ΤΟ ΤΕΛΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΤΑ ΚΟΝΤΑ

DAN CARLIN
Μετάφραση: ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΔΡΕΠΑΝΙΩΤΗΣ
Εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ
Σελ. 342, Μάιος 2020

 

     Η πανδημία του covid-19, έδειξε με τον πιο εμφατικό τρόπο, ότι ο άνθρωπος δεν είναι όσο ασφαλής νομίζει πάνω στον πλανήτη. Η Γη και η ανθρωπότητα αντιμετώπισαν και αντιμετωπίζουν σοβαρούς κινδύνους. Μερικές από τις… περιπέτειες που πέρασε ο κόσμος μας, περιλαμβάνει το βιβλίο «Το Τέλος Είναι Πάντα Κοντά». Το οποίο παρά τον τρομακτικό τίτλο και υπότιτλο, («Μια εξερεύνηση των πιο καταστροφικών στιγμών στην ιστορία της ανθρωπότητας»), είναι… αισιόδοξο. Η εξιστόρηση αυτών των καταστροφών επικών διαστάσεων που συνέβησαν στη Γη, δείχνει ότι η ανθρωπότητα έχει την ικανότητα να ανταπεξέρχεται και να επανακάμπτει παρά τον μεγάλο αριθμό των θυμάτων.

      Οι καταστροφές συνέβησαν σε διαφορετικές περιοχές, στην πορεία των αιώνων κι επηρέασαν την εξέλιξη της παγκόσμιας Ιστορίας! Γεγονότα που όσο κι αν άλλαξαν οι συνθήκες πολιτικές, οικονομικές, τεχνολογικές, κοινωνικές, επιστημονικές-αν και όχι στον ίδιο βαθμό σε κάθε γωνιά του πλανήτη-δεν αποκλείεται να επαναληφθούν. Τώρα όμως, είμαστε σε θέση να αντιμετωπίσουμε πιο εύκολα τις συνέπειες. «Ωστόσο παρά τη φαινομενική σταθερότητα των καιρών μας, δεν υπάρχει καμία εγγύηση ότι η σημερινή μας κατάσταση δεν θα αλλάξει δραματικά. Τα παραδείγματα σε αυτό το βιβλίο περιγράφουν κάποιες φορές κατά τις οποίες συνέβη κάτι ανάλογο».

     Κάποια από τα γεγονότα αυτά, είχαν τέτοια βιαιότητα, που σταμάτησαν την εξέλιξη του πολιτισμού κι οδήγησαν σε οπισθοδρόμηση. Όπως: Η κατάρρευση των πολιτισμών που άκμαζαν στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου προς το τέλος της εποχής του Χαλκού. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, οφείλεται στην σύμπτωση την ίδια περίοδο γεγονότων που αν συνέβαιναν μεμονωμένα μπορεί να ήταν αντιμετωπίσιμα (οι «λαοί της θάλασσας», λιμός, κλιματική αλλαγή-ξηρασία, ηφαίστεια, τσουνάμι, σεισμοί κι εσωτερικές ταραχές που οδήγησαν σε εμφύλιους πολέμους). Σχετικό με το θέμα είναι το εξαιρετικό βιβλίο «1177 π. Χ. Όταν Κατέρρευσε Ο Πολιτισμός» https://bibliodiktis.blogspot.com/2019/12/1177.html ). Η κρίση κι επακόλουθη διάλυση της ασσυριακής αυτοκρατορίας στη βόρεια Μεσοποταμία, που οφείλεται στην υπερέκταση σε σύντομο χρονικό διάστημα σε τέτοιο βαθμό, που δεν μπορούσε να ελέγξει με τις στρατιωτικές δυνάμεις που είχε όλη την έκταση που κατέλαβε: «Η ύβρις είναι τελικά, ένα μάλλον κλασικό ανθρώπινο χαρακτηριστικό». Ο διαμελισμός λόγω της εισβολής «βαρβαρικών» (γερμανικών) φυλών, της δυτικής Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Οι πανδημίες που ξεσπούσαν κατά καιρούς (όπως το 430 π. Χ. ο λοιμός στην Αθήνα, το 396 π. Χ.  στον στρατό της Καρχηδόνας, το 1 μ. Χ. στη Ρώμη, κλπ) με αποκορύφωμα την πανδημία της πανώλης τη δεκαετία του 1340, που ονομάστηκε Μαύρος Θάνατος και εξολόθρευσε περισσότερο από τον μισό πληθυσμό της Ευρώπης, που υπολογίζεται ότι ήταν τότε 150 εκατομμύρια άνθρωποι. «Αν και υπάρχουν εκτιμήσεις που ανεβάζουν τον αριθμό στα 75 εκατομμύρια νεκρούς, ενδέχεται στον τελικό απολογισμό να μην έχουν καταμετρηθεί αμέτρητα απομακρυσμένα αγροκτήματα και οικισμοί, ακόμη και ολόκληρες πόλεις».

     Από όλες αυτές τις ανείπωτες καταστροφές με τα εκατομμύρια θύματα, η ανθρωπότητα, δείχνοντας εκπληκτική ικανότητα προσαρμογής, ανέκαμψε. Όλα λοιπόν θα πάνε καλά στο μέλλον; Η απάντηση είναι όχι! Υπάρχουν δύο μεγάλα σύγχρονα προβλήματα που μπορούν να αποβούν μοιραία: η καταστροφή του περιβάλλοντος και τα πυρηνικά όπλα (πρόσφατα κυκλοφόρησε το «Παγκόσμια Πυρηνική Απειλή» https://bibliodiktis.blogspot.com/2019/12/blog-post_17.html που αναφέρεται στο θέμα). «Αν κάνουμε ότι κάναμε πάντα, τότε να είμαστε βέβαιοι ότι τα αποτελέσματα θα είναι καταστροφικά. Αν εμπλακούμε σε άλλον έναν ολοκληρωτικό πόλεμο μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων, θα προκαλέσουμε καταστροφές σε κλίμακα που αναλογικά δεν θα συγκρίνεται με τίποτα στην ιστορία. Αν δεν μπορέσουμε να αλλάξουμε αρκετά ώστε να αντιμετωπίσουμε τη σύγχρονη παγκόσμια εκδοχή των ζημιών που προκαλούν συνήθως οι άνθρωποι στο άμεσο περιβάλλον τους, θα προκαλέσουμε επιπτώσεις που θα επηρεάσουν σχεδόν κάθε πτυχή της ζωής».

     Όπως προκύπτει από το εξαιρετικό αυτό βιβλίο, το μέλλον του κόσμου  είναι στα χέρια μας. Αν λειτουργούμε με σύνεση, νηφαλιότητα και προσοχή, αν κάνουμε σωστές επιλογές, κοινωνικές και πολιτικές, μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι το τέλος δεν είναι κοντά. Οι κατά καιρούς εξάρσεις πανδημιών, όπως αυτή του covid-19, μπορεί να είναι φονικές, αλλά με την εξέλιξη της ιατρικής επιστήμης και της έρευνας, είναι αντιμετωπίσιμες. «Αυτή η μάχη του ανθρώπου εναντίον των μικροβίων δεν έχει τελειώσει. Όπως μας θυμίζει συχνά η φύση, υπάρχει πάντα κάτι καινούριο από τον κόσμο των μικροβίων που θα αντικαταστήσει ότι δεν λειτουργεί πια». Σύντομα θα βρεθεί το εμβόλιο ή το φάρμακο ή και τα δύο, οπότε αν ενεργούμε σύμφωνα με τις οδηγίες των ειδικών επιστημόνων θα ξεπεραστούν οι δυσκολίες, αν και για όσους χάσουν κάποιο δικό τους άνθρωπο, ο πόνος θα είναι μεγάλος.

     Όπως γράφω και πιο πάνω το βιβλίο είναι εξαιρετικό. Αποτελεί αληθινό θησαυρό γνώσεων για τα θέματα με τα οποία καταπιάνεται. Ο συγγραφέας, αναλύει τα θέματα σφαιρικά, με μοναδική νηφαλιότητα, με γνώση  κι εξετάζοντας όλες τις πτυχές κι εκδοχές.

     Το βιβλίο συμπληρώνει εκτενής βιβλιογραφία, για όσους θέλουν να εντρυφήσουν πιο βαθιά, η οποία-πράγμα σπάνιο κι άξιο να αναφερθεί, περιλαμβάνει τους τίτλους όσων βιβλίων κυκλοφόρησαν στην ελληνική γλώσσα.