ΜΟΝΑΧΟ

ROBER HARRIS

Μετάφραση: ΧΡΥΣΑ ΜΠΑΝΙΑ

Εκδόσεις: ΨΥΧΟΓΙΟΣ

Σελ. 380, Οκτώβριος 2018

     Ένα ιστορικό, κατασκοπευτικό μυθιστόρημα είναι το νέο βιβλίο του Ρ. Χάρις με τίτλο «Μόναχο» που σας παρουσιάζω σήμερα.

     Τον Σεπτέμβριο του 1938, τα σύννεφα του πολέμου πυκνώνουν πάνω από την Ευρώπη. Οι Ναζί του Χίτλερ, μετά την προσάρτηση της Αυστρίας, έχουν θέσει στο στόχαστρο τη Σουδητία, μια περιοχή της Τσεχοσλοβακίας στην οποία υπάρχει μια γερμανική μειονότητα και είναι αποφασισμένοι να την εντάξουν στη Γερμανία με κάθε μέσον. Για να αποτρέψουν έναν πόλεμο για τον οποίο δεν είναι προετοιμασμένες, η Αγγλία πρωτίστως και η Γαλλία, θα προσπαθήσουν- και τελικά θα καταφέρουν- να συγκληθεί μια τετραμερής διάσκεψη (Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία, Γερμανία-η κατ’ εξοχήν ενδιαφερόμενη χώρα, η Τσεχοσλοβακία θα μείνει εκτός) στο Μόναχο για να διευθετηθεί το πρόβλημα.

     Στην αποστολή που θα συνοδεύσει τον άγγλο πρωθυπουργό Ν. Τσάμπερλεν, συμπεριλαμβάνεται και ο Χιου Λέγκατ, μέλος της Διπλωματικής Υπηρεσίας της Αυτού Μεγαλειότητας, ο οποίος προστέθηκε την ύστατη στιγμή. Αυτή η προσθήκη, έχει σχέση με ένα έγγραφο που έφτασε στα χέρια του-κάποιος άγνωστος το άφησε στο σπίτι του-και το οποίο παρέδωσε στην υπηρεσία του για να ελεγχθεί η γνησιότητα και το περιεχόμενό του.

     Οι μυστικές υπηρεσίες της Αγγλίας, πιστεύουν ότι ο αποστολέας του εγγράφου είναι ο Πάουλ φον Χάρτμαν, στέλεχος του υπουργείου Εξωτερικών της Γερμανίας, που υπήρξε επιστήθιος φίλος του Λέγκατ όταν σπούδαζαν μαζί στην Οξφόρδη, αλλά είχαν να συναντηθούν από το 1932, όταν ο Λέγκατ τον επισκέφθηκε στο Μόναχο για διακοπές, αλλά διαφώνησαν και ψυχράνθηκαν. Ο Χάρτμαν έγινε μέλος του ναζιστικού κόμματος-πράγμα απαραίτητο για κάθε δημόσιο λειτουργό-αλλά «Φαίνεται ότι ο παλιός σου φίλος, συνεργάζεται τώρα με την αντιπολίτευση στον Χίτλερ. Η θέση του μέσα στο Υπουργείο Εξωτερικών του έχει δώσει πρόσβαση σε απόρρητο υλικό το οποίο είναι διατεθειμένος να μοιραστεί μαζί μας-ή πιο συγκεκριμένα να μοιραστεί μαζί σου».

     Για να διατηρήσουν και να επεκτείνουν αυτή την χρήσιμη «επαφή», οι μυστικές υπηρεσίες αναθέτουν στον Λέγκατ να συναντήσει όσο πιο διακριτικά γίνεται τον παλιό του φίλο. Όμως και ο Χάρτμαν επιθυμεί διακαώς αυτή τη συνάντηση, αφού έχει στα χέρια του ένα ακόμη απόρρητο έγγραφο, που αποκαλύπτει τις πραγματικές προθέσεις του Χίτλερ για το μέλλον της Γερμανίας και της Ευρώπης, το οποίο θέλει να παραδώσει μέσω του φίλου του, στον Άγγλο πρωθυπουργό. «Το έγγραφο που έχετε στα χέρια σας αποτελεί αδιάσειστη απόδειξη πως όταν ο Χίτλερ ισχυρίζεται ότι «δεν έχει περαιτέρω εδαφικές αξιώσεις στην Ευρώπη» ψεύδεται. Κάθε άλλο: σχεδιάζει επεκτατικό πόλεμο για να κερδίσει ζωτικό χώρο για τον γερμανικό λαό». Όσοι στο εσωτερικό της Γερμανίας αντιτίθενται στους Ναζί, θεωρούν ότι μια ενδεχόμενη υπογραφή ειρήνης, θα ισχυροποιήσει τον Χίτλερ. Αντίθετα, αν η διάσκεψη αποτύχει, πιστεύουν ότι θα καταφέρουν να στρέψουν τον στρατό εναντίον του και να τον ανατρέψουν.

     Οι δύο φίλοι προσπαθούν να συναντηθούν χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τους χαφιέδες των Ες-Ες που καραδοκούν, για να εκπληρώσουν την αποστολή τους, αλλά και να αναλογιστούν το κοινό τους παρελθόν και να επουλώσουν πληγές και τραύματα. 

     Ο Ρ. Χάρις, έχει την μοναδική ικανότητα, σε κάθε του βιβλίο  να μεταπλάθει την Ιστορία σε λογοτεχνία υψηλού επιπέδου. Έτσι και σε αυτό το μυθιστόρημά του, μετατρέπει όσα διαμείφθηκαν στην διάσκεψη του Μονάχου τον Σεπτέμβριο του 1938, όταν εν πολλοίς καθορίστηκε το μέλλον και η πορεία της Ευρώπης, σε ένα συναρπαστικό ανάγνωσμα.