ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ

PHILIP KERR
Μετάφραση ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΡΑΓΚΟΣ
Εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ
Σελ. 397, Οκτώβριος 2021

      Το τελευταίο μυθιστόρημα με ήρωα τον γνωστό ντετέκτιβ Μπέρνι Γκούντερ του πρόωρα χαμένου Φ. Κερ, κυκλοφόρησε πριν από λίγο καιρό.

     Σ’ αυτό το βιβλίο, ο συγγραφέας μας πηγαίνει στο 1928, στην απαρχή της καριέρας του Γκούντερ στο τμήμα Ανθρωποκτονιών της αστυνομίας του Βερολίνου, όπου μετατέθηκε μετά από μια επιτυχημένη καριέρα στο Ηθών. «Καλώς ήλθες λοιπόν στο Τμήμα Ανθρωποκτονιών, Γκούντερ. Μόλις άλλαξε η ζωή σου για πάντα. Δεν θα ξανακοιτάξεις ποτέ πια τους ανθρώπους με τον ίδιο τρόπο. Από δω και στο εξής, όποτε στέκεσαι δίπλα σε κάποιον άντρα στη στάση του λεωφορείου, θα τον κόβεις να δεις αν είναι εν δυνάμει δολοφόνος».

     Με το που αναλαμβάνει υπηρεσία, ο επικεφαλής του τμήματος, του αναθέτει την πρώτη του υπόθεση. Να ερευνήσει τέσσερις δολοφονίες! «Τέσσερις ντόπιες πόρνες δολοφονήθηκαν σε τέσσερις εβδομάδες. Πάντα νύχτα. Η πρώτη κοντά στο σταθμό Σιλεσίας. Όλες τους είχαν ένα χτύπημα στο κεφάλι από σφυρί μεταλλουργίας και στη συνέχεια, τους είχαν πάρει το δέρμα από το κρανίο με κοφτερό μαχαίρι». Πριν ακόμη προλάβει να μελετήσει όλους τους φακέλους, τα θύματα γίνονται πέντε. Με έκπληξη ο Γκούντερ, ανακαλύπτει ότι ο πατέρας του τελευταίου θύματος είναι από τα ηγετικά στελέχη της «Σπείρας της Μέσης Γερμανίας», μιας από τις ισχυρότερες εγκληματικές οργανώσεις της χώρας. Ο οποίος είναι αποφασισμένος να κάνει ότι χρειαστεί για να βρεθεί ο δολοφόνος της κόρης του. Έρχεται σε επαφή με τον Γκούντερ και του δίνει να καταλάβει ότι με τις διασυνδέσεις του στον υπόκοσμο, μπορεί να δώσει πληροφορίες και ώθηση στην έρευνα αν αυτή κολλήσει. Κι ενώ οι έρευνες βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη, έρχεται εντολή από ανώτατα κλιμάκια να «παγώσουν» κι όλες οι δυνάμεις να στραφούν σε μια άλλη σειρά φόνων που διαπράττονται. «Αυτό που τα άλλα έθνη αποκαλούν χαριστική βολή εμείς οι Γερμανοί το αποκαλούμε γκνάντενσους: μια βολή στο κεφάλι, η οποία αποτελειώνει κάποιον που έχει τραυματιστεί βαριά. Μόνο που οι άνθρωποι στους οποίους δόθηκε αυτό το αμφίβολο έλεος στους δρόμους του Βερολίνου υπό το φως της ημέρας το έτος 1928, είχαν τραυματιστεί σοβαρά πάνω από μια δεκαετία πριν. Όλα τα νέα θύματα του δολοφόνου ήταν ανάπηροι πολέμου, μισοί άντρες σε αυτοσχέδια αναπηρικά καροτσάκια, οι οποίοι ζητιάνευαν εδώ και χρόνια λίγα κέρματα μπροστά στους σταθμούς του τρένου της πόλης. Τα θύματα ήταν άντρες που δεν μπορούσαν να τρέξουν και να ξεφύγουν».

     Ο Γκούντερ με το πείσμα, την ξεροκεφαλιά, το ένστικτο αλλά και μια βαθιά αίσθηση δικαίου που τον διακρίνουν, θα παραβεί-για μια ακόμη φορά τις εντολές-και θα ασχοληθεί παράλληλα και με τις δύο υποθέσεις, ώσπου κάποια στιγμή θα ανακαλύψει ότι συνδέονται μεταξύ τους.

     Ένα ακόμη απολαυστικό μυθιστόρημα από τον μεγάλο βρετανό συγγραφέα. Μια εκπληκτικής πιστότητας τοιχογραφία του Βερολίνου της εποχής της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης. Όταν οι δρόμοι είναι γεμάτοι την ημέρα με ανάπηρους πολέμου που προσπαθούν να επιβιώσουν ζητιανεύοντας και το βράδυ με νεαρές γυναίκες, που επειδή οι μισθοί που παίρνουν δεν φτάνουν για να ζήσουν, εκδίδονται τις τελευταίες μέρες του μήνα, μέχρι να λάβουν την επόμενη μισθοδοσία από την «επίσημη» εργασία τους! Όταν τα καμπαρέ και τα κάθε λογής κέντρα διασκεδάσεως, προσφέρουν θεάματα ιδιαίτερα τολμηρά και προκλητικά στους έχοντες τα υψηλά βαλάντια και στους Άγγλους… σεξοτουρίστες που τα κατακλύζουν. Όταν οι κοινωνικές ανισότητες είναι πιο έντονες από κάθε άλλη φορά. Όταν οι παράλογες απαιτήσεις των νικητών του Α! παγκοσμίου πολέμου και η οικονομική δυσπραγία των εργαζόμενων, ανοίγουν διάπλατα το δρόμο στον ναζισμό, με τα γνωστά αποτελέσματα για την Ευρώπη και τον κόσμο. Κι έναν χαρακτήρα, τον Μπέρνι Γκούντερ, που με πείσμα παλεύει να διατηρήσει τις αρχές και την τιμιότητά του, μέσα σε ένα περιβάλλον παρακμής και διαφθοράς που διατρέχει όλους τους θεσμούς της «νεαρής» δημοκρατίας (η οποία δεν στηρίχτηκε από αυτούς που όφειλαν να το κάνουν) και φυσικά και την ίδια την αστυνομία.

     Σε ένα σημείο το βιβλίου, ο Γκούντερ αναρωτιέται για τη ζωή: «Το μόνο που υπήρχε τελικά ήταν το φως και το σκοτάδι και λίγη ζωή ανάμεσα κι εσύ την αξιοποιούσες όσο καλύτερα μπορούσες». Αυτή τη «λίγη ζωή» ο Φίλιπ Κερ την αξιοποίησε στο έπακρο όσο αφορά το λογοτεχνικό του έργο. Ο αδόκητος θάνατός του, άφησε ένα δυσαναπλήρωτο κενό, όχι μόνο για όσους τον διαβάζουμε φανατικά τόσα χρόνια τώρα, αλλά και για κάθε φίλο της λογοτεχνίας.