αυτοαποκαλούνταν «Ρωμαίοι». Στην παρουσίαση αυτή, χρησιμοποιώ την ορολογία του συγγραφέα. Ο όρος Βυζάντιο-βυζαντινός, είναι εφεύρημα Καθολικών μοναχών-ιστορικών του 19^ου αιώνα.  

   Ο Αλέξανδρος τίθεται στην υπηρεσία του δρουγγάριου. «Εκτός από παρατηρητικός άνθρωπος που ήταν, είχε την εξαιρετική ικανότητα να αξιολογεί αντιδράσεις, να ερμηνεύει λανθάνοντα στοιχεία, να παρασύρει τον ανακρινόμενο σε παγίδες. Αυτά του τα προσόντα τον έκαναν να ξεχωρίζει στην υπηρεσία του δρουγγάριου της Πόλης. Ουσιαστικά δεν ήταν στρατιώτης. Αστυνομικός ήταν. Τα καθήκοντά του ήταν πολυποίκιλα, καθώς ο δρουγγάριος είχε επιφορτιστεί με την ευθύνη σχεδόν για οτιδήποτε αφορούσε την πόλη. Ότι συνέβαινε, από ταραχή μέχρι εγκλήματα, από την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς μέχρι την παροχή του νερού, από την επάρκεια σίτου μέχρι την εποπτεία των ξένων στην Πόλη, ήταν δική του δουλειά».

     Η Εσπερία ήταν μοναχοκόρη ενός Σύριου εμπόρου, ο οποίος σκοτώθηκε σε κάποια από τις συγκρούσεις με τους Ρωμαίους. Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, είχε συλληφθεί αιχμάλωτος, αλλά μετά από φρικτά βασανιστήρια, υπέκυψε. Το μουσουλμανικό της όνομα, ήταν Λάιλα μπιντ Αράμ αλ Φαράλ. Σε ηλικία 15 ετών, ο θείος της, που ήταν εμίρης στην Κρήτη, την κάλεσε στο νησί, γιατί της βρήκε έναν σύζυγο. Ήταν ένας γάμος με πολιτική σκοπιμότητα, που θα ισχυροποιούσε τη θέση του θείου της. Η Λάιλα, δεν ήθελε αυτόν τον γάμο, αφού ο υποψήφιος σύζυγός της, ήταν ήδη πενήντα ετών!

     Στο δρόμο προς την Κρήτη, κοντά στην Κάρπαθο, δέχθηκαν την επίθεση ρωμαϊκών πολεμικών πλοίων που βύθισαν το πλοίο στο οποίο επέβαινε και τη συνέλαβαν αιχμάλωτη. «Ούτε οι Σαρακηνοί είδαν μέσα στη βαθιά νύχτα τα έξι πλοία να σιμώνουν, όταν άκουσαν τα κουπιά οι σκοποί τους, ήταν αργά. Έσυραν κραυγές συναγερμού προτού καν δουν τι τους πλησίαζε κι αμέσως το προπορευόμενο ρωμαϊκό πλοίο έπεσε με φόρα καταμεσής στο πλάι του πλοίου που επέβαιναν […] Το αραβικό πλοίο ήταν το μισό σε μέγεθος από το ρωμαϊκό. Οι σανίδες και τα δοκάρια του σκαριού του τσακίστηκαν με ένα δυνατόν κρότο […] Η Λάιλα για καλή της τύχη, δεν ήταν στην πλευρά της πρόσκρουσης. Το χτύπημα την πέταξε από το κρεβάτι της και κοπάνησε με δύναμη στον τοίχο απέναντι». Στη διαδρομή προς την Κωνσταντινούπολη, βιάστηκε κατ’ εξακολούθηση από τον καπετάνιο της γαλέρας. Στην Πόλη, κλείστηκε σε μοναστήρι, μέχρι να αποφασιστεί η τύχη της. Η διαμονή της εκεί υπήρξε πολύ δύσκολη και σκληρή. Όταν έγινε γνωστό ότι ήταν ζωντανή, ο θείος της κατέβαλλε τα ανάλογα λύτρα για να εξαγοράσει την ελευθερία της και να μεταφερθεί στην Κρήτη.

     Εκεί οριστικοποίησε την απόφασή της να εκδικηθεί τους Ρωμαίους με όποιον τρόπο μπορούσε. Για να το καταφέρει εκποιεί την αξιολογότατη περιουσία της και αφού αλλάζει όνομα και τόπο καταγωγής σε Εσπερία Δημοσθένους από την Κύπρο, μετακομίζει την Κωνσταντινούπολη. «Δεν ήταν τυχαία και η παρουσία της στην Πόλη. Δεν εγκαταστάθηκε εδώ γιατί της άρεσε. Ερχόταν από ένα διαφορετικό κόσμο, έναν ξένο κι εχθρικό κόσμο, για τον οποίο, όσο θαυμαστή κι αν ήταν η Πόλη, παρέμενε αλλότρια. Είχε έρθει λοιπόν για να βλάψει την αυτοκρατορία. Το έδειχναν καθαρά όλες της οι ενέργειες. Είχαν σκοπό μόνο την εκδίκηση, ίσως για όλα όσα είχε υποφέρει στην αιχμαλωσία της και μπορεί και γι’ ακόμη περισσότερα». Χρηματοδοτεί την δημιουργία ενός πορνείου πολυτελείας, το οποίο θα προσέφερε υπηρεσίες για υψηλά βαλάντια που είχαν οι πλέον ευκατάστατοι έμποροι και οι αξιωματούχοι που κατείχαν σημαντικές θέσεις στον κρατικό μηχανισμό και το οποίο θα διεύθυνε από τα «παρασκήνια». «Σ’ ένα καλό πορνείο, μπορούσες να μάθεις τα πάντα. Ποιος διακινούσε λαθραία προϊόντα, ποιος έπιανε την καλή με μια συμφωνία, ποιος είχε βλέψεις για την πολιτική, αλλά και πότε έφευγαν πλοία για εμπορικά ταξίδια. Μέσα σ’ αυτά συγκαταλέγονταν και στρατιωτικές πληροφορίες. Οι κινήσεις του στόλου, οι προετοιμασίες για κάποια εκστρατεία. Ονόματα, νούμερα και στόχοι». Οι πληροφορίες αυτές θα διαβιβάζονταν στους συγγενείς της, οι οποίοι θα αποφάσιζαν αν και πότε θα έκαναν επιθέσεις κι επιδρομές κατά των Ρωμαίων. Το σχέδιο της δείχνει να πετυχαίνει. Οι πληροφορίες που τα κορίτσια της εκμαιεύουν από τον υπεύθυνο κρατικό λειτουργό για την προμήθεια σίτου, ο οποίος είναι «πελάτης» του οίκου της (ημερομηνίες, αριθμός πλοίων, δρομολόγια κλπ), μεταφέρονται στους Σαρακηνούς πειρατές. Αυτοί επιτίθενται και βυθίζουν τα πλοία που μεταφέρουν τα δημητριακά, προκαλώντας έλλειψη ψωμιού.

     Αυτή η έλλειψη είναι που κινητοποιεί τον Αλέξανδρο, ο οποίος πρέπει να βρει από πού διαρρέουν οι πληροφορίες της μεταφοράς και γι’ αυτό ξεκινά τις έρευνες που θα τον οδηγήσουν σε απρόσμενες ατραπούς…

     Το «Αλέξανδρος και Εσπερία», είναι ένα αξιοπρόσεκτο μυθιστόρημα, ο μύθος του οποίου είναι ενταγμένος σε ένα πραγματικό ιστορικό πλαίσιο, βασίζεται σε ένα πραγματικό γεγονός. Έχει συναρπαστική εξέλιξη, καλοδουλεμένους χαρακτήρες, πολύ καλή ισορροπία ιστορίας και μύθου, που το κάνει να διαβάζεται ευχάριστα από κάθε αναγνώστη. Φανερώνει ακόμη, ότι η κατασκοπία και η αναζήτηση πληροφοριών, είναι από τα πιο παλιά όπλα που χρησιμοποιούν οι αντιμαχόμενοι στην προσπάθεια για επικράτηση σε κάθε αγώνα και μάχη!