ΤΡΑΜΠΑΛΑ

ΧΡΗΣΤΟΣ ΑΡΜΑΝΤΟ ΓΚΕΖΟΣ

Εκδόσεις ΜΕΛΑΝΙ

Σελ. 108, Οκτώβριος 2016

     Πριν από λίγο καιρό, πήρα το τρίτο βιβλίο που έγραψε ο ποιητής και συγγραφέας Χ. Α. Γκέζος. Είναι μία συλλογή δέκα διηγημάτων που κάποια είχαν δημοσιευτεί σε έντυπα και ηλεκτρονικά περιοδικά, ενώ τα περισσότερα, βλέπουν για πρώτη φορά το φως της δημοσιότητας.

     Ο χρόνος που διαδραματίζονται οι ιστορίες των διηγημάτων, είναι τα τελευταία χρόνια, ενώ ο τόπος είναι η πόλη. Μπορεί ο τόπος και ο χρόνος να έχουν τη δική τους αξία για τις ιστορίες της συλλογής. Όμως αυτό που είναι πραγματικά ενδιαφέρον και σημαντικό, είναι οι ήρωες, οι χαρακτήρες που έχει δημιουργήσει ο Γκέζος, με μεγάλη συγγραφική ικανότητα και διεισδυτικότητα. Οι περισσότεροι είναι άνθρωποι της διπλανής πόρτας, που χτυπημένοι από μεγάλη συμφορά ή γιατί δεν μπόρεσαν να αντέξουν τη σκληρότητα και τις απαιτήσεις τις σημερινής κοινωνίας, είτε πέρασαν, είτε είναι στο μεταίχμιο για να περάσουν τη γραμμή που χωρίζει τους «φυσιολογικούς» από τους «άλλους».

     Σ’ αυτούς τους «άλλους» λοιπόν, ανήκουν οι περισσότεροι ήρωες των μικρών εξαιρετικών ιστοριών που μας αφηγείται με μαεστρία ο συγγραφέας. Και αυτούς τους «άλλους», τους αντιμετωπίζει με συμπάθεια, με τρυφερότητα, προσπαθεί να τους καταλάβει και να κατανοήσει τι ήταν αυτό που τους έσπρωξε να κάνουν το τελικό βήμα και να περάσουν να ζήσουν σ’ ένα δικό τους κόσμο. Όπου ίσως οι καταστάσεις τους φαίνονται πιο βολικές κι εύκολες.

     Αυτό δεν σημαίνει ότι οι υπόλοιποι ήρωες των κειμένων, δεν είναι καλά σκιαγραφημένοι και συμπαθητικοί. Το αντίθετο μάλιστα. Ο συγγραφέας, εκτός του ότι έχει αφηγηματική δεινότητα, έχει και την ικανότητα να δημιουργεί χαρακτήρες που είναι συμπαθείς και κάνει τον αναγνώστη να συμμετέχει και να συμπάσχει στα πάθη και τις δυσκολίες τους, αλλά και να ικανοποιείται στις χαρές τους.

     Οι δέκα ιστορίες του βιβλίου, είναι εξαιρετικές. Καλογραμμένες, καλοδουλεμένες σαν μικρά εργόχειρα φτιαγμένα από επιδέξια χέρια, με ωραία σκιαγραφημένους χαρακτήρες και τόσο περιεκτικές, που καταφέρνουν να δημιουργήσουν έναν ολόκληρο κόσμο-διαφορετικό η καθεμιά τους-μέσα σε λίγες σελίδες. Πιστεύω ότι ο αναγνώστης δεν θα αρκεστεί σε μία και μόνη ανάγνωση, αλλά θα επιστρέφει ξανά και ξανά, για να αντλεί από τα συναισθήματα που εμπνέουν οι ιστορίες του.  

FANTASMAGORIA

FANTASMAGORIA

1o Φεστιβάλ Φαντασίας

     Το Σάββατο 1 και την Κυριακή 2 Απριλίου, θα διεξαχθεί στους χώρους του Δημαρχιακού Μεγάρου Θεσσαλονίκης, το 1^ο φεστιβάλ φαντασίας Fantasmagoria. Σύμφωνα με τους διοργανωτές «Το φεστιβάλ αποτελεί ένα πυρήνα έκφρασης όπου όλοι μπορούν να γνωρίσουν και να κατανοήσουν τη λειτουργία της φαντασίας στην τέχνη και κατ’ επέκταση στην κοινωνία, με επίκεντρο τη Λογοτεχνία του Φανταστικού… Τα τελευταία χρόνια η λογοτεχνία του φανταστικού ανθεί και στην Ελλάδα, συγκεντρώνοντας πληθώρα νέων συγγραφέων που έχουν να επιδείξουν αξιόλογο έργο».

     Στις εκδηλώσεις που θ’ αρχίσουν στις 12 το μεσημέρι του Σαββάτου, περιλαμβάνονται ομιλίες, συναυλίες, αφήγηση παραμυθιών, σεμινάρια, stand up comedy, θα λειτουργεί εργαστήρι συγγραφής imaginarium, κ. α.

     Πολλές θα είναι και οι παρουσιάσεις βιβλίων. Ανάμεσα στα άλλα θα παρουσιαστούν  βιβλία των συγγραφέων των εκδόσεων Όστρια με ομιλητές τους Μάριο Καρακατσάνη, Εύα Παυλίδου, Βασίλη Γιαννάκη, Άκη Μίσκο και Γιώργο Σακκά, το «Η Ωραιοτάτη Και Οι Εννέα Μούσες» της Ευαγγελίας Παπανίκου, το βιβλίο του Διονύση Λεϊμόνη «Το 17^ο Κιβώτιο» και σε πρώτη παρουσίαση το νέο βιβλίο του Γιώργου Δάμτσιου «Το Τρίπτυχο Των Ευχών».

     Στο διήμερο φεστιβάλ, οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν 40 εκδηλώσεις στις οποίες θα συμμετέχουν περισσότεροι από 100 δημιουργοί, συγγραφείς, καλλιτέχνες, ενώ θα υπάρχει και έκθεση βιβλίου στην οποία θα συμμετέχουν περισσότεροι από 30 εκθέτες!

     Τα έσοδα του φεστιβάλ, θα διατεθούν στο Κέντρο Στήριξης Κακοποιημένων Γυναικών Θεσσαλονίκης, «Καταφύγιο Γυναίκας»

  Αναλυτικό πρόγραμμα και περισσότερες πληροφορίες στο site του φεστιβάλ fantasyfest.gr

ΜΙΑ ΠΙΘΑΝΗ ΖΩΗ

SEBASTIAN FAULKS

Μετάφραση ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΑΡΟΥΞΗΣ

Εκδόσεις Ε.Ο. ΛΙΒΑΝΗΣ

Σελ. 367, Σεπτέμβριος 2016

     Ένα πολύ καλό βιβλίο είναι το «Μια Πιθανή Ζωή» του άγγλου συγγραφέα Σ. Φοκς.

     Δεν θα μπορούσα να το χαρακτηρίσω μυθιστόρημα, αφού περιλαμβάνει πέντε ιστορίες, με διαφορετικούς πρωταγωνιστές, που διαδραματίζονται σε διαφορετικές χρονικές περιόδους και σε διαφορετικούς τόπους. Αυτό που αποτελεί το συνεκτικό κρίκο των πέντε ιστοριών, είναι οι αναζητήσεις των ηρώων τους.

     Ένας άγγλος αξιωματικός, ο Τζέφρι Τάλμποτ, για να επιβιώσει και να διατηρήσει το ηθικό του στο στρατόπεδο συγκέντρωσης όπου κρατείται στη διάρκεια του Β! παγκοσμίου πολέμου, φαντάζεται τον εαυτό του να παίζει κρίκετ σε ένα ηλιόλουστο γήπεδο και κάνει ότι είναι δυνατό για να δραπετεύσει.

     Στη βικτωριανή εποχή, παρά τον εγκλεισμό του σε ένα πτωχοκομείο που «οι περισσότεροι το λέγανε Βαστίλη» και την μετέπειτα σκληρή ζωή του, ο Μπιλ κατάφερε χάρη στο πείσμα του να δημιουργήσει μια πετυχημένη επιχείρηση και οικογένεια.

     Το 2049(!!) στην Ιταλία, η Έλενα Ντουράντι «ένα ατίθασο κορίτσι που περνούσε τον περισσότερο χρόνο του μόνο στο δάσος κοντά στο αγρόκτημα των γονιών του», ερωτεύεται τον Μπρούνο, ένα ορφανό αγόρι που θέλει να υιοθετήσει η οικογένειά της, αλλά τον «χάνει» όταν λόγω της οικονομικής κατάστασης, ο Μπρούνο αναγκάζεται να απομακρυνθεί από την οικογένεια και την πόλη που ζούσαν. Η Έλενα, μετά την απώλεια αυτή, γίνεται επιστήμονας στον τομέα της νευρολογίας, κάνει μια ανακάλυψη που συγκλονίζει την επιστημονική κοινότητα, αλλά ποτέ δεν έπαψε να αναζητά τον νεανικό της έρωτα.

     Η Ζαν, αν και τελείως αμαθής, «αισθάνθηκε το βάρος της ζωής της να μετατοπίζεται μέσα της», μετά τις συζητήσεις που έκανε με τον αδελφό Μπερνάρ, ένα μοναχό που είχε υπό την εποπτεία του, το πλυσταριό της μονής, όπου εργαζόταν η Ζαν.

     Τέλος, ο Τζακ και η Άνια, από τη στιγμή που γνωρίζονται, ζουν για τη μουσική και τον έρωτά τους. Ενώ όμως η καριέρα της Άνια εκτοξεύεται, χάρη στο ταλέντο της, αλλά και τη βοήθεια του Τζακ, στον έρωτα τα πράγματα περιπλέκονται.

     Δεν θέλω να γράψω κάτι άλλο γι’ αυτές τις πέντε ανθρώπινες ιστορίες, που με τόση μαεστρία «στήνει» ο Φοκς. Θέλω μόνο να σας παροτρύνω να διαβάσετε αυτό το βιβλίο και να ανακαλύψετε την ομορφιά που κρύβεται μέσα στις σελίδες του. 

ΚΑΠΟΤΕ ΣΤΗ ΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΜΕΤΑΞΙΑ ΚΡΑΛΛΗ

Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ

Σελ. 742, Οκτώβριος 2016

     Ένα μυθιστόρημα που μέσω μιας ερωτικής ιστορίας, αναφέρεται στον τραγικό ξεριζωμό των ελλήνων της Μικράς Ασίας, αλλά και την εξίσου τραγική εξόντωση των ελλήνων εβραίων της Θεσσαλονίκης, είναι το «Κάποτε Στη Σαλονίκη» της Μ. Κράλλη.

     Όπως λέει η συγγραφέας, εμπνεύστηκε το βιβλίο σε ένα τραπέζι με συμμαθητές της, το μακρινό 1990, όταν πάνω στη συζήτηση «άκουσα τον συμμαθητή μου Λέοντα Μ. να λέει: “Εμένα ο παππούς μου πήγε στο Άουσβιτς. Ήταν ο μόνος που γύρισε από την οικογένειά του”. Θυμάμαι να αφήνω κάτω το πιρούνι εντυπωσιασμένη. Όχι πως δεν ήξερα το εβραϊκό του θρήσκευμα ή τι έγινε στο Ολοκαύτωμα. Εδώ όμως δεν ήταν σελίδες ενός βιβλίου Ιστορίας. Δεν ήταν μια ταινία στον κινηματογράφο, ένα ντοκιμαντέρ στην τηλεόραση. Ήταν η οικογενειακή ιστορία ενός συμμαθητή μου…». Έτσι μπήκε στο μυαλό της, ο πρώτος σπόρος του βιβλίου.

     Πρωταγωνιστές του μυθιστορήματος είναι η Χριστίνα Παπάζογλου και ο Αλμπέρτο Ματαλών. Συναντιούνται το 1927 στη Θεσσαλονίκη, όταν η Χριστίνα με τη μητέρα της Ελπινίκη, μετακόμισαν εκεί, για να βρίσκονται κοντά στον συγγενή τους, μητροπολίτη Άνθιμο. «Του έγραψε η Ελπινίκη ζητώντας του βοήθεια, στήριξη γι’ αυτήν και την κόρη της… Το προσπάθησε να ζήσει με τις δικές της δυνάμεις στην Αθήνα, όπου βρέθηκαν μετά την καταστροφή και να μεγαλώσει το παιδί της. Οι αντοχές της όμως στέρευαν. Όχι οι οικονομικές, δόξα σοι ο Θεός. Γι’ αυτό είχε μεριμνήσει ο μακαρίτης ο άντρας της. Πάντα προνοητικός, είχε ρευστοποιήσει μεγάλο κομμάτι της περιουσίας τους προτού η Σμύρνη παραδοθεί στις φλόγες, διοχετεύοντας άφθονα μετρητά σε τράπεζες της Ελλάδας και του εξωτερικού». Ο Άνθιμος τις φιλοξενεί στην μητροπολιτική κατοικία, που βρίσκεται απέναντι από την πολυτελή έπαυλη της ευκατάστατης εβραϊκής οικογένειας του Ισαάκ και της Μπιάνκα Ματαλών με τις τρεις κόρες και τον μοναχογιό Αλμπέρτο.

     Οι δύο νέοι, που εκτός από γείτονες πήγαιναν και στο ίδιο σχολείο, γνωρίστηκαν κι ένας έρωτας γεννήθηκε ανάμεσα τους. Ένας έρωτας που μοιάζει ατελέσφορος και εξ αρχής καταδικασμένος. Υπάρχει το χάσμα της φυλετικής καταγωγής και κυρίως της θρησκείας. Όσο κι αν η οικογένεια Ματαλών είναι πιο προοδευτική από τις άλλες της εβραϊκής κοινότητας, ο έρωτας του Αλμπέρτο για μια χριστιανή –και μάλιστα την ανιψιά του μητροπολίτη- ήταν όχι μόνο μη αποδεκτός, αλλά και απόλυτα καταδικαστέος. Την ίδια αντίδραση θα έχει βέβαια και η οικογένεια της Χριστίνας. Γι’ αυτό και οι δύο νέοι κρατούν κρυφό τον έρωτά τους και προσπαθούν να μην αντιληφθεί ο οποιοσδήποτε αυτό που συμβαίνει.

     Παρά τις αντιξοότητες, που και οι ίδιοι αντιλαμβάνονται, ο έρωτάς τους θα επιζήσει και θα λάβει άλλες διαστάσεις, όταν θα πάνε στην Αθήνα για σπουδές. Στο Πολυτεχνείο ο Αλμπέρτο, στην Ιατρική η Χριστίνα. Κι ενώ όλα φαίνονται να πηγαίνουν καλά μεταξύ τους, η Χριστίνα ανακοινώνει ξαφνικά στον Αλμπέρτο ότι εγκαταλείπει την Ιατρική της Αθήνας και φεύγει για τη Βιέννη, χωρίς να δώσει καμιά παραπάνω εξήγηση. Ο Αλμπέρτο, παρά τον πόνο του, προσπαθεί να συνεχίσει τη ζωή του, ασχολούμενος με την οικογενειακή επιχείρηση. Όμως το ξέσπασμα του πολέμου, ανατρέπει όλες τις σταθερές και τις βεβαιότητές του.

     Το «Κάποτε Στη Σαλονίκη», είναι ένα  πολύ καλό μυθιστόρημα, καλογραμμένο, με εξαιρετικά σκιαγραφημένους χαρακτήρες, στο οποίο η συγγραφέας μέσα από την ιστορία των δύο πρωταγωνιστών, μεταφέρει το κλίμα, την ατμόσφαιρα, τους αγώνες, τη νοοτροπία, τις αγκυλώσεις και πολλές άλλες εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής της Θεσσαλονίκης, από την έλευση των μικρασιατών και ποντίων προσφύγων, μέχρι τους πρώτους μήνες μετά την απελευθέρωση της πόλης από τους Γερμανούς. Ιδιαίτερη μνεία θέλω να κάνω στην εξαιρετική ενσωμάτωση του ιδωμένου με ψύχραιμη ματιά ιστορικού υπόβαθρου μιας φορτισμένης εποχής, στον μύθο του βιβλίου. 

ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΖΙΤΖΙΚΑΚΗΣ

     ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΖΙΤΖΙΚΑΚΗΣ

Ο Γεώργιος Ελ. Τζιτζικάκης γεννήθηκε το 1981. Zει και εργάζεται στην Αθήνα στον τομέα της Καλλιτεχνικής Βιβλιοδεσίας. Έχει σπουδάσει Διοίκηση Αθλητικών Επιχειρήσεων, είναι εν ενεργεία Διαιτητής Ποδοσφαίρου από το 1998 και Reiki Therapist του Usui System of Natural Healing
Η ενασχόλησή του με τη συγγραφή ξεκινά από τα εφηβικά του χρόνια. Στα δεκαεπτά του λαμβάνει μέρος στον Πρώτο Πανελλήνιο Μαθητικό Διαγωνισμό Λογοτεχνίας και κερδίζει το Γ΄ Βραβείο από την «Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών» για το διήγημα του "Ο Ζητιάνος". Έργα του έχουν δημοσιευθεί σε εφημερίδες και περιοδικά στην Ελλάδα καθώς και σε διαδικτυακούς τόπους. Βιβλία του: «… Σιωπή… Η Δυνατότερη Κραυγή» (2000), «Να Μην Ξεχάσω Να Ξυπνήσω» (Ιωλκός, 2010), «Γυναίκα Η Κόλαση… Γυναίκα Ο Παράδεισος» (Περίπλους, 2012), «Τ’ Αηδονιού Το Δάκρυ» (Ωκεανίδα, 2015), «Ένα Δράμι Δύναμης» (Ωκεανίδα, 2016)

Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για το βιβλίο σας;

      Για το "Ένα δράμι δύναμης" είχα περισσότερο μια εσώτερη ανάγκη να το γράψω, παρά μια έμπνευση. Ζω στην Αθήνα, σε μια πόλη που δεν μου αρέσει πια όσο μου άρεσε κάποτε, μια πόλη που έχει χίλια πρόσωπα και μυστικά, και στις σκοτεινές εποχές που διανύουμε έχει ενδυθεί με τα ασχημότερα χαρακτηριστικά της. Κομμάτι αυτής της πόλης σήμερα, είναι δυστυχώς και ο υπόκοσμος με την ανεξέλεγκτη δράση του που πλουτίζει δημιουργώντας κολάσεις για ορισμένους ανθρώπους. Καθώς ένα βιβλίο, αν μη τι άλλο, σκιαγραφεί μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή της Ιστορίας και αποτυπώνει την κοινωνία όπου και κινούνται οι ήρωές του, έτσι και το συγκεκριμένο μυθιστόρημα ασχολείται με τα γρανάζια του υποκόσμου της Αθήνας, τη λειτουργία των ανθρώπων μέσα στα κυκλώματα και με τα θύματά της, αποτελώντας μια κραυγή έναντι στο φαινόμενο της εμπορίας ανθρώπων, το γνωστό σε όλους trafficking. Το φαινόμενο έχει πάρει διαστάσεις μάστιγας στη χώρα μας, και αρκετά από τα στοιχεία του βιβλίου είναι βασισμένα σε πραγματικές μαρτυρίες, μια συγκομιδή αποκαλύψεων και εξομολογητικών συζητήσεων που είχα με θύματα του trafficking αλλά και ανθρώπους του υποκόσμου στα δύο χρόνια έρευνας που κράτησε η καταγραφή.

Θέλετε να μεταφέρετε κάποιο μήνυμα με το βιβλίο αυτό και ποιο είναι αυτό;

     Το "Ένα δράμι δύναμης" μιλάει για αυτό ακριβώς που αποτυπώνεται στον τίτλο του: Για την ελάχιστη δύναμη που μπορεί να σου λείπει ώστε να συμπληρώσεις την ισχύ σου, για τη δύναμη που κουβαλάει ένας σκοπός, για τις αντοχές σου που καμιά φορά μονάχα ένα δράμι τις διαχωρίζει από την τρέλα. Μπορεί να είναι μια ιστορία που έχει να κάνει με την σκληρή πραγματικότητα των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων, αλλά ποιος από εμάς δεν έχει νιώσει στη ζωή του, έστω και μία φορά θύμα, απειλούμενος ή εγκλωβισμένος, αναζητώντας μια λύτρωση; Φυσικά το μέτρο των δικών μας προβλημάτων δε συγκρίνεται επ ουδενί με την κόλαση ενός θύματος του trafficking. Ίσως ακριβώς γι' αυτό το λόγο, οι αναγνώστες έχουν συλλάβει εξαιρετικά το μήνυμα του βιβλίου και ταυτίστηκαν με τα οδοιπορικά των ηρώων, καθώς διαβάζοντας τις ιστορίες τους διαπίστωσαν πως δεν είναι μονάχα ένα βιβλίο που μιλάει για τη ζωή, την ελπίδα και την αγάπη, παράλληλα τα αναζητεί και διακαώς καθώς γνωρίζει πως μέσω αυτών θα ξεφύγει από την κάθε κόλαση. Σε κάθε κατάσταση της ζωής σου, όσο άσχημα κι αν είσαι, πάντα χαράζει μια ελπίδα· ο αγώνας για την επιβίωση είναι δυνατότερος της παραίτησης, και αυτό δε θα πρέπει ποτέ να το λησμονούμε.

Ποια ήταν τα συναισθήματα που νοιώσατε, όταν πήρατε τυπωμένο το πρώτο σας έργο;

      Ήμουν μόλις στα δεκαεπτά μου, έγραφα ήδη τρία χρόνια και γέμιζα τετράδια με σκέψεις, ποιήματα και μικρές ιστορίες. Κάπως έτσι ήταν και το πρώτο μου βιβλίο, είχε λίγο απ' όλα και σαν τυπώθηκαν τα πρώτα αντίτυπά του, είχα μια λαχτάρα που όμοιά της δεν έχω νιώσει. Εκείνες οι μέρες φαντάζουν βγαλμένες από μια άλλη ζωή για πολλούς λόγους. Δεν υπήρχε διαδίκτυο και likes, δεν υπήρχε αυτή η συνεχόμενη βαβούρα υπερπληροφόρησης και έπρεπε να παλέψεις για να δείξεις στον κόσμο πως υπάρχεις κι εσύ. Ευτυχώς κάποιοι ρομαντικοί είχαν τη διάθεση να ακούσουν τι έχεις να τους πεις, να διαβάσουν όσα σκαρφίστηκες και να σε στηρίξουν έμπρακτα. Ερασιτεχνικά και με πολλά γλυκά λάθη γεννήθηκαν τα δύο πρώτα μου βιβλία και έτσι ερασιτεχνικά, από χέρι σε χέρι κατάφεραν να μεγαλώσουν τον κύκλο των φίλων και να με φέρουν κοντά σε απίστευτους ανθρώπους και καταστάσεις. Ομολογώ πως ακόμη και σήμερα το ίδιο ισχύει, νιώθω μια λαχτάρα κάθε που τυπώνεται ένα βιβλίο μου και μια μικρή θλίψη όταν πρέπει να σηκώσω τα μανίκια μου για να πάω στο επόμενο. Χαρά, πλήρωση, δίψα να με διαβάσουν, αγωνία για πώς θα τους φανεί το έργο, συγκομιδή εντυπώσεων και ενστάσεων, λαχτάρα για τα επόμενα βήματα. Αυτό είναι το δικό μου μονοπάτι... Κατάλαβα από πολύ νωρίς στη ζωή μου πως κάθε βιβλίο, είτε που γράφω είτε που διαβάζω, είναι το μέσο για να αδράξω τη χαρά μου, να επιβιώσω από αίολες σκέψεις, να με τοποθετήσω κάπου μέσα σε αυτή τη κοινωνία και εντέλει να επικοινωνήσω με τον κόσμο γύρω μου.

Τι συμβαίνει στους ήρωες των βιβλίων σας, όταν τελειώνει η συγγραφή;

     Κάποιοι αναπόφευκτα πέφτουν στη λήθη, είναι κομμάτι κι αυτό της εξελίξιμης δημιουργικότητας, κάποιοι άλλοι όμως είναι εξαιρετικά πεισματάρηδες! Για παράδειγμα, ο Γιώργης Αηδονάκης από το βιβλίο "Τ' αηδονιού το δάκρυ" είναι ένας ισχυρός ήρωας που έχει πρωταγωνιστήσει σε περισσότερα από ένα βιβλία στη ζωή του. Έχω την αίσθηση πως και ο Λάμπρος από το "Ένα δράμι δύναμης" τελικώς δεν έχει πει την τελευταία του κουβέντα. Παράλληλα γεννιούνται και άλλοι τύποι, γυναίκες και άντρες, εξαιρετικά ατρόμητοι και θρασείς, που αναζητούν μερίδιο σε μια επόμενη ιστορία· ειδικότερα όμως για τους συγκεκριμένους Γιώργη και Λάμπρο, θεωρώ πως κάποια στιγμή στο μέλλον θα επιστρέψουν. Κάθε ήρωάς μου ζει και αναπνέει μέσα στο κεφάλι μου, οπότε μπορεί κάποτε εντελώς αυτόνομα και ανεμπόδιστα να θελήσει να αναλάβει τον έλεγχο της γραφής και να απαιτήσει ένα ακόμη μυθιστόρημά του. Σημασία ωστόσο δεν έχουν μονάχα οι ήρωες, αλλά και η ιστορία που θα θελήσουν να πρωταγωνιστήσουν.

Ποιος είναι ο πρώτος αναγνώστης των κειμένων σας;

     Γράφοντας υποκύπτω κι εγώ σε κάμποσα λάθη, γι' αυτό και όταν γράφω ένα έργο, το αφήνω να ξεκουραστεί για κάμποσο καιρό και όταν το ξαναπιάσω, η σωστότερη δουλειά που κάνω με αυτό είναι να διαγράψω τα περιττά του μέρη, παραγράφους ολόκληρες που έγραψα επάνω στον ενθουσιασμό μου. Σε κάποιο ποσοστό τα καταφέρνω, όμως κάθε έργο χρειάζεται και μια εντελώς ξένη ματιά, μια οπτική διαφορετική από τη δική σου. Για τα έργα μου εμπιστεύομαι έναν φίλο που από τα εφηβικά μας χρόνια με διάβαζε και είναι εξαιρετικά αυστηρός, δίνουμε πάντα ομηρικές μάχες επάνω σε μια σελίδα αλλά τις περισσότερες φορές έχει δίκιο. Το "Ένα δράμι δύναμης" ωστόσο, επέλεξα να το δώσω και σε μια φανατική αναγνώστρια του προηγούμενου βιβλίου μου, "Τ' αηδονιού το δάκρυ", για να διαπιστώσω εάν κάποιος που έχει αγαπήσει το ένα ύφος γραφής και τα δεδομένα της μιας ιστορίας, μπορεί να ταυτιστεί και με ένα εντελώς διαφορετικό κείμενο σε ύφος και διάθεση. 

Γράφοντας, έχετε ανακαλύψει πράγματα για τον εαυτό σας;

    Συνεχίζω να ανακαλύπτω, όμως οφείλω να ομολογήσω πως η μεγαλύτερη των ανακαλύψεων ήταν πως δεν είμαι τόσο ικανοποιημένος και χαρούμενος με τη ζωή μου όταν δε γράφω. Ίσως να ακούγεται κάπως θλιβερό, δεν παύει όμως να είναι μια αλήθεια και όποιος με γνωρίζει λιγάκι περισσότερο μπορεί να το επιβεβαιώσει. Είμαι φύσει θετικός και αισιόδοξος άνθρωπος, κουβαλάω κάμποση τρέλα και επειδή έχω δοκιμαστεί με την υγεία μου, επιλέγω σχεδόν πάντα το ρίσκο από τον συμβιβασμό· ως άνθρωπος της δράσης λοιπόν, όταν δεν υπάρχουν αυτά τα στοιχεία στη ζωή μου, θα πρέπει να φτιάξω κόσμους μέσα στους οποίους θα δραπετεύσω για να μην τρελαθώ από την βαρετή καθημερινότητα, την γκριζαμάρα, τη μελαγχολία και το ζόρι που τραβάμε όλοι στις μέρες μας.

Υπήρξε κάτι στη διάρκεια της συγγραφής που σας ανέτρεψε κάποια πεποίθηση;

     Το μεγαλύτερο ταμπού που διερρήχθη μέσα μου και που όλοι όσοι γράφουν κάποτε θα αντιμετωπίσουν, είναι πως εκείνο που φαντάζεσαι ή οραματίζεσαι πως θα κατακτήσεις ως συγγραφέας στην Ελλάδα, δεν έρχεται ποτέ. Προφανώς ονειροβατούσα κι εγώ, μάλλον επειδή είμαι ρομαντικός αλλά κι επειδή δε γνώριζα πως το αναγνωστικό κοινό της Ελλάδας είναι εξαιρετικά μικρό. Γρήγορα διαπίστωσα πως ένα best seller που θα πουλήσει δεκάδες χιλιάδες αντίτυπα είναι απίθανο να συμβεί με τόσους τίτλους που κυκλοφορούν, ενώ συνήθως η φερόμενη ως επιτυχία είναι αποτέλεσμα πολλών πραγμάτων. Επίσης, το να έχεις συνεχώς έμπνευση και να γράφεις ασταμάτητα είναι αδιανόητο και αν το καταφέρνει κάποιος μάλλον αποφέρει μέτριο αποτέλεσμα, ενώ τελικώς το να ζήσεις από τη συγγραφή είναι μια ουτοπία που συνήθως ποτέ δεν λαμβάνει χώρα εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων.

Σας αρέσει να συνομιλείτε με τους αναγνώστες σας;

     Είναι μια ευλογία από όλες τις απόψεις. Έχω γνωρίσει υπέροχους ανθρώπους μέσα από τις παρουσιάσεις που έχω κάνει ανά την Ελλάδα, πολλοί έχουν έρθει κοντά και έχουν μοιραστεί τις ιστορίες τους μαζί μου, κάτι που λατρεύω. Έχω γνωρίσει ανθρώπους με εξαιρετικές προσωπικότητες, γεμάτους χιούμορ, τρέλα, γεμάτοι ζωή, και πολύ χαίρομαι που από αναγνώστες έγιναν στη συνέχεια φίλοι μου και είναι πλέον ενεργά κομμάτια της ζωής μου. Δεν μου αρέσει η απόσταση συγγραφέα-αναγνώστη, δεν πιστεύω πως πρέπει να υπάρχει· είμαι της θέσεως πως γράφεις για να έρχεσαι κοντά στους ανθρώπους και όχι να κρατιέσαι μακριά τους παίζοντας τον διδάσκαλο και τον ξεχωριστό.

Σε συζητήσεις με αναγνώστες, έτυχε να σας «υποδείξουν» πτυχές του έργου σας, που εσείς δεν είχατε φανταστεί ότι υπάρχουν;

     Ναι! Αυτό συμβαίνει σε κάθε έργο και αποτελεί μια ζωντανή, θεριεμένη φλέβα του. Είμαι της άποψης πως μισό βιβλίο είναι η ιστορία του και άλλο μισό οι αναγνώστες του· εκείνοι θα συζητήσουν για τα μέρη που τους άρεσαν, για εκείνα στα οποία έχουν ένσταση, για το τι περιμένουν στη συνέχεια, και στην ουσία, αυτό είναι που αξίζει στην όλη διαδικασία, οι αναγνώστες, καθώς εκείνοι θα διασπείρουν εάν διάβασαν ένα καλό βιβλίο που αξίζει να το διαβάσεις κι εσύ. Επίσης εντύπωση μου κάνει η διάθεσή τους να μάθουν κι άλλα για ένα βιβλίο, συνήθως περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το πώς και γιατί γράφτηκε, όπως και το γεγονός ότι αναζητούν κι εκείνα τα μέρη που δεν γράφονται μέσα στις σελίδες του, που υπονοούνται, τις "κομμένες σκηνές" ας πούμε, και καθώς εγώ γράφω και σβήνω πολλά επιλέγοντας αυστηρά στο τέλος τις σελίδες που θα κρατήσω, είμαι γεμάτος από τέτοιες σκηνές τις οποίες μοιράζομαι μαζί τους σε μια παρουσίαση.

Υπάρχει κάποιος συγγραφέας που θεωρείτε ότι σας επηρέασε;

     Νομίζω πως ο Καββαδίας, ο Καζαντζάκης και ο Κινγκ έχουν παίξει καταλυτικό ρόλο σε αυτά που γράφω και σε όσα θέλω να γράψω στο μέλλον. Διαβάζω πολύ ωστόσο, και έτσι προσθέτονται συνεχώς νέοι αγαπημένοι τις προτιμήσεις μου, η Τζίλιαν Φλιν για παράδειγμα μου αρέσει πολύ, ο Γιώργος Σκαμπαρδώνης, ο Κώστας Μουρσελάς, και πολλοί ακόμα. Επίσης όσο με έχουν επηρεάσει συγγραφείς, άλλο τόσο με έχουν επηρεάσει πολλά τραγούδια αλλά και πλήθος ταινιών.

Είναι εύκολη ή δύσκολη διαδικασία η συγγραφή και τι είναι το γράψιμο για σας;

     Προσπαθώ να γράφω καθημερινά όμως δε θέλω απλώς να γεμίζω σελίδες για να λέω πως γράφω ντε και καλά. Ο αναγνώστης στις μέρες έχει στενή τσέπη, είναι απαιτητικός, συνειδητοποιημένος και εξαιρετικά κριτικός, οπότε οφείλεις κι εσύ να του δίνεις όχι απλά ένα βιβλίο σου ακόμα αλλά το καλύτερο δυνατό που μπορείς να του προσφέρεις τη συγκεκριμένη στιγμή· γι' αυτόν ακριβώς το λόγο πρέπει να μην είσαι βιαστικός αλλά κατάτι αυστηρότερος σχετικά με το τι γράφεις κι εγώ σκίζω πολλές σελίδες στη διαδικασία συγγραφής ενός βιβλίου. Ναι, το γράψιμο όντως αποτελεί μια ανάσα, μια εν μέρει λύτρωση, μια βουτιά σε δροσερή θάλασσα όταν όλα γύρω σου διατηρούνται σε καύσωνα σκέψεων και προβληματισμών, ωστόσο δεν είναι και η ζωή ολόκληρη! Δεν υποστηρίζω πως πρέπει να γράφεις για να ζεις, αλλά να ζεις για να γράφεις πότε-πότε, και να ζεις πολύ, να ζεις καλά, να ζεις έντονα. Η ζωή μας είναι εκεί έξω, είναι εξαιρετικά σύντομη και σε περιμένει να την αρπάξεις από τα μαλλιά, να τη γευτείς πριν είναι αργά. Κάνε τρέλες, πήγαινε ταξίδια, ερωτεύσου, διάβασε, γλέντα, άκου μουσική, γνώρισε φίλους, απόλαυσε γεύσεις, κάνε πράξεις ευγνωμοσύνης, δώσε αγάπη, συγχώρεσε, κάνε έρωτα, ζήσε!

Αν και είναι πολύ νωρίς ακόμη, το βιβλίο κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες, ετοιμάζετε κάτι άλλο;

     Θέλω κάποια στιγμή να δω τα εξαντλημένα μου βιβλία να επανακυκλοφορούν, είναι κάτι που αναζητούν και οι αναγνώστες, οπότε το συζητάμε αυτό τον καιρό με την Ωκεανίδα ώστε να το υλοποιήσουμε. Σχετικά με το επόμενο μυθιστόρημά μου, αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι είναι βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα, έχει ως βάση τα χρόνια της Κατοχής στην Κρήτη και της μελανής σελίδας του Εμφυλίου, όμως ένα τέτοιο βιβλίο χρίζει πολλής μελέτης και απαιτεί χρόνο καθώς γίνεται από μέρους μου μια περισυλλογή μαρτυριών από ανθρώπους που θα πρέπει να αποτυπωθεί η αλήθεια τους.

Η ΠΑΓΙΔΑ

Η ΠΑΓΙΔΑ

ΜΕΛΑΝΙ ΡΑΑΜΠΕ

Μετάφραση: ΓΙΩΤΑ ΛΑΓΟΥΔΑΚΟΥ

Εκδόσεις: ΚΑΛΕΝΤΗΣ

Σελ. 407, Μάρτιος 2016

     Το ψυχολογικό θρίλερ της πολυτάλαντης γερμανίδας Μ. Ράαμπε «Η Παγίδα», σας παρουσιάζω σήμερα.

     Η 38χρονη επιτυχημένη συγγραφέας Λίντα Κόνραντς, ζει τα τελευταία έντεκα χρόνια, αποτραβηγμένη από τον κόσμο σε μια απομονωμένη έπαυλη. «Δεν έχω βγει από το σπίτι εδώ και έντεκα χρόνια. Τους λόγους μπορεί κανείς να τους διαβάσει στον Τύπο, έστω κι αν κάποια δημοσιεύματα υπερβάλλουν λιγάκι». Στον κόσμο, μετά από κάποια –ανυπόστατα- δημοσιεύματα, έχει δημιουργηθεί η εντύπωση ότι πάσχει από κάποια σοβαρή ασθένεια, που δεν της επιτρέπει να μετακινείται. Κάτι που βολεύει την Κόνραντς, αφού η αλήθεια είναι εντελώς διαφορετική. Πριν από δώδεκα χρόνια, αντιμετώπισε μια τραυματική εμπειρία. Όταν πήγε να επισκεφθεί μια μέρα την αδερφή της στο διαμέρισμα που έμενε, τη βρήκε νεκρή μέσα σε μια λίμνη αίματος και είδε φευγαλέα το πρόσωπο του δολοφόνου. «Την αδελφή μου την έλεγαν Άννα. Η αδελφή μου είναι νεκρή. Η αδελφή μου ήταν τρία χρόνια μικρότερή μου. Η αδελφή μου δεν πέθανε. Η αδελφή μου δολοφονήθηκε πριν από δώδεκα χρόνια και τη βρήκα εγώ. Είδα το δολοφόνο να το σκάει. Είδα το πρόσωπό του δολοφόνου. Ο δολοφόνος ήταν άντρας». Όσο περνά ο καιρός και το έγκλημα παραμένει ανεξιχνίαστο, γεμίζει ενοχές και βυθίζεται στην κατάθλιψη. Απομονώνεται τελείως. Τη βλέπουν μόνο η οικιακή βοηθός, ο εκδότης και η ατζέντης της. Το μόνο που την κρατά στη ζωή είναι το γράψιμο. «Επιβάλλω στον εαυτό μου κάθε χρόνο να γράφει ένα βιβλίο. Τα βιβλία μου σημειώνουν μεγάλη επιτυχία. Είμαι ευκατάστατη». 

     Ώσπου ξαφνικά σε μια τηλεοπτική εκπομπή, βλέπει να συμμετέχει ως ρεπόρτερ, ο άντρας που δολοφόνησε την αδελφή της. Ψάχνει στο internet. «Και τότε τον βρίσκω. Έπειτα από λίγα μόνο κλικ τον βρίσκω. Το τέρας. Πετάγομαι τρομαγμένη όταν η φωτογραφία του εμφανίζεται στην οθόνη, σηκώνω ενστικτωδώς το αριστερό μου χέρι για να κρύψω την εικόνα του, δεν μπορώ να τον κοιτάξω, όχι ακόμη…».

     Αποφασίζει να του στήσει παγίδα. Γράφει ένα θρίλερ, με θέμα τη δολοφονία μιας νέας γυναίκας και επιδιώκει να τον κάνει να ομολογήσει μέσω μιας συνέντευξης που θα του παραχωρήσει. «Θα προκαλέσω τον δολοφόνο της αδελφής μου-και μάλιστα με το μόνο μέσο που διαθέτω: τη λογοτεχνία. Θα ξεσκεπάσω τον δολοφόνο της αδελφής μου με αυτό το βιβλίο. Και μετά θα τον κοιτάξω καταπρόσωπο. Και θέλω να με κοιτάξει κι εκείνος καταπρόσωπο, ξέροντας ότι τον έχω καταλάβει, έστω κι αν δεν το έχει κάνει κανείς άλλος». Για να το πετύχει αυτό, πρέπει πρώτα να κατανικήσει όλες τις φοβίες της, ότι την οδήγησε στον απομόνωση και στη συνέχεια να εκπαιδευτεί κατάλληλα από ειδικούς στον τομέα της ανάκρισης και της απόσπασης ομολογιών.

     Εξαιρετικό μυθιστόρημα, η δομή του οποίου, αφήνει τη συγγραφέα, να «παίζει» με τον αναγνώστη, οδηγώντας την ιστορία σε διαφορετική κατεύθυνση από κεφάλαιο σε κεφάλαιο. Η διαταραγμένη προσωπικότητα της Λίντα Κόνραντς, της επιτρέπει να δημιουργήσει ένα εξαιρετικό μυθιστορηματικό χαρακτήρα. Η σκιαγράφηση της ψυχολογικής της πορείας, είναι μοναδική. Οι φοβίες, οι ανασφάλειες, οι επιτυχίες, τα πισωγυρίσματα, οι αλλοπρόσαλλες αντιδράσεις, οι παράξενες συμπεριφορές, οι προσπάθειες που κάνει να επανέλθει και να φέρει σε πέρας την «αποστολή» της η κεντρική ηρωίδα, περιγράφονται με αξιοθαύμαστη δεξιοτεχνία. Κι όλα αυτά, μέσα από μια ιστορία που κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη μέχρι την τελευταία σελίδα. Το συνιστώ ανεπιφύλακτα.   

ΑΝ ΟΙ ΝΕΚΡΟΙ ΔΕΝ ΑΝΑΣΤΑΙΝΟΝΤΑΙ

PHILIP KERR

Μετάφραση ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΑΡΑΓΚΟΣ

Εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ

Σελ. 599, Νοέμβριος 2016

    Το νέο μυθιστόρημα του Φ. Κερ, με πρωταγωνιστή τον Μπέρνι Γκούντερ, κυκλοφόρησε πριν από λίγους μήνες.

     Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος διαδραματίζεται στο Βερολίνο του 1934, στη διάρκεια της προετοιμασίας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936. Το δεύτερο στην Αβάνα, του 1954, λίγο πριν την επανάσταση που ανέτρεψε το καθεστώς Μπατίστα. Με το βιβλίο αυτό, ο συγγραφέας με ευφυή τρόπο, μας συνδέει με τα προηγούμενα βιβλία του. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να κάποιος να τα γνωρίζει για να παρακολουθήσει την ιστορία. Διαβάζεται αυτοτελώς.

     Το πρώτο μέρος, μας παρουσιάζει τη ζωή του ήρωα του, πριν επιστρατευτεί από τα Ες-Ες και σταλεί στην Ουκρανία για να διερευνήσει τη σφαγή στο Κατίν (Άνθρωπος Χωρίς Ανάσα) ή πριν μεταβεί στο Ζάγκρεμπ για να βρει τα ίχνη του πατέρα μιας ηθοποιού (Η Γυναίκα Από Το Ζάγκρεμπ).

     Βρισκόμαστε στο 1934 και το Βερολίνο ζει στον πυρετό της προετοιμασίας των Ολυμπιακών του 1936. Ο Μπέρνι, έχοντας αντιληφθεί ότι δεν έχει μέλλον στο Ανθρωποκτονιών υπό τις παρούσες συνθήκες, έχει παραιτηθεί. «Με είχαν διώξει από τη θέση του ανώτερου αστυνομικού επιθεωρητή στην Κρίπο-μια δουλειά που λάτρευα- και με είχαν κάνει να νιώσω παρίας εξαιτίας της προσκόλλησής μου στην παλιά Δημοκρατία της Βαϊμάρης. Τα λάθη της Δημοκρατίας ήταν πολλά, αυτό ήταν αλήθεια, αλλά τουλάχιστον ήταν πραγματική δημοκρατία. Και μετά την κατάρρευση της, το Βερολίνο, η πόλη όπου γεννήθηκα, ήταν σχεδόν αγνώριστο. Προηγουμένως ήταν το πιο φιλελεύθερο μέρος στον κόσμο. Τώρα έδινε την εντύπωση πως ήταν χώρος στρατιωτικών παρελάσεων». Ο Μπέρνι μετά την απομάκρυνση από την αστυνομία, εργάζεται ως υπεύθυνος ασφαλείας στο πολυτελέστατο ξενοδοχείο Άντλον, που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από την Πύλη του Βρανδεμβούργου.

     Η πορεία των ολυμπιακών έργων, δεν είναι καλή, πράγμα που επιτρέπει να παραβιαστούν (σιωπηρά) κάποιοι κανόνες. Όπως αυτός που απαγορεύει την εργασία σε εβραίους. Επίσης, ένα ακόμα γεγονός που προκαλεί ανησυχία στις τάξεις της ηγεσίας των ναζί, είναι το ότι η Αμερικανική Ολυμπιακή Επιτροπή, εξετάζει το ενδεχόμενο να κηρύξει μποϊκοτάζ των αγώνων, λόγω των αντισημιτικών νόμων που επιβάλλει το ναζιστικό καθεστώς.

     Στον Άντλον, φτάνει για ολιγοήμερη παραμονή, η Νορίν Χαραλαμπίδη! Μια πολύ όμορφη εβραία συγγραφέας και αρθρογράφος, παντρεμένη με ελληνοαμερικανό. Σκοπός της να μάθει από πρώτο χέρι την κατάσταση και να γράψει τις απόψεις της, στην εφημερίδα της, τη Herald Tribune της Νέας Υόρκης. Η Χέντα Άντλον, σύζυγος του ιδιοκτήτη και φίλη της Χαραλαμπίδη, αναθέτει στον Μπέρνι να συνοδέψει την αρθρογράφο στο Βερολίνο, για να εκτιμήσει με τα μάτια της την κατάσταση. Αυτός που δεν θα έχανε με τίποτα την ευκαιρία να περάσει κάποιες ώρες ή και μέρες με μια όμορφη γυναίκα, δέχεται με χαρά το «καθήκον». Και φυσικά, όντας επίμονος με ότι καταπιάνεται, μπλέκει σε μπελάδες, και αναγκάζει την Χαραλαμπίδη να αναχωρήσει εσπευσμένα για την Αμερική.

     Είκοσι χρόνια αργότερα, ο Μπέρνι βρίσκεται στην Κούβα, μετά τις περιπέτειές του στην Αργεντινή . Με εκατό χιλιάδες δολάρια και αργεντίνικο διαβατήριο με ψεύτικα στοιχεία επειδή καταζητείται στη Γερμανία και την Αυστρία, «προσφορά» του καθεστώτος Περόν. (Φλόγα Που Σιγοκαίει). Μπαίνοντας σε ένα βιβλιοπωλείο, αντικρίζει τη Νορίν, να υπογράφει αντίτυπα ενός βιβλίου της, σε αμερικανούς τουρίστες! Μετά ο πρώτο ξάφνιασμα και τις απαραίτητες διευκρινήσεις, η Νορίν του εξομολογείται το δεσμό της 19χρονης κόρης της, με έναν άνθρωπο που εκτός του ότι είναι πολύ μεγαλύτερός της, είναι και μέλος του υποκόσμου και ζητά τη βοήθεια του Μπέρνι. Ο οποίος και πάλι δεν θα αρνηθεί και πάλι θα μπλέξει σε μπελάδες! Τόσο με τον υπόκοσμο, όσο και με το δικτατορικό καθεστώς του Μπατίστα.

     Το να πω πόσο υπέροχος συγγραφέας είναι ο Κερ, είναι νομίζω περιττό. Το έχω ήδη γράψει στις προηγούμενες παρουσιάσεις των βιβλίων του. Έτσι και αυτή τη φορά, μας χαρίζει ένα ακόμη απολαυστικό (και χορταστικό) μυθιστόρημα, που είναι σίγουρο ότι θα προσφέρει ώρες αναγνωστικής απόλαυσης.