ΚΑΡΙΓΙΕ. Η ΠΑΛΛΑΚΙΔΑ ΤΟΥ ΣΟΥΛΕΪΜΑΝ

ΡΑΦΑΗΛΙΑ ΑΦΑΤΙΔΟΥ
Εκδόσεις ΠΗΓΗ
Σελ. 753, Απρίλιος 2022

      Στα παλάτια των Οθωμανών σουλτάνων μας μεταφέρει με το μυθιστόρημά της, η νεαρή συγγραφέας Ρ. Αφατιδου.

     Το 1540, απάγεται από μαροκινούς πειρατές στη διάρκεια ενός θαλασσινού ταξιδιού της, τη μέρα των γενεθλίων της, η 18χρονη ισπανίδα Αουρόρα. «…ήταν η δόνια Αουρόρα-Μαρία Πέρεζ υ Αλκάνταρα, κόρη του φημισμένου γιατρού δον Φεντερίκο Πέρεζ και της συζύγου του, δόνια Ισαβέλλα-Μαρία υ Αλκάνταρα, αδελφή του δον Ενρίκο-Λουίζ Πέρεζ υ Αλκάνταρα, γεννημένη και μεγαλωμένη στη Βαρκελώνη της Ισπανίας…». Η άτυχη νέα, λόγω ηλικίας κι επειδή ήταν όμορφη, αποφεύγει τη μεταχείριση που υφίσταντο οι λιγότερο προικισμένες ή μεγαλύτερης ηλικίας γυναίκες (βιασμοί από το πλήρωμα του πειρατικού και τελικά πώληση σε κάποιο πορνείο της Ανατολής). Οι πειρατές την πουλάνε στην Κωνσταντινούπολη, στον υπεύθυνο για τον «εμπλουτισμό» του σουλτανικού χαρεμιού. Μετά την απαραίτητο ιατρικό έλεγχο, εντάσσεται στο χαρέμι του Οθωμανού αυτοκράτορα Σουλεϊμάν Α!. Εκεί όμως τη βλέπει και την ερωτεύεται ο ηγεμόνας (διάδοχος), γιος του Σουλεϊμάν, Μουσταφά, αλλά κι αυτή νοιώθει το ίδιο, όταν της δόθηκε η ευκαιρία να του ρίξει μια πιο προσεκτική ματιά. «Καθόταν και κοιτούσε σαν υπνωτισμένη τον νεαρό άντρα απέναντί της, λες και δεν υπήρχε κανείς άλλος εκτός απ’ τους δύο τους στον κόσμο…». Έτσι ξεκινάει ένας απαγορευμένος έρωτας που πρέπει να μείνει κρυφός. Κάτι που είναι σχεδόν αδύνατο μέσα στο σκληρό, ανελέητο και αυστηρά ελεγχόμενο περιβάλλον του Τοπ Καπί, όπου όλοι κατασκοπεύουν όλους και αλληλοϋποβλέπονται. Όπου και «οι τοίχοι έχουν αυτιά», όπου ποτέ δεν μπορείς να είσαι βέβαιος ότι δεν υπάρχουν μάτια που σε παρακολουθούν και δύσκολα ξεχωρίζεις τους εχθρούς από τους φίλους. Αν ο σουλτάνος μάθει κάτι, τότε η μοίρα και των δύο είναι προδιαγεγραμμένη: ο αποκεφαλισμός!

      Η συγγραφέας στην αρχή, ακολουθεί τα ιστορικά γεγονότα. Από ένα σημείο και πέρα όμως, η Ιστορία παραμερίζεται για χάρη της μυθιστορηματικής πλοκής. Παρ’ όλα αυτά, τα ιστορικά πρόσωπα εξακολουθούν να πρωταγωνιστούν, με παραλλαγμένη την πορεία της ζωής τους.

     Εντυπωσιακή είναι η απόδοση της ατμόσφαιρας του παλατιού και της αυλής του σουλτάνου, όπου οι ίντριγκες, οι συνωμοσίες και οι δολοπλοκίες ήταν καθημερινό φαινόμενο και η συνήθης πρακτική. Εξίσου εντυπωσιακή είναι η απεικόνιση της καθημερινής ζωής, η γνώση για τις ενδυμασίες, την εθιμοτυπία, τους τίτλους της ελίτ που ζούσε μέσα και γύρω από το ανάκτορο, τα αντικείμενα καθημερινής χρήσης κλπ. Το «Καριγιέ» είναι ένα μυθιστόρημα στο οποίο είναι εμφανής η σχολαστική, λεπτομερής κι ενδελεχής έρευνα που έχει γίνει, ώστε να είναι αληθοφανές το περιβάλλον στο οποίο η συγγραφέας τοποθετεί την πλοκή του μύθου.

     Το βιβλίο συμπληρώνει ένα κεφάλαιο με τίτλο «Και τώρα λίγη ιστορία…», στο οποίο μέσα σε λίγες σελίδες δίνεται περιληπτικά το πραγματικό ιστορικό υπόβαθρο κι παρουσιάζονται τα πραγματικά ιστορικά γεγονότα, ένα ακόμη κεφάλαιο με λίγα λόγια για τον Πάργαλι Ιμπραήμ πασά, τον ελληνικής καταγωγής Μεγάλο Βεζίρη που έπαιξε σημαντικό ρόλο κατά τη διάρκεια της βασιλείας του Σουλεϊμάν Α! και είχε ήδη δολοφονηθεί (1536) στα χρόνια στα οποία εκτυλίσσεται το μυθιστόρημα και ξενόγλωσση βιβλιογραφία.