Η ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ

FRANCESCA GIANNONE
Μετάφραση ΔΗΜΗΤΡΑ ΔΟΤΣΗ
Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ
Σελ. 523, Νοέμβριος 2024

      Με ένα μυθιστόρημα που κέρδισε επάξια κι αμέσως μόλις κυκλοφόρησε την προσοχή και την αποδοχή του αναγνωστικού κοινού, έκανε το συγγραφικό της ντεμπούτο η ιταλίδα F. Giannone. Το βιβλίο της «Η Ταχυδρομος», μεταφράζεται σε 35 χώρες και ήταν το πιο επιτυχημένο μυθιστόρημα στη χώρα της για το 2023. Τιμήθηκε με τα βραβεία Bancarella και Amo Questo Libro.

     Τον Ιούνιο του 1934, το λεωφορείο της γραμμής, φτάνει ασθμαίνοντας στο Λιτσανέλο, ένα μικρό χωριό της Νότιας Ιταλίας, στη χερσόνησο του Σαλέντο (το «τακούνι» της ιταλικής «μπότας»). Αποβιβάζονται τρεις επιβάτες. Ο Κάρλο Γκρέκο (το Σαλέντο, είναι μια από τις περιοχές που βρίσκονται τα ελληνόφωνα χωριά, και ίσως εξ’ ου και το όνομα), η σύζυγός του Άννα και ο ενός έτους γιός τους, Ρομπέρτο.

     Ο Κάρλο γεννήθηκε και μεγάλωσε στην περιοχή. Όμως μετά την αποφοίτηση από το Λύκειο, πήγε στον Βορρά (Πιεμόντε και Λιγουρία), για να συνεχίσει τις σπουδές του και να εργαστεί. Εκεί γνώρισε, διεκδίκησε και παντρεύτηκε την Άννα. Η επιστροφή στην πατρώα γη, είναι κάτι που περίμενε κι ευχόταν ολόψυχα. «Τον τελευταίο καιρό, η νοσταλγία που πάντα ένιωθε, είχε γίνει συνεχής, επώδυνη, σαν ένα βαρίδι στο στέρνο του». Την αφορμή για την επιστροφή, την έδωσε η κληρονομιά μιας διόλου ευκαταφρόνητης περιουσίας, που άφησε στο Κάρλο και τον μεγάλο του αδερφό Αντόνιο «…ο Λουίτζι, ο θείος τους, από το σόι της μητέρας τους, γνωστός ως ο αφέντης, επειδή είχε πολλά στρέμματα γης. Είχε κάνει περιουσία, αλλά δεν είχε παιδιά, κι έτσι είχε αφήσει τα πάντα στον Αντόνιο και τον Κάρλο: κτήματα, σπίτια, κι ένα γερό κομπόδεμα…».

     Αντίθετα, η όμορφη σαν αρχαιοελληνικό άγαλμα Άννα, ήταν ανήσυχη από αυτή την τρομακτική αλλαγή στη ζωή της. Για να ακολουθήσει την οικογένειά της, αναγκάστηκε να αφήσει τον τόπο της και τη δουλειά της στο σχολείο. Βρέθηκε ξαφνικά σε μια terra incognita. Σε μια συντηρητική κοινωνία, με άλλα ήθη, άλλες συνήθειες, ακόμη και διαφορετική κουζίνα, η οποία ποτέ δεν αποδέχτηκε πραγματικά. Ήταν πάντα «η ξένη». «Σαν ψάρι έξω από το νερό. Έτσι νιώθω. Παλιά ήξερα ακριβώς ποια είμαι. Είχα τη δουλειά μου, τους μαθητές μου, τα μέρη μου. Τη ζωή μου, τέλος πάντων… τώρα πια… Δεν καταλαβαίνω ούτε καν τι λέει ο κόσμος».

     Παρά τις δυσκολίες, η Άννα δεν πτοείται. Ο ανεξάρτητος χαρακτήρας της, δεν το επιτρέπει. Δεν υιοθετεί τον τρόπο ζωής των γυναικών του χωριού. Αντίθετα, διεκδικεί και παίρνει μια θέση στο ταχυδρομείο (γίνεται προς κατάπληξη όλων η πρώτη γυναίκα ταχυδρομική διανομέας), δεν πηγαίνει στην εκκλησία, φορά παντελόνια, διαβάζει βιβλία και δεν έχει σαν μοναδική απασχόληση το κουτσομπολιό. Η δουλειά της, λόγω του υψηλού αναλφαβητισμού των γυναικών της περιοχής, της επιτρέπει να μπει σε πολλά σπίτια και να εντοπίσει τα προβλήματα που υπάρχουν: καταπίεση, ενδοοικογενειακή βία, bullying κλπ. Κάνει ότι μπορεί για να βοηθήσει τις γυναίκες να διεκδικήσουν μια καλύτερη ζωή. Καλύτερες συνθήκες. Να απεμπλακούν από τα «πρέπει» μιας κοινωνίας που τις κρατά δέσμιες και δεν τις επιτρέπει να ακολουθήσουν τα όνειρά τους. Πράγμα που δεν είναι πάντα εύκολο και αποδεκτό…

     Κλείνοντας, δεν θέλω να πω πολλά. Μόνο ότι το «Η Ταχυδρόμος» είναι ένα εξαιρετικό, απολαυστικό μυθιστόρημα και σας συνιστώ να το διαβάσετε οπωσδήποτε!!      

ΜΕΘΥΣΤΗΣ

ΣΤΑ ΧΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΛΠΟΥΖΟΣ
Εκδόσεις ΧΑΡΤΙΝΗ ΠΟΛΗ
Σελ. 605, Μάρτιος 2025

      Στην Κρήτη, τα χρόνια μεταξύ 1937-1944, εκτυλίσσεται το νέο μυθιστόρημα του Γ. Καλπούζου, το οποίο πρόκειται να κυκλοφορήσει μεθαύριο Παρασκευή 7 Μαρτίου.

     Στις 3 Νοεμβρίου, στην Κρήτη εορτάζεται η ανακομιδή των λειψάνων του αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου. Επειδή η γιορτή συμπίπτει με το άνοιγμα των βαρελιών που περιέχουν το καινούριο κρασί της χρονιάς, η λαϊκή παράδοση, έδωσε στον Άγιο το προσωνύμιο «Μεθυστής».     Ο «Μεθυστής» του τίτλου, είναι ένας νέος άντρας, ο Νέστορας, που είναι και ο κεντρικός χαρακτήρας. «Το παρατσούκλι «Μεθυστής» το ‘χε βγάλει ο πάππος του, ο Μιχαλαριάς, που ζούσε στον Κρουσώνα. Άνοιγαν στη γειτονιά τα βαρέλια του κρασιού τον Νοέμβριο του 1918,όταν είδαν τον Νέστορα να σκοτώνει ένα φίδι. Επτά χρονών τότε, το κάρφωνε στο κεφάλι με σουβλερό και μακρύ ξύλο. «Ίδιος ο Αϊ-Γιώργης ο Μεθυστής! Μόνο τ’ άλογο σου λείπει» έκραξε ο πάππος του κι έκτοτε τον αποκαλούσαν «Μεθυστή». Του ταίριαζε κι ως χαρακτήρας, αφού ρούφαγε δίχως βαρυγκώμιες κάθε σταλαματιά της ζήσης».

     Μέσα από την αφήγηση της ζωής αυτού του νέου άντρα, αλλά και όσων κινούνται στο περίγυρο, περνά λογοτεχνικά μεταπλασμένη όλη η Ιστορία της Κρήτης, το κρίσιμο αυτό διάστημα: η δικτατορία του Μεταξά. Το έπος του πολέμου 1940-41, στη διάρκεια του οποίου ο Νέστορας τραυματίστηκε. Η προσπάθεια επιστροφής στην Κρήτη μετά τη συνθηκολόγηση, όταν χιλιάδες στρατιώτες που κατάγονταν από νησιά κυριολεκτικά «εγκαταλείφθηκαν» χωρίς να ληφθεί καμία πρόνοια για την ασφαλή επιστροφή στις πατρίδες τους. Η μεγαλειώδης μάχη της Κρήτης. Η κατοχή του νησιού στη διάρκεια της οποίας οι κατακτητές φέρθηκαν με ξεχωριστή αγριότητα κατά του άμαχου πληθυσμού, άφησαν να δράσουν και να πλουτίσουν οι μαυραγορίτες («Το φαινόμενο να εξελίσσονται αρκετοί αιφνιδίως σε νεόπλουτους, ενώ πολύ περισσότεροι να καταντούν νεόπτωχοι ήταν η πικρή αλήθεια των καιρών»), όπως επίσης έδρασαν οι κάθε λογής σπιούνοι και δοσίλογοι («Γιατί ο ένας τραβούσε κατά την αντίσταση κι ο άλλος συνταυτιζόταν με τους Γερμανούς; Τι έσπρωχνε στις ελεεινές πράξεις τους μαυραγορίτες και τους δοσίλογους; Ποιός σκώληκας λογισμός καθοδηγούσε τις αποφάσεις του και με τι κριτήρια;»). Παράλληλα οι κατακτητές επέτρεψαν τη δημιουργία του εγκληματικού Σώματος των Κυνηγών του Φρίτς Σούμπερτ το οποίο αποτελούνταν από ντόπιους και «Στελεχώθηκε κυρίως από εγκληματίες, δοσίλογους και άτομα προερχόμενα από την κατώτερη κοινωνική και οικονομική βαθμίδα, αλλά και άτομα χαμηλού νοητικού επιπέδου». Οι διαβόητοι «σουμπερίτες» μετά τη δράση τους στην Κρήτη που περιελάμβανε δολοφονίες, ανελέητους βασανισμούς, πυρπολήσεις ολόκληρων χωριών, λεηλασίες κλπ, επέκτειναν τη δράση τους και στη Μακεδονία. Για να ακολουθήσει η σύσταση των πρώτων αντιστασιακών ομάδων και λίγο καιρό αργότερα η απελευθέρωση.

     Ο «Μεθυστής» είναι ένα ακόμη σπουδαίο μυθιστόρημα του Γ. Καλπούζου. Εκτός από την συναρπαστική αλλά και γοητευτική αφήγηση της ζωής των χαρακτήρων του, εντυπωσιακή είναι η χρήση της γλώσσας και απολαυστικός ο τρόπος γραφής. Όπως και στα προηγούμενα έργα του, υπάρχει άψογα ενταγμένο μέσα στην αφήγηση πλήθος πληροφοριών που αφορούν τις συνήθειες και τις συνθήκες της εποχής και του τόπου: δρόμοι, καταστήματα, επαγγέλματα κλπ., ενώ αξιοπρόσεκτη είναι η ακρίβεια στα ιστορικά δεδομένα. Τέλος χρησιμοποιούνται λέξεις και φράσεις της κρητικής ντοπιολαλιάς. Αρκετές ώστε να δίνουν την αίσθηση του τρόπου που μιλούν στην περιοχή, αλλά όχι τόσο πολλές ώστε να κουράζουν και να διακόπτεται η ροή της ανάγνωσης. Οι περισσότερες είναι κατανοητές ή η ερμηνεία τους προκύπτει από τα συμφραζόμενα, ώστε να μην είναι απαραίτητο να ανατρέχει ο αναγνώστης στο γλωσσάρι. Το εξαιρετικό αυτό λογοτέχνημα είναι τόσο καλογραμμένο, που δύσκολα το αφήνει ο αναγνώστης από τα χέρια του πριν φτάσει στην τελευταία σελίδα. Το βιβλίο συμπληρώνεται με χάρτες της εποχής, γλωσσάρι, εκτενή βιβλιογραφία και παραπομπή σε πηγές του διαδικτύου.         

ΤΟ ΣΤΟΙΧΕΙό ΤΟΥ ΑΧΕΡΟΝΤΑ

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ ΜΕΤΑΞΑ
Εκδόσεις ΜΙΝΩΑΣ
Σελ. 556, Οκτώβριος 2024

      Μια ακόμη υπόθεση την οποία αναλαμβάνουν να εξιχνιάσουν ο συνταξιούχος πλέον αστυνόμος Μάνος Βαρσάμης και η συνεργάτιδά του ψυχολόγος Έλσα Γληνού, περιλαμβάνει το βιβλίο με τίτλο «Το Στοιχειό Του Αχέροντα».

     Οι δυο τους βρέθηκαν στην Παραμυθιά της Πρέβεζας για ολιγοήμερες διακοπές. «Το γραφείο ιδιωτικών ερευνών που είχαν ανοίξει μαζί βρισκόταν σε διαρκή ανοδική πορεία, οι δουλειές διαδέχονταν η μία την άλλη, το ίδιο και οι επιτυχίες. Και, παρότι όλες οι υποθέσεις δεν σχετίζονταν με σκοτεινά εγκλήματα, σίγουρα όμως ανέβαζαν την αδρεναλίνη τους-κάποιες φορές μάλιστα στα ύψη-κάνοντας τα ονόματά τους περισσότερο γνωστά στο χώρο της δικαιοσύνης. Όμως επειδή όπως λέει και ο σοφός λαός «η πολλή δουλειά τρώει τον αφέντη», η Έλσα πρότεινε στον Μάνο να ξεκλέψουν λίγο χρόνο και να πραγματοποιήσουν μια εκδρομή στην Πρέβεζα για να ξεκουραστούν».

     Οι διακοπές τους, μοιάζουν να κυλούν ανέφελες, μέχρι την ημέρα που αποφάσισαν να συμμετάσχουν σε μια ομάδα που θα έκανε βαρκάδα στον φορτισμένο με μύθους και θρύλους ποταμό Αχέροντα, ο οποίος περιβάλλεται από ένα τοπίο ξεχωριστής ομορφιάς. Στη διάρκειά της, έγιναν μάρτυρες ενός παράξενου συμβάντος. «…ο βαρκάρης, έχοντας σμίξει τα φρύδια, είχε στυλώσει ανήσυχος το βλέμμα του κάπου στο βάθος. Έστρεψε το κεφάλι της προς το μέρος όπου κοιτούσε εκείνος, αλλά το μόνο που είδε ήταν μια βάρκα να έρχεται από την αντίθεη κατεύθυνση. Προς στιγμήν σάστισε. Ήταν απολύτως φυσιολογικό να πλέει μια άλλη βάρκα στο ποτάμι […] Γιατί λοιπόν ο δικός τους βαρκάρης έδειχνε τόσο ταραγμένος; Ωστόσο αμέσως συνειδητοποίησε τον λόγο της αναστάτωσης του άντρα. Το μικρό πλοιάριο φαινόταν άδειο! Γλιστρούσε ακυβέρνητο πάνω στο νερό κι ερχόταν ίσια καταπάνω τους». Όπως όμως αποδείχτηκε όταν πλησίασαν τη βάρκα, μέσα «…ξαπλωμένη και ακίνητη, κειτόταν μια νεαρή γυναίκα. Τα μάτια της ήταν κλειστά, τα χέρια της ακουμπούσαν στην κοιλιά της. Κανείς δεν μπορούσε να καταλάβει αν ήταν ζωντανή».

    Το περιστατικό έλαβε ακόμα πιο παράξενη τροπή, όταν μετέφεραν την κοπέλα, η οποία ανέπνεε, είχε σφυγμό κι έφερε κάποια επιπόλαια τραύματα, στην όχθη. Εκεί, ένας ηλικιωμένος άντρας, που βοηθούσε τον βαρκάρη, την κοιτούσε με απέραντο τρόμο. «Σήκωσε το τρεμάμενο χέρι του και με την ανάστροφη της παλάμης του σκούπισε τα λεπτά ρυάκια που κυλούσαν στα μάγουλά του. Η φωνή βγήκε βραχνή από τα στεγνά του χείλη. Μαζί ξέφυγε κι ένας λυγμός […] “Είναι… είναι… η Ευρυδίκη” ψέλλισε “η κόρη του Κωνσταντή Αγγελή του δάσκαλου”» η οποία «πνίγηκε στον Αχέροντα το 1943, στις 5 του Οκτώβρη».

     Αυτή η πέρα από κάθε λογική διαπίστωση, θα βάλει τέλος στις προσδοκίες του Βαρσάμη και της Γληνού για ήρεμες και ξένοιαστες διακοπές. Θα εμπλακούν στην υπόθεση του κοριτσιού που επιμένει ότι είναι η Ευρυδίκη, μια υπόθεση που θα περιπλακεί ακόμη περισσότερο, όταν στο χωριό θα διαπραχθεί μια δολοφονία, με όπλο μια ξιφολόγχη του Α! παγκοσμίου πολέμου!

     Το μυθιστόρημα «Το Στοιχειό Του Αχέροντα» είναι ένα ευφυές, καλογραμμένο θρίλερ, στο οποίο «αμαρτίες» του παρελθόντος στοιχειώνουν το παρόν και η επιθυμία για εκδίκηση που παραμένει άσβεστη για πολλές δεκαετίες, οδηγεί σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Η συγγραφέας καταφέρνει να «παίξει» με τον αναγνώστη, οδηγώντας τον κάθε φορά, με κάθε νέο στοιχείο που προκύπτει σε διαφορετικά συμπεράσματα. Αυτό σε συνδυασμό με τους καλοσχεδιασμένους χαρακτήρες, τη δράση, το σασπένς καθώς και τα ταξίδια στο παρελθόν, συνιστούν μια πολύ καλή αναγνωστική επιλογή.        

ΑΝΕΜΩΝ ΑΛΓΗ

ΜΑΡΙΑ Α.Ρ. ΚΟΛΤΣΑΚΗ 
Εκδόσεις ΑΝΑΛΕΚΤΟ 
Σελ. 100, Φεβρουάριος 2025

      Κυκλοφόρησε πρόσφατα η ποιητική συλλογή της Μαρίας Ρέντη 

Κολτσάκη που τιτλοφορείται «Ανέμων Άλγη», με την οποία ολοκληρώθηκε η τριλογία με τον γενικό τίτλο «Στίχοι-Στιχάκια-Στοχασμοί». Η τριλογία ξεκίνησε με το «Ταξίδια Στο Χαρτί», ενώ το δεύτερο μέρος, έχει τίτλο «Αντίδωρο Διαδρομές» (επανακυκλοφόρησαν εφέτος, από τις εκδόσεις Ανάλεκτο).

     Το κύριο «σώμα» της σημαντικής αυτής συλλογής, αποτελείται από μια εισαγωγή και πέντε διακριτά μέρη, στα οποία τοποθετήθηκαν τα ποιητικά έργα, ανάλογα με τη θεματική τους, ενώ υπάρχουν και άλλα ποιήματα εκτός των μερών αυτών.

     Τη συλλογή συμπληρώνουν ο πρόλογος του π. Αθανασίου Νίκου κι ένα ξεχωριστό, συγκινητικό κείμενο με τίτλο «Από Ψυχής». Αναφέρεται στην απώλεια των δύο γονιών της Μ. Κολτσάκη και ιδιαίτερα του πατέρα της, για τον οποίο γράφει «σε γνώρισα πραγματικά-μονάχα-κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής σου…».

     Δείγμα γραφής

 

Στιχάκια Αύρας

Παιδί μου βιάζεσαι πολύ

Να μεγαλώσεις

 Τα μαλλιά σου αναδεύουν

Αύρας αρώματα

 Τα μάτια σου εκπέμπουν

Αθωότητα

 Ομορφιά της ηλικίας σου

Αγνή προσπάθεια

 Ζει για το αύριο

Το μόνο σίγουρο

 

Αν μας βρει

Το αύριο έρχεται

Για να παρέλθει

 Απόλαυσε τη στιγμή

Ανάσανε το μύρο της

Ζήσε το τώρα

 

Σήμαντρα

Απρίλη δακρύβρεχτος ήχος

Ασυντρόφευτος

Αφουγκράζομαι απώλεια

Βουβός λυγμός

Σιωπή η σκέψη μου

Σήμαντρο πένθους

Αχός βαρύς

Γλυκύ μου έαρ

Δεν σε άκουσα

Ψυχανεμίζομαι το κάλλος

Πιστεύω Κύριε

«Βοήθει μοι τη απιστία

Τη σταύρωση πάντα

Ακολουθεί η Ανάσταση

«Ο Κύριος μου και Θεός μου»

 

ΙΣΙΔΩΡΟΣ ΜΑΥΡΟΓΕΩΡΓΗΣ

      

Γεννήθηκε το 1970 στην Καλλιθέα Αττικής, αλλά κατάγεται από την Ικαρία, γεγονός που θεωρεί καθοριστικό. Γράφει ιστορίες παίζοντας με την πραγματικότητα, αλλάζοντάς την κάποιες φορές και περιγράφοντάς την όπως θα έπρεπε, όπως δεν θα έπρεπε ή όπως θα μπορούσε να είναι. Διηγήματά του, έχουν δημοσιευτεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα. Έργα του: «Στις Κάμαρες Του Πρόσπερο» (Ανάτυπο, 2022), «Οι Κατεδαφιστές» (Πηγή, 2024). Συμμετοχή σε συλλογικά έργα: «Ταξίδι Στο Τέλος Του Κόσμο» (Παράξενες Μέρες, 2016).

     Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για το βιβλίο σας «Οι   Κατεδαφιστές»;

     Ίσως είναι λίγο ασυνήθιστο, αλλά πηγή έμπνευσης για το βιβλίο, ήταν ένα διήγημα που είχα γράψει λίγα χρόνια πριν. Με το διήγημα αυτό συμμετείχα στο λογοτεχνικό διαγωνισμό του φεστιβάλ «Fantasmagoria» της Θεσσαλονίκης. Το διήγημα αυτό, με τον τίτλο «Περιστέρι, όπως Άλμπατρος» έλαβε την πρώτη θέση στο διαγωνισμό, αλλά δεν το έμαθα παρά δυο χρόνια μετά. Βλέπετε δυο εβδομάδες πριν από το φεστιβάλ είχαμε το πρώτο κρούσμα της Covid-19 στη Θεσσαλονίκη. Τα επόμενα δύο χρόνια κύλησαν μέσα σε μια παύση. Όταν τελικά ο χρόνος άρχισε να κυλάει και πάλι, αναρωτήθηκα, τι οδήγησε στα γεγονότα που περιγράφει το διήγημα; Τι ακολούθησε μετά; Πήρα λοιπόν το διήγημα, αφαίρεσα την εισαγωγή του και ολόκληρο το υπόλοιπο κείμενο αποτέλεσε το 8^ο κεφάλαιο του μυθιστορήματος, πάνω στο οποίο βασίστηκε όλο το υπόλοιπο. Ο τρόπος με τον οποίο η αφαίρεση της εισαγωγής μετέτρεψε ένα αυτόνομο διήγημα σε τμήμα μυθιστορήματος, μοιάζει σχεδόν μαγικός.

     Γιατί γράφετε λογοτεχνία του φανταστικού;

     Μα δεν γράφω μόνο λογοτεχνία του φανταστικού. Νομίζω πως συνολικά η αναλογία ανάμεσα σε εκείνα που εντάσσονται στην λογοτεχνία του φανταστικού και σε εκείνα που δεν εντάσσονται στην κατηγορία αυτή είναι γύρω στο 50-50. Κάποιες φορές ο λογοτεχνικός ήρωας δεν έχει άλλη επιλογή από το να ακολουθήσει τα γεγονότα που συναντά μπροστά του, ακόμα κι αν ξεφεύγουν από τους φυσικούς νόμους.Ως αναγνώστης βέβαια η αναλογία αυτή αλλάζει προς την πλευρά της φανταστικής λογοτεχνίας, αλλά και πάλι όχι δραματικά. Ίσως επειδή κάποιος έχει τη δυνατότητα σε μεγαλύτερο βαθμό να επιλέξει τι θα διαβάσει, πράγμα που δεν συμβαίνει πάντοτε με το τι θα γράψει.

     Το συγκεκριμένο είδος δίνει στον συγγραφέα περισσότερες επιλογές από τα άλλα λογοτεχνικά είδη, στα οποία πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η πραγματικότητα;

     Ισχύει αυτό, αλλά ο συγγραφέας πάντα οφείλει να λαμβάνει υπόψη την πραγματικότητα και να την ακολουθεί όποια κι αν είναι αυτή, προκειμένου να μην δημιουργούνται λογικά χάσματα. Για παράδειγμα ο Μπραμ Στόκερ δέχεται από την αρχή συγκεκριμένους λαϊκούς θρύλους ως αληθινούς και από κει και πέρα δεν ξεφεύγει από την πραγματικότητα αυτή. Ο κεντρικός ήρωας (αντι-ήρωας εν προκειμένω) έχει συγκεκριμένες δυνάμεις και συγκεκριμένες αδυναμίες. Οι άνθρωποι είναι απλώς άνθρωποι, δεν θα τους δούμε να πετάνε, να περπατάνε πάνω στο νερό ή να ξεριζώνουν δέντρα με τα χέρια τους.

     Πιστεύετε ότι υπάρχουν μεταφυσικά-παραφυσικά φαινόμενα ή όπου αυτά παρουσιάζονται αφορούν γεγονότα για τα οποία δεν έχει δοθεί-ακόμη-επιστημονική εξήγηση;

      Ως σκεπτικιστής είμαι πιο κοντά στο δεύτερο. Στο απώτερο παρελθόν της ανθρωπότητας υπήρχαν φαινόμενα που σκορπούσαν τον τρόμο στους παρατηρητές. Σήμερα τα φαινόμενα αυτά έχουν ταξινομηθεί, ερμηνευτεί και διδάσκονται στα σχολεία.

     Θα ασχοληθείτε κάποια στιγμή με άλλα λογοτεχνικά είδη;

     Όπως προανέφερα είναι κάτι που έχω ήδη κάνει. Η απόλαυση της γραφής όπως κι εκείνη της ανάγνωσης κάποιες φορές είναι πέρα και πάνω από κατηγορίες και είδη.

     Θέλετε να μεταφέρετε κάποιο μήνυμα με το βιβλίο σας και ποιο είναι αυτό;

     Ναι. Στο βάθος όλης αυτής της ιστορίας εκείνο που θα ήθελα να μεταφέρω προς τα έξω είναι κάτι που όλοι γνωρίζουμε αλλά μοιάζει να το ξεχνάμε κι όχι μονάχα τώρα αλλά διαχρονικά. Η διαφορά είναι πως τώρα οι επιπτώσεις των πράξεών μας μπορούν να έχουν μεγαλύτερη έκταση και ένταση. Όλοι ζούμε πάνω σε αυτόν τον πλανήτη, αυτή την αχνή μπλε κουκκίδα του Καρλ Σαγκάν όπως φαίνεται από απόσταση. Η διατήρηση της ειρήνης πάνω στον πλανήτη αυτό, η διατήρηση του ίδιου του πλανήτη, η συμβίωση με τα υπόλοιπα είδη που μοιραζόμαστε αυτό το σπίτι γίνεται από δυνατότητα, καθήκον. Δεν είμαστε το κέντρο του σύμπαντος, δεν βρισκόμαστε καν στις παρυφές του. Είμαστε πάνω σε αυτή την αχνή μπλε κουκκίδα και μονάχα αυτήν έχουμε μέσα σε ένα αδιάφορο και εχθρικό σύμπαν.

     Η λογοτεχνία μπορεί να είναι μια κοινωνική πράξη;

     Σαφώς και μπορεί, ζούμε στην κοινωνία και η κάθε πράξη μας είναι μια κοινωνική πράξη. Πόσο μάλλον όταν μέσω της λογοτεχνίας οι σκέψεις μας ταξιδεύουν, φτάνοντας και σε άλλους.

     Μπορεί η λογοτεχνία να δρομολογήσει αλλαγές σε κοινωνικό επίπεδο;

     Θεωρητικά θα μπορούσε, φοβάμαι όμως πως στην πράξη δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο. Θα ήταν πολύ ωραίο για να είναι αληθινό. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα. Την άνοιξη του 2024 το διήγημα μου με τίτλο «Η άνοιξη που οι παπαρούνες άνθισαν αλλού» τιμήθηκε με την πρώτη θέση σε έναν λογοτεχνικό διαγωνισμό με θέμα την εξάλειψη της έμφυλης βίας. Η στιγμή που ενημερώθηκα για τη διάκριση αυτή ήταν το επόμενο πρωί από το βράδυ κατά το οποίο δολοφονήθηκε μια γυναίκα μπροστά από το αστυνομικό τμήμα των Αγ. Αναργύρων μόνο και μόνο επειδή ήταν γυναίκα. Καταλαβαίνετε λοιπόν τι εννοώ; Κάτι τέτοιο σε κάνει να πιστεύεις πως κάθε λέξη που γράφεται, γράφεται μάταια ενώ η φωνή του Χατζιδάκι σου ψιθυρίζει «Καληνύχτα, Κεμάλ, αυτός ο κόσμος δεν θα αλλάξει ποτέ.»

        Πότε καταλάβατε ότι θέλετε να γίνετε συγγραφέας;

     Από τη στιγμή που συνειδητοποίησα πως η ανάγνωση μπορεί να είναι απόλαυση αντί για καθήκον, ένιωσα την ανάγκη να γράψω.

     Το «Οι Κατεδαφιστές» είναι το πρώτο σας βιβλίο. Ποια ήταν τα συναισθήματα που νοιώσατε, όταν το πήρατε στα χέρια σας τυπωμένο;

       Για την ακρίβεια «Οι Κατεδαφιστές» είναι το δεύτερο βιβλίο μου. Το πρώτο μου «Στις Κάμαρες του Πρόσπερο» κυκλοφόρησε το 2022. Αλλά και πριν από αυτό, πριν ακόμη δω το όνομα μου τυπωμένο στο εξώφυλλο ενός βιβλίου, το είχα δει στις εσωτερικές σελίδες του μέσα από συλλογές διηγημάτων στις οποίες συμμετείχα. Αυτό  σε εξοικειώνει κάπως αλλά και πάλι δεν μπορεί να συγκριθεί με τα συναισθήματα που νοιώθεις όταν βλέπεις ένα βιβλίο που δημιουργήθηκε αποκλειστικά από σένα. Λοιπόν, υπήρξε το συναίσθημα της δικαίωσης αλλά και κάποιος φόβος γιατί όταν εκθέτεις δημοσίως τις σκέψεις σου, εκτίθεσαι κι ο ίδιος.

     Τι συμβαίνει στους ήρωες των βιβλίων σας, όταν τελειώνει η συγγραφή;

     Κάποιες φορές ησυχάζουν και κάποιες φορές ψάχνουν τρόπους να σου πουν πως έχουν κι άλλες ιστορίες να διηγηθούν, κι άλλα πράγματα να ζήσουν.

     Έχετε βιώσει συναισθήματα παρόμοια με αυτά των ηρώων σας;

     Φυσικά αλλά θα σας το θέσω διαφορετικά. Οι ήρωες μου βιώνουν συναισθήματα παρόμοια με τα δικά μου. Υποθέτω πως κάτι τέτοιο συμβαίνει με κάθε συγγραφέα μυθοπλασίας. Άλλωστε όσο κι αν προσπαθεί ο συγγραφέας να τους αφήνει ελεύθερους προκειμένου να αντιμετωπίσουν αυτό που είναι μπροστά τους, όλα πηγάζουν από αυτόν, έτσι δεν είναι;

         Σας μοιάζει κάποιος από τους ήρωες σας;

  Η ερώτηση αυτή νομίζω πως κατά κάποιον τρόπο αποτελεί συνέχεια της προηγούμενης, οπότε κάπως έτσι θα είναι και η απάντηση. Ναι, όλοι μου μοιάζουν, όλοι έχουν δικά μου στοιχεία αν και φυσικά δεν είναι τα ίδια σε όλους. Αν ισχύει αυτό που λένε πως κάθε μυθιστόρημα είναι ένα σύμπαν με τον συγγραφέα ως δημιουργό του να είναι ο Θεός αυτού του σύμπαντος, τότε σίγουρα όλοι οι κάτοικοι των δικών μου κόσμων, καλοί και κακοί, άντρες και γυναίκες, ανθρώπινοι και μη, είναι όλοι πλασμένοι κατ’ εικόνα μου.

 

     Ποιος είναι ο πρώτος αναγνώστης των κειμένων σας;

     Με δεδομένη την εμπιστοσύνη που έχω τόσο στη λογοτεχνική όσο και στην κινηματογραφική της ματιά αλλά και με βάση την ξεχωριστή θέση που κατέχει στη ζωή μου, νομίζω πως μπορώ με ασφάλεια να εμπιστεύομαι την πρώτη ανάγνωση και την πρώτη εκτίμηση στη Βίκυ. Ξέρω πως θα διακρίνει τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία ενός έργου μου και δεν θα διστάσει να μου τα επισημάνει.

Ποιος είναι ο ιδανικός αναγνώστης για σας;

     Υπάρχει ο ιδανικός αναγνώστης και ο Ιδανικός Αναγνώστης, με κεφαλαία, έτσι όπως το λέει ο Στίβεν Κινγκ, εννοώντας το πρόσωπο που έχουμε στο μυαλό μας όταν γράφουμε, σκεπτόμενοι αυτόν και το πώς θα του φανεί το έργο μας. Προφανώς εσείς αναφέρεστε στον ιδανικό αναγνώστη ως έννοια και στα χαρακτηριστικά του. Λοιπόν για μένα ο ιδανικός αναγνώστης είναι αυτός που προσεγγίζει το βιβλίο ως κάτι περισσότερο από απλώς ένα ανάγνωσμα. Η σχέση του με το βιβλίο δεν ξεκινά με την έναρξη της ανάγνωσης ούτε και περατώνεται με την ολοκλήρωση της. Αυτός που κλείνει ένα βιβλίο με το βλέμμα και το μυαλό του κατά κάποιον τρόπο να καθυστερούν να επιστρέψουν πίσω στον κόσμο μας. Φυσικά το βιβλίο πέρα από όλα τα άλλα είναι και ένα εμπορεύσιμο αγαθό, οπότε ιδανικός αναγνώστης είναι και αυτός που κάτι θα τον τραβήξει στο βιβλίο και θα τον κάνει να το αποκτήσει. Όσο για τον Ιδανικό Αναγνώστη, έτσι όπως το λέει ο Στίβεν Κινγκ, ισχύει η απάντησή μου στην προηγούμενη ερώτηση.

     Γράφοντας, έχετε ανακαλύψει πράγματα για τον εαυτό σας;

     Το σημαντικότερο πράγμα που έχω ανακαλύψει για τον εαυτό μου είναι το γεγονός πως υπάρχουν περισσότεροι του ενός τρόποι με τους οποίους μπορείς να αντλήσεις ευχαρίστηση από ένα βιβλίο και το συναίσθημα που χαρίζει η ανάγνωση ενός βιβλίου δεν μπορεί να συγκριθεί καν με το συναίσθημα που χαρίζει η δημιουργία του.

     Υπήρξε κάτι στη διάρκεια της συγγραφής που σας ανέτρεψε κάποια πεποίθηση;

Είχα την πεποίθηση πως σε ένα μυθιστόρημα πρέπει να προϋπάρχει ένας σκελετός, ένα πλαίσιο το οποίο θα καθορίζει την ιστορία. Διαπίστωσα πως δεν είναι έτσι. Κάποιες φορές μπορείς να ακολουθείς εσύ την ιστορία και να τη ζεις μαζί με τους ήρωες. Πρόκειται για ένα εκπληκτικό συναίσθημα. Είναι όταν η ιστορία προχωράει σχεδόν αυτόματα κι εσύ βρίσκεσαι «καβάλα στο κύμα» (για να δανειστώ την έκφραση ενός από τους ήρωες του βιβλίου μου) και την ακολουθείς.

     Σας αρέσει να συνομιλείτε με τους αναγνώστες σας;

     Πάρα πολύ. Το να μπει στη διαδικασία κάποιος αναγνώστης να μιλήσει με το συγγραφέα του βιβλίου, σημαίνει πως το βιβλίο είχε πάνω του κάποια επίδραση που έμεινε και μετά την ανάγνωση. Αυτό το θεωρώ τη μεγαλύτερη φιλοφρόνηση για το έργο ενός συγγραφέα.

     Υπάρχει κάποιος συγγραφέας που θεωρείτε ότι σας επηρέασε;

     Είναι τόσοι πολλοί που δεν ξέρω από πού να αρχίσω. Άσε που θα είναι και άδικο το να αναφέρω κάποιους, αφήνοντας κάποιους άλλους εκτός, από τη στιγμή που νιώθω πως όλοι αυτοί μου έχουν διδάξει τόσα πράγματα. Με πολύ μεγάλη προσπάθεια θα περιοριστώ σε τέσσερις Αμερικανούς συγγραφείς, τον Στίβεν Κινγκ, τον Χάουαρντ Φίλιπς Λάβκραφτ, τον Έντγκαρ Άλαν Πόε και τον Ρέι Μπράντμπερι. Κάθε ένας από αυτούς με έχει επηρεάσει με διαφορετικό τρόπο.

     Είναι εύκολη ή δύσκολη διαδικασία η συγγραφή και τι είναι το γράψιμο για σας;

     Αν αντικαταστήσουμε τη λέξη «συγγραφή» με τη λέξη «γέννα» προκύπτει η ερώτηση αν μια γέννα είναι εύκολη ή δύσκολη διαδικασία. Η απάντηση είναι η ίδια και στις δύο περιπτώσεις: Εξαρτάται. Άλλοτε είναι εύκολη, άλλοτε όχι κι άλλοτε μπορεί να είναι ακόμη και επικίνδυνη. Υπάρχουν ιστορίες που βασανίζουν το δημιουργό ή ακόμα και τον στοιχειώνουν και υπάρχουν ιστορίες που βγαίνουν «με έναν πόνο». Νομίζω αυτό απαντά εν μέρει και στο δεύτερο σκέλος της ερώτησης, σχετικά με το τι είναι το γράψιμο για μένα. Γέννα, δημιουργία κι ένα σωρό άλλα πράγματα όπως ψυχοθεραπεία, απόλαυση, βάσανο, εθισμός, παυσίπονο και άλλα που δεν μου έρχονται στο μυαλό αυτή τη στιγμή.

     Αν και είναι πολύ νωρίς ακόμη, το βιβλίο κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες, ετοιμάζετε κάτι άλλο; Έχετε «υλικό» έτοιμο στο συρτάρι σας;

Το συρτάρι ποτέ δεν αδειάζει κι αυτό είναι καλό. Στην προκειμένη περίπτωση βέβαια δεν πρόκειται για συρτάρι αλλά για ψηφιακό φάκελο με την ένδειξη «Ημιτελή». Θα μπορούσε βέβαια και να ονομάζεται «Καθαρτήριο» μια που το περιεχόμενο του φακέλου παραμένει εκεί λιγότερο ή περισσότερο αλλά πάντοτε προσωρινά, μέχρι να ωριμάσει, να ολοκληρωθεί και να μεταφερθεί στα «Δημοσιευμένα» ή στα «Ολοκληρωμένα αδημοσίευτα». Ορίστε, μάθατε τα μυστικά μου. Όσο για το αν ετοιμάζω κάτι άλλο… Λοιπόν στο διήγημα «Περιστέρι, όπως Άλμπατρος» υπάρχουν διευκρινιστικές σημειώσεις από κάποιον Prometheus19 που ανακάλυψε το χειρόγραφο στον «Ιστό των Μαριανών» το 2016 και το ανέσυρε στην επιφάνεια του διαδικτύου για να το κάνει κτήμα όλων. Στους «Κατεδαφιστές» οι ήρωες, εμπνεόμενοι από την αρχαία ελληνική μυθολογία ονοματίζουν τα δίδυμα τους που γεννήθηκαν στα μέσα της δεκαετίας του ’80 Πανδώρα και Προμηθέα. Φυσικά αυτό δεν είναι τυχαίο. Αποτελεί το λογοτεχνικό αντίστοιχο στις κολώνες από οπλισμένο σκυρόδεμα που βλέπουμε κάποιες φορές στην ταράτσα ενός σπιτιού και οι οποίες μπορεί στο μέλλον να αποτελέσουν τη βάση ενός ακόμη ορόφου.Αλλά όπως λέτε κι ο ίδιος «είναι νωρίς ακόμα». Οψόμεθα λοιπόν.

Ο ΙΔΕΟΛΟΓΟΣ

ΝΙΚΟΣ ΑΡΑΠΑΚΗΣ
Εκδόσεις ΤΟΠΟΣ
Σελ. 488, Νοέμβριος 2024

      Το βιβλίο «Ο Ιδεολόγος» του Ν. Αραπάκη, που θα μας απασχολήσει στην σημερινή παρουσίαση, είναι συνέχεια του ιστορικού μυθιστορήματος «Ο Αμερικάνος» που κυκλοφόρησε το 2021 και αναφέρεται στην άθλια ζωή των μεταναστών (Ελλήνων και άλλων) στην Αμερική στα τέλη του 19^ου και στις αρχές του 20^ου αιώνα και τους αγώνες που έκαναν να μεταβάλλουν τις συνθήκες στις οποίες ζούσαν, αλλά μπορεί εύκολα να διαβαστεί και αυτόνομα.

     Στις αρχές του 1917, ο Ερκ Σίναξ (δηλ. ο Ηρακλής Συναξάκης, ο «Αμερικάνος»), μετά τη σφαγή των εξεγερμένων εργατών στο Λάντλοου του Κολοράντο, στην οποία έχασε αγαπημένα πρόσωπα, έχει μεταναστεύσει στο Μόντρεαλ, εργάζεται στο λιμάνι, και ζει σε ένα κοινόβιο αναρχικών. Η ψυχολογική του κατάσταση είναι άθλια. Ζει μέσα στη θλίψη και την απάθεια, ενώ κατακλύζεται από συναισθήματα απογοήτευσης.

     Μέχρι που μια συνάντηση με τον Τρότσκι στη Νέα Υόρκη, τον κάνει να συνειδητοποιήσει «… ότι τίποτα δεν είχε τελειώσει. Ότι η ζωή είναι ένας μεγάλος ατελείωτος πόλεμος. Η μάχη που έχασα δεν αρκούσε για να με στείλει στην πλευρά των ηττημένων της ιστορίας […] Από εκείνο το βράδυ και μετά άρχισε η αντίστροφη μέτρηση. Ένιωσα να διαλύεται ο ιστός της ηττοπάθειας που με είχε τυλιγμένο…».

     Έχοντας ανακτήσει μέρος της μαχητικότητάς του, ενθουσιασμένος από την γνωριμία του με τον Τρότσκι και καθώς τίποτα δεν τον συνέδεε πια με το Μόντρεαλ, αποφασίζει να πάει στη Ρωσία, για να βοηθήσει την κυοφορούμενη επανάσταση. Όμως δεν υπολόγισε την επιμονή του αφεντικού του, που έκανε ότι ήταν δυνατό για να τον κρατήσει στις επιχειρήσεις του και τον… έρωτα! Ο Ερκ ερωτεύτηκε παράφορα την καλλονή κόρη του αφεντικού του, την Άννα και για λίγο ανέβαλλε τα σχέδιά του. Μέχρι που ένιωσε να ασφυκτιά και με δυσκολία, αφού αγαπούσε πραγματικά την Άννα, πήρε την οριστική απόφαση. «Ναι, θα πήγαινα στη Ρωσία. Δεν είχε σημασία η χώρα, η γλώσσα, ο ένας ή ο άλλος λαός. Οι στόχοι καθιστούν μια επανάσταση σημαντική, κι όχι το ποιος, το που και το πότε. Και τη γλώσσα θα τη μάθαινα γρήγορα και εύκολα, είχα έφεση στις ξένες γλώσσες. Με ποια ιδιότητα θα πήγαινα; Ως μαρξιστής, ως επαναστάτης που φιλοδοξούσε να γίνει επαγγελματίας επαναστάτης. Ως ιδεολόγος». Εκεί θα εμπλακεί σε έναν κυκεώνα εξελίξεων μιας κοινωνίας που επιζητά να αποτινάξει το τσαρικό καθεστώς που την είχε βυθίσει στη φτώχια, την πείνα, την μιζέρια, την εξαθλίωση και να χτίσει ένα καλύτερο μέλλον για όλους.

     Το «Ο Ιδεολόγος» είναι ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα. Απεικονίζει με συναρπαστικό τρόπο τις διεργασίες μιας ιστορικής περιόδου με πυκνότητα σημαντικών γεγονότων που σημάδεψαν τον 20^ο αιώνα και άλλαξαν την παγκόσμια Ιστορία. Εξίσου πετυχημένη είναι η ανάλυση των ψυχολογικών διαδρομών των χαρακτήρων, που βλέπουν άλλες τους επιδιώξεις να πραγματοποιούνται και άλλες να ματαιώνονται. Επίσης εντυπωσιακή είναι η περιγραφή των χιονισμένων και παγωμένων τοπίων του Μόντρεαλ και της Πετρούπολης, όπου κυρίως εξελίσσεται το μυθιστόρημα.

     Τέλος, θα ήθελα να κάνω μια ξεχωριστή μνεία στο πρώτο μέρος του βιβλίου, που με αξιοσημείωτη ιστορική ακρίβεια, αναφέρεται στην (και ελληνική) εκστρατεία στην Ουκρανία, που κόστισε τη ζωή πολλών Ελλήνων στρατιωτών, χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα και όφελος και το οποίο υποθέτω, ότι αποτελεί μια γέφυρα με το τρίτο(;) μέρος της αφήγησης του βίου και των περιπετειών του μυθιστορηματικού ήρωα Ισμαήλ Μπερσερέ ή Ηρακλή Συναξάκη που ήταν ευρύτερα γνωστός ως ο Αμερικάνος!   

ΟΙ ΚΑΤΕΔΑΦΙΣΤΕΣ

ΙΣΙΔΩΡΟΣ ΜΑΥΡΟΓΕΩΡΓΗΣ
Εκδόσεις ΠΗΓΗ
Σελ. 345, Σεπτέμβριος 2024

      Στο χώρο της λογοτεχνίας του φανταστικού, κινείται το νέο μυθιστόρημα του Ι. Μαυρογεώργη, με τίτλο «Οι Κατεδαφιστές».

     Στα τέλη του Αυγούστου του 1986, ο τυφώνας Τσάρλι σάρωσε την Ιρλανδία. Ήταν η χειρότερη καταιγίδα όλων των εποχών που έπληξε το νησί. Με τεράστια ύψη βροχόπτωσης που προκάλεσε την υπερχείλιση ποταμών και ανέμους που ξεπερνούσαν τα 100 χλμ. την ώρα. «Ο Μάικλ Ντόχερτι κι ο Πάντι Νούναν είχαν αναλάβει να καλύψουν ειδησεογραφικά την κακοκαιρία για λογαριασμό της RTE και του Irish Independent, ο πρώτος ως δημοσιογράφος κι ο δεύτερος ως εικονολήπτης, ηχολήπτης και τεχνικός».

     Όταν πλησιάζουν στην περιοχή που πλήττεται πιο σκληρά, ένας τεράστιος όγκος νερού, παρασέρνει το όχημα στο οποίο επιβαίνουν οι δύο φίλοι και συνεργάτες. Ο Πάντι χάνεται στα θολά λασπόνερα, ενώ ο Μάικλ θα καταφέρει να αναρριχηθεί σε έναν λοφίσκο και να γλιτώσει. Εκεί θα συναντήσει έναν παράξενο άντρα, ο οποίος αφού του δώσει μια πλαστική θήκη η οποία περιέχει κάποια έγγραφα, θα παρασυρθεί από τα ορμητικά νερά.

     Όμως η τύχη του Μάικλ φαίνεται να τον εγκαταλείπει. Ένα δέντρο δεν μπορεί να αντισταθεί στον σαρωτικό άνεμο, θα ξεριζωθεί και θα καταπλακώσει τον Μάικλ. Σωστικά συνεργεία θα τον εντοπίσουν και θα τον μεταφέρουν σε νοσοκομείο, όπου παραμένει νοσηλευόμενος σε κώμα. Η σύζυγός του, Ντίρντρι Ο΄ Φλυνν, τον επισκέπτεται για πολλές ώρες καθημερινά και του διαβάζει βιβλία. Οι γιατροί λένε πως ίσως αυτό τον βοηθήσει να επανέλθει από το κώμα, αφού τα τραύματα του σώματος λίγο-λίγο θεραπεύονται. «…όταν τον έφεραν σε μας φοβόμουν πως δεν θα τα καταφέρει. Κινδύνεψε νε πεθάνει από πνιγμό, κινδύνεψε από κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις, από μολύνσεις, υπέφερε από πολλαπλά τραύματα σε όλο του το σώμα και δεν μπορούμε να πούμε πόσες ώρες είχε μείνει αβοήθητος μέχρι να τον βρουν. Καταβάλαμε τεράστιες προσπάθειες για να τον σώσουμε και τώρα η ζωή του δεν διατρέχει πια κανέναν κίνδυνο…».

     Τελικά ο Μάικλ συνήλθε και βγήκε από το νοσοκομείο στις αρχές του Νοεμβρίου. Όταν άνοιξε τη σακούλα με τα προσωπικά του αντικείμενα που του έδωσαν στο νοσοκομείο, βρήκε μέσα τα έγγραφα που του έδωσε ο άντρας στον λοφίσκο, που είναι μερικές χειρόγραφες σελίδες τετραδίου.

     Η ανάγνωση του χειρογράφου θα του δημιουργήσει ανάμικτα συναισθήματα. Από τη μια περιλαμβάνει περιγραφή με σαφήνεια γεγονότων γνωστών και από την άλλη ανακρίβειες και αναπόδεικτες εικασίες. Οι τελευταίες μάλιστα εγγραφές αποκτούν δυσνόητη μορφή. «Έχει επίσης πολλά στοιχεία που είναι προφανώς φανταστικά ή και παραληρηματικά. Μπορεί να είναι η απόπειρα ενός ταραγμένου μυαλού, να δημιουργήσει μυθοπλασία. Ή ενός φαντασιόπληκτου ή μυθομανούς, που βλέπει τον εαυτό του στο κέντρο των γεγονότων. Κατά προτίμηση, των πιο σημαντικών γεγονότων».

     Όταν όμως στην πορεία του χρόνου κάποιοι από τους ισχυρισμούς του επαληθεύονται, ο Μάικλ θα το δει υπό νέα οπτική…

      Το μυθιστόρημα «Οι Κατεδαφιστές», είναι καλογραμμένο, με ολοζώντανες περιγραφές τόπων, πόλεων και χαρακτήρων και είναι σίγουρο ότι θα συναρπάσει τους φαν της «λογοτεχνίας του φανταστικού»      

Η ΚΑΡΕΚΛΑ ΤΟΥ ΕΛΕΟΥΣ

MIKE W. CRAVEN
Μετάφραση ΑΝΤΩΝΗΣ ΓΙΑΝΝΟΥΛΗΣ
Εκδόσεις BELL
Σελ. 430, Οκτώβριος 2024

      Το έκτο μυθιστόρημα της σειράς με κεντρικό χαρακτήρα τον αρχιφύλακα-ντετέκτιβ Ουάσινγκτον Πόου και τη συνεργάτιδά του Τίλι Μπράντσο, είναι το «Η Καρέκλα Του Ελέους» του M. W. Craven, που εκτυλίσσεται στην Κούμπρια, (περιοχή της βορειοδυτικής Αγγλίας, στα σύνορα με τη Σκωτία).

     Ο Πόου, έχοντας εμπλακεί και τραυματιστεί σε μια υπόθεση που θα ωθούσε τον καθένα στα ψυχολογικά του όρια, υποφέρει από εφιάλτες. Διαγνώστηκε ότι πάσχει από «μετατραυματική αγχώδη διαταραχή». Γι’ αυτό και σε συνεννόηση με την υπηρεσία του, τον Τομέα Ανάλυσης Σοβαρών Εγκλημάτων, αποφασίζει να κάνει μια σειρά συνεδρίες με την ψυχολόγο Κλάρα Λανγκ, η οποία είναι ειδικευμένη στην ψυχοτραυματολόγια.

     Μέρος της θεραπείας, είναι η προσπάθεια να αφηγηθεί ο Πόου, όσα συνέβησαν, χωρίς όμως να βιώσει τα ίδια, τρομακτικής έντασης, συναισθήματα. Έτσι μέσα από την αφήγηση στην ψυχολόγο, παρακολουθούμε κι εμείς την εξέλιξη της υπόθεσης.

     Όλα ξεκίνησαν όταν εντοπίστηκε το πτώμα ενός άντρα, στις παρυφές ενός δάσους. «Ο Κορνίλιους Γκριν, είχε δεθεί σε ένα δέντρο και είχε λιθοβοληθεί μέχρι θανάτου. Ο δολοφόνος δεν είχε προσπαθήσει να μετακινήσει το πτώμα και δεν είχε γίνει καμιά προσπάθεια να καθαριστεί η σκηνή του εγκλήματος». «Στόχος» ήταν το κεφάλι του άντρα, που ήταν σε πολύ κακή κατάσταση από τα πολλαπλά χτυπήματα με τις πέτρες. Αυτό όμως που ήταν πραγματικά εντυπωσιακό, ήταν το σώμα του Γκριν. «Με εξαίρεση το κεφάλι, το λαιμό, τις παλάμες και την περιοχή της ήβης, κάθε εκατοστό του σώματος του Κορνίλιους ήταν καλυμμένο με θρησκευτικές παραστάσεις. Μεγάλους σταυρούς και μικρούς σταυρούς. Λέξεις και ολόκληρα εδάφια της Βίβλου. Αγγέλους και δαίμονες. Τον Μωυσή να κρατάει τις Δέκα Εντολές. Κεριά και περιστέρια. Τον Ιησού να φορά το ακάνθινο στεφάνι. Τον Ιησού να βαδίζει στο νερό. Την Παρθένο Μαρία και ενωμένες παλάμες που προσεύχονταν. Και δεκάδες ακόμα παραστάσεις που ο Πόου δεν αναγνώριζε. Υπήρχαν τόσο πολλά τατουάζ, που μπλέκονταν το ένα με το άλλο. Έδιναν την εντύπωση ότι ο Κορνίλιους δεν είχε πολλά τατουάζ, αλλά απλά μόνο ένα».

     Η έρευνα θα αποκαλύψει ότι ο Γκριν, ήταν ο ηγέτης μια χριστιανικής, πουριτανικής παραεκκλησιαστικής σέχτας, με την ονομασία «Τα Τέκνα του Ιώβ» που είχε τις εγκαταστάσεις της, στην περιοχή. Η συνεργάτιδα του Πόου, η χαρισματική Τίλι Μπράντσο, θα εντοπίσει ανάμεσα στον κυκεώνα των τατουάζ, κάποια που περιλαμβάνουν γράμματα κι αριθμούς, τα οποία δεν θεωρεί ότι είναι τυχαία, αλλά περιέχουν κάποιο μήνυμα. Όμως ο κώδικας είναι τόσο σκοτεινός και μυστηριώδης, που παρά τις πολυήμερες έντονες προσπάθειές της, δυσκολεύεται να αποκρυπτογραφήσει. Στο τέλος βέβαια, όπως πάντα, θα τα καταφέρει κι αυτό που θα ανακαλύψει, θα τρομάξει ακόμα και τους πιο έμπειρους και σκληροτράχηλους αστυνομικούς, οι οποίοι έχουν έρθει πολλές φορές αντιμέτωποι με τα αποτελέσματα όσων κρύβονται στις πιο σκοτεινές γωνιές, του ανθρώπινου μυαλού!

     Το αστυνομικό θρίλερ «Η Καρέκλα Του Ελέους» είναι ένα ευφυές, συναρπαστικό, εξαιρετικό μυθιστόρημα, που καταδεικνύει με τον πιο εμφατικό τρόπο, τις ατραπούς στις οποίες μπορεί να οδηγήσει η μισαλλοδοξία (θρησκευτική στη συγκεκριμένη περίπτωση). Έχει όλα τα στοιχεία που επιβάλλεται να έχει ένα μυθιστόρημα του είδους: αγωνία, κλιμακούμενο σασπένς, δράση, μυστήριο.

      Σε πολλά από τα βιβλία που έχω διαβάσει, ο συγγραφέας στο τέλος επιφυλάσσει μια θεαματική ανατροπή. Αυτή που συμβαίνει στο «Η Καρέκλα Του Ελέους», από τη σελίδα 408 μέχρι την τελευταία, μπορεί άνετα να συμπεριληφθεί στο top 5 των πιο μεγάλων, εντυπωσιακών και αναπάντεχων ανατροπών που έχω διαβάσει!

     Το βιβλίο συμπληρώνει μια μίνι συνέντευξη του συγγραφέα, στην οποία εξηγεί πως δημιούργησε τους ήρωές του, πως γράφει τα βιβλία του και τα μελλοντικά του σχέδια.      

ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΚΥΚΛΟΥ

ARNE DAHL
Μετάφραση ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΚΟΝΔΥΛΗΣ
Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ
Σελ. 517, Ιούνιος 2024

      Μετά την επιτυχημένη σειρά αστυνομικών μυθιστορημάτων με πρωταγωνιστή την Ομάδα Άλφα και την τετραλογία με πρωταγωνιστές τα μέλη της Ομάδας Opcop της σουηδικής αστυνομίας, ο Α. Νταλ, κάνει μια καινούρια αρχή. Αυτή τη φορά «δημιουργεί» την Ομάδα Νόβα, τα μέλη της οποίας ρίχνει στα βαθιά από την πρώτη τους κιόλας αποστολή.

     Όταν σε ένα χωράφι ελαιοκράμβης εντοπίζεται νεκρός ο διευθυντής της εταιρείας-κολοσσού Σουηδικός Χάλυβας ΑΕ, μέσα στη φλεγόμενη BMW του, όλοι θεωρούν ότι πρόκειται για ένα τραγικό τροχαίο δυστύχημα που οφείλεται στην υπερβολική ταχύτητα και κανείς δεν ασχολείται περαιτέρω «…εκείνο που είναι όντως ορατό είναι ο τρόπος με τον οποίο το αυτοκίνητο στην αριστερή λωρίδα, αμέσως μετά την προσπέραση, χάνει τον έλεγχο, κόβει προς λάθος μεριά όταν φτάνει στη στροφή , παίρνει φωτιά πριν ακόμη στρίψει ξανά προς τη δεξιά λωρίδα, εκσφενδονίζεται προς το κίτρινο χωράφι ελαιοκράμβης και το οργώνει σαν βολίδα διάπυρη».

     Ούτε κανείς σκέφτεται να συνδέσει το γεγονός με την έκρηξη που συγκλόνισε τα γραφεία της μεγάλης διαφημιστικής εταιρείας «Ταπί ΑΕ», μια Κυριακή νωρίς το πρωί, λίγες μέρες αργότερα. «Το σύμπαν γρικά το βαθύ ξεφύσημα μιας ανάσας που παραχωρεί τη θέση της σε μια έκρηξη υπόκωφη και ο παραμορφωμένος ήχος σπασμένων γυαλιών θρυμματίζει την ηρεμία του ήρεμου πρωινού. Κάτι διασχίζει τον αέρα, κάτι που θυμίζει αστροναύτη, και προσγειώνεται πάνω στον χλοοτάπητα του πάρκου Βάσα». Αυτό το κάτι είναι ότι απέμεινε από τον διευθυντή της εταιρείας που βρισκόταν –αν και Κυριακή- στα γραφεία της εταιρείας και μετά την έκρηξη, μετατράπηκε σε «κάτι εντελώς ασχημάτιστο, ένας αχνιστός, παραμορφωμένος σωρός από μαύρη σάρκα. Το μόνο που θυμίζει άνθρωπο, είναι ένα ρολόι χειρός που συνεχίζει να λειτουργεί πεισματικά».

     Μέχρι τη μέρα που η επιθεωρήτρια Εύα Νίμαν της Εθνικής Διεύθυνσης Επιχειρήσεων της Σουηδικής αστυνομίας, λαμβάνει μια επιστολή από κάποιον ανώνυμο που όχι μόνο διατείνεται ότι αυτός οργάνωσε τα συμβάντα που στοίχισαν τη ζωή σε δύο επιφανή μέλη του επιχειρηματικού κόσμου, αλλά προαναγγέλλει ότι επίκειται κι άλλη ενέργεια, μετά την οποία η «αίθουσα της κόλασης, θα γεμίσει φρίκη».

     Η αρχική αντίδραση του αρχηγού της Διεύθυνσης Επιχειρήσεων, είναι ότι πρόκειται για το γράμμα ενός τρελού, που διάβασε για τα δύο συμβάντα και για λόγους που υπάρχουν μόνο στο διαταραγμένο μυαλό του, θέλησε να αναλάβει την ευθύνη. «Αυτό εδώ δεν είναι κείμενο. Σκέτη παλαβωμάρα είναι», λέει. Όμως η ανάλυση των στοιχείων του φακέλου, φανερώνει ότι η επιστολή ταχυδρομήθηκε πριν συμβούν το αυτοκινητιστικό και η έκρηξη!

     Η Νίμαν, πείθει τον αρχηγό ότι η απειλή είναι πραγματική και ο χρόνος για να την αποτρέψει περιορισμένος. Γι’ αυτό κινητοποιεί την Ομάδα Νόβα, που αποτελείται από τέσσερις (πέντε αν προσθέσει και τον εαυτό της), μάλλον εκκεντρικούς αστυνομικούς, που ασχολούνται με υποθέσεις που απαιτούν ειδικό χειρισμό και αυξημένες ικανότητες. Πρέπει να ανακαλύψει ποιος κρύβεται πίσω από αυτά που συμβαίνουν –αν και μια φρικτή υποψία της τριβελίζει το μυαλό-και να τον σταματήσει πριν σκορπίσει τον πανικό στον πληθυσμό και τον όλεθρο.

     Με αυτό του το μυθιστόρημα, ο Νταλ αποδεικνύει περίτρανα για μια ακόμη φορά, πόσο μεγάλος συγγραφέας είναι. Εκρηκτική ιστορία, εξαιρετικοί χαρακτήρες, σασπένς που κλιμακώνεται και αποκλιμακώνεται όπου το απαιτεί η δομή της ιστορίας, αγωνία, ολοζώντανες, κινηματογραφικές σκηνές δράσης, αλλά και κοινωνική κριτική, και προβληματισμός για το κλίμα, το περιβάλλον, τη φύση, τη σχέση μας με αυτήν, αλλά και τις διαπροσωπικές ή ερωτικές σχέσεις. Ένα συγκλονιστικό αστυνομικό μυθιστόρημα!               

ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ

ΓΥΝΑΙΚΑ-ΘΑΛΑΣΣΑ-ΖΩΗ
ΜΗΤΣΟΣ ΚΑΣΟΛΑΣ
Εκδόσεις ΚΨΜ
Σελ. 198, Ιούνιος 2024

      Σε νέα συμπληρωμένη έκδοση (όγδοη) κυκλοφορεί το βιβλίο του Μ. Κασόλα, που αφορά τον σπουδαίο ποιητή Νίκο Καββαδία, είκοσι χρόνια μετά την πρώτη του κυκλοφορία.

    Είναι ένα βιβλίο που αγαπήθηκε από το αναγνωστικό κοινό, αλλά και πέρασε από «σαράντα κύματα», δικαστικών αντεγκλήσεων ανάμεσα στον συγγραφέα και τους κληρονόμους του Καββαδία.

     «Υπεύθυνος» για την πρώτη γνωριμία του Κασόλα με την ποίηση του Καββαδία, που έγινε το μακρινό 1951, ήταν ένα ξάδερφος της μητέρας του. «Ο αθεόφοβος γνώριζε να απαγγέλει από στήθους, αμέτρητα ποιήματα Ελλήνων ποιητών και όλον σχεδόν τον Καββαδία». Οι συνθήκες ευνόησαν ώστε «πριν από μισόν αιώνα περίπου, τη δεύτερη μέρα των Χριστουγέννων του 1973, είχα την τύχη να γνωρίσω τον Καββαδία, ή Κόλια ή Μαραμπού. Και την ευτυχία να γίνουμε φίλοι. Μετά, ο Καββαδίας έφυγε ξέμπαρκος και ερωτευμένος. Πέθανε στα εξήντα πέντε του από εγκεφαλικό, στις 10 Φεβρουαρίου του 1975».

     Τα λίγα χρόνια της γνωριμίας τους, ο Καββαδίας επισκεπτόταν συχνά το σπίτι του συγγραφέα και στις παρέες που συγκεντρώνονταν εκεί απάγγελε στίχους από τα ποιήματά του και αφηγούνταν ιστορίες από όσα έζησε στην πολυτάραχη ζωή του, στις θάλασσες και την στεριά. Σε κάποια από αυτές τις συνάξεις, ο Μ. Κασόλας ζήτησε την άδεια να ηχογραφήσει τις απαγγελίες και τις διηγήσεις του. Εκείνος, χωρίς να διστάσει, αφού ανάμεσα σε κείνους τους ανθρώπους «ένιωθε άνετα, ζεστά, όμορφα και άνοιγε ελεύθερα την καρδιά του», δέχτηκε. «Στην τελευταία του επίσκεψη στο σπίτι μου-σαράντα εφτά μέρες πριν απ’ το θάνατό του-είχε ένα φόβο, μια ανησυχία. Απέπνεε ένα αίσθημα μοναξιάς, ένα προαίσθημα μη δεν προλάβει να μπαρκάρει, στις 12 του Γενάρη, και μείνει στη στεριά και του συμβεί τίποτα… Αυτό το προαίσθημα, αυτή η ανασφάλειά του ήταν και ο κρυφός λόγος μου να του ζητήσω να μου επιτρέψει να ανοίξω το μαγνητόφωνό μου και να καταγράψω κάποιες απαγγελίες ποιημάτων του και κάποιες από τις πολλές ιστορίες του. Δέχτηκε».

     Στην απομαγνητοφώνηση αυτών των ηχογραφήσεων βασίζεται το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου. Ο Μ. Κασόλας όμως, δεν παραθέτει απλώς όσα διηγήθηκε ο μέγας ποιητής ένα βράδυ. Το βιβλίο περιλαμβάνει ακόμη στοιχεία για το έργο του και τη ζωή του, τις σχέσεις του με ομοτέχνους του και άλλους ανθρώπους της Τέχνης, ποιήματα που δεν περιλαμβάνονται στα βιβλία του, χειρόγραφες επιστολές και πολλά άλλα. Το καινούριο στοιχείο, που δεν περιλαμβάνεται σε προηγούμενες εκδόσεις, είναι τα δημοσιεύματα του Τύπου για το βιβλίο και κατ’ επέκταση για τον ίδιο τον Νίκο Καββαδία και τα έργα του, καθώς και δημοσιεύματα με υλικό (αφίσες, προσκλήσεις κλπ), από τις παρουσιάσεις του βιβλίου σε πολλές πόλεις της Ελλάδας.

     Ένα εξαιρετικό βιβλίο που ξεχειλίζει από αγάπη και βαθιά εκτίμηση για έναν από τους μεγαλύτερους Έλληνες ποιητές!     

ΠΑΣΧΑΛΗΣ ΑΥΓΕΡΙΔΗΣ

     Γεννήθηκε το 1989 στο Διδυμότειχο. Έχει κάνει σπουδές Βιολογίας και Μουσικής. Έχει δημοσιεύσει κείμενά του σε λογοτεχνικά περιοδικά κι έχει αποσπάσει βραβεία σε διαγωνισμούς. Μιλάει έξι γλώσσες και του αρέσουν τα ταξίδια. Διαχειρίζεται ένα βιβλιοφιλικό κανάλι στο youtube καθώς επίσης κι ένα podcast. Έργα του: «Φόνος Και Αντισυλληπτικά» (Πηγή, 2023).

     Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για το βιβλίο σας «Φόνος Και Αντισυλληπτικά»;

     Η αλήθεια είναι ότι το είδα σε ένα όνειρο. Ή μάλλον εφιάλτη. Προφανώς όχι όλη την ιστορία, μόνο την πρώτη σκηνή. Μια κηδεία, ένας περίεργος τύπος και μια πυρκαγιά. Οι αρχικές σκηνές δηλαδή μιας αστυνομικής ιστορίας. Ξεκινώντας από αυτή την εικόνα χτίστηκε η υπόθεση και η πλοκή του μυθιστορήματος. Μερικές φορές αυτά τα πράγματα λειτουργούν σαν χιονοστιβάδα. Αρκεί ένα δυνατό αρχικό ερέθισμα και μετά παθαίνεις ψύχωση με την ιστορία. Συμπαρασύρει μαζί της προσωπικές σου εμπειρίες και βιώματα, πράγματα που σε αγχώνουν και άλλα πράγματα που τα έχεις ξεχάσει. Έτσι φτιάχτηκε η πολυκατοικία που βρίσκεται στο κέντρο της υπόθεσης του βιβλίου μου. Έτσι δομήθηκαν οι χαρακτήρες, τα προβλήματά και οι συνήθειές τους. Ένας φόνος που αποδόθηκε σε φυσιολογικά αίτια, ένας άνθρωπος με δύσκολο παρελθόν που κάπως έπρεπε να βρει τον τρόπο να επιβιώσει. Στο τέλος χωρίς να το καταλάβω η ιστορία μου ήταν έτοιμη και το μόνο που έπρεπε να κάνω ήταν να την μεταφέρω στο χαρτί.

     Από πού εμπνευστήκατε την πολυφαρμακία του κεντρικού σας χαρακτήρα;

     Γενικά στα αστυνομικά μυθιστορήματα υπάρχει μια τάση ο ντετέκτιβ να παρουσιάζεται ως ιδιαίτερα ιδιόρρυθμος. Αυτή ήταν αρχικά και η δική μου σκέψη. Καθώς το μυθιστόρημα έχει αρκετά στοιχεία σάτιρας ενός κλασικού whodunit αποφάσισα να υπερβάλλω όσο το δυνατόν περισσότερο αυτό το κλισέ που είναι χαρακτηριστικό τόσων σημαντικών ηρώων της αστυνομικής λογοτεχνίας. Ίσως υποσυνείδητα να έπαιξε ρόλο και η λατρεία μου για τον Σέρλοκ Χόλμς, του οποίου ο εθισμός στην κοκαΐνη είναι γνωστός. Πάντως δεν θεωρώ ότι η πολυφαρμακία, όπως αναφέρατε, είναι η πιο ενδιαφέρουσα ιδιοτροπία του Ιωαννίδη. Για μένα ο Ιωαννίδης ήταν πολύ απολαυστικός χαρακτήρας κυρίως λόγω της συνειδητής του άρνησης για κάθε τι το συμβατικό. 

     Θέλετε να μεταφέρετε κάποιο μήνυμα με το βιβλίο σας και ποιο είναι αυτό;

     Η αποδοχή του διαφορετικού είναι σαφώς το σημαντικότερο μήνυμα του βιβλίου. Όλοι οι χαρακτήρες, μηδενός εξαιρουμένου έχουν μια τελείως αντισυμβατική ζωή, η οποία δεν συμβαδίζει ιδιαίτερα με τις κοινωνικές απαιτήσεις που συνήθως επιβάλει στον καθένα μας ο κοινωνικός περίγυρος. Μέσα στον κόσμο του «Φόνος και αντισυλληπτικά» το διαφορετικό γίνεται η νόρμα. Αυτό πιστεύω ότι γίνεται ιδιαίτερα έκδηλο στον κεντρικό ήρωα, τον Αλέξανδρο. Αν τελικά η πατρίδα μας είναι τα παιδικά μας χρόνια, όπως λένε, τότε τι κάνεις όταν η πατρίδα σου είναι γεμάτο φαντάσματα; Πώς μπορείς να ζήσεις σε μία κανονική κοινωνία όταν το παρελθόν σου δεν είναι καθόλου μα καθόλου κανονικό; Και, σε τελική ανάλυση, τι είναι «κανονικό» και ποιος έχει «κανονικό» παρελθόν;

     Η λογοτεχνία μπορεί να είναι μια κοινωνική πράξη;

     Πολύ ωραία ερώτηση. Κατά την γνώμη μου όλα είναι κατά κάποιον τρόπο μία κοινωνική πράξη, ακόμη και η απόφαση να μην κάνεις ποτέ κοινωνικές πράξεις. Και πώς θα μπορούσε άλλωστε να είναι διαφορετικά; Το πολιτικόν ζώον του Αριστοτέλη πώς μπορεί να νοηθεί έξω από την κοινωνία και πώς θα μπορούσε να κάνει κάτι που δεν σχετίζεται κάπως με αυτήν; Μπορεί κανείς να το δει σε όλη τηνιστορία του ανθρώπου. Η λογοτεχνία είναι πάντα ένας ψίθυρος της κοινωνίας που την γέννησε, ένας ψίθυρος που πολλές φορές είναι δυνατότερος και καθαρότερος από κάθε κραυγή.

     Μπορεί η λογοτεχνία να δρομολογήσει αλλαγές σε κοινωνικό επίπεδο;

     Η λογοτεχνία σίγουρα είναι μια ενδοσκόπηση της κοινωνίας και κάθε καλή ενδοσκόπηση περιλαμβάνει και κριτική. Αυτή η κριτική είναι που γεννά τις αλλαγές και υπάρχουν πολλά παραδείγματα μέσα στους αιώνες. Κατά τον Έντουαρντ Μπούλβερ-Λύττον η πένα είναι πιο δυνατή από το ξίφος και έχω την υποψία ότι αν ο Λύττον ζούσε στην εποχή μας θα επέλεγε κάποιο πολύ δυνατότερο όπλο για τη σύγκρισή του αυτή.

     Πότε καταλάβατε ότι θέλετε να γίνετε συγγραφέας;

     Θα ακουστεί μάλλον λίγο περίεργο αλλά δεν θυμάμαι τη στιγμή της συνειδητοποίησης αυτής της επιθυμίας, ίσως επειδή δεν υπήρξε ποτέ ή ίσως έλαβε χώρα σε κάποια ακαθόριστη στιγμή της νηπιακής μου ηλικίας από την οποία δεν έχω αναμνήσεις. Το μόνο που μπορώ να σας πω είναι ότι το δώρο που ζήτησα στις χριστουγεννιάτικες διακοπές της πρώτης τάξης του δημοτικού ήταν μια γραφομηχανή. Χωρίς να συνειδητοποιώ ότι υπάρχουν κόλλες Α4 έγραφα σε χαρτί τουαλέτας ξέροντας ότι το όνειρό μου ήταν να κάνω κάτι παρόμοιο σε όλη μου την ζωή, κατά προτίμηση όχι σε χαρτί τουαλέτας γιατί, όπως μπορώ να σας βεβαιώσω, τα χαρτιά τουαλέτας καταστρέφονται πολύ εύκολα όσα φύλλα κι αν έχουν. Η διαδικασία της δημιουργίας είναι κάτι που με αιχμαλώτιζε από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου.

     Ποια ήταν τα συναισθήματα που νοιώσατε, όταν πήρατε τυπωμένο το πρώτο σας έργο;

    Για να είμαι ειλικρινής ήταν η κατακλείδα μιας πολύ επίπονης και χρονοβόρας διαδικασίας κι έτσι δεν μπορώ να πω ότι αισθάνθηκα κάτι περισσότερο από ανακούφιση τη στιγμή που κράτησα για πρώτη φορά το βιβλίο στα χέρια μου. Δεν το αισθάνθηκα δικό μου αλλά απλά το αποτέλεσμα της συνεργασίας μου με τις εκδόσεις Πηγή. Ήταν αρκετές μέρες αργότερα όταν το πήρε το μάτι μου ανάμεσα σε άλλα βιβλία που είχα στο κομοδίνο μου. Το πήρα στα χέρια μου και για πρώτη φορά συνειδητοποίησα ότι το πάλαι ποτέ άσχημα τυπωμένο χειρόγραφό μου ήταν πια ένα κανονικό βιβλίο, ένα βιβλίο που μπορούσε να διαβαστεί όπως όλα τα υπόλοιπα από τον καθένα. Για μένα ήταν η στιγμή της ενηλικίωσης του βιβλίου μου αλλά, για να πω την αλήθεια, δεν μπορεί να συγκριθεί με τη στιγμή της γέννησής του.

     Τι συμβαίνει στους ήρωες των βιβλίων σας, όταν τελειώνει η συγγραφή;

     Χάνονται σε μια θάλασσα πιθανοτήτων. Έχω ανακαλύψει ότι όσο και να σχεδιάσεις την υπόθεση ενός βιβλίου στο τέλος οι χαρακτήρες έχουν την κακιά συνήθεια να σου τα χαλάνε όλα. Με κάποιο περίεργο τρόπο παίρνουν ζωή και δεν έχεις κανέναν έλεγχο πάνω στις πράξεις τους. Όταν άρχισα να γράφω σοβαρά, πίστευα ότι ο συγγραφέας είναι ο θεός ενός κόσμου που τον πλάθει εκείνος. Τώρα πλέον ξέρω ότι δεν είναι τίποτα περισσότερο από έναν εξερευνητή μιας άγνωστης επικράτειας και ο μοναδικός του ρόλος είναι να περιγράψει τα θαυμαστά που θα δει εκεί με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Όταν η συγγραφή ενός βιβλίου τελειώνει, ο εξερευνητής γυρίζει στην πατρίδα του και δεν μπορεί πια να ξέρει τίποτα από τα μελλούμενα. Αυτό μόνο οι θεοί μπορούν να το κάνουν. 

     Έχετε βιώσει συναισθήματα παρόμοια με αυτά των ηρώων σας;

     Με κάποιο τρόπο ναι. Το καλό με τα συναισθήματα είναι ότι είναι πολυδιάστατα. Μέσα στην πιο ευτυχισμένη στιγμή της ζωής του μπορεί κανείς να εντοπίσει τα ψήγματα της πιο βαθειάς θλίψης και όταν κανείς καταρρέει, στα συντρίμμια μπορεί να βρει μια ιδέα ευτυχίας. Ως συγγραφέας θεωρώ βασικό κομμάτι της δουλειάς μου να αποστάξω αυτές τις στιγμές και να εντοπίσω μέσα τους κάποιο στοιχείο που θα μπορέσω να χρησιμοποιήσω ως σημείο αναφοράς για να καταλάβω τα συναισθήματα των ηρώων μου. Δεν έχω αισθανθεί ακριβώς αυτό που αισθάνονται οι χαρακτήρες μου αλλά σίγουρα έχω αισθανθεί κάτι παρόμοιο ή κάτι συγγενικό μέσα στον απέραντο κόσμο των συναισθημάτων.  

     Σας μοιάζει κάποιος από τους ήρωες σας;

     Εκ των προτέρων έχω ανακαλύψει ότι όλοι οι χαρακτήρες μου κρύβουν κάπου ένα κομμάτι μου. Πολλές φορές έχω την τρέλα του Ιωαννίδη και κάποιες άλλες φορές την διστακτικότητα του Αλέξανδρου. Αυτό, απ’ όσο θυμάμαι, δεν έγινε συνειδητά κατά την διάρκεια της συγγραφικής διαδικασίας. Προέκυψε με μαγικό τρόπο και το ανακάλυψα πολύ αργότερα. Ίσως όμως ο χαρακτήρας με τον οποίο μοιάζω περισσότερο να είναι η Μαργαρίτα, για λόγους που δεν μπορώ να αναφέρω γιατί θα αποκαλύψω στοιχεία της λύσης του μυστηρίου. 

     Ποιος είναι ο πρώτος αναγνώστης των κειμένων σας;

      Όταν τελειώνω ένα κείμενο το στέλνω πάντα πρώτα στη   σύντροφό μου. Παρά το γεγονός ότι φυσιολογικά θα έπρεπε να μην είναι καθόλου αντικειμενική, με έχει βοηθήσει πολλές φορές να εντοπίσω κενά και λάθη της αφήγησης. Φυσικά δεν συμφωνούμε πάντα. Για παράδειγμα, ο μεγαλύτερος εχθρός της είναι οι παρομοιώσεις μου και, αν μπορούσε, θα τις είχε εξαλείψει όλες μέχρι και την τελευταία. Γενικά όμως θεωρώ ότι ο πρώτος αναγνώστης ενός κειμένου είναι πολύ σημαντικός για το μέλλον του και έτσι θα πρέπει να είναι ένα άτομο που εμπιστευόμαστε πολύ.  

     Ποιος είναι ο ιδανικός αναγνώστης για σας;

      Ο ιδανικός αναγνώστης είναι αυτός που προσεγγίζει το κείμενο χωρίς προκαταλήψεις και με κριτική διάθεση. Κάθε κείμενο κρύβει μέσα του, άλλο σε μεγαλύτερο βαθμό και άλλο σε μικρότερο, κάτι πολύτιμο. Ο ρόλος του καλού αναγνώστη είναι να εντοπίσει αυτά τα σημεία, να τα κατανοήσει και να τα κάνει κτήμα του. Πολλές φορές τα σημαντικά αυτά σημεία δεν βρίσκονται εκεί από πρόθεση του συγγραφέα και κάποιες φορές συμβαίνει η παρουσία τους ακόμη και να αντιβαίνει στη θέλησή του. Μιλάω εκ πείρας, καθώς τολμώ να πω ότι τα καλύτερα λογοτεχνικά μαθήματα τα έχω πάρει από φριχτά βιβλία. 

     Υπήρξε κάτι στη διάρκεια της συγγραφής που σας ανέτρεψε κάποια πεποίθηση;

     Πολλές πεποιθήσεις μου ανατράπηκαν την περίοδο που έγραφα το «Φόνος και αντισυλληπτικά». Δεν ξέρω αν αυτό ήταν αποτέλεσμα της συγγραφικής διαδικασίας ή αν απλά αποτυπώθηκε σε αυτήν. Γενικά η συγγραφή είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μου και πολλές φορές μου είναι δύσκολο να παρατηρήσω τις σχέσεις που αναπτύσσονται ανάμεσα στην πραγματική μου ζωή και στον κόσμο του χαρτιού. Έχω να πω όμως ότι η συγγραφή είναι, ως κάποιο βαθμό, βιωματική διαδικασία και ό,τι ζει αλλάζει, αλλιώς δεν θα ήταν ζωντανό.

     Σας αρέσει να συνομιλείτε με τους αναγνώστες σας;

     Η συγγραφή είναι μια μορφή επικοινωνίας με τον κόσμο. Το χαρακτηριστικό της και η ιδιαιτερότητά της σε σχέση με άλλες μορφές επικοινωνίας είναι ότι, από την φύση της, είναι κυρίως μονόπλευρη. Παρ’όλα αυτά, η επιθυμία του συγγραφέα να ακούσει τον αντίκτυπο που είχε το έργο του στους άλλους είναι πολύ βασική. Με μεγάλο ενθουσιασμό λοιπόν μιλάω με αναγνώστες των έργων μου και κυρίως με ευγνωμοσύνη γιατί αφιέρωσαν τον πολύτιμο χρόνο τους στα κείμενά μου. Εμένα προσωπικά μου φαίνεται εξωπραγματικό όταν συναντάω κάποιον αναγνώστη του βιβλίου μου ο οποίος θέλει να το συζητήσει μαζί μου. Ακόμη και αν το βιβλίο κυκλοφορεί μου είναι δύσκολο να συνειδητοποιήσω ότι υπάρχει κόσμος που το διαβάζει.

     Σε συζητήσεις με αναγνώστες, έτυχε να σας «υποδείξουν» πτυχές του έργου σας, που εσείς δεν είχατε φανταστεί ότι υπάρχουν;

     Όσες φορές μου έχει τύχει να μιλήσω με άτομα που διάβασαν το βιβλίο μου αισθάνομαι πάντα ότι μιλάμε για κάποιο άλλο μυθιστόρημα το οποίο είναι ίσως εμπνευσμένο από το δικό μου αλλά έχει τις δικές του διακριτές ιδέες και θέματα. Όταν το βιβλίο φύγει από τα χέρια σου γίνεται κάτι μαγικό. Μεταμορφώνεται σε μια ξεχωριστή οντότητα με δική της ζωή και δεν είναι πλέον στον έλεγχό σου. Θυμάμαι χαρακτηριστικά όταν με είχε καλέσει μία λέσχη βιβλίου η οποία μου είχε κάνει την τιμή να διαβάσει το πόνημά μου. Η πιο ενδιαφέρουσα στιγμή της βραδιάς ήταν με διαφορά μια συζήτηση του ενός τετάρτου σχετικά με μία και μόνο λέξη και τη σημασία που μπορεί να είχε στα χείλη του κεντρικού χαρακτήρα. Για να σας περιγράψω όλες τις ιδέες που ακούστηκαν σε εκείνη την συζήτηση θα χρειαζόταν αρκετές σελίδες χαρτιού.

     Υπάρχει κάποιος συγγραφέας που θεωρείτε ότι σας επηρέασε;

     Η Αγκάθα Κρίστι ήταν μεγάλη έμπνευση για μένα καθώς είναι η αγαπημένη μου συγγραφέας των εφηβικών μου χρόνων. Θυμάμαι νύχτες που δεν μπορούσα να κοιμηθώ επειδή σκεφτόμουν τα στοιχεία κάποιας υπόθεσης του Ηρακλή Πουαρό και προσπαθούσα να τον κερδίσω και να βρω πρώτος τον δολοφόνο. Περιττό να πω ότι ποτέ δεν τα κατάφερα. Αυτή η εφηβική ανάμνηση όμως ήταν σε μεγάλο βαθμό το εφαλτήριό μου. Δυο μόνο τρόποι υπάρχουννα ξέρεις τον δολοφόνο πριν από τον ιδιοφυήντετέκτιβ. Ο πρώτος είναι να είσαι εσύ ο δολοφόνος. Ευτυχώς απέρριψα γρήγορα αυτήν την ιδέα. Ο δεύτερος είναι να έχεις γράψει εσύ το βιβλίο. Και αυτό έκανα. Φυσικά σε καμία περίπτωση το μυθιστόρημά μου δεν είναι αντιγραφή του ύφους της Αγκάθα Κρίστι.

     Είναι εύκολη ή δύσκολη διαδικασία η συγγραφή και τι είναι το γράψιμο για σας;

     Θα ακουστεί κλισέ αλλά για μένα η συγγραφή είναι μία εσωτερική ανάγκη. Είναι μια πάλη με τις λέξεις η οποία πολύ συχνά καταλήγει σε ιδέες που δεν είχα φανταστεί ποτέ μου. Όταν γράφω, το μυαλό μου καθαρίζει, ηρεμεί και αισθάνομαι ότι έρχομαι σε επαφή με τον πραγματικό εαυτό μου. Είναι μια μαγική διαδικασία, Παρ’ όλα αυτά όμως τελικά δεν είναι παρά μία πάλη με τις λέξεις, όπως είπα και προηγουμένως, και όπως κάθε πάλη είναι κι αυτή δύσκολη, άλλοτε περισσότερο και άλλοτε λιγότερο.

     Αν και είναι πολύ νωρίς ακόμη, το βιβλίο κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες, ετοιμάζετε κάτι άλλο; Έχετε «υλικό» έτοιμο στο συρτάρι σας;

     Η αλήθεια είναι ότι πάντα έχω υλικό στο συρτάρι μου το οποίο βρίσκεται σε διαδικασία επώασης μέχρι να βγει στο φως. Για την ώρα έχω αρκετά διηγήματα, τα οποία έχω σκοπό να στείλω σε λογοτεχνικά περιοδικά, καθώς επίσης και τα τρία τέταρτα του δεύτερου μυθιστορήματος με πρωταγωνιστή τον Ιωαννίδη. Έχω μεγάλες ελπίδες για αυτό το δεύτερο μυθιστόρημα, το οποίο πιστεύω ότι, για την ώρα τουλάχιστον, είναι πολλά υποσχόμενο. Όπως πάντα το μέλλον θα δείξει.