ΟΙ ΑΓΝΟΟΥΜΕΝΟΙ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΥΡΓΙΩΤΑΚΗΣ
Εκδόσεις ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ
Σελ. 283, 2021

     Μια νουβέλα και τέσσερα διηγήματα περιλαμβάνει το βιβλίο του Γ. Πυργιωτάκη.

     Το πρώτο (κι εκτενέστερο) διήγημα, αναφέρεται στη ζωή και στις περιπέτειες του λαθρέμπορου που ήταν γνωστός ως Μπίλλυ Καμπίλη και του οποίου το πραγματικό όνομα δεν θυμόταν κανείς. Διέσχιζε με μεγάλη άνεση τα σύνορα στον Έβρο, μεταφέροντας χασίς αλλά και διάφορα άλλα είδη που χρειαζόταν η «αγορά». Ο Μπίλλυ έμεινε με το παράπονο ότι δεν πρόλαβε να πραγματοποιήσει το μεγάλο του όνειρο. Να διασχίσει νόμιμα με το τρένο τη διαδρομή Θεσσαλονίκη-Κωνσταντινούπολη. «Να πιάσει, λέει, την καλή, να πάρει από Σαλονίκη το τρένο για την Πόλη, πρώτη θέση, να πούμε, να κάτσει στα ακριβά σαλόνια, με τους καφέδες του, με τους ναργιλέδες του, με τα εισιτήριά του τα κανονικά, και με το διαβατήριό του το νόμιμο, αυτό που θα ‘γραφε, λέει, για πρώτη φορά το όνομά του το πραγματικό».

     Στο δεύτερο με τίτλο «Το Μεγάλο Ταξίδι», ο συγγραφέας γράφει για τη σχέση της Ισμήνης με τον πατέρα της από την παιδική της ηλικία, μέχρι τη μέρα που αυτός έφυγε για το παντοτινό ταξίδι. «Κι αυτά τα δύο, το σταθερό κράτημα του πατέρα και το τρυφερό αγκάλιασμα του γιού, είναι οι πιο ευλογημένες στιγμές της ζωής της».

     Το διήγημα «Η Μεταμόσχευση» γράφτηκε το 1969,όταν ο δρ. Μπάρναρντ, έκανε την πρώτη μεταμόσχευση καρδιάς, γεγονός που προβλημάτισε το συγγραφέα. «Ανησύχησε μήπως η νέα επιστημονο-τεχνική επανάσταση, που είχε αρχίσει να αναδύεται, φρόντιζε μόνο για τα επιτεύγματά της, χωρίς αντίστοιχα να προετοιμάσει τον άνθρωπο για να τα δεχτεί». Αυτό συνέβη και στην Τασούλα, την κεντρική ηρωίδα του διηγήματος. Η όμορφη και καλόκαρδη κοπέλα, που ζούσε σε ένα χωριό στην περιοχή του Σπερχειού, γεννήθηκε κωφάλαλη. «Η Τασούλα έμεινε η «μουγκή». Έμεινε με αυτήν την αποτρόπαια λέξη που σερνόταν στ’ αυτιά των δικών της σαν κατάρα που τους βάραινε όλους». Ο αδελφός της ο Ιορδάνης που την αγαπούσε και ήθελε να την προστατεύει, θα κάνει τα αδύνατα δυνατά, για να την βοηθήσει να αποκτήσει την ακοή της. Μέχρι και στην Γερμανία θα πάει, οικονομικός μετανάστης, για να εξασφαλίσει τα απαραίτητα χρήματα. Όμως είναι έτοιμη η Τασούλα, να αποδεχτεί αυτήν την τρομακτική αλλαγή του κόσμου της;

     Τέλος, το «Σαν Παραμύθι», εκτυλίσσεται στην Κρήτη, με κεντρικούς χαρακτήρες την Αρετή και τον Γιάννη. Ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον στοιχείο του διηγήματος, είναι η χρήση λέξεων και φράσεων, που δίνουν την αίσθηση της ντοπιολαλιάς του νησιού.

     Άφησα για το τέλος το πιο ξεχωριστό και φορτισμένο κείμενο του βιβλίου που έχει τίτλο «Οι Αγνοούμενοι». Αναφέρεται φυσικά στους 1619 αγνοούμενους, που άφησε πίσω της η τουρκική εισβολή του 1974 στην Κύπρο, την οποία προκάλεσε με το πραξικόπημά της, η χούντα των Αθηνών. Όταν η Τουρκία εισέβαλε «αυτοί οι ερασιτέχνες της πολιτικής, οι αχυράνθρωποι της εξουσίας, αποδείχθηκαν απολύτως υποδεέστεροι των περιστάσεων και παρέμειναν αιφνιδιασμένοι κι αμήχανοι. Με τη διανοητική τους ανεπάρκεια είχαν πιστέψει στις διαβεβαιώσεις του αμερικανικού παράγοντα ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να επέμβει στην Κύπρο, τώρα βρίσκονταν απρόσμενα μπροστά σε μια εθνική τραγωδία που δεν ήξεραν και δεν μπορούσαν να διαχειριστούν». Μέσα από την ιστορία τεσσάρων φίλων, περιγράφονται οι τραγικές μέρες της εισβολής, αλλά και η ηρωική αλλά μάταιη αντίσταση που πρόβαλαν οι ελάχιστες δυνάμεις της ΕΛΔΥΚ και της Εθνικής Φρουράς. Μια από αυτές τις ώρες ηρωισμού και αυταπάρνησης, είναι η αντίσταση που πρόβαλε ο ανθυπολοχαγός Ιωσήφ Στεργίδης με την διμοιρία του, που αποτελούνταν από εικοσιτέσσερις άνδρες. Είναι μια πραγματική ιστορία, που έντεχνα εμπλέκεται στον μύθο της νουβέλας, αφού ο συγγραφέας, θέλει αυτό το πραγματικό πρόσωπο να είναι ένας από τους τέσσερις φίλους! Ο Στεργίδης είχε το καθήκον να υπερασπιστεί το ύψωμα Λαπάτσα Χιλ. Η διμοιρία του όταν βρέθηκε περικυκλωμένη από επίλεκτα τμήματα αλεξιπτωτιστών και καταδρομέων αντιστάθηκε σθεναρά προκαλώντας μεγάλες απώλειες. Χρειάστηκε η επέμβαση της τουρκικής αεροπορίας, η οποία βομβάρδισε το ύψωμα για πολύ ώρα, για να καμφθεί η αντίσταση. Όταν ο βομβαρδισμός σταμάτησε, όλοι οι γενναίοι άνδρες της διμοιρίας ήταν νεκροί. Η τουρκική μνησικακία και βαρβαρότητα, άφησε τα πτώματα άταφα «κι έγιναν βορά στις αλεπούδες και τα τσακάλια». Η πληγή που άνοιξε το καλοκαίρι του 1974, συνεχίζει να αιμορραγεί και γι’ αυτήν την τραγωδία δεν έχουν αποδοθεί ακόμη οι ευθύνες.

     Τα πέντε κείμενα του βιβλίου, είναι καλογραμμένα, με θέματα εμπνευσμένα από την πραγματικότητα. Όπως αναφέρει και ο συγγραφέας «…δεν κάνω τίποτε περισσότερο παρά να μεταφέρω στο χαρτί γεγονότα και καταστάσεις που βίωσα στη ζωή μου και που επέδρασαν στην προσωπικότητα και τον χαρακτήρα μου».  

     Το βιβλίο συμπληρώνουν ο πρόλογος του Φώτη Φωτίου, Επιτρόπου προεδρίας της Κυπριακής Κυβερνήσεως για τα Ανθρωπιστικά Δικαιώματα, μία εκτενής, ενδιαφέρουσα και κατατοπιστική εισαγωγή-ανάλυση της ομότιμης καθηγήτριας Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, Ελπινίκης Νικολουδάκη-Σαρρή και κοσμούν πέντε χαρακτικά και μία εικόνα (στο εξώφυλλο) του Γιώργου Κωνσταντίνου. Θεωρώ, ότι το κείμενο της κ. Σαρρή, θα έπρεπε να μπει στο τέλος του βιβλίου, για να διαβαστεί, αφού ο αναγνώστης έχει προηγουμένως έχει αναγνώσει τα κείμενα του βιβλίου, ώστε η οπτική του να είναι πιο ανεπηρέαστη από τα όσα ενδιαφέροντα και σημαντικά αναφέρονται στην ανάλυση.

     Εν κατακλείδι, θέλω να πω ότι πρόκειται για ένα εξαιρετικά ενδιαφέρον βιβλίο, που αξίζει να τύχει της προσοχής του αναγνωστικού κοινού!