ΒΑΓΟΝΙ ΤΡΙΤΗΣ ΘΕΣΗΣ

ΠΑΣΧΑΛΗΣ ΠΡΑΝΤΖΙΟΣ
Εκδόσεις ΠΗΓΗ
Σελ. 415, Νοέμβριος 2022

      Την ιστορία τριών γυναικών ηθοποιών (μάνα-κόρη-εγγονή), αφηγείται στο βιβλίο του «Βαγόνι Τρίτης Θέσης», ο Π. Πράντζιος και μαζί την ιστορία της μοναδικής δυνατότητας διασκέδασης (εκτός φυσικά από τα πανηγύρια) που υπήρχε για πολλά χρόνια στην επαρχία: τα θεατρικά μπουλούκια!

     «Μια φορά κι έναν καιρό, εκεί στα τέλη του 19^ου αιώνα, γεννήθηκαν τα θεατρικά μπουλούκια. Ηθοποιοί που αγαπούσαν την τέχνη τους και δεν τους χωρούσαν στα θέατρα της Αθήνας, οργάνωναν ένα μπουλούκι και περιδιάβαιναν την Ελλάδα πηγαίνοντας από χωριό σε χωριό και σε μικρές επαρχιακές πόλεις κι ανέβαζαν τις παραστάσεις τους σε τσαντίρια-αντίσκηνα μεγάλης χωρητικότητας, με καθίσματα πάγκους-ή σε καφενεία και καπναποθήκες ή όπου αλλού κατάφερνε ο θιασάρχης να βρει χώρο, για να στήσουν τα σκηνικά τους. Αναγκαία τα μπουλούκια για την ελληνική επαρχία που έσφυζε από ζωή κι αναζητούσε τη δική της πολιτιστική έκφραση».

     Στη Ροδίτσα Φθιώτιδας, ζει μια 19χρονη πανέμορφη κοπέλα, το Λενάκι. «Κείνα τα χρόνια το Λενάκι κόλαζε ακόμη και τον παπά που τη μεταλάβαινε! Ξεροκατάπινε ο παπα-Σπύρος την ώρα που η νεαρή κοπέλα μισάνοιγε το στόμα της για να την κοινωνήσει. Τα χείλη της αγριοκέρασα και τα μάτια της ακόμη και μισόκλειστα έσταζαν πόθο για ζωή. Περπατούσε κι η γης έτρεμε, τα λουλούδια παραμέριζαν στο πέρασμά της και τα δέντρα την κοιτούσαν ερωτευμένα». Το καλοκαίρι του 1937, κάνει την επανάστασή της, ενάντια κυρίως στη μητέρα της, αλλά και την συντηρητική κοινωνία του μικρού χωριού. Αποφασίζει να ασχοληθεί με το τραγούδι-είχε εκτός από ομορφιά κι εξαιρετική φωνή-και πιάνει δουλειά στην ταβέρνα του Μέρμηγκα. «Γιατί το νεαρό κορίτσι ήξερε να διεκδικεί τα θέλω της και να επιβάλλει στην προσωπικότητά της που φάνταζε ασυνήθιστη και τολμηρή για τα δεδομένα της επαρχίας του 1937. Τι κι αν η εποχή της όριζε άλλα για τη θέση της γυναίκας; Το Λενάκι είχε τις δικές της απόψεις κι ο κόσμος του χωριού με τις αντιλήψεις του δεν χωρούσε σ’ αυτές».

     Ο τριαντάχρονος Ανδρέας Ρεζής, είχε αποφοιτήσει από τη σχολή του Εθνικού θεάτρου και ήταν εξαιρετικό ταλέντο. Όμως, μεσούσης της δικτατορίας του Μεταξά, επειδή ήταν γνωστός για την κομμουνιστική του ιδεολογία, αλλά και τον δύστροπο και οξύθυμο χαρακτήρα του, δεν έβρισκε δουλειά στην Αθήνα και συμμετείχε στο μπουλούκι του Αντώνη. Όταν το μπουλούκι έφτασε στη Φθιώτιδα, «για το πανηγύρι που είχε ένα μεγαλοχώρι κοντά στη Λαμία», ήρθε σε αντιπαράθεση και σύγκρουση με τον μπουλουκτσή, αποχώρησε από το μπουλούκι και κατέβηκε στη Λαμία. Στην ταβέρνα του Μέρμηγκα είδε και άκουσε το Λενάκι «…ξαφνικά όλοι σταμάτησαν να μιλάνε και σάστισαν απ’ την ομορφιά και τη φινέτσα της νεαρής κοπέλας που ανέβηκε στο παλκοσένικο και με φωνή ταξιδιάρα άρχισε να τους μαγεύει […] Πώς να πιστέψει ο Ανδρέας στα μάτια του; Και πώς να πιστέψουν τα αυτιά του τη φωνή που άκουγε; Την κοιτούσε και στα μάτια του γεννιόταν ο πόθος. Μα και το Λενάκι τον πρόσεξε τον μαγκίτη-τίποτα δεν της ξέφυγε-τον μπάνισε κι όπως της άρεσε κιόλας πολύ, έγινε το λίκνισμά της πιο ερωτικό…». Ο έρωτας υπήρξε αμοιβαίος και κεραυνοβόλος! Ο Ανδρέας πρότεινε στο Λενάκι να τον ακολουθήσει στην Αθήνα κι αυτή δέχεται.

     Έτσι ξεκινά η ιστορία τριών γυναικών που είναι: το Λενάκι που ακολουθεί πιστά τον μεγάλο έρωτα της ζωής της στις περιπλανήσεις του στην Ελλάδα, η κόρη της Κάλλι, που έγινε μεγάλη ηθοποιός του θεάτρου και η εγγονή της Ελένη, που με τις οικογενειακές καταβολές και το… θεατρικό DNA που κυκλοφορεί στις φλέβες της, γίνεται κι αυτή πολύ καλή ηθοποιός. Το μυθιστόρημα σε δεύτερο επίπεδο, αφηγείται την ιστορία των μπουλουκιών, και χρησιμοποιεί σαν φόντο την ελληνική ιστορία από τον Μεσοπόλεμο μέχρι σήμερα. Είναι ένα μυθιστόρημα καλογραμμένο, με εξαιρετική χρήση της γλώσσας, ευφάνταστη πλοκή, χιούμορ και καλοδουλεμένους χαρακτήρες, είναι επιπλέον κι ένας θησαυρός γνώσης για τα σχήματα εκείνα «που άφησαν ιστορία στην ελληνική πολιτιστική ζωή και μοιάζουν ξεχασμένα στις μέρες μας».

     Το πολύ ενδιαφέρον και αξιόλογο βιβλίο, περιλαμβάνει βιβλιογραφία για το θέατρο και κυρίως για τα θεατρικά μπουλούκια.