ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ

ROBERT WITTMAN/DAVID KINNEY

Μετάφραση: ΓΙΑΝΝΑ ΣΚΑΡΒΕΛΗ

Εκδόσεις ΠΕΔΙΟ

Σελ. 572,  2016

     Την ιστορία της αναζήτησης του ημερολόγιου του Άλφρεντ Ρόζενμπεργκ, περιγράφουν στο βιβλίο τους οι αμερικανοί συγγραφείς R. Wittman και D. Kinney.

     Ο Α. Ρόζενμπεργκ, υπήρξε σημαίνον στέλεχος του ναζιστικού κόμματος κι έχαιρε της πλήρους εμπιστοσύνης και στήριξης του Χίτλερ, ο οποίος τον θεωρούσε τον κορυφαίο θεωρητικό και διαμορφωτή της ιδεολογίας των ναζί. Το ότι δεν είναι πολύ γνωστός στο ευρύ κοινό, οφείλεται στο ότι δεν ήταν άνθρωπος της «δράσης», όπως τον κατηγορούσαν και οι εσωκομματικοί του αντίπαλοι. Όμως υπήρξε από τους βασικούς κατηγορούμενους στη δίκη της Νυρεμβέργης, κι ένας από αυτούς που καταδικάστηκαν σε θάνατο κι εκτελέστηκαν τη νύχτα της 15^ης προς τη 16^η Οκτωβρίου του 1946. Ο Ρόζενμπεργκ κατηγορήθηκε ότι «Αν μη τι άλλο, έθεσε τα θεμέλια για το Ολοκαύτωμα. Άρχισε να δημοσιεύει τις δηλητηριώδεις ιδέες του για τους Εβραίους το 1919 και ως εκδότης της εφημερίδας του κόμματος και συγγραφέας άρθρων, φυλλαδίων και βιβλίων, διέδωσε το μήνυμα του μίσους που εξέπεμπε το κόμμα».

     Ο Ρόζενμπεργκ τηρούσε ημερολόγιο στο οποίο κατέγραφε με λεπτομέρειες τα όσα διαμείβονταν στις συναντήσεις του με τον Χίτλερ και άλλα στελέχη του ναζιστικού κόμματος καθώς και σκέψεις του για την Γερμανία και την Ευρώπη μετά το τέλος του νικηφόρου-όπως πίστευε-πολέμου.

     Στις αρχές του Απριλίου του 1945, αμερικανικές δυνάμεις στην Βαυαρία, ανακάλυψαν ότι στα υπόγεια ενός παλατιού που είχε οικειοποιηθεί ένα στέλεχος των ναζί «πίσω από έναν σφραγισμένο ψευδοτοίχο από μπετόν, βρισκόταν κρυμμένο ένα χρυσορυχείο απόρρητων ναζιστικών εγγράφων. Τα αρχεία γέμιζαν μια τεράστια κρύπτη. Και όσα δεν χωρούσαν μέσα ήταν στοιβαγμένα σε όλο το δωμάτιο». Τα έγγραφα, ήταν το προσωπικό αρχείο του Ρόζενμπεργκ. Ανάμεσά τους και το ημερολόγιό του. «Ήταν ένα χειρόγραφο πεντακοσίων σελίδων… Ξεκινούσε το 1934, έπειτα από ένα χρόνο εξουσίας του Χίτλερ και τελείωνε μια δεκαετία αργότερα, λίγους μήνες πριν τη λήξη του πολέμου. Από τα σημαντικότερα υψηλόβαθμα στελέχη του Γ! Ράιχ, τέτοια ημερολόγια άφησαν μόνο ο Ρόζενμπεργκ, ο υπουργός Προπαγάνδας Γιόζεφ Γκέμπελς και ο ανελέητος γενικός κυβερνήτης της κατεχόμενης Πολωνίας Χανς Φρανκ. Οι υπόλοιποι, πήραν τα μυστικά τους στον τάφο τους. Το ημερολόγιο του Ρόζενμπεργκ υποσχόταν να ρίξει φως στους μηχανισμούς του Γ! Ράιχ, από την οπτική γωνία ενός ανθρώπου που δρούσε στα ανώτατα επίπεδα του ναζιστικού κόμματος για σχεδόν ένα τέταρτο του αιώνα».

     Μετά το τέλος των δικών της Νυρεμβέργης, όλα τα ναζιστικά έγγραφα που βρήκαν οι αμερικανοί μεταφέρθηκαν στις ΗΠΑ, όπου φωτογραφήθηκαν κι έγιναν μικροφίλμ. Στη συνέχεια επιστράφηκαν στη Γερμανία. Όμως οι ιστορικοί που ήθελαν να μελετήσουν τα έγγραφα αυτά, δεν έβρισκαν πουθενά το ημερολόγιο, που είχε μυστηριωδώς εξαφανιστεί. Έμεινε κρυμμένο για σχεδόν εβδομήντα χρόνια, για να φτάσει μετά από μια δεκαετή κινηματογραφική αναζήτηση στα χέρια ενός πρώην πράκτορα του FBI για να παραδοθεί στη συνέχεια στο Μουσείο Ολοκαυτώματος και στην ιστορική έρευνα.

     Μέσα από την αφήγηση της ιστορίας της εξαφάνισης και της εύρεσης του ημερολογίου, παρακολουθούμε μεγάλης σημασίας ιστορικά γεγονότα: τη διάβρωση και τη δηλητηρίαση με κηρύγματα μίσους της γερμανικής κοινωνίας που οδήγησαν τους ναζί στην εξουσία το 1933, τις διεργασίες και τις μεθόδους ενίσχυσης του εθνικοσοσιαλιστικού κόμματος καθώς και της εδραίωσης του Χίτλερ στην ηγεσία του, τις συναντήσεις του Χίτλερ με τους στενούς του συνεργάτες για τις οποίες μέχρι την εύρεση του ημερολογίου δεν υπήρχαν πολλές πληροφορίες, τις εσωκομματικές εντάσεις και τα «μαχαιρώματα» στα ανώτατα κλιμάκια, την εισβολή στην ΕΣΣΔ, την επιχείρηση λεηλασίας έργων τέχνης και βιβλίων από κάθε ευρωπαϊκή χώρα, το πώς σχεδιάστηκε το Ολοκαύτωμα.

     Το εξαιρετικό αυτό βιβλίο, αν και είναι ιστορικό, είναι τόσο καλογραμμένο που διαβάζεται σαν μυθιστόρημα. Περιλαμβάνει αρκετές-κάποιες είναι σπάνιες-φωτογραφίες, πλήθος σημειώσεων και δύο παραρτήματα. Το πρώτο είναι ένα χρονολόγιο του Γ! Ράιχ και το δεύτερο είναι ένας πίνακας με τα ονόματα των πρωταγωνιστών της ιστορίας που περιγράφει. Συνιστάται σε κάθε φιλίστωρα-και όχι μόνο-αναγνώστη.