ΡΟΖΑ ΠΑΡΚΣ

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΠΟΥ ΝΙΚΗΣΕ ΤΟΝ ΡΑΤΣΙΣΜΟ
ΝΕΟΦΥΤΟΣ ΝΕΟΦΥΤΙΔΗΣ
Εκδόσεις ΠΗΓΗ
Σελ. 123, Ιούλιος 2021

      Την 1^η Δεκεμβρίου του1955, στο Μοντγκόμερι, την πρωτεύουσα της Αλαμπάμα, η 42χρονη Ρόζα Παρκς, που εργαζόταν σε εργαστήριο κατασκευής ρουχισμού, έκανε μια πράξη ανυπακοής, που έμελλε να αλλάξει την κατάσταση των μαύρων στην Αμερική. Επιστρέφοντας από τη βάρδια της, αρνήθηκε να παραχωρήσει τη θέση της σε έναν λευκό, όπως όριζαν οι νόμοι διαχωρισμού που ίσχυαν τότε σ’ αυτήν την Πολιτεία του αμερικανικού-βαθιά ρατσιστικού-Νότου. Οι αστυνομικοί που κλήθηκαν να επέμβουν, δεν θέλησαν να οξύνουν τα πνεύματα. Γι’ αυτό και την ρώτησαν μήπως δεν κατάλαβε τι της ζητήθηκε να κάνει, επειδή ήταν κουρασμένη. Η Ρόζα απάντησε «Ναι, έχω κουραστεί, αλλά όχι σωματικά. Σωματικά νιώθω το ίδιο κουρασμένη όπως μια συνηθισμένη μέρα. Έχω κουραστεί να υποχωρώ σε τέτοιες παράλογες απαιτήσεις». Η Ρόζα συνελήφθη και οδηγήθηκε σε δίκη. «Η δίκη έγινε στις 5 Δεκεμβρίου του 1955 και διήρκησε μόλις τριάντα λεπτά. Το δικαστήριο την έκρινε ένοχη και της επιβλήθηκε πρόστιμο 14 δολάρια. Η Ρόζα αμφισβήτησε την απόφαση του δικαστηρίου και τους νόμους περί φυλετικού διαχωρισμού, κάνοντας έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ».

     Η υπόθεση αποτέλεσε την θρυαλλίδα της έκρηξης ενός ειρηνικού κινήματος ανυπακοής κι εναντίωσης στους νόμους του φυλετικού διαχωρισμού, υπό την ηγεσία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Σαν πρώτη αντίδραση, οι χιλιάδες μαύροι του Μοντγκόμερι, έκαναν μποϊκοτάζ στην εταιρεία μεταφορών. Κανένας μαύρος δεν ανέβηκε σε λεωφορείο, ακόμα κι όταν χρειαζόταν να περπατήσει πολλά χιλιόμετρα για να πάει στη δουλειά του. «Το μποϊκοτάζ διήρκησε 381 μέρες. 381 μέρες κοινού αγώνα. 381 μέρες που ο κόσμος ενώθηκε εξαιτίας της Ρόζας. Ποτέ άλλοτε μέχρι τότε στην πόλη Μοντγκόμερι δεν έγινε τέτοια μαζική αντίσταση ενάντια στις φυλετικές διακρίσεις. Το σύστημα μεταφορών της πόλης γονάτισε οικονομικά».

     Μέχρι που σχεδόν ένα χρόνο αργότερα ήρθε η δικαίωση: «Στις 13 Νοεμβρίου του 1956, το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε τους νόμους περί φυλετικού διαχωρισμού στο Μοντγκόμερι, αντισυνταγματικούς».

     Ο κύπριος εκπαιδευτικός και βραβευμένος συγγραφέας Ν. Νεοφυτίδης, εμπνεύστηκε από την ιστορία της Ρόζα κι έγραψε ένα μικρό σε όγκο, αλλά μεγάλο σε ιδέες και περιεχόμενο βιβλίο. Εκτός από την εξαιρετική λογοτεχνική μετάπλαση της ζωής της Ρόζα, παρακολουθούμε τον αγώνα ενός μαύρου, του Σιλβέστερ κι ενός λευκού, του Άντριου, για να αλλάξουν την κατάσταση της μαύρης φυλής στην Αμερική, αλλά και την πορεία του Τζιμ, του οδηγού λεωφορείου, που με την ψυχή του γεμάτη μίσος, δεν θα διστάσει να αφαιρέσει δύο ζωές. Θα υπακούσει στις εντολές της Κου Κουξ Κλαν, της εγκληματικής οργάνωσης των λευκών του Νότου, που προωθούσε την κοινωνική προκατάληψη, το μίσος εναντίον των μαύρων, τις ρατσιστικές ιδέες κι επιδίωκε την διατήρηση του φυλετικού διαχωρισμού, που εξυπηρετούσε και οικονομικά τα λευκά αφεντικά! Τα μέλη της, δεν δίσταζαν να χρησιμοποιήσουν ακραία βία: ξυλοδαρμούς, λυντσαρίσματα, δολοφονίες, πυρπολήσεις σπιτιών κλπ, για να τρομοκρατήσουν τους μαύρους, αλλά και τους λίγους φωτισμένους λευκούς που τους στέκονταν αρωγοί στον αγώνα τους.

     Ο συγγραφέας ακόμη θέτει τον προβληματισμό του για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα, όχι μόνο στην Αμερική, αλλά σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Ασφαλώς τα πράγματα έχουν αλλάξει από τη δεκαετία του ’50, αλλά απέχουν από το να είναι ιδανικά. Ο συνεχής «βομβαρδισμός» όλων μας εδώ και πολλά χρόνια με τις ρατσιστικές ιδέες, τις έχουν κάνει να αποκτήσουν γερές ρίζες στα μυαλά κάποιων. Όμως «στο χέρι μας είναι να εξαλείψουμε κάθε ίχνος ρατσισμού και προκατάληψης, έχοντας υπόψη και εφαρμόζοντας αυτό που λέει ο Ρόζα Παρκς στο βιβλίο “πως ένας άνθρωπος, μπορεί να αλλάξει τον κόσμο”