ΚΑΡΟΛΙΝΑ ΜΕΡΜΗΓΚΑ

     Η Καρολίνα Μέρμηγκα γεννήθηκε το 1957 στην Αθήνα. Τελείωσε τη Νομική Σχολή Αθηνών το 1979 και είναι δικηγόρος από το 1980. Έχει ασχοληθεί με τη μετάφραση, κι έχει συνεργαστεί με διάφορα γυναικεία περιοδικά.  Έργα της: «Ερωτευμένες» (2005, Εστία), «Σήμερα Δεν Θα Πεθάνω» (2010, Μελάνι), «Συγγενής» (2013, Μελάνι), «Ό Έλληνας Γιατρός» (2017, Μελάνι), «Κάτι Κρυφό Μυστήριο» (2019, Μελάνι) (https://bibliodiktis.blogspot.com/2020/05/blog-post_31.html)

Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για το βιβλίο σας «Κάτι Κρυφό Μυστήριο»;

     Ο «αληθινός» Καποδίστριας, που ήταν και παραμένει μυστήριο και επομένως ούτως ή άλλως ελκυστικός για μυθιστόρημα. Και η (ακλόνητη δική μου) πεποίθηση ότι υπήρξε άνθρωπος μοναδικής σημασίας για την Ελλάδα, επομένως η λέξη «ήρωας» είχε για μένα διπλή σημασία –μυθιστορηματική και ιστορική.

Θέλετε να μεταφέρετε κάποιο μήνυμα με αυτό και ποιο είναι αυτό;

     Όχι, δεν επιθυμώ να μεταφέρω μηνύματα με τα βιβλία μου. Αν συμμεριστεί ο αναγνώστης το δικό μου θαυμασμό για τον «αληθινό» Καποδίστρια θα είναι κάτι καλό, δεδομένου ότι ο θαυμασμός γενικά δεν περισσεύει. Υπάρχει ένα χρέος ανεκπλήρωτο, αισθάνομαι, απέναντι στο ιστορικό πρόσωπο –χρέος εκτίμησης πάνω σε ρεαλιστική ιστορική βάση. Αλλά το μόνο που εύχομαι για κάθε αναγνώστη είναι να ευχαριστηθεί τη μυθιστορηματική αφήγηση. 

Θεωρείτε ότι ο Ιωάννης Καποδίστριας τιμάται με την πραγματική του αξία ή λόγοι άλλοι υποβάθμισαν και κρατούν υποβαθμισμένη την προσφορά του στην Ελλάδα;

     Η «πραγματική αξία» κάθε ιστορικού προσώπου (θετική ή αρνητική ή και τα δυο) εκτιμάται βάσει γνώσης. Θεωρώ ότι δεν διδασκόμαστε καλά την Ιστορία. «Καλά» σημαίνει χωρίς ενδιάμεσα φίλτρα άλλων θεωριών και σκοπιμοτήτων, σοβαρά, ψύχραιμα και με κριτική σκέψη -που και αυτή προϋποθέτει γνώση.

Η Ιστορία δεν γράφεται με «αν», αλλά θεωρείτε ότι μπορεί η κατάσταση της χώρας να ήταν διαφορετική αν μπορούσε ο Καποδίστριας να αφεθεί να συνεχίσει απερίσπαστος το έργο του;

     Οι ενδείξεις από ό,τι πρόλαβε να κάνει τείνουν προς κάτι τέτοιο.

Ο πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδας, δεν είχε «σκοτεινές» πλευρές είτε στο χαρακτήρα του, είτε στον τρόπο που διοίκησε τη χώρα; Γιατί κάτι τέτοιο δεν φαίνεται στο έργο σας.

     Έχετε απόλυτο δίκιο και αυτό είναι το «ελάττωμα» του βιβλίου μου. Και έγινε εν γνώσει μου. Γιατί ξέρετε, κατά κάποιον τρόπο ο Καποδίστριας δεν είναι πραγματικά ο πρωταγωνιστής του βιβλίου: περνάει από παντού σαν μια σκιά, δεν τον «γνωρίζουμε». Παρακολουθούμε τις πράξεις του και συνομιλούμε με τα λόγια του, αλλά μέχρι εκεί. Προσπάθησα να κινηθώ στον τόπο και το χρόνο του, να πατήσω στο αποτύπωμά του και να μαντέψω τη μοναξιά του. Είδα τη ζωή του σαν μια προσφορά γιατί πιστεύω ότι ουσιαστικά αυτό ήταν, όμως οι σκοτεινές του πλευρές, που σίγουρα υπήρχαν, παραμένουν σκοτεινές.

Απαιτήθηκε έρευνα για τη συγγραφή του βιβλίου και πόσο καιρό σας πήρε αυτή; 

     Ναι, φυσικά. 2-3 χρόνια.

Η λογοτεχνία μπορεί να είναι μια κοινωνική πράξη;

     Νομίζω ότι όλα είναι κοινωνική πράξη αφού γράφονται μέσα σε μια κοινωνία και απευθύνονται σε μια κοινωνία.

Πότε καταλάβατε ότι θέλετε να γίνετε συγγραφέας;

     Δεν θέλησα. Από πολύ μικρή ήξερα ότι μπορούσα να γράφω και έγραφα (ίσως όχι σπουδαία, αλλά έγραφα) όμως πολύ αργά βρήκα το θάρρος και το θράσος να δημοσιεύσω.

Ποια ήταν τα συναισθήματα που νιώσατε, όταν πήρατε τυπωμένο το πρώτο σας έργο;

     Πήγαινα στο Γυμνάσιο νομίζω, και ήταν σε κάποιο σχολικό περιοδικό. Δεν πολυθυμάμαι, αλλά μάλλον ευχήθηκα να με θαυμάσουν τα αγόρια. Πράγμα που δεν έγινε.

Έχετε βιώσει συναισθήματα παρόμοια με αυτά των ηρώων σας;

     Φυσικά. Κομμάτια της ψυχικής σαρκός μας είναι οι ήρωές μας.

Ποιος είναι ο πρώτος αναγνώστης των κειμένων σας;

     Γενικά δεν μ’ αρέσει να τα δείχνω, τα βασανίζω μόνη μου και μετά τα πετάω στο πέλαγος. Αλλά έχω ανάγκη να εμπιστευθώ, και εμπιστεύομαι, τη γνώμη της εκδότριάς μου.

Ποιος είναι ο ιδανικός αναγνώστης για σας;

     Έχω γνωρίσει πολλούς αληθινούς αναγνώστες (σε Λέσχες Ανάγνωσης, με μέηλ και μηνύματα προσωπικά που μου στέλνουν) και με γεμίζουν θάρρος και δύναμη και τους είμαι ευγνώμων. Καταλαβαίνω πια αμέσως ποιος έχει διαβάσει κανονικά το βιβλίο, από την αρχή μέχρι το τέλος, και ποιος πρόχειρα ή διαγώνια. Και μόνον αυτό ζητάω -αυτό νομίζω ζητάμε όλοι όσοι γράφουμε: την αληθινή, προσηλωμένη ανάγνωση. Από κει και πέρα ιδανικός είναι ο αναγνώστης που έχει διαβάσει πολλά βιβλία, που έχει μια εσωτερική επιστρωμάτωση αναγνωσμάτων, κι ακόμα πιο ιδανικός όποιος έχει διαβάσει κι εμποτιστεί με όσα έχω διαβάσει και με έχουν εμποτίσει κι εμένα –μιλάμε πια για μια κοινή γλώσσα. Αλλά κι εγώ προσπαθώ να ανταποκριθώ με το να μην ταλαιπωρώ τους αναγνώστες μου: δεν πιστεύω ότι για να πιάσουν τα νοήματά μου πρέπει να βασανιστούν.

Γράφοντας, έχετε ανακαλύψει πράγματα για τον εαυτό σας;

     Κυρίως έμαθα να ακούω μια εσωτερική φωνή που δεν μπορώ (δεν θέλω;) να εξωτερικεύσω. Της επιτρέπω να απλώνεται με την άνεσή της στο γραπτό μου λόγο και συναντιόμαστε εκεί, και είναι ίσως και το πιο πραγματικό μου κομμάτι. Μάλλον όλοι έχουμε αυτή την εσωτερική φωνή, και τυχεροί όσοι επικοινωνούμε κάπως μαζί της. 

Υπήρξε κάτι στη διάρκεια της συγγραφής που σας ανέτρεψε κάποια πεποίθηση;

     Δεν γράφω με πεποιθήσεις, έτσι κι αλλιώς. Όμως η έκδοση των βιβλίων μου μού ανέτρεψε κάποιες ρομαντικές ιδέες που είχα για τον τρόπο που λειτουργεί το όλο σύστημα γράφω-δημοσιεύω -κρίνομαι.

Σας αρέσει να συνομιλείτε με τους αναγνώστες σας;

     Πάνω στη βάση που είπα παραπάνω, δηλαδή με εκείνους που έχουν διαβάσει πραγματικά το βιβλίο, ναι -κάτω από προϋποθέσεις: πρέπει να φοράω τη «στολή» μου του συγγραφέα. Είναι ένα είδος πανοπλίας για μένα, γιατί γενικά ντρέπομαι.

Σε συζητήσεις με αναγνώστες, έτυχε να σας «υποδείξουν» πτυχές του έργου σας, που εσείς δεν είχατε φανταστεί ότι υπάρχουν;

     Ναι και είναι θαυμάσιο. Είναι αυτό που λέω συχνά, ότι ποτέ δυο άνθρωποι δεν διαβάζουν το ίδιο βιβλίο -και είναι συναρπαστικό να βλέπεις πώς το διαβάζει ο καθένας. Και φυσικά το βιβλίο που διαβάζεται δεν ανήκει πια στον συγγραφέα του, ούτε υπάρχει ένας σωστός τρόπος να διαβαστεί. Όταν βέβαια βρεθεί κάποιος που πιάσει μέσα στις σελίδες μου αυτό που προσπάθησα να πω και το συν-αισθανθεί, είναι η μεγαλύτερη χαρά. Δημιουργείται τότε μια γέφυρα συγγραφέα-αναγνώστη, μια υπέροχη γέφυρα με κοινή θέα.

Υπάρχει κάποιος συγγραφέας που θεωρείτε ότι σας επηρέασε;

     Πάρα πολλοί. Όλοι που αγάπησα, και είναι πάρα πολλοί.

Είναι εύκολη ή δύσκολη διαδικασία η συγγραφή και τι είναι το γράψιμο για σας;

     Δεν γράφω εύκολα, με την έννοια ότι δεν κάθομαι εύκολα να γράψω. Το αναβάλω, σαν μια επίπονη διαδικασία. Η αίσθηση είναι δύσκολη, σαν να ανασκαλεύω τα εσωτερικά μου όργανα. Αλλά όταν το πάρω απόφαση, γενικά γράφω πολύ γρήγορα· και όταν «πάει καλά» υπάρχει τεράστια ικανοποίηση, για κάποια δευτερόλεπτα.

Αν και είναι πολύ νωρίς ακόμη, το βιβλίο κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες, ετοιμάζετε κάτι άλλο; Έχετε «υλικό» έτοιμο στο συρτάρι σας;

     Πάντα. Το μόνιμο ερώτημα είναι αν αξίζει να εκδοθεί. Δίνω πολύ μεγάλη σημασία στην τεράστια τιμή που μου κάνει όποιος αγοράζει ένα βιβλίο μου, θέλω να είμαι σίγουρη ότι τουλάχιστον σαν προσπάθεια αξίζει τη δική του πολύτιμη προσοχή.

Σας ευχαριστώ πολύ!