ΦΤΕΡΑ ΣΤΟ ΤΣΙΜΕΝΤΟ

ΕΥΣΤΑΘΙΑ ΜΑΤΖΑΡΙΔΟΥ
Εκδόσεις ΠΕΡΙΣΠΩΜΕΝΗ
Σελ. 199, Μάιος 2021

      Ένα δύσκολο, σκληρό, «στενάχωρο» αλλά και συνάμα συγκλονιστικό μυθιστόρημα που παρά τις όποιες «δυσκολίες» πρέπει να διαβαστεί απ’ όσους περισσότερους γίνεται, είναι το «Φτερά Στο Τσιμέντο» της Ε. Ματζαρίδου.

     Είναι η σπαρακτικός μονόλογος μιας 30χρονης κοπέλας με εκ γενετής αναπηρία, η οποία αισθάνεται ανεπιθύμητη, βιώνει την απόρριψη και νοιώθει ότι δεν την αγαπά κανένας, εκτός ίσως από την Στάνκα, την αλλοδαπή γυναίκα, την οποία επιφόρτισε η οικογένειά της να την φροντίζει και να την περιποιείται. «Σκέφτομαι πόσο τυχερή είμαι που βρίσκομαι στα χέρια της κι όχι στα χέρια της μάνας και του πατέρα μου, που από την ώρα που γεννήθηκα με έχουν καταντήσει μπαλάκι, ένα ανεπιθύμητο μπαλάκι, που ο καθένας πετάει στον άλλο με την ελπίδα να το κρατήσει και να το αφανίσει, αλλά τελικά δεν το αφανίζει ούτε ο ένας ούτε ο άλλος, δεν τολμάει να το αφανίσει». 

     Είναι παιδί μιας δυσλειτουργικής οικογένειας. Ενός συμβατικού γάμου, που έγινε καθαρά από υπολογισμό και συμφέρον. «Την παντρεύτηκε για να ξεχρεώσει και τον παντρεύτηκε για να αναπληρώσει την ομορφιά και το μπόι που δεν είχε, δεν υπήρχε αγάπη, ούτε καν συμπάθεια νομίζω, αυτός τη σιχαινόταν για την ασχήμια της κι αυτή για τον χαρακτήρα του, αλλά παντρεύτηκαν χωρίς να λογαριάζουν τι θα προκύψει από μια τέτοια συνδιαλλαγή».

     Όσο παρακολουθούσε το σχολείο, είχε μια επαφή με τον έξω κόσμο. Όμως μετά την ολοκλήρωση της σχολικής της ζωής, ο εγκλεισμός της είναι σχεδόν απόλυτος, αφού έτσι απαιτεί ο πατέρας της. «…δεν είναι ομιλία αυτό που κάνει, αλλά ανακοινώσεις και υπαγορεύσεις και διαταγές προς τη μάνα μου και τη Στάνκα που σχεδόν πάντα αφορούν εμένα, εγώ είμαι ο εμπνευστής όλων αυτών των απαγορεύσεών του και των διαταγών του που πρέπει να εκτελούν οι άλλοι, πόσο και που πρέπει να μετακινηθώ, ποιους και πότε μπορώ να δω, τι μπορώ να δω και να ακούσω, να φάω και να φορέσω και γενικά τι είναι καλό και το κακό για την κατάσταση ακινησίας και παραμόρφωσης που βρίσκομαι…».

     Ο χειμαρρώδης, αλλά εξαιρετικά συγκροτημένος μονόλογος της ηρωίδας του βιβλίου, είναι μια κραυγή που απευθύνει σε όλους, ζητώντας απεγνωσμένα αγάπη και κατανόηση. Η ανάγκη για αγάπη και γιατί όχι κι έρωτα θα γίνει επιτακτική και αδήριτη, όταν θα αρχίσει να εξερευνά τη σεξουαλικότητά της. «…πίσω από το παραμορφωμένο σώμα, κανείς δεν υποψιαζόταν ότι υπήρχε ένα γυναικείο σώμα και μια γυναικεία ψυχή, τίποτα δεν τους παρέπεμπε σε γυναίκα, το σώμα μου ήταν όλο μια μπάλα, μια παραμορφωμένη μπάλα, δεν ξεχώριζες μέση και στήθος, ούτε που υποψιαζόταν κανείς ότι υπήρχε αιδοίο και μήτρα και ωοθήκες…».

     Μέχρι που ο πατέρας, αυτός ο ουσιαστικά διαρκώς απών και αυταρχικός άνδρας αρρωσταίνει. Τότε διαταράσσονται οι ισορροπίες, οι βεβαιότητες καταρρέουν και μια άλλη πραγματικότητα αναφύεται.

     Η Ε. Ματζαρίδου, έγραψε ένα ξεχωριστό, ιδιαίτερο μυθιστόρημα. Έχοντας στη συγγραφική της φαρέτρα εκτός από την εξαιρετική γραφή και τον χειρισμό της γλώσσας και τις σπουδές της στην ψυχολογία, σκιαγραφεί με μοναδικό τρόπο τους τέσσερις χαρακτήρες του μυθιστορήματος και τις σχέσεις που τους διέπουν, δημιουργώντας ένα έργο, που θα ταρακουνήσει με τις αλήθειες του τον αναγνώστη, θα τον συνεπάρει, θα τον κάνει να αναθεωρήσει αρκετά πράγματα από όσα ξέρει ή νομίζει ότι ξέρει και θα τον «αναγκάσει» να το αναστοχάζεται ξανά και ξανά, για πολύ καιρό!