Η ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΕΛΙΔΑ

ΓΚΑΖΜΕΝΤ ΚΑΠΛΑΝΙ

Εκδόσεις ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ

Σελ. 179, Δεκέμβριος 2019

     Επτά χρόνια μετά την πρώτη του έκδοση, επανακυκλοφορεί βελτιωμένο και εμπλουτισμένο το μυθιστόρημα του Γ. Καπλάνι με τίτλο «Η Τελευταία Σελίδα».

     Την άνοιξη του 1943, έχει γίνει αντιληπτό από όλους ότι η μοίρα των εβραίων της Θεσσαλονίκης, είναι προδιαγεγραμμένη. Ο Λέων, ένας νεαρός άντρας, αποφασίζει εκποιώντας όλη του την περιουσία, να σώσει από τον επικείμενο χαμό τον εαυτό του, την σύζυγό του και τον τετράχρονο γιό του, δραπετεύοντας στην γειτονική Αλβανία που τελεί επίσης υπό γερμανική κατοχή, αλλά ελπίζει ότι θα μπορέσει να «κρυφτεί», αφού δεν υπάρχουν διώξεις, καθώς δεν υπάρχει εβραϊκή κοινότητα. Για να το πετύχει χρησιμοποιεί τις «υπηρεσίες» -με το αζημίωτο φυσικά-παραχαρακτών για τα διαβατήρια και λαθρέμπορων που γνωρίζουν τα πιο ασφαλή περάσματα. «Ήταν ο πιο ωραίος μήνας του χρόνου, Μάιος του 1943, όταν ξεκίνησαν για την Αλβανία, έχοντας αλλάξει και οι τρεις τους ρούχα, ονόματα και ταυτότητα. Ο πατέρας Λέων έγινε Ασλάν, η μητέρα Ρίτα έγινε Μουσινέ, και ο μικρός κρυπτοεβραίος άλλαξε το όνομά του από Αλμπέρ σε Ισά. “ Όπου σταθούμε και βρεθούμε, να ξέρετε ότι είμαστε όλοι μουσουλμάνοι Αλβανοί”, τους είπε ο λαθρέμπορος. Ήταν ένας ψηλός τύπος με μουστάκι, που μιλούσε βαριά ελληνικά. Αν και καλοντυμένος έμοιαζε πιο πολύ με κατσικοκλέφτη». Μετά την μυστική τους εγκατάσταση στη γειτονική χώρα, ο Λέων-Ασλάν, πολέμησε μαζί με τους κομμουνιστές αντάρτες του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου και μετά τον πόλεμο αποφάσισε να μείνει με την οικογένειά του στην «μικρή αλβανική πόλη, την Καβάγια». Αργότερα βέβαια και να ήθελε να φύγει δεν θα μπορούσε, αφού το καθεστώς του Εμβέρ Χότζα, σφράγισε τα σύνορα κι έβαλε την Αλβανία σε μια ιδιότυπη απομόνωση, που κράτησε μέχρι την πτώση του κομμουνισμού το 1992.

     Ο Μέλσι, είναι ένας από τους χιλιάδες Αλβανούς που πέρασαν τα σύνορα αναζητώντας ένα καλύτερο μέλλον στην Ελλάδα. Το τηλεφώνημα που έλαβε εκείνο το απόγευμα του φθινοπώρου του 2011, τον πληροφόρησε ότι ο πατέρας του ο Αλί, πέθανε από έμφραγμα στη μακρινή Σαγκάη όπου βρισκόταν, για κάποιον μυστηριώδη κι ανεξήγητο λόγο! Ο Μέλσι επιστρέφει βιαστικά στα Τίρανα, για να κάνει τις απαραίτητες ενέργειες και διατυπώσεις για τον επαναπατρισμό της σορού κι εγκαθίσταται στο πατρικό του σπίτι.

     Ο Αλί, εργαζόταν ως βιβλιοθηκονόμος και είχε μια μεγάλη κι ενημερωμένη βιβλιοθήκη. Μάλιστα στη διάρκεια του εργασιακού του βίου, είχε τη δυνατότητα να έρχεται σε επαφή με τη «δυτική» λογοτεχνία, αφού εργαζόταν στο τμήμα απαγορευμένων βιβλίων της Βιβλιοθήκης των Τιράνων. Ψάχνοντας τα βιβλία και το αρχείο του πατέρα του, ο Μέσλι, ανακάλυψε ένα καφέ τετράδιο. «Το μάτι του ακούμπησε στο καφέ τετράδιο που είχε ανασύρει το προηγούμενο βράδυ από το προτελευταίο συρτάρι της μαύρης συρταριέρας, μαζί με ένα μάτσο χαρτιά και χάρτινους φακέλους. Ανήκαν στον πατέρα του και ήταν όλα τυλιγμένα με πλαστικές σακούλες του σούπερ μάρκετ. Σε αυτό το τετράδιο βρισκόταν η μεγαλύτερη έκπληξη για τον Μέλσι: ένα βιβλίο που σχεδίαζε να γράψει ο πατέρας του. Ήξερε ότι ο πατέρας του ήταν φανατικός αναγνώστης κι ότι μετέφραζε βιβλία, αλλά δεν τον είχε φανταστεί ποτέ ως συγγραφέα. Στη δεύτερη σελίδα του τετραδίου ήταν γραμμένος ο τίτλος της ιστορίας: Η Αλλόκοτη Ιστορία Ενός Κρυπτοεβραίου-Προσχέδιο για βιβλία».

     Η ανακάλυψη αυτή, θα οδηγήσει τον Μέσλι σε μια καταβύθιση στην οικογενειακή ιστορία, αλλά και θα τον οδηγήσει στη λύση του μυστηρίου που αφορά το ταξίδι του πατέρα του στη Σαγκάη.

     Ένα «μεγάλο» (παρά το μικρό μέγεθός του), πυκνό, συναρπαστικό, εξαιρετικό μυθιστόρημα, που θα ικανοποιήσει και τον πιο απαιτητικό αναγνώστη και το οποίο θα τον «απασχολεί» για πολύ καιρό μετά την ανάγνωσή του.

Σημ. Διαβάστε εδώ μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη του συγγραφέα:  https://bibliodiktis.blogspot.com/2019/06/gazmed-kapllani.html