POYA MAT

ΡΟΥΑ ΜΑΤ

ΤΖΟΝ ΝΤΟΝΟΧΙΟΥ

Μετάφραση ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΚΕΦΑΛΟΝΙΤΗΣ

Εκδόσεις Ε.Ο. ΛΙΒΑΝΗΣ

Σελ. 447, 2015

     Την ιστορία ενός εβραίου κρατούμενου στο Άουσβιτς, ο οποίος επέζησε χάρη στην αγάπη του για το σκάκι, αφηγείται στο πρώτο του μυθιστόρημα ο βρετανός συγγραφέας Τ. Ντόνοχιου.

     Το Άουσβιτς, ήταν το μεγαλύτερο σε έκταση στρατόπεδο συγκέντρωσης που δημιούργησαν οι Γερμανοί. Ιδρύθηκε ως στρατόπεδο εργασίας για ποινικούς κρατούμενους. Γρήγορα άρχισε να επεκτείνεται και εξελίχθηκε σε στρατόπεδο εργασίας και θανάτου, όταν σε αυτό φυλακίστηκαν εκτός από τους ποινικούς, πολιτικοί κρατούμενοι, ομοφυλόφιλοι, τσιγγάνοι, μάρτυρες του Ιεχωβά και εβραίοι. Εδώ δοκιμάστηκε για πρώτη φορά η εξόντωση με το Zyklon-B (κυανιούχο άλας) σε ειδικά κατασκευασμένους θαλάμους αερίων.

     Το 1944 οι επιζώντες ήταν περίπου δέκα χιλιάδες και όλοι εργάζονταν υπό εφιαλτικές συνθήκες στο εργοστάσιο που χτίστηκε από τους ίδιους τους κρατούμενους για λογαριασμό του βιομηχανικού κολοσσού IG Farben, για την κατασκευή συνθετικού καουτσούκ. Ένας από αυτούς είναι ένας γάλλος εβραίος. «Κάποτε είχε όνομα, αλλά αυτό ίσχυε σε μια άλλη ζωή, μια ζωή που είχε νόημα πέρα από την καθημερινή πάλη μόνο και μόνο για την επιβίωση. Ονομαζόταν Εμίλ Κλεμάν και ήταν ωρολογοποιός. Τώρα είναι απλώς ο χέφτλινγκ (κρατούμενος) υπ’ αριθμόν 163291. Στα μάτια του Ράιχ, ο Εμίλ είναι ένοχος ενός εγκλήματος για το οποίο δεν υπάρχει συγχώρεση: είναι Εβραίος».

     Ένας από τους αξιωματικούς που υπηρετούν στο στρατόπεδο, είναι ο υπολοχαγός Πάουλ Μάισνερ. Ο Μάισνερ, που υπηρετούσε στο ανατολικό μέτωπο, τραυματίστηκε σοβαρά στο πόδι στη μάχη, κάτι που τον ανάγκασε να κυκλοφορεί με μπαστούνι. Είχε τιμηθεί με το παράσημο του Σιδηρού Σταυρού και μετά την ανάρρωση του, τοποθετήθηκε στο Άουσβιτς, με το καθήκον να επιβλέπει τα «στρατόπεδα-δορυφόρους». Μια μέρα φτάνει μια διαταγή που προτρέπει να ασχολούνται οι αξιωματικοί με δραστηριότητες που θα βελτίωναν το ηθικό τους. Ο διοικητής αναθέτει την εκτέλεση της διαταγής στον Μάισνερ. «πρέπει να κάνουμε κάτι για να αποδείξουμε ότι πήραμε στα σοβαρά αυτές τις διαταγές. Θα το αφήσω στα ικανά χέρια σου». Ο υπολοχαγός αποφασίζει τότε να ιδρύσει μια σκακιστική λέσχη για τους αξιωματικούς, κάποιοι από τους οποίους είναι πραγματικά καλοί σκακιστές.

     Μια μέρα μαθαίνει ότι και οι κρατούμενοι παίζουν σκάκι μεταξύ τους. Ένας μάλιστα από αυτούς, ο «ρολογάς» Εμίλ Κλεμάν, έχει τη φήμη του ανίκητου. «Λένε ότι ένας από τους εβραίους είναι τόσο καλός που το ταλέντο του είναι αφύσικο. Άκουσα έναν από τους επικεφαλής των μπλοκ να λέει ότι είναι ανίκητος». Τον βάζει τότε να αναμετρηθεί με τους καλύτερους σκακιστές, ανάμεσα στους Ες-Ες του στρατοπέδου. Ο Εμίλ, για τον οποίο το σκάκι είναι ένας από τους δύο-τρεις λόγους που του έμειναν για να συνεχίσει να ζει («Γι’ αυτόν το σκάκι δεν είναι ένα παιχνίδι ή έστω μια τέχνη. Είναι μια πράξη λατρείας»), καταλήγει να πρέπει να παίζει και να νικάει, για να σώσει τη ζωή των συγκρατούμενων του. Κερδίζει έτσι το σεβασμό του γερμανού αξιωματικού.

     Οι δύο τους, θα ξανασυναντηθούν τυχαία το 1962 στο Άμστερνταμ, όπου ο Εμίλ θα συμμετάσχει σ’ ένα παγκόσμιας κλάσης σκακιστικό τουρνουά. Παρά το ότι έχει την ακλόνητη πεποίθηση ότι δεν υπάρχουν καλοί Γερμανοί, θα καταλήξουν να συζητήσουν, να θυμηθούν και να διηγηθούν ο καθένας τη δική του πλευρά της ιστορίας. Μια απρόσμενη φιλία, αδιανόητη μέχρι τότε, θα αναπτυχθεί μεταξύ τους.

     Μια καλογραμμένη ιστορία για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, την αποδοχή του διαφορετικού, τη συμφιλίωση και τη συγχώρεση που είναι  πράξεις υπέρτατης γενναιότητας και μεγαλοψυχίας, και που οδηγούν τελικά στη λύτρωση. 

ΨΙΘΥΡΟΙ ΤΟΥ ΒΑΡΔΑΡΗ

ΣΟΦΙΑ ΒΟΪΚΟΥ

Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ

Σελ. 507, Μάρτιος 2016

     Πριν από λίγες εβδομάδες κυκλοφόρησε το έκτο μυθιστόρημα της Σ. Βόικου, το οποίο διαδραματίζεται εξ ολοκλήρου στη Θεσσαλονίκη, γενέτειρα της συγγραφέως. «Αν και γέννημα θρέμμα Θεσσαλονικιά, κανένα από τα προηγούμενα πέντε βιβλία μου δε διαδραματίστηκε στην πόλη μου. Αν εξαιρέσει κανείς ένα μικρό πέρασμα της Αργυρώς από τη Θεσσαλονίκη του 1926 στο Κόκκινο Σημάδι, η γενέτειρα πόλη μου, υπήρξε πανταχού απούσα».

     Την αφορμή να ανατρέξει στο παρελθόν της πόλης, να το εξερευνήσει και να ανακαλύψει έτσι μια «κρυμμένη» Θεσσαλονίκη, της έδωσε ένα τυχαίο γεγονός. «Το 2014, έλαβα-όπως και πολλοί άλλοι Θεσσαλονικείς-ένα νομικού χαρακτήρα έγγραφο, σύμφωνα με το οποίο η πολυκατοικία όπου βρίσκεται το πατρικό μου διαμέρισμα είναι χτισμένη πάνω στο ρέμα του Μπουγιούκ Ντερέ και για τον λόγο αυτό το κράτος έπρεπε να αποζημιωθεί. Η έκπληξη ήταν μεγάλη. Ούτε εγώ ούτε οι ηλικιωμένοι κάτοικοι της περιοχής θυμόμασταν κάποιο ρέμα, καθώς μιλάμε για μια από τις κεντρικότερες λεωφόρους της Θεσσαλονίκης. Ψάχνοντας λοιπόν συμβόλαια αγοραπωλησίας, ιδιωτικά συμφωνητικά και όλα τα υπόλοιπα δικαιολογητικά που μου ζήτησε η δικηγόρος, βρέθηκα να περιδιαβαίνω στη μοναδική ιστορία της πολυεθνικής Θεσσαλονίκης των αρχών του εικοστού αιώνα».

     Η συγγραφέας, για να ξετυλίξει την ιστορία της, βάζει τη γιαγιά Σοφία, κόρη του υφασματέμπορου Δημήτρη Δεναξά, να αφηγηθεί στη συνονόματη εγγονή της, τα όσα συνέβησαν στην οικογένειά τους. Και η γιαγιά Σοφία, έχει πολύ καλή μνήμη και διαύγεια, παρά το γεγονός ότι όπως καταλαβαίνει η ίδια, διάγει τις τελευταίες της μέρες. Η αφήγηση ξεκινά από τον Οκτώβρη του 1912, με την είσοδο του νικητή ελληνικού στρατού στη Θεσσαλονίκη. Ο ελληνικός πληθυσμός (χριστιανικός πιο σωστά, αφού η οθωμανική διοίκηση κατέτασσε τον πληθυσμό ανάλογα με το θρήσκευμα και όχι με την εθνική καταγωγή, που ήταν ουσιαστικά άγνωστος όρος στην αυτοκρατορία), ο οποίος είναι μειονότητα σε μια πόλη που κυριαρχεί το εβραϊκό και μουσουλμανικό στοιχείο, παραληρεί. Η Σοφία, μαζί με τη μεγάλη της αδελφή, την 17χρονη Αναστασία, τρέχουν μέσα στη βροχή, να δουν τον βασιλιά, που μπαίνει έφιππος στην πόλη, ακολουθούμενος από το επιτελείο του. Το ντόμινο των εξελίξεων όμως και των ανατροπών, πυροδοτείται με τη δολοφονία του βασιλιά Κωνσταντίνου τον Μάρτιο του 1913. Στο δημόσιο προσκύνημα της σορού, η Αναστασία γνωρίζει τον αξιωματικό του στρατού Τζαννέτο Πετροπουλέα. Μια γνωριμία που θα φέρει ανατροπές στη ζωή όλων των χαρακτήρων του βιβλίου.

     Η Σ. Βόϊκου, πιο ώριμη συγγραφικά από κάθε άλλη φορά, εντάσσει έντεχνα το μύθο του έργου της, μέσα στο ιστορικό πλαίσιο της εποχής. Όταν «Άλλαζε ο κόσμος γρήγορα… Είχαν βαλθεί οι θεοί της Θεσσαλονίκης να δοκιμάσουν τους ανθρώπους. Ίσως, πάλι, να είχαν ζηλέψει αυτή την πόλη που διάβαινε μόνη της, σε πείσμα των αιώνων, ενάντια σε αυτοκρατορίες και θρησκείες…». Κατάφερε, με την όμορφη γραφή και γλώσσα, να στήσει μια καλοδουλεμένη ιστορία, με ανατροπές μέχρι την τελευταία σελίδα, να δημιουργήσει σωστά δομημένους χαρακτήρες και γενικά να γράψει ένα πολύ καλό μυθιστόρημα που ρέει αβίαστα, έχει την ιδανική ισορροπία μύθου και Ιστορίας, φανταστικών και ιστορικών προσώπων και γεγονότων και μου δίνει το δικαίωμα να σας το προτείνω ανεπιφύλακτα.  

23 ΑΠΡΙΛΙΟΥ- ΗΜΕΡΑ ΒΙΒΛΙΟΥ

23η ΑΠΡΙΛΙΟΥ-ΗΜΕΡΑ ΒΙΒΛΙΟΥ

     Η Ένωση Ελληνικού Βιβλίου σε συνεργασία με την Εταιρεία Συγγραφέων και του ελληνικού τμήματος της ΙΒΒΥ, καθιερώνει την 23η Απριλίου ως Ημέρα Βιβλίου, όπως έχει καθιερωθεί διεθνώς από την UNESCO.

     Με σύνθημα "Διαβάζω και Αλλάζω", θα γίνουν μια σειρά από εκδηλώσεις στην Αθήνα, που τα επόμενα χρόνια ελπίζουμε να επεκταθούν και στην υπόλοιπη Ελλάδα.

     Γιορτάζει το βιβλίο λοιπόν και μαζί όλοι εμείς που το αγαπάμε. Χρόνια μας Πολλά!!

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΑΠΟ ΤΟ ΖΑΓΚΡΕΜΠ

PHILIP KERR

Μετάφραση ΙΛΑΕΙΡΑ ΔΙΟΝΥΣΟΠΟΥΛΟΥ

Εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ

Σελ. 471, Νοέμβριος 2015

     Ο συμπαθέστατος αντιναζιστής  ντετέκτιβ Μπέρνι Γκούντερ, ο χαρακτήρας που δημιούργησε ο Φ. Κερ, αφού διαλεύκανε το φόνο που έγινε στο εξοχικό του ναζί στρατηγού Ρ. Χάινριχ («Μοιραία Πράγα»), αφού ξεκαθάρισε τι έγινε στο Κατίν («Άνθρωπος Χωρίς Ανάσα») και πριν φύγει κυνηγημένος στην Αργεντινή, αφού κάποιος καταζητούμενος ναζί υπέκλεψε την ταυτότητά του και παρίστανε ότι είναι ο Γκούντερ για να γλιτώσει («Φλόγα Που Σιγοκαίει»), αναλαμβάνει μια καινούρια υπόθεση.

     Ο υπουργός Διαφωτισμού και Προπαγάνδας του χιτλερικού καθεστώτος, Γιόζεφ Γκαίμπελς, που γνωρίζει τις ικανότητες και την αποτελεσματικότητά του, του αναθέτει μια λεπτή αποστολή «… σας υποσχέθηκα ότι θα σας έδινα την ευκαιρία να δουλέψετε για μένα σε προσωπικό επίπεδο. Κάτι που θα λειτουργούσε προς το συμφέρον σας. Γι’ αυτό σας ζήτησα να έρθετε σήμερα εδώ να με δείτε. Για να σας προσφέρω αυτή ακριβώς την ευκαιρία». Μια αποστολή για την οποία δεν πρέπει να μάθει κανείς οτιδήποτε και κυρίως οι ορκισμένοι εχθροί του μέσα στο ναζιστικό κόμμα. «Θέλω η υπόθεση να τακτοποιηθεί διακριτικά. Δεν θέλω μπάσταρδοι σαν τον Χίμλερ και τον Κάλτενμπρουνερ, να μάθουν τίποτα. Το ζήτημα είναι προσωπικό». Ο Γκαίμπελς, ως επικεφαλής των στούντιο UFA, όπου γυριζόταν ταινίες που είτε συγκαλυμμένα είτε απροκάλυπτα προπαγάνδιζαν τη ναζιστική ιδεολογία, θέλει να πρωταγωνιστήσει στην επόμενη παραγωγή με τίτλο «Σίμπενκας», η όμορφη ηθοποιός Ντάλια Ντρέσνερ. Η ίδια όμως, παρά την επιτυχία που είχε η προηγούμενη ταινία της «Αγία που ουδέποτε υπήρξε», αρνείται. Το ενδιαφέρον του Γκαίμπελς, δεν ήταν μόνο καλλιτεχνικό. Θέλει μέσω της ταινίας να ρίξει την Ντρέσνερ στο κρεβάτι του (ο Γκαίμπελς ήταν παντρεμένος και πατέρας εφτά παιδιών). Γιατί όμως η Ντρέσνερ αρνείται να πρωταγωνιστήσει στην ταινία, παρά το γεγονός ότι όλοι τη θεωρούν ιδανική και θα της προσφέρει δόξα και χρήμα; «Δεν δέχεται αν πρώτα δεν μάθει τι έχει απογίνει ο πατέρας της, με τον οποίο έχει χάσει κάθε επαφή. Ήταν από καιρό αποξενωμένοι, αλλά πολύ πρόσφατα πέθανε η μητέρα της και από τότε εκείνη αποφάσισε να επικοινωνήσει μαζί του. Μια ιστορία χαρακτηριστική για την εποχή μας. Εκείνη λοιπόν, επιμένει ότι χρειάζεται έναν ντετέκτιβ για να τη βοηθήσει να τον βρει. Και εφόσον μιλάμε για τη Ντάλια Ντρέσνερ, ο ντετέκτιβ δεν μπορεί να είναι οποιοσδήποτε. Πρέπει να είναι ο καλύτερος. Και μέχρι να μιλήσει μ’ αυτόν κι εκείνος να κάνει ότι ακριβώς του πει, το μυαλό της θα είναι σίγουρα αλλού και όχι στην ταινία».

     Το πρόβλημα της ανεύρεσης του πατέρα της Ντρέσνερ, ήταν πιο πολύπλοκο απ’ ότι αρχικά φαίνεται. Γιατί η Ντρέσνερ, λεγόταν Τζούρκοβιτς και δεν ήταν από τη Γερμανία, αλλά από την Κροατία. Επειδή όμως η μητέρα της χώρισε από τον πατέρα της και μετακόμισαν στη Ζυρίχη, το παρελθόν της το ήξεραν λίγοι. Ακόμη, η ζωή του πατέρα της ήταν ταραχώδης. Αρχικά ήταν ρωμαιοκαθολικός ιερέας. Στη συνέχεια αποσχηματίστηκε για να παντρευτεί. Αφού χώρισε έγινε μοναχός. Όλα αυτά στην Κροατία. Στη Μπάνια Λούκα και το Ζάγκρεμπ. Που ελέγχονταν από τους φασίστες Ούστασι, συμμάχους των Γερμανών και οι οποίοι πολεμούσαν τους παρτιζάνους και έσφαζαν αδιακρίτως σέρβους.

     Το περιβάλλον δεν ήταν εκ προοιμίου εχθρικό για τον Γκούντερ, αλλά μπορούσε να χαρακτηριστεί… ανθυγιεινό και απρόβλεπτο. Οι Ούστασι, ήταν απειθάρχητοι και βάναυσοι. Πρώτα πυροβολούσαν και μετά ρωτούσαν. Το να σκοτώσουν και να εξαφανίσουν έναν γερμανό λοχαγό ήταν γι’ αυτούς πολύ εύκολο και κάτι που δεν θα τους προβλημάτιζε ιδιαίτερα. Ο Γκούντερ, παρόλο που δεν εμπιστεύεται κανέναν, ξέρει ότι τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται και ότι κυρίως όλοι έχουν τα μικρά ή μεγάλα μυστικά τους, δέχεται να εκτελέσει την αποστολή. Στην οποία ανακαλύπτει ιδιαίτερα ενδιαφέροντα πράγματα.

     Για μια ακόμα φορά ο Κερ μας συναρπάζει με το μυθιστόρημά του και μας κάνει να περιμένουμε με ανυπομονησία το επόμενο με τίτλο «Η Άλλη Πλευρά Της Σιωπής», που θα κυκλοφορήσει φέτος (2016). 

ΦΙΛΟΜΗΛΑ ΛΑΠΑΤΑ

ΦΙΛΟΜΗΛΑ ΛΑΠΑΤΑ

Η Φιλομήλα Λαπατά, γεννήθηκε στην Αθήνα και είναι καρπός μιας Μακεδόνισας κι ενός πολίτη του κόσμου. Σπούδασε Δημόσιες Σχέσεις κι εργάστηκε στον ιδιωτικό τομέα. Παραμένει μόνιμη μαθήτρια της ζωής. Η πολυπλοκότητα των διαπροσωπικών σχέσεων την απασχολεί από πολύ παλιά και αυτός ο προβληματισμός αποτυπώνεται στα βιβλία της. Καθώς αγαπά την ποικιλία, ζει μεταξύ δύο κόσμων: της Ελλάδας και της Ιταλίας. Τιμήθηκε στην Ιταλία με το βραβείο «Citta Di Bocoli» και το «Premio Internationale Per La Cultura Sebetia-Ter». Έργα της: «Οι Κόρες Του Νερού» (2002), «Lacryma Christi-Το Δάκρυ Του Χριστού» (2004), «Εις Το Όνομα Της Μητρός» (2005), «Επικίνδυνε Λέξεις» (2007), «Η Ξυπόλητη Των Αθηνών» (2010), «Η Χήρα Του Πειραιά» (2012), «Η Επιστροφή» (2015).

Το καινούριο σας βιβλίο, με τίτλο «Η Επιστροφή», εντάσσεται σε μία σειρά. Μπορείτε να μας πείτε περισσότερα γι’ αυτή τη σειρά και ποια ήταν η πηγή έμπνευσής της;

     Η σειρά έχει τον τίτλο «ΟΙ ΚΟΡΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ». Πρόκειται για μια ιστορική μυθιστορηματική σειρά από γυναίκες Ελληνίδες, μέσα από τη ζωή και τις περιπέτειες των οποίων δίνω την «τοιχογραφία» των τελευταίων διακοσίων χρόνων της ιστορίας μας.  Η σειρά δεν είναι διδακτική. Είναι μυθιστορηματική και ατμοσφαιρική. Πολλά από τα πρόσωπα στα οποία αναφέρομαι έχουν υπάρξει στο παρελθόν, στην Αθήνα, και έχουν σημαδέψει με τις ζωές τους την ιστορία και την ταυτότητα της πόλης. Το πρώτο βιβλίο της σειράς είναι «Η ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ», μυθιστόρημα ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ, όπως και όλα τα υπόλοιπα που θα ακολουθήσουν, και καλύπτει την περίοδο από 1790 μέχρι και 1838 με το γάμο του Όθωνα με την Αμαλία. Προσπαθώντας να κατανοήσω το πώς η χώρα μου έφτασε στο ελεεινό σημείο που βρίσκεται σήμερα, με λατρεία προς τις θεωρίες συνομωσίας και σύνδρομο του θύματος, ένιωσα την ανάγκη να επιστρέψω στο παρελθόν μας, αντιλαμβανόμενη πως όποιος δεν γνωρίζει το παρελθόν του, δεν μπορεί να κατανοήσει το παρόν του ούτε να σχεδιάσει και το μέλλον του.

Θέλετε να μεταφέρετε κάποιο μήνυμα με αυτή και ποιο είναι αυτό;

     Βεβαίως! Το μήνυμα είναι πως δίχως επίγνωση, τείνουμε πολλές συμπεριφορές που δεν είναι υγιείς να τις επαναλαμβάνουμε από γενιά σε γενιά. Και ένα δεύτερο μήνυμα πως το ιερότερο μάθημα απ’ όλα είναι η ίδια η ζωή.

Πόσο καιρό σας πήρε η έρευνα για το πρώτο βιβλίο της σειράς;

     Έκανα μια εξαντλητική διετή ιστορική έρευνα. Ανέτρεξα σε βιβλιογραφία για την εποχή (την οποία και αναφέρω στο βιβλίο μου), συμβουλεύτηκα κρατικά και συμβολαιογραφικά αρχεία, επισκέφθηκα όλους τους χώρους στους οποίους αναφέρομαι και περιγράφω λεπτομερώς, επισκέφθηκα μουσεία και πήρα συνεντεύξεις από κάποιες παλιές Αθηναϊκές οικογένειες, οι οποίες διατηρούν τα οικογενειακά τους αρχεία. Πιστέψτε με, έζησα δυο χρόνια μια παράλληλη ζωή, σε μια άλλη εποχή η οποία με συνεπήρε.

Σε όλα τα βιβλία σας πρωταγωνιστούν γυναίκες. Μπορείτε να μας πείτε γιατί συμβαίνει αυτό;

     Σε όλα τα μυθιστορήματά μου (επτά μέχρι τώρα) πρωταγωνιστούν γυναίκες και άντρες. Άντρες υπάρχουν πολλοί και στους δευτερεύοντες ρόλους, τους οποίους θεωρώ πολύ σημαντικούς. Δεν γίνεται αλλιώς. Τους λατρεύω τους άντρες. Γράφω, όμως, πάντα γι’ αυτό που γνωρίζω καλά. Είμαι γυναίκα. Γνωρίζω τα γυναικεία συναισθήματα και τη γυναικεία ψυχολογία. Μου είναι πολύ εύκολο, αλλά και πιο αληθινό, να τα περιγράφω.

Τι συμβαίνει στους ήρωες των βιβλίων σας, όταν τελειώνει η συγγραφή;

     Μπαίνουν σε περίοδο σιωπής. Περνούν για λίγο καιρό μια κρίση ταυτότητας, μέχρι να εκδοθεί το βιβλίο, οπότε αρχίζουν δυναμικά τη… δημόσια ζωή τους.

Ποιος είναι ο πρώτος αναγνώστης των κειμένων σας;

     Ο επιμελητής μου και, βέβαια, ο Εκδότης μου.

Γράφοντας, έχετε ανακαλύψει πράγματα για τον εαυτό σας;

     Πάντα μου συμβαίνει αυτό! Είναι κανόνας, θα έλεγα, και νομίζω πως συμβαίνει και στους περισσότερους συγγραφείς. Δεν γίνεται αλλιώς. Η συγγραφή τελικά είναι μια διαδικασία ψυχοθεραπείας. Με αυτόν τον τρόπο ξορκίζω τους δαίμονές μου

Υπήρξε κάτι στη διάρκεια της συγγραφής που σας ανέτρεψε κάποια πεποίθηση;

     Οι ήρωές μου έρχονται σιωπηλά και με βρίσκουν. Έχουν τη δική τους φωνή. Τον δικό τους χαρακτήρα. Είναι επίμονοι. Πεισματάρηδες. Πολλές φορές προσπάθησα να δώσω το δικό μου τέλος σε κάποια από τα μυθιστορήματά μου, αλλά τελικά δεν με άφησαν. Έτσι συμβαίνει και μου ανατρέπουν πεποιθήσεις που έχω για τη ζωή. Με αναγκάζουν να σκεφτώ, να εμβαθύνω, να επανατοποθετηθώ απέναντι σε λανθασμένες αντιλήψεις μου.

Σας αρέσει να συνομιλείτε με τους αναγνώστες σας;

     Εγώ γράφω για τους αναγνώστες μου! Είμαι πάντα ανοιχτή σε αυτούς, στα σχόλιά τους, στις ευχαριστίες τους, στην αγάπη τους, στα προβλήματά τους. Επικοινωνούν μαζί μου και όλες τις φορές απαντώ στα μηνύματά τους.

Σε συζητήσεις με αναγνώστες, έτυχε να σας «υποδείξουν» πτυχές του έργου σας, που εσείς δεν είχατε φανταστεί ότι υπάρχουν;

     Βεβαίως! Αυτό συμβαίνει γιατί ο καθένας αντιλαμβάνεται τα πρόσωπα και την ιστορία του μυθιστορήματος που διαβάζει ανάλογα με τη ζωή που έχει ήδη ζήσει ο ίδιος, τις εμπειρίες του, και αυτά που βιώνει στο παρόν του. Έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για μένα να μου εμπιστεύονται οι αναγνώστες την άποψή τους, την ευχαρίστηση και τον θυμό τους ακόμα, για τα πρόσωπα των μυθιστορημάτων μου. Αμέσως καταλαβαίνω τι ακριβώς συμβαίνει στην προσωπική τους ζωή.

Υπάρχει κάποιος συγγραφέας που θεωρείτε ότι σας επηρέασε;

     Όχι κάποιος συγκεκριμένος, αλλά από μικρή λάτρεψα τους Έλληνες πεζογράφους και τον μαγικό ρεαλισμό των Λατινοαμερικάνων συγγραφέων.

Είναι εύκολη ή δύσκολη διαδικασία η συγγραφή και τι είναι το γράψιμο για σας;

     Το γράψιμο είναι μια διαδικασία πολύ προσωπική. Είναι ένα ταξίδι στο κέντρο της ύπαρξης. Παρόλο που λίγοι έχουν επίγνωση γι’ αυτό, σε όλους μας, υπάρχει ένα σιωπηλό σημείο μέσα μας, κάτω από τη «φινιρισμένη» προσωπικότητά μας, που συνδέεται κατευθείαν με την αναπνοή μας, τις λέξεις μας, τον θάνατό μας. Τα βιβλία μου έρχονται κατευθείαν από αυτό το σημείο.

«Η Επιστροφή», έχει πάρει το δρόμο της. Τι να περιμένουμε στη συνέχεια;

     Το επόμενο ΑΥΤΟΤΕΛΕΣ μυθιστόρημα της σειράς ΟΙ ΚΟΡΕΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ, το οποίο θα καλύπτει την ιστορική περίοδο από το 1840 μέχρι και το 1890.

Σας ευχαριστώ.

Ο ΙΕΡΟΣΥΛΟΣ

Ο ΙΕΡΟΣΥΛΟΣ

WILLIAM RYAN

Μετάφραση ΦΩΤΕΙΝΗ ΠΙΠΗ

Εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ

ΣΕΛ. 487, Σεπτέμβριος 2015

     Μόσχα 1936. Ο ισχυρός άντρας της Σοβιετικής Ένωσης, ο Στάλιν, σχεδιάζει να ξεκινήσει τη «μεγάλη εκκαθάριση», με στόχο την απόλυτη υποταγή των πάντων, μέσα από τον απόλυτο τρόμο. Η εντολή για «επαγρύπνηση», ώστε να αποκαλυφθούν «οι εχθροί του λαού» και «οι πράκτορες του εχθρού», δημιουργεί στρατιές καταδοτών. Ο ένας καταδίδει τον άλλο. «Στις μέρες μας, δεν χρειάζεται καν να υποπτεύεσαι κάποιον για να τον στείλεις στο απόσπασμα. Πρέπει να συμπληρωθεί ο αριθμός, η ποσόστωση, κι έτσι τους κάνει ο οποιοσδήποτε».

     Μέσα σ’ αυτό το ζοφερό κλίμα, μια νεαρή γυναίκα αγνώστων στοιχείων, βρίσκεται δολοφονημένη σε μια πρώην εκκλησία (και νυν πολιτιστικό κέντρο), με το ακρωτηριασμένο σώμα της εκτεθειμένο σε δημόσια θέα πάνω στην Αγία Τράπεζα. Η γυναίκα είχε βασανιστεί άγρια. «Το σώμα της κοπέλας ήταν φρικτά ακρωτηριασμένο… Τα πόδια της ήταν λίγο ανοιχτά, όσο χρειαζόταν για να παρατηρήσει ο Κόρολεφ τα εγκαύματα σε όλο το δέρμα γύρω από την ηβική χώρα».

     Την υπόθεση καλείται να διερευνήσει η αρμόδια Διεύθυνση Ποινικών Ερευνών που οι άντρες της «έκαναν αυτό ακριβώς που ήξεραν να κάνουν καλύτερα απ’ οτιδήποτε άλλο, δηλαδή να εντοπίζουν και να συλλαμβάνουν τους δράστες σοβαρών ποινικών αδικημάτων τα οποία δεν εμπλέκονταν στη σφαίρα της πολιτικής». Επικεφαλής της έρευνας είναι ο 42χρονος λοχαγός Αλεξέι Ντμιτρίεβιτς Κόρολεφ, που αυτόν τον καιρό, οι ανώτεροί του, αναγνωρίζουν τις ικανότητές του και τις επιδόσεις του στην εξιχνίαση εγκλημάτων, κάτι που έχει ηθικά, αλλά και πρακτικά αποτελέσματα. Όπως π.χ. η μετακόμιση του σε ένα πολύ πιο ευπρόσωπο δωμάτιο, από αυτό που μοιραζόταν μέχρι τώρα με τον ξάδερφό του. Δεκατέσσερα ολόκληρα τετραγωνικά μέτρα για αποκλειστική χρήση, σε αριστοκρατική περιοχή, στο ιστορικό κέντρο της Μόσχας.

     Όταν όμως ανακαλύπτει ότι το θύμα έχει αμερικανική υπηκοότητα και ότι για την έρευνά του ενδιαφέρονται υψηλόβαθμα στελέχη του NKVD (Λαϊκό Κομισαριάτο Εσωτερικών Υποθέσεων, πρόδρομος της περίφημης KGB), καταλαβαίνει ότι «Αυτή η υπόθεση βρομάει μπελάδες απ’ όπου κι αν την πιάσεις». Βαδίζει σε τεντωμένο σκοινί. Κάθε λάθος μπορεί να τον στείλει είτε στον τάφο, είτε στη Ζώνη (που είναι το ίδιο). Ζώνη ονομάζεται το σύστημα στρατοπέδων καταναγκαστικών έργων, στην παγωμένη και αφιλόξενη Σιβηρία, όπου καταλήγουν όλοι οι εχθροί, πραγματικοί και φανταστικοί του κράτους. Και όπου ως πρώην αστυνομικός, οι ελάχιστες ούτως ή άλλως ελπίδες που θα είχε να επιβιώσει, θα μηδενίζονταν. Η ίδια τύχη περίμενε την οικογένεια και τους φίλους του! «…η πρώην σύζυγός σου θα σταλεί στη Ζώνη και ο γιος σου θα καταλήξει να ζητιανεύει στα τραμ. Και οι φίλοι σου θα υποφέρουν και αυτοί… Ασφαλώς θα ξέρεις πως πάει το πράγμα. Θα συλληφθούν όλοι τους και θα φυλακιστούν και μετά θα υποφέρουν και οι δικές τους οικογένειες και οι δικοί τους φίλοι και ούτω καθεξής. Το κύμα θα κυλήσει σε ολόκληρη τη Μόσχα και θα πάρει τον ένα, μετά τον άλλο, μετά τον άλλο. Εκατοντάδες ανθρώπους».

     Αποφασισμένος, παρά τους κινδύνους, να διαλευκάνει την υπόθεση ο Κόρολεφ, έρχεται σε επαφή με τους Ληστές, τους ανθρώπους που κυριαρχούν στον μοσχοβίτικο υπόκοσμο. Όμως οι φόνοι πληθαίνουν και τα πτώματα συσσωρεύονται…

     Απολαυστικό μυθιστόρημα. Αποδίδει με μαεστρία τον τρόμο και την ζοφερή ατμόσφαιρα της εποχής, αλλά και τα μέσα που επιστρατεύουν οι άνθρωποι για να ανταπεξέλθουν. Με καλοφτιαγμένους χαρακτήρες (ο Α. Ν. Κόρολεφ είναι συμπαθέστατος) και καλά δομημένο μύθο, που κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον. Στα «συν» του βιβλίου, οι καίριες σημειώσεις της μεταφράστριας, που βοηθούν τον αναγνώστη να παρακολουθήσει με μεγαλύτερη ευκολία την ιστορία.