Φλλσστ, φλλσστ, φλλλσσστ

 ΑΡΗΣ ΜΑΡΑΓΚΟΠΟΥΛΟΣ

Εκδόσεις ΤΟΠΟΣ

Σελ. 371, Μάιος 2020

 

     Πριν από λίγους μήνες κυκλοφόρησε το εξαιρετικό μυθιστόρημα του Α. Μαραγκόπουλου με τον παράξενο τίτλο «φλλσστ» (που είναι η προσπάθεια να αποδοθεί με γράμματα ο καταπραϋντικός φλοίσβος της ήρεμης θάλασσας).

     Αφηγείται την ιστορία μιας παρέας τριών ηλικιωμένων φίλων που έχουν όλοι το ίδιο όνομα Θωμάς, οι οποίοι συναντιούνται μερικές φορές την εβδομάδα σε παραλία της Βάρκιζας και κολυμπάνε χειμώνα και καλοκαίρι. Για να ξεχωρίζουν μεταξύ τους, έχουν επινοήσει προσωνύμια. Ο πρώην εργολάβος οικοδομών είναι ο «παλατάκης», ο Μανιάτης ιδιοκτήτης καντινών με «βρώμικα» είναι ο «ντέρτης» και ο πρώην ναυπηγοεπισκευαστής, συνδικαλιστής κι επαγγελματικό στέλεχος του ΚΚΕ, ο «Βόλγκας». Εκτός από την κολύμβηση επιδίδονται και στην κατανάλωση ρακής με τους ανάλογους μεζέδες, χρησιμοποιώντας για τραπέζι το κουφάρι μιας βάρκας που ξέμεινε στην ακτή και ανταλλάσοντας μεταξύ τους αστεία, ανέκδοτα, πειράγματα και ιστορίες από τη ζωή τους. «Τρεις, τέσσερις φορές την εβδομάδα, οι άνθρωποι αυτοί δοκίμαζαν το σώμα τους στο νερό κι ύστερα μαζεύονταν γύρω απ’ τη βάρκα-τάβλα πίνοντας και σχολιάζοντας τη ζωή σαν να βρίσκονταν σε οποιοδήποτε ταβερνείο». Έχοντας οικονομική άνεση με όσα συσσώρευσαν-με νόμιμους ή και λιγότερο νόμιμους τρόπους-στη διάρκεια του εργασιακού τους βίου, δεν τους απασχολούν και δεν τους αγγίζουν τα όσα συμβαίνουν στη χώρα από το 2010 και μετά, με το ξέσπασμα της κρίσης. Μόνο ένα άλλο μέλος της παρέας που προστέθηκε αργότερα, ο (επίσης συνταξιούχος) δάσκαλος Φώντας (Ξενοφών), τους τα αναφέρει όποτε του δίνεται η ευκαιρία. Γι’ αυτό και οι υπόλοιποι δεν τον καλοβλέπουν, αφού τους χαλάει την ηρεμία!

     Την μονοτονία και την καθημερινότητά τους, έρχεται να ταράξει και να ανατρέψει τον Δεκέμβριο του 2012, ένα μικρό ιστιοφόρο, το EZNL, που για να αποφύγει μια ξαφνική κακοκαιρία, καταφεύγει στον μικρό απάνεμο κόλπο όπου κάνει το μπάνιο της, η παρέα των ηλικιωμένων. Επιβάτες ένας λοστρόμος που έχει εγκαταλείψει τα ποντοπόρα πλοία, ο Νώντας και η μεξικάνα γυναίκα του Ινέθ, που πολέμησε σαν νοσοκόμα με τους Ζαπατίστας, εξ ου και το όνομα του ιστιοφόρου ENZL (Ejercito Zapatista de Liberation Nacional)!

     Οι τρεις Θωμάδες και ο Φώντας, συνδέονται φιλικά με το ζευγάρι κυρίως χάρη στον εξωστρεφή χαρακτήρα της Ινέθ. Μια γνωριμία που θα επηρεάσει την πορεία της ζωής τους όσο τίποτα μέχρι σήμερα. Που θα τους «αναγκάσει» όταν χρειαστεί, να αναθεωρήσουν συμπεριφορές, νοοτροπίες και ιδεολογίες , να κάνουν τρομακτικές υπερβάσεις, να αποκαλύψουν μυστικά, να συμμετέχουν σε ενέργειες και να κάνουν πράξεις που μέχρι τότε δεν είχε καν  περάσει από το μυαλό τους ότι θα μπορούσαν να κάνουν. Τόσο σε ηθικό, όσο και σε σωματικό επίπεδο. «Για να αντιληφθεί ο αναγνώστης την έκταση των ψυχικών συγκρούσεων που συνεπαγόταν στην ψυχοσύνθεσή τους αυτή η απόφαση θα πρέπει να σκεφτεί ότι όλοι τους ανήγαν την καταγωγή τους στον «ιστορικό πυρήνα» δύο τριών νεοελληνικών γενεών που, υπό τον εκβιασμό ενός μετεμφυλιακού, βαθιά εθνικιστικού κράτους και μιας ανεξέλεγκτης σκοταδιστικής εκκλησίας, εκπαιδεύτηκαν και εκπαίδευσαν τα παιδιά τους όχι απλώς στην τυφλή υπακοή στους θεσμούς, αλλά κυρίως στην υπέρτατη αρετή του τυφλού επί πτωμάτων συμφέροντος (κόποις κτώνται) και της άτεγκτης αδιαφορίας για τους πάντες και τα πάντα. Εδώ κάνουμε λόγο για έναν φονταμενταλιστικό κανόνα ζωής που επιβλήθηκε, αναπτύχθηκε και κληροδοτήθηκε από γενιά σε γενιά μετά τον πόλεμο […] Όμως μόνο για μια φορά, αυτή εδώ τη φορά, ας μην κάνουμε κι εμείς τις κωλοτούμπες που συνηθίζει όλος ο κόσμος. Όλοι πολεμήσαμε σ’ αυτή τη γαμοζωή να κρατήσουμε όρθιο το κεφάλι μας. Ο καθένας με τον τρόπο του. Δεν τα πουλήσαμε όλα. Και τούτη τη φορά δεν θα το μετανιώσουμε. Το λέω για να τ’ ακούσω κι εγώ: ας κάνουμε αυτό, που κανείς δεν περιμένει από τέσσερις κωλόγερους σ’ αυτή την ξοφλημένη χώρα!».

     Το «Φλλσστ», είναι ένα εξαιρετικό, ιδιαίτερο μυθιστόρημα, που κινείται σε πολλά επίπεδα, με ξεχωριστό τρόπο γραφής, που θα συναρπάσει τον αναγνώστη, θα συνεχίσει να το φέρνει στο μυαλό του για καιρό μετά την ανάγνωσή του και είναι απόκτημα για κάθε βιβλιοθήκη.