ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΡΙΚΟΥΝΑΚΗΣ

      Ο Κωνσταντίνος Τρικουνάκης γεννήθηκε και μεγάλωσε στα Χανιά. Είναι συγγραφέας και εραστής του απλού. Η συγγραφική του προσπάθεια είχε αιτία την ασίγαστη ανάγκη να πει πράγματα και αφορμή την πρόκληση του να δείξει ότι στην πορεία της ιστορίας δεν έγιναν όλα όπως τα πιστεύουμε. Ούτε καν ότι τα πράγματα γύρω μας λειτουργούν όπως πιστεύουμε. Αρθρογραφεί για μη μυθιστορηματικά βιβλία στο έγκυρο λογοτεχνικό site literature.gr. Ζει και εργάζεται στα Χανιά. Το πρώτο του βιβλίο, με τον τίτλο Μίστικο, διακρίθηκε για τις ιστορικές αναφορές στο 15ο διεθνές συνέδριο για την αραβοκρατία στην Ορθόδοξο Ακαδημία Κρήτης το Μάρτιο το 2019. Αποσπάσματά του διδάχτηκαν στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Κρήτης το 2018. Έργα του: «Μίστικο» (2017, Κλειδάριθμος), «Αλέξανδρος Και Εσπερία» (2020, Bell).

     Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για το βιβλίο σας «Αλέξανδρος Και Εσπερία»;

    Έχω την πεποίθηση πως στα παραλειπόμενα της Ιστορίας, κρύβονται πληθώρα βιωμάτων που μπορούν να γίνουν καλά μυθιστορήματα. Σκαλίζοντας τους ιστορικούς της εποχής, έπεσα πάνω στο γεγονός της σύλληψης ενός κυκλώματος σαρακηνών κατασκόπων στο Μπάρι της Ιταλίας την εποχή που πραγματεύομαι. Έτσι γεννήθηκε η Εσπερία, γεννήθηκε η ιστορία της μέσα στην Ιστορία καλύπτοντας δυο βασικά ζητούμενα.

 

     Θέλετε να μεταφέρετε κάποιο μήνυμα με το αυτό και ποιο είναι αυτό;

      Ξέρετε, πολλές φορές έχουμε μερικά πράγματα κατά νου, που προσπαθούμε συνειδητά να μεταφέρουμε κατά τον τρόπο που τα αντιλαμβανόμαστε. Ταυτόχρονα αρκετά εξωτερικεύονται ασυνείδητα, με μια ευστοχία που εκπλήσσει και τον γράφοντα σαν τα εντοπίσει. Επίσης πιθανό είναι τα ασυνείδητα να είναι άστοχα ή να βγάζουν κάτι λάθος. Είναι μια παγίδα για όσους εκτίθενται με γραπτό λόγο. Το κυρίως μήνυμα που θέλω να περάσω είναι πως μερικά πράγματα είναι διαχρονικά. Ο έρωτας, η επιδίωξη ισχύος, ο πλουτισμός, οι ηθικές αξίες υπήρχαν και θα υπάρχουν. Στο συγκεκριμένο έργο, η εξαπάτηση, ως μέσο να επιτευχθούν ανάλογοι σκοποί, κυριαρχεί.

     Σας αρέσει περισσότερο να γράφετε «ιστορικό μυθιστόρημα» και γιατί;

      Όχι, δεν μου αρέσει ιδιαίτερα. Μου αρέσει η πλοκή, η περιπέτεια, τα αισιόδοξα μηνύματα, η έγκυρη πληροφορία, η εσωτερικοί αγώνες των ανθρώπων. Εντελώς συγκυριακά η περίοδος της αραβοκρατίας προσφέρθηκε για όλα αυτά, συν το γεγονός πως είχε να δώσει εν πολλοίς άγνωστα και ενδιαφέροντα στοιχεία. Με την συγγραφή του πρώτου μου βιβλίου («Μίστικο» από τις εκδόσεις Κλεδάριθμος, 2017), ένοιωσα το χρέος να μιλήσω για όλη την περίοδο των εκατόν τριάντα ετών περίπου που διήρκησε. Το κατά την γνώμη μου αξιόλογο υλικό έπρεπε να αποκαλυφθεί επαρκώς, σα μια δουλειά που δεν μπορούσε να μείνει μισοτελειωμένη. Οι κυλιόμενες ιστορίες λοιπόν που θα επιφορτιστούν αυτήν την υποχρέωση, θα έχουν συνέχεια.

     Η λογοτεχνία μπορεί να είναι μια κοινωνική πράξη;   

     Πολύ ξεκάθαρα! Οτιδήποτε από το να μοιράζεσαι ένα ποτήρι κρασί, ως το να ανταλλάζεις σκέψεις και συναισθήματα, είναι κοινωνική δράση. Είναι πράξη, δράση, προσφορά, όλα σχεδόν ταυτόσημα μεταξύ τους. Οι άνθρωποι είμαστε κοινωνικά όντα και έχουμε διαπρέψει για αυτόν ακριβώς το λόγο. Θα ακούσετε κάποιους να μιλούν ως προς τα αίτια κυριαρχίας του ανθρώπου σαν είδος, για το νεοφλοιό του εγκεφάλου, για τον έναρθρο και νοήμονα λόγο, για τον αντιτακτό αντίχειρα και άλλα, μα δίχως την μεταξύ μας αλληλεπίδραση και συνεργασία, όλα αυτά θα ήταν άχρηστα. Θα πλατειάσω λίγο λέγοντας πως το πρώτο δείγμα πολιτισμού, που συνηγορεί με την άποψή μου, είναι ένα μηριαίο οστό ηλικίας εκατό χιλιάδων ετών, που αποκαταστάθηκε μετά από συντριπτικό κάταγμα. Αυτό δείχνει ότι κάποιος φρόντισε τον τραυματία να μην γίνει βορά των θηρίων, να μην πεθάνει από πείνα και κρύο. Η δυναμική της κοινωνικότητας σε όλη της την ομορφιά!

     Πότε καταλάβατε ότι θέλετε να γίνετε συγγραφέας;

     Νομίζω ότι σπάνια ισχύει το «τι θες να γίνεις όταν μεγαλώσεις». Κάποιοι διατείνονται πως συνηγορεί το σύμπαν, ότι έρχεται το πλήρωμα του χρόνου, ότι προσπαθεί κανείς αρκετά για ένα συνειδητό στόχο. Δεν θα τα ακυρώσω αυτά, μα θα δώσω περισσότερη βαρύτητα στην τυχαιότητα που θεωρώ ότι είναι ο κυρίαρχος ρυθμιστής της πορείας μας. Πώς επιλέγει κάποιος το επάγγελμά του; Το σύντροφό του, τον τόπο που θα ζήσει ή το προϊόν που θα αγοράσει; Στην περίπτωσή μου, είχα από μικρός μια έφεση αλλά δεν βρέθηκε ας πούμε η κατάλληλη στιγμή να το δουλέψω. Έγινε όψιμα έχοντας απαλλαγεί από οικογενειακές υποχρεώσεις. Διερευνώ την επίδραση που είχε μια μούσα χωρίς να έχω καταλήξει.

     Ποια ήταν τα συναισθήματα που νοιώσατε, όταν πήρατε τυπωμένο το πρώτο σας έργο;

     Εδώ έχουμε ένα παράδοξο. Στο πρώτο μου βιβλίο εξ αρχής δεν ήμουν ευχαριστημένος στη συνεργασία μου με τους ανθρώπους του εκδοτικού οίκου. Φαντάζομαι είναι φταίξιμο και των δύο πλευρών. Δυστυχώς αυτό συνεχίστηκε προς το χειρότερο. Όμως όταν κράτησα το αντίτυπο, μάλλον ένοιωσα πως  είχα παραδώσει την τύχη του σε λάθος ανθρώπους. Πράγμα που εξακολουθώ να πιστεύω.

   Αντιθέτως στο δεύτερο ένοιωσα επιτέλους περήφανος, ενθουσιασμένος κι αν θέλετε δικαιωμένος αφού το κείμενο έγινε αποδεκτό παρά την γνώμη της κυρίας που είχα σα μάνατζερ ότι ήθελε δουλειά ακόμα. Κι όχι μόνο, αλλά τρίτος γνωστός οίκος το ήθελε μάλιστα χωρίς επιμέλεια. Αυτός ακριβώς ήταν και ο λόγος που δεν συνεργαστήκαμε.

   Επομένως χρωστώ ένα ευχαριστώ στους ανθρώπους της Bell, που ήταν συνεργάσιμοι, ανοιχτόμυαλοι, φιλικοί και πάνω απ’ όλα αποτελεσματικοί. Ιδιαίτερη μνεία αξίζει η κυρία Κατερίνα Ασήμου η επιμελήτρια του έργου για την ενδελεχή δουλειά της.

      Τι συμβαίνει στους ήρωες των βιβλίων σας, όταν τελειώνει η συγγραφή;

     Μου αρέσει το «έζησαν αυτοί καλά και ‘μείς καλύτερα». Προτιμώ ένα αίσιο τέλος κάπως απότομο. Αφήνω τον αναγνώστη να αναρωτιέται αν υπάρχει συνέχεια και για τούτο έχω γίνει αποδέχτης διαμαρτυριών. Αυτό που σίγουρα όμως συμβαίνει, είναι ότι βγαίνουν όχι αλώβητοι αλλά πιο ώριμοι, συνετοί και δυνατοί. Μια διαδικασία που θα ήταν ευχή να συνέβαινε σε όλους μας.

     Έχετε βιώσει συναισθήματα παρόμοια με αυτά των ηρώων σας;

     Κάποια ναι και κάποια όχι. Παρότι έχουμε μάθει να τα αναγνωρίζουμε στους εαυτούς μας και στους άλλους, ο καθένας τα βιώνει με ένα μοναδικό υποκειμενικό τρόπο. Μάλιστα το ίδιο ερέθισμα (αίτιο) μπορεί να προκαλέσει διαφορετικά συναισθήματα σε διαφορετικούς ανθρώπους. Ακόμη παραπέρα, στην αλληλουχία ερέθισμα-συναίσθημα-συγκίνηση (δράση), πάλι δυο ίδια συναισθήματα μπορούν να προκαλέσουν διαφορετικές αντιδράσεις. Επιτρέψτε μου ένα παράδειγμα για να γίνει κατανοητό. Δυο άτομα βλέπουν ένα τρίτο να κουτουλά μια πινακίδα. Ο ένας εκπλήσσεται αλλά βάζει τα γέλια, ο άλλος τρομάζει μα τρέχει να δει αν μπορεί να κάνει κάτι.

 

     Σας μοιάζει κάποιος από τους ήρωες σας;

     Έχω περάσει στοιχεία που θα μου άρεσε να έχω, ίσως και κάποια να υπάρχουν σε μένα χωρίς να μου είναι διακριτά. Οι ήρωες κυρίως είναι δομημένοι για να εξυπηρετήσουν τη ιστορία, χωρίς να καταφεύγω στην υπερβολή. Όμως μόνο τώρα, με αφορμή την ερώτηση, διαπιστώνω πως έχω αρκετά κοινά στοιχεία με τον Αλέξανδρο.

     Ποιος είναι ο πρώτος αναγνώστης των κειμένων σας;

     Ως, τώρα ήταν η μούσα που ανέφερα πιο πάνω. Δεν πιστεύω όμως ότι είναι το κατάλληλο πρόσωπο για να σχολιάσει το κείμενο, κάτι που φαντάζομαι οι συγγραφείς επιδιώκουν διακαώς.

     Ποιος είναι ο ιδανικός αναγνώστης για σας;

     Εκείνος που θα ενστερνιστεί έστω κι ένα μικρό μέρος από ότι νέο μαθαίνει. Που θα το χρησιμοποιήσει για να γίνει καλύτερος άνθρωπος. Αυτό δεν προϋποθέτει τη συμφωνία του με τα γραφόμενα.

     Γράφοντας, έχετε ανακαλύψει πράγματα για τον εαυτό σας;

     Η γραφή είναι κατά το ήμισυ εσωτερική αναζήτηση και εξωτερίκευση των συμπερασμάτων. Ναι λοιπόν, γράφοντας ανακαλύπτεις πράγματα για τον εαυτό σου, τους άλλους μα και την ίδια την φύση των πραγμάτων.

     Υπήρξε κάτι στη διάρκεια της συγγραφής που σας ανέτρεψε κάποια πεποίθηση;

     Δεν μπορώ να το πω. Όμως κατά τη διάρκεια της απαραίτητης έρευνας συνέβη συχνά, καθότι αυτή σε φέρνει πιο κοντά στην αλήθεια.

     Σας αρέσει να συνομιλείτε με τους αναγνώστες σας;

     Ναι. Η συγγραφή και η ανάγνωση είναι μονοσήμαντη αντιστοιχία. Η συζήτηση όμως είναι αμφίδρομη, είναι όμορφη όσο και ωφέλιμη και για τα δύο μέρη. Ακόμη περισσότερο - κάτι που μου αρέσει ιδιαίτερα- δίνει την ευκαιρία να αναπτυχτούν θέματα που  στο κείμενο δεν είχαν την τύχη.

 

     Σε συζητήσεις με αναγνώστες, έτυχε να σας «υποδείξουν» πτυχές του έργου σας, που εσείς δεν είχατε φανταστεί ότι υπάρχουν;

     Θα μου άρεσε, μα δεν έχει γίνει. Το αντίθετο είναι συχνό φαινόμενο και προβληματίζομαι αν πρέπει να πρέπει να περικόψω ουσία από το λόγο μου.

     Υπάρχει κάποιος συγγραφέας που θεωρείτε ότι σας επηρέασε;

     Προφανώς εννοείτε στον τρόπο γραφής. Μπορώ να αναφέρω τον Wilbur Smith για την ανάλαφρη περιπέτεια εποχής στην οποία τον θεωρώ μάγο. Ο Richard Dawkins, ο γνωστός βιολόγος διαμόρφωσε σημαντικά τον τρόπο σκέψης μου και παράθεσης γεγονότων, ιδεών και επιχειρημάτων  ώστε να είναι καθαρά, επαρκή και ισχυρά. Έχω εγκαταλείψει συχνά αναγνωστικές προσπάθειες γιατί διακρίνω ανακρίβειες ή αερολογίες. Το ίδιο ελάττωμα επεκτείνεται και στους περιγραφόμενους χαρακτήρες κάνοντάς τους εντελώς αφύσικους..

     Είναι εύκολη ή δύσκολη διαδικασία η συγγραφή και τι είναι το γράψιμο για σας;

     Η συγγραφή πότε τρέχει και πότε κολλά. Όλοι γνωρίζουν ότι συνεπικουρούν δύο παράγοντες: η έμφυτη ικανότητα και οι τεχνικές – είτε αυτοσχέδιες είτε που διδάχτηκαν. Όμως ένα σκάφος που κινείται με πανιά ξεχωρίζει από ένα που κινείται με κουπιά. Οπότε το ιδεατό είναι να υπάρχει ένα ομαλό ταίριασμα αυτών των δύο στοιχείων.

     Αν και είναι πολύ νωρίς ακόμη, το βιβλίο κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες, ετοιμάζετε κάτι άλλο; Έχετε «υλικό» έτοιμο στο συρτάρι σας;

     Μα ναι! Θα ακολουθήσει σύντομα ελπίζω μια ακόμα ιστορία στην ίδια εποχή με ισχυρές αναφορές στην πολύ ενδιαφέρουσα εξέλιξη των επιστημών τότε. Για να δελεαστεί το γυναικείο κοινό – το λέω χαριτολογώντας- χρειάζεται παράλληλα μια επίσης δυνατή ερωτική ιστορία. Τέλος να αποκαλύψω ότι για να ολοκληρωθεί το αφήγημα θα χρειαστεί και τέταρτο βιβλίο. Επίσης θα χρειαστεί για να συμπληρωθεί ο γρίφος που κρύβεται στις εικόνες των εξώφυλλων –μην αρχίσετε να ψάχνετε από τώρα!

Σας ευχαριστώ πολύ!