Η ΜΕΘΟΔΟΣ ΚΑΤΑΛΑΝΟΤΤΙ

ANDREA CAMILLERI
Μετάφραση: ΦΩΤΕΙΝΗ ΖΕΡΒΟΥ
Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗΣ
Σελ. 338, Ιούνιος 2020

 

     Μια ακόμη υπόθεση που πρέπει να διαλευκάνει ο επιθεωρητής Σάλβο Μονταλμπάνο και η ομάδα του, περιλαμβάνει το βιβλίο του Α. Καμιλλέρι με τίτλο «Η Μέθοδος Καταλανόττι», που κυκλοφόρησε πριν από λίγους μήνες.

     Όταν η οικιακή βοηθός πήγε εκείνο το πρωινό να τακτοποιήσει το διαμέρισμα του 55χρονου Καρμέλο Καταλανόττι, τον βρήκε νεκρό στο κρεβάτι του και κάλεσε αμέσως την αστυνομία. «Ο νεκρός φορούσε όλα του τα ρούχα, σακάκι, γραβάτα, καλογυαλισμένα παπούτσια κι ένα μαντηλάκι στην τσέπη. Αν δεν προεξείχε η λαβή ενός χαρτοκόπτη στο μέρος της καρδιάς, θα ήταν απλώς ένας κύριος που είχε γυρίσει από κάποιον γάμο ή βάπτιση και ξάπλωσε στο κρεβάτι». Η μικρή ποσότητα αίματος που είχε βγει από την πληγή και το καθαρό από αίμα κρεβάτι, προβλημάτισαν τον επιθεωρητή. Αρχικά υπέθεσε ότι η δολοφονία έγινε κάπου αλλού και η σορός μεταφέρθηκε στη συνέχεια στο διαμέρισμά του.

     Ξεκινά τις έρευνες, προσπαθώντας να βρει κάποια στοιχεία για τον δολοφονημένο, ο οποίος δεν είχε απασχολήσει ποτέ τις αρχές. Απευθύνεται στον θυρωρό της πολυκατοικίας, ο οποίος του δίνει ενδιαφέρουσες πληροφορίες. «Ο κύριος Καταλανόττι ούτε υπάλληλος ήταν κάπου ούτε είχε μόνιμη δουλειά. Όμως τα χρήματα δεν του έλειπαν. Οι τσέπες του ήταν γεμάτες». Ζούσε μόνος και δεν είχε οικογένεια. Ακολουθούσε μια συγκεκριμένη ρουτίνα. Έβγαινε κάθε μέρα πρωί και απόγευμα και τις ελάχιστες μέρες που έμενε μέσα, δεχόταν κάποιους ανθρώπους, άντρες και γυναίκες διαφόρων ηλικιών.  

     Ενδιαφέροντα στοιχεία δίνουν και οι έρευνες στο διαμέρισμα του. Ο επιθεωρητής βρίσκει σε ένα συρτάρι έγγραφα που αποδεικνύουν ότι ο δολοφονημένος είχε σημαντική ακίνητη περιουσία, που εξηγούσε και την οικονομική του άνεση. Βρίσκει επίσης λογιστικά βιβλία, οι εγγραφές των οποίων, δείχνουν ότι ήταν τοκογλύφος, που όμως δεν δάνειζε με υπερβολικό τόκο! Ακόμη, σε ένα ντουλάπι, βρίσκει αρκετές δεκάδες φακέλους, οι οποίοι περιείχαν από μία φωτογραφία ενός ανθρώπου και δυο-τρία φύλλα χαρτί ο καθένας. Αυτά που διαβάζει στα χαρτιά, αντί να ξεκαθαρίσουν, περιπλέκουν περισσότερο την έρευνα.

     Μια ακτίνα φωτός, αρχίζει να φαίνεται, όταν το Τμήμα επισκέπτεται ο μηχανικός Ροζάριο Λο Σάβιο. Λέει στον επιθεωρητή ότι υπήρξε φίλος του θύματος. Ήταν και οι δύο μέλη της διοίκησης της ερασιτεχνικής θεατρικής ομάδας Τρινακριάρτε. Του είπε ακόμη ότι ο φίλος του «Πέρα από το ότι ήταν ο σημαντικότερος χορηγός της Τρινακριάρτε, ήταν επίσης εξαιρετικός ηθοποιός και πολύ σοβαρός σκηνοθέτης, καλά προετοιμασμένος και με ιδιαίτερη άποψη για το θέατρο […] ήθελε κάθε ηθοποιός για να ερμηνεύσει τον ρόλο του να ωθείται από κάτι βαθιά προσωπικό. Τι να πω, ένα τραύμα, μια δυσκολία της ζωής, μια αποτυχημένη ερωτική σχέση, μια βαθιά προσωπική εμπειρία, που κατά κάποιο τρόπο θα εξυπηρετούσε τις ανάγκες του κειμένου». Χρησιμοποιούσε μια μέθοδο αντίστοιχη αυτής του Στανισλάφσκι, η οποία επηρέασε και διαμόρφωσε το σύγχρονο θέατρο παγκοσμίως. Δηλαδή «έκανε ανασκαφή στη συνείδηση, αναζητώντας κάτι αληθινό στην ψυχή εκείνων που πίστευε ότι ίσως ήταν ικανοί να ερμηνεύσουν κάποιο ρόλο στο έργο του».

     Ο Μονταλμπάνο αντιλαμβάνεται ότι ο δολοφονημένος υπήρξε μια έντονη και πολύπλοκη προσωπικότητα. Κι ενώ αρχικά είχε σκεφτεί να ερευνήσει διεξοδικά τους ανθρώπους με τους οποίους ο Καταλανόττι είχε οικονομικές συναλλαγές, καταλαβαίνει ότι υπό έρευνα πρέπει να τεθούν και οι ερασιτέχνες ηθοποιοί, αφού οι μέθοδοι και οι μεγάλες απαιτήσεις του ως σκηνοθέτη, μπορεί να δημιούργησαν αντιπάθειες και αντιπαλότητες.

     Ακόμα, ο Μονταλμπάνο, έχει να αντιμετωπίσει τις αμφιβολίες του για τις προσωπικές κι ερωτικές του σχέσεις, αφού ένα νέο πρόσωπο μπαίνει δυναμικά στη ζωή του και απειλεί να σαρώσει συνήθειες και βεβαιότητες ετών.

     Ο Καμιλλέρι, και σε αυτό του το αστυνομικό μυθιστόρημα, όμως και σε όλα τα προηγούμενα, δεν αρκείται στο να αποτυπώσει την πλοκή μιας πολύ ενδιαφέρουσας αστυνομικής ιστορίας. Τιμώντας τον ρόλο του ως προσωπικότητα των γραμμάτων, δεν διστάζει να κάνει κριτική στην πολιτική και την κοινωνία οι οποίες διαμορφώνουν συνθήκες που οδηγεί τους νέους στην απελπισία λόγω της ανεργίας. Ακόμη στηλιτεύει όσους ασκούν αλλά και όσους υποκριτικά κάνουν πως δεν βλέπουν και με τον τρόπο αυτό ανέχονται την ενδοοικογενειακή βία, που ειδικά στο νότο της Ιταλίας που μαστίζεται από την ανέχεια έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις. Ένα ακόμη εξαιρετικό βιβλίο από τον «μαέστρο» της αστυνομικής λογοτεχνίας που έφυγε από τη ζωή το 2019.

     Πολλές ευχές, για μια καλή και δημιουργική χρονιά με πολλά, καλά βιβλία!