ΟΙ ΣΤΡΑΤΗΓΟΙ ΠΕΘΑΙΝΟΥΝ ΣΤΟ ΚΡΕΒΑΤΙ

CHARLES HARRISON
Μετάφραση ΑΝΝΑ ΒΑΝΤΗ
Εκδόσεις ΠΗΓΗ
Σελ. 176, Ιανουάριος 2025

      Όταν ξέσπασε ο πόλεμος που ονομάστηκε Πρώτος παγκόσμιος ή Μεγάλος Πόλεμος, χαρακτηρίστηκε ως «ο πόλεμος για το τέλος όλων των πολέμων». Χαρακτηρισμός που όπως εκ των υστέρων αποδείχτηκε ήταν εντελώς λανθασμένος και ουτοπικός. Υπολογίζεται ότι κόστισε τη ζωή σε 8,5 εκατομ. στρατιώτες των αντιμαχόμενων κρατών καθώς και σε 13,5 εκατομ. αμάχους, που έχασαν τη ζωή τους εκτός από τις άμεσες συνέπειες των μαχών και από κακουχίες, ασθένειες και λιμό.

     Ένας από τους στρατιώτες που πολέμησε και θεωρείται «τυχερός», αφού τραυματίστηκε κι επέστρεψε στην πατρίδα του, είναι ο Τσαρλς Γέιλ Χάρισον, Καναδός συγγραφέας και δημοσιογράφος, ο οποίος έγραψε το βαθύτατα αντιπολεμικό βιβλίο που παρουσιάζω σήμερα. «Όταν ξέσπασε ο Α! Παγκόσμιος Πόλεμος το 1914, ο Χάρισον, όπως πολλοί νέοι της γενιάς του, αισθάνθηκε υποχρεωμένος να καταταγεί. Υπηρέτησε ως πεζικάριος στο Καναδικό Εκστρατευτικό Σώμα και βίωσε από πρώτο χέρι τη φρίκη του πολέμου».

     Μετά από μια στοιχειώδη εκπαίδευση, μεταφέρεται στην Ευρώπη και τοποθετείται στα υγρά και λασπώδη χαρακώματα που εκτεινόταν σε μήκος εξακοσίων μιλίων, από τη Βόρεια Θάλασσα, μέχρι την ουδέτερη Ελβετία. Οι αντιμαχόμενοι στρατοί, με συνεχείς επιθέσεις και αντεπιθέσεις, διεκδικούν, κερδίζουν, χάνουν και επανακτούν, ελάχιστα τετραγωνικά χιλιόμετρα εδαφών, με τρομακτικό κόστος σε ανθρώπινες ζωές. «…ο πόλεμος ήταν στρατιώτες στριμωγμένοι σε βρομερές λασπότρυπες γεμάτες παράσιτα, που προσεύχονταν να μην ανατιναχτούν σε κομμάτια από μια εκπληκτική ποικιλία δολοφονικών μηχανών».

     Η φρίκη που έζησε στα πεδία των μαχών και στα χαρακώματα βλέποντας τους συντρόφους του να διαμελίζονται από τις εκρήξεις των βλημάτων, να τραυματίζονται βαριά και να πεθαίνουν από εχθρικά πυρά, να καταπλακώνονται από όγκους χωμάτων, να ασφυκτιούν από τα δηλητηριώδη αέρια και να καίγονται από τα φλογοβόλα, των ώθησε να γράψει αυτό το βιβλίο, που απέσπασε την αναγνώριση των κριτικών το 1930 που κυκλοφόρησε. Με γλώσσα απλή, σκληρή και ρεαλιστική, περιγράφει τα όσα έζησε ο ίδιος και όσοι είχαν την ατυχία να είναι στρατευμένοι στα χαρακώματα της Γαλλίας, του Βελγίου και την Ολλανδίας. Αλλά και την τεράστια ανισότητα μεταξύ των στρατιωτών της πρώτης γραμμής και των υψηλόβαθμων αξιωματικών των επιτελείων, που χάραζαν τη στρατηγική σε χάρτες, μακριά από τη φρίκη και το μακελειό.

     Ένα εξαιρετικό αντιπολεμικό βιβλίο, που παρά το γεγονός ότι γράφτηκε πριν από έναν αιώνα, τα μηνύματά του, παραμένουν πάντα επίκαιρα!     

21η ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΚΘΕΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

 

     Αύριο, Πέμπτη 8 Μαΐου 2025 ανοίγει τις πύλες της η 21^η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης, ένας από τους πλέον σημαντικούς πολιτιστικούς θεσμούς της χώρας.

     Με σύνθημα «Α(Ι)νθρώπινη Δημιουργικότητα», η συνάντηση του κόσμου του βιβλίου πραγματοποιείται από τις 8 έως τις 11 Μαΐου 2025, στο Διεθνές Εκθεσιακό και Συνεδριακό Κέντρο ΔΕΘ-HELEXPO.

     Τιμώμενη χώρα για το 2025 είναι η Ιταλία με την οποία μας συνδέουν στενοί ιστορικοί, πολιτιστικοί και λογοτεχνικοί δεσμοί. Μας ενώνουν «Κοντινοί Ορίζοντες» όπως είναι το μότο που αφορά την φετινή τιμώμενη χώρα. Καλεσμένοι πολλοί συγγραφείς, εκδότες, μεταφραστές, εικονογράφοι, ακαδημαϊκοί. Παράλληλα θα υπάρξουν και διοργάνωση αφιερωμάτων και εκθέσεων, επαγγελματικά προγράμματα, συζητήσεις και δράσεις.

     Στην έκθεση θα συμμετέχουν περισσότεροι από 1000 Έλληνες και ξένοι ομιλητές και περισσότεροι από 400 εκθέτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, ενώ προγραμματίζονται 450 εκδηλώσεις, από τις οποίες 112 απευθύνονται σε παιδιά, εφήβους και εκπαιδευτικούς.

     Ώρες λειτουργίας: Πέμπτη (8/5), 15.00-21.00. Παρασκευή (9/5) και Σάββατο (10/5), 10.00-22.00. Κυριακή (11/5), 10.00-21.00 στα περίπτερα 13 και 15 της ΔΕΘ.  

6ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ-1η Εβδομάδα

   Ξεκινούν αύριο οι εκδηλώσεις του 6^ου Φεστιβάλ Αστυνομικής Λογοτεχνίας. Σήμερα σας παρουσιάζω τις εκδηλώσεις της πρώτης εβδομάδας, 7-11 Μαΐου.

 

Τετάρτη 7 Μαΐου στις 19:00

Ομιλία με θέμα «Από την επιστήμη στη μυθοπλασία ή αντίστροφα» από τους Γιάννη Πανούση, ομότιμο καθηγητή εγκληματολογίας, Χρύσα Σπυροπούλου, συγγραφέα και Χριστίνα Ζαραφωνίτου, Διευθύντρια του ΠΜΣ «Εγκληματολογία» στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Διευθύντρια Εργαστηρίου Αστεακής Εγκληματολογίας, στο Καφέ Φίλιον, Σκουφά 34.

 

Πέμπτη 8 Μαΐου, στις 19:00

Πάνος Σόμπολος, εφ’ όλης της ύλης. Ο γνωστός αστυνομικός ρεπόρτερ, συζητά με το Χρήστος Χωμενίδη για το έργο του. Βιλιοπωλείο Monogram, Υμηττού 17, Χολαργός.

 

Παρασκευή 9 Μαίου στις 19.30

Παρουσίαση του βιβλίου «Τα Σκυλιά Του Πολέμου» του Θοδωρή Χονδρόγιαννου (Εκδόσεις Οξύ). Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι Γιάννης Πανούσης, ομότιμος καθηγητής εγκληματολογίας, Κώστας Χασιώτης, αστυνομικός υποδιευθυντής, πρώην προϊστάμενος του Τμήματος Ανθρωποκτονιών και Έλενα Σπανδωνή, υπεύθυνη εκδόσεων Brainfood και υπεύθυνη Τύπου του φεστιβάλ στο Omikron 2, Βουτάδων 42, Γκάζι.

 

Σάββατο 10 Μαΐου στις 19.00

Παρουσίαση του βιβλίου του Γρηγόρη Αζαριάδη «Καμία Προσευχή Για Τους Πεθαμένους» (εκδόσεις Bell) από τους συγγραφείς Έρικα Αθανασίου, Άντυ Βρόσγος και Γιάννη Μόσχο. Βιβλιοπωλείο Monogram, Υμηττού 17, Χολαργός. 

 

Κυριακή 11 Μαΐου στις 18.30

Διαδραστική εκδήλωση για παιδιά με αφορμή τη σειρά βιβλίων «Μυστική Λέσχη Κατασκόπων» της Βερόνικα Μανγκ (εκδόσεις Μεταίχμιο). Οι μικροί ντετέκτιβ θα συνεργαστούν με το Kids Mystery Club για να εξιχνιάσουν ένα συγκλονιστικό μυστήριο. Την εκδήλωση συντονίζει η συγγραφέας και ιδρύτρια του Kids Mystery Club, Φιλιώ Λαζανά. Βιβλιοπωλείο Monogram Υμηττού 17, Χολαργός.

Η ΚΑΛΥΒΑ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ

ΚΙΚΗ ΤΣΙΛΙΓΓΕΡΙΔΟΥ
Εκδόσεις BELL
Σελ. 356, Φεβρουάριος 2025

      Η ελληνοαμερικανίδα ιδιωτική ερευνήτρια Στέλλα Άνταμς επιστρέφει! Και για να είμαι πιο ακριβής, ενώ επιστρέφει ως μυθιστορηματική ηρωίδα, δεν πιάνει το νήμα της συνέχειας της ιστορίας από εκεί που το άφησε στο «Κρύο Δέρμα». Κάτι τέτοιο θα ήταν εξ άλλου δύσκολο, μετά τον σοβαρό τραυματισμό της. Επιστρέφει, για να μας δείξει πως έφτασε να γίνει αυτή που έγινε. Μέσα από ποιες διαδικασίες διαμορφώθηκε ο χαρακτήρας της. Πιάνει τον μίτο της αφήγησης από την αρχή, όταν το 2010, σε ηλικία 23 ετών, αποφοίτησε από την ακαδημία του FBI στο Κουάντικο. «Αποφοίτηση με άριστα, πρώτη στη σειρά σου, με επιπλέον σεμινάρια στη συμπεριφορική ανάλυση, σε τεχνικές μάχης και στην αντιμετώπιση τρομοκρατικών χτυπημάτων και ήδη με πτυχία Κοινωνιολογίας του NYU, από όπου δεν έχασες ούτε εξάμηνο. Πολύ υψηλές επιδόσεις στην Ακαδημία, πολύ υψηλοί βαθμοί στο πανεπιστήμιο. Γεννημένη στην Ελλάδα ο 1986 από αμερικανίδα μητέρα […] Περνιέσαι κάτι σαν παιδί-θαύμα πράκτορα Άνταμς».

     Ο πρώτος της διορισμός, είναι στο γραφείο του FBI, στο Μόμπιλ της Αλαμπάμα, που είναι η πρωτεύουσα μιας κομητείας 400 χιλ. περίπου κατοίκων. Πριν καλά-καλά εγκλιματιστεί στο νέο περιβάλλον, πρέπει να γνωριστεί με τον συνεργάτη της πράκτορα Μπαρνς, πρώην μέλος των ειδικών δυνάμεων του αμερικανικού στρατού. «Ο Νόρμαν Φλόιντ Μπαρνς ήταν γύρω στο ένα ενενήντα και με βάρος κοντά στα εκατόν είκοσι κιλά, τα περισσότερα από αυτά μύες. Το δέρμα του είχε μια σκούρα εβένινη απόχρωση, και τα χαρακτηριστικά του ήταν μεγάλα, αδρά και παραστατικά. Δύο πελώρια μάτια που την κοιτούσαν εξεταστικά, δύο πλατιά ρουθούνια που έμοιαζαν να πιάνουν όλες τις μυρωδιές σε έναν χώρο όπως θα έκανε ένα λαγωνικό, και δύο γεμάτα χείλη…».

     Και την επόμενη μέρα μετά την άφιξή της, θα πρέπει μαζί με τον παλαιότερο στην υπηρεσία και πιο έμπειρο συνεργάτη της, να αναλάβει την πρώτη της υπόθεση. Μια υπόθεση που η τοπική αστυνομία δεν μπορούσε να διαχειριστεί. « “Λοιπόν, αυτή θα είναι η πρώτη σου υπόθεση, πράκτορα Άνταμς. Μια διπλή εξαφάνιση”. Τη χαιρέτισε φέρνοντας δύο δάχτυλα κοντά στο μέτωπο και άρχισε να απομακρύνεται μέσα στο σκοτάδι του πάρκινγκ […] “Τι εξαφάνιση;” Η φωνή της είχε τώρα αποκτήσει λίγο χρώμα. Και ένα μικρό τρέμουλο. Ο Νόρμαν σταμάτησε και έστρεψε ελαφρά το πρόσωπό του στο πλάι. Κάποιο φως από έναν στύλο ηλεκτρικού αντανακλάστηκε πάνω στο ξυρισμένο του κρανίο και έκανε το ασπράδι του ματιού του να λάμψει. “ Δύο κοριτσιών” της είπε. “Δύο κοριτσιών από το Σίτρονελ”. Η Στέλλα Άνταμς ανατρίχιασε σε όλο της το σώμα».

     Το επόμενο πρωί ταξίδεψαν στο Σίτρονελ, που ήταν ένα τυπικό χωριό 4 χιλ. κατοίκων, στο οποίο οι πάντες γνωρίζουν τους πάντες, αλλά κανείς δεν μιλά για κανέναν. Κάτι που κάνει την ήδη δύσκολη υπόθεση, ακόμη δυσκολότερη…

     Το «Η Καλύβα Στο Δάσος» που σηματοδοτεί την επιστροφή της Στέλλα Άνταμς, της γνωστής ηρωίδας της Κ. Τσιλιγγερίδου, είναι ένα καλογραμμένο αστυνομικό θρίλερ, με ένα απροσδόκητο και ανατρεπτικό φινάλε. Οι περιγραφές των τοπίων του αμερικανικού νότου είναι εντυπωσιακές. Όπως επίσης και της νοοτροπίας των καχύποπτων προς οποιονδήποτε ξένο κατοίκων των περιοχών που βρίσκονται κοντά στους σκοτεινούς, τρομακτικούς κι επικίνδυνους βάλτους της Αλαμπάμα. Εξίσου μοναδική είναι και η σκιαγράφηση της ξεχωριστής προσωπικότητας της Άνταμς, της οποίας το παρελθόν εξακολουθεί να στοιχειώνει το παρόν! Θα περιμένουμε με ξεχωριστό ενδιαφέρον τη συνέχεια.       

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΙΜΟΣ

      Γεννήθηκε το 1987. Τα «Βατράχια», η πρώτη του συγγραφική δουλειά, έλαβαν την πρώτη θέση στον πανελλήνιο διαγωνισμό μυθιστορήματος Ασημένια Σελίδα, ενώ ήταν υποψήφιος για το βραβείο Νέου λογοτέχνη του περιοδικού Κλεψύδρα. Δραστηριοποιείται παράλληλα ως σεναριογράφος. Έργα του: «Τα Βατράχια» (2016, Όστρια/ 2018, Bell/ 2022 Μεταίχμιο), «Τυφλά Ψάρια» (2018, Bell/ 2022 Μεταίχμιο), «Τοξικά Μάτια» (2019, Bell/ 2025 Μεταίχμιο), «Σώσε Με» (2020,Μεταίχμιο), «Ο Θάνατος Του Οδυσσέα» (2021, Μεταίχμιο), «Πάρε Ανάσα» (2023, Μεταίχμιο). Συμμετοχή σε συλλογικά έργα «Αποκάλυψη» (2018, Παπαδόπουλος). 

      Το «Τοξικά μάτια» είναι ένα αστυνομικό μυθιστόρημα με έντονη οικολογική διάσταση. Ποια ήταν η αφετηρία;

     Η βασική έμπνευση προήλθε από ένα καλά θαμμένο -κυριολεκτικά και μεταφορικά- έγκλημα: τη διαχείριση των απορριμμάτων και το πώς αυτή συνδέεται με δίκτυα διαφθοράς, συμφέροντα και εγκληματικές οργανώσεις. Η «μαφία των σκουπιδιών» είναι ένας κόσμος υπαρκτός, αλλά σπάνια προσεγγίζεται λογοτεχνικά. Είδα σε αυτόν το ιδανικό φόντο για ένα οικολογικό νουάρ με κοινωνικές και πολιτικές προεκτάσεις.

      Γιατί επιμένετε στο αστυνομικό; Δεν σας δελεάζει η ιδέα να πειραματιστείτε με άλλο είδος;

     Το αστυνομικό είναι για μένα ένα εργαλείο. Μέσα από αυτό μπορείς να μιλήσεις για όλα: για την κοινωνική ανισότητα, την οικολογική καταστροφή, τη θεσμική διαφθορά. Δεν είναι απλώς είδος, είναι θέση. Εφόσον οι ιστορίες μου μπορούν να υπηρετηθούν από αυτή τη φόρμα, παραμένω πιστός. Αν στο μέλλον αναδυθεί στην επιφάνεια μια ιστορία που απαιτεί άλλη μορφή, θα την ακολουθήσω.

      Υπάρχει κάποιο μήνυμα που θέλατε να περάσετε με τα «Τοξικά μάτια»;

     Το κεντρικό μήνυμα είναι πως το πραγματικό έγκλημα δεν βρίσκεται πάντα στο προσκήνιο. Βρίσκεται σε όσα προσπερνάμε καθημερινά. Σε τοξικά ρέματα, σε σκουπιδότοπους που «εξαφανίζονται» μαγικά, σε χωριά που πνίγονται σε απόβλητα. Το μυθιστόρημα θέλει να προβληματίσει, όχι να κατηγορήσει. Να μας κάνει να αναρωτηθούμε τι ανεχόμαστε και γιατί.

      Πιστεύετε ότι η λογοτεχνία μπορεί να λειτουργήσει κοινωνικά; Να προκαλέσει αλλαγές;

     Δεν αλλάζει η λογοτεχνία τον κόσμο άμεσα, αλλά φυτεύει σπόρους αμφισβήτησης. Ένα βιβλίο μπορεί να κάνει τον αναγνώστη να δει διαφορετικά τον τόπο του, τη γειτονιά του, τον εαυτό του. Κι αυτό είναι μια μορφή κοινωνικής πράξης - ίσως η πιο ανθεκτική στον χρόνο.

      Πότε συνειδητοποιήσατε ότι θέλετε να γίνετε συγγραφέας; Και πώς ήταν η στιγμή που είδατε τυπωμένο το πρώτο σας βιβλίο;

      Όταν η γραφή σταμάτησε να είναι χόμπι και έγινε ανάγκη. Η στιγμή που πήρα το πρώτο βιβλίο στα χέρια μου ήταν φορτισμένη. Χαρά, συγκίνηση, αλλά και ένα βάρος ευθύνης: τώρα πια ο κόσμος έχει πρόσβαση σε κάτι δικό μου, κάτι βαθιά προσωπικό.

      Τι συμβαίνει στους ήρωές σας όταν ολοκληρωθεί το βιβλίο; Σας εγκαταλείπουν ή συνεχίζουν να σας ακολουθούν;

     Συνεχίζουν. Κάποιοι πιο έντονα, άλλοι ως σκιές. Δεν γράφω ποτέ έναν χαρακτήρα και τον ξεχνώ. Ειδικά όταν έχει γεννηθεί από κοινωνικά βιώματα ή υπαρξιακές αναζητήσεις, όπως συμβαίνει συχνά στα βιβλία μου.

      Βιώνετε συναισθήματα παρόμοια με αυτά των ηρώων σας; Υπάρχει κάποιος που σας μοιάζει;

      Ναι, γιατί κάθε χαρακτήρας περιέχει ένα κομμάτι του συγγραφέα. Ο Καπετάνος, για παράδειγμα, κουβαλά ένα μείγμα μελαγχολίας, απογοήτευσης και αγωνιστικότητας που μου είναι πολύ οικείο. Δεν ταυτίζομαι, αλλά σίγουρα συντονίζομαι.

      Ποιος διαβάζει πρώτος τα κείμενά σας και ποιον θεωρείτε ιδανικό αναγνώστη;

     Πάντα ένας στενός κύκλος ανθρώπων που εκτιμώ για την ειλικρίνειά τους. Ο ιδανικός αναγνώστης είναι αυτός που ψάχνει το «κάτω από την επιφάνεια». Που δεν διαβάζει απλώς για να λύσει το μυστήριο, αλλά για να ανιχνεύσει την κοινωνική και ψυχολογική αλήθεια πίσω από αυτό.

      Η συγγραφή σάς έχει βοηθήσει να ανακαλύψετε πράγματα για τον εαυτό σας;

     Συνεχώς. Γράφοντας τα «Τοξικά μάτια», συνειδητοποίησα πόσο εύκολα συνηθίζουμε το τοξικό γύρω μας- στη φύση, στις σχέσεις, στην κοινωνία. Πόσο συχνά σιωπούμε μπροστά στο άδικο και το επικίνδυνο, γιατί απλώς δεν μας αγγίζει (ακόμη).

      Σας αρέσει να συνομιλείτε με αναγνώστες; Έχει συμβεί να σας δείξουν πτυχές των βιβλίων σας που δεν είχατε σκεφτεί;

     Αυτό είναι από τα πιο δυνατά σημεία της συγγραφής. Οι αναγνώστες έχουν το χάρισμα να ανακαλύπτουν πράγματα που εσύ, ως δημιουργός, δεν είχες εντοπίσει. Είναι σαν να ολοκληρώνεται η ιστορία μέσα από τη δική τους ματιά.

      Υπάρχει κάποιος συγγραφέας που σας έχει επηρεάσει ιδιαίτερα;

     Ο Χένινγκ Μάνκελ έχει παίξει καθοριστικό ρόλο. Ο τρόπος με τον οποίο ενέπλεκε την κοινωνική πραγματικότητα στο αστυνομικό με έχει επηρεάσει βαθιά. Και βέβαια, παρακολουθώ με σεβασμό πολλούς Έλληνες συγγραφείς που παλεύουν να φέρουν την κοινωνική λογοτεχνία στο προσκήνιο.

      Πώς βιώνετε τη διαδικασία της συγγραφής; Είναι εύκολη ή δύσκολη;

     Είναι δύσκολη, αλλά λυτρωτική. Υπάρχουν στιγμές απόλυτης μοναξιάς και αμφιβολίας, αλλά και στιγμές εκτόνωσης. Το γράψιμο είναι η γλώσσα που καταλαβαίνω καλύτερα για να εκφράσω όσα δεν χωρούν αλλού.

      Το πιο πρόσφατο βιβλίο σας, «Κανονικά παιδιά», κυκλοφορεί σύντομα. Ετοιμάζετε κάτι νέο; Υπάρχει υλικό «στο συρτάρι»;

     Υπάρχει πάντα κάτι δημιουργικά που με απασχολεί, άλλες φορές αποτυπώνεται στο χαρτί και άλλες όχι, τώρα είμαι στη διαδικασία που επεξεργάζομαι αν θα το γράψω ή όχι.

 Σας  ευχαριστώ πολύ!

ΤΟΞΙΚΑ ΜΑΤΙΑ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΣΙΜΟΣ
Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ
Σελ. 373, Ιούνιος 2023

    Σε νέα έκδοση κυκλοφόρησε το τρίτο μυθιστόρημα του Δ. Σίμου που έχει τίτλο «Τοξικά Μάτια», της σειράς Σκοτεινά Νερά (ήδη επίκειται η έκδοση του πέμπτου).

     Μια μέρα του Ιουλίου του 2013, στο λόφο του Παλιού Γηροκομείου κοντά στη Χαλκίδα, οι οδοκαθαριστές του Δήμου εντοπίζουν το πτώμα ενός άντρα. Σε κοντινή απόσταση οι αστυνομικοί που έφτασαν βρίσκουν το αυτοκίνητο και το πορτοφόλι του, οπότε η ταυτοποίηση του έγινε αμέσως. «Νεοκλής Παρίσης. Ετών 46 […] Το θύμα έχει δεχτεί μία και μοναδική σφαίρα στο μέτωπο. Δεν υπάρχουν άλλα τραύματα εισόδου ούτε βρέθηκαν μώλωπες στο σώμα του. Με μία πρώτη ματιά η αιτία θανάτου οφείλεται σε εγκεφαλική βλάβη λόγω της διάτρησης του κρανίου».

     Από τους πρώτους που έφτασαν στο τόπο του συμβάντος, είναι και ο Διοικητής της Ασφάλειας, αστυνόμος Χρήστος Καπετάνος. Με έκπληξη όμως είδε ότι τον είχε προλάβει ο Διευθυντής του, που όλοι προσφωνούσαν –πίσω από την πλάτη του φυσικά- «Ατσαλάκωτο», λόγω του ιδιαίτερα προσεγμένου τρόπου με τον οποίο ντυνόταν, την απαρέγκλιτη τήρηση κανόνων και κανονισμών και επειδή δεν άφηνε ποτέ το γραφείο του, για να βρεθεί σε τόπους ακόμα και πολύ σοβαρών εγκλημάτων! Η παρουσία του εκεί σήμανε συναγερμό στο μυαλό του Καπετάνου, αλλά και δημιούργησε πολλές απορίες. Οι οποίες λύθηκαν όταν ο Διευθυντής, του είπε ότι ο δολοφονημένος ήταν πολύ φίλος του κι ότι θα έπρεπε να κάνει τα πάντα για να βρει ποιος τον σκότωσε. Από την πλευρά του, θα του παρείχε κάθε διαθέσιμο μέσο.

     Ο Καπετάνος, αμέσως συγκεντρώνει την ομάδα του, για να τους αναθέσει συγκεκριμένα καθήκοντα. «Κάθισα στην κεφαλή του τραπεζιού και περίμενα. Στην Τρίτη γουλιά καφέ, είδα την ανθυπαστυνόμο Μαρκένα με ον Ορέστη. Αξιωματικός εκείνη, στα είκοσι έξη, αυτός αρχιφύλακας μετά τα σαράντα, αταίριαστοι σε βαθμούς και παρουσία. Εκείνη σε μέγεθος μινιόν, με σκούρο μπλε τζιν και γκρι σακάκι με βάτες, εκείνος αγύμναστος, κορμί παρατημένο, με κοτλέ λινό κουστούμι και τραγιάσκα στο κεφάλι που τον έκανε να μοιάζει με ψαρά […] Δεν πρόλαβα να χαιρετίσω, όταν ο τέταρτος της ομάδας άνοιξε την πόρτα με φόρα. Υπαστυνόμος Βαμβακάς. Δύσκολο ν’ αφήσεις ασχολίαστα τα εφαρμοστά του φανελάκια και τα στενά του παντελόνια. Κοντά στα δύο μέτρα, ντόπιος, από χωριό της βόρειας Εύβοιας, μάγκας στα μπράτσα, νταής στα λόγια».

     Ενώ η ομάδα ξεκινά τις έρευνες στον περίγυρο του Παρίση προσπαθώντας να εντοπίσει ενδείξεις για το αίτιο του φόνου, η απόπειρα δολοφονίας εναντίον του Κοσμά Νόρα, δικηγόρου που σχετιζόταν με τον Παρίση, περιπλέκει ακόμη περισσότερο την κατάσταση…

     Μια ακόμη υπόθεση που καλείται να διαχειριστεί ο συμπαθής αστυνόμος Χρήστος Καπετάνος και η ομάδα του. Για να βρει τη λύση θα χρειαστεί να παραμερίσει εμφανείς ενδείξεις, να ανατρέψει βεβαιότητες, να έρθει σε σύγκρουση με ανωτέρους του, να παρακάμψει κανόνες, να αφουγκραστεί τα παράπονα και τις αιτιάσεις των «απλών» ανθρώπων που ζουν στην περιοχή που συνέβησαν τα γεγονότα και να σκαλίσει στο παρελθόν για να συνδέσει γεγονότα. Ένα πολύ καλογραμμένο αστυνομικό μυθιστόρημα, που όμως θίγει και ζητήματα που απασχολούν τις σύγχρονες κοινωνίες, όπως η μόλυνση του περιβάλλοντος, η αποκομιδή και η διαχείριση των αστικών και βιομηχανικών αποβλήτων, αλλά και η απληστία, η αδράνεια και η αμέλεια που τρέφουν και γιγαντώνουν τέτοια φαινόμενα.      

Η ΚΡΥΦΗ ΖΩΗ ΤΩΝ ΦΙΛΟΣΟΦΩΝ

ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Εκδόσεις ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ
ΣΕΛ. 355, Σεπτέμβριος 2024

      Μια πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη σχετική με την προσωπική ζωή μερικών από τους πιο σπουδαίους φιλοσόφους, περιλαμβάνει το βιβλίο της σημερινής παρουσίασης, το οποίο προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα, αν και κατά πόσο η ενασχόλησή τους με τα τετριμμένα της καθημερινότητας επηρέασε τη φιλοσοφική τους σκέψη και το έργο τους.

     Σε αντίθεση με άλλους μελετητές του φιλοσοφικού έργου, οι οποίοι στις μελέτες τους παραβλέπουν και σε κάποιες ακραίες περιπτώσεις απαλείφουν την προσωπική ζωή των φιλοσόφων, ο  συγγραφέας αυτής της μελέτης στο πιο πάνω ερώτημα απαντά καταφατικά. «Το βιβλίο αυτό ξεκινά με αφετηρία μια ρητορική ερώτηση: Είχαν οι φιλόσοφοι προσωπική ζωή, ιδιαίτερα βιώματα, ψυχοπνευματικά χαρακτηριστικά, ανομολόγητα πάθη, ενδιαμέσους σταθμούς στην επίγεια διαδρομή τους; Η απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι καταφατική. Ασφαλώς είχαν, γιατί κάποτε, σε μιαν άλλη εποχή, υπήρξαν όπως υπάρχουμε εμείς σήμερα (και όπως ακριβώς δεν θα υπάρχουμε εμείς στο μέλλον), προσδεδεμένοι στις ανάγκες τους, φέροντας τους χαρακτήρες τους, τα πρόσωπα και τα προσωπεία τους, την ιδιομορφία τους, κουβαλώντας τους ψυχαναγκασμούς τους, τις απολαύσεις και τις ασθένειές τους, τις γωνίες και τις φιλοδοξίες τους, τις κακίες, τις αντεγκλήσεις, τις αντιπαραθέσεις τους, τους φόβους μπροστά στο πεπερασμένο της ζωής και τις αόριστες επιθυμίες τους».

     Το βιβλίο είναι χωρισμένο σε δώδεκα κεφάλαια, κάθε ένα από τα οποία είναι αφιερωμένο σε έναν φιλόσοφο. Τα κεφάλαια δεν αποτελούν ολοκληρωμένες βιογραφίες, αλλά περιλαμβάνουν ξεχωριστές και μάλλον άγνωστες πτυχές της ζωής τους «κι όταν αυτό προκύπτει αβίαστα η ανάγκη, αυτές οι πτυχές διασυνδέονται με κεντρικές ιδέες στη σκέψη του».

     Το κάθε κείμενο, τιτλοφορείται με το όνομα ενός φιλοσόφου κι έναν ευφάνταστο κι ευφυή τίτλο, που είναι συναφής με τη ζωή και την κοσμοθεωρία του:

Νικκολό Μακκιαβέλλι, 1469-1527, «Τα φτερά του έρωτα και η κωμωδία της ζωής»

Ρενέ Ντεκάρτ, 1596-1650, «Όνειρα στη θερμάστρα»

Μπλεζ Πασκάλ, 1623-1662, «Ο ίλιγγος του απείρου»

Ισαάκ Νεύτων, 1643-1727 «Ο μανιώδης αλχημιστής και η αβάσταχτη ελαφρότητα της βαρύτητας»

Φρανσουά-Μαρί Αρουέ, 1694-1778, γνωστός με το ψευδώνυμο Βολταίρος, «Ο πολυγραφότατος ερωτύλος και φυλετιστής»

Ζαν-Ζακ Ρουσσώ, 1712-1778 «Ένας πλανόδιος φιλόσοφος κι ένας φωτισμένος μισάνθρωπος»

Ιμμάνουελ Καντ, 1724-1804, «Η ηδονή της μονοτονίας και η ασφάλεια του να κάνεις πάντα τα ίδια πράγματα»

Τζέρεμι Μπένθαμ, 1748-1832 «Η ευτυχία είναι το άθροισμα των ηδονών»

Αρτούρ Σόπενχάουερ, 1788-1860 «Ο κόσμος είναι ένας τόπος εξιλέωσης, ένα είδος αποικίας καταδικασμένων»

Τζον Στιούαρτ Μιλ, 1806-1873 «Ο καρπός ενός παιδαγωγικού πειράματος»

Σόρεν Κίρκεγκωρ, 1813-1855 «Καμία μέρα χωρίς Δάκρυα»

Φρήντριχ Νίτσε, 1844-1900 «Δεν θέλω να είμαι Άγιος, προτιμώ να είμαι γελωτοποιός»

Στο τέλος του κάθε κεφαλαίου παρατίθεται επιλεγμένη (κυρίως ξενόγλωσση) βιβλιογραφία.

     Η εξαιρετική αυτή και πολύ χρήσιμη μελέτη, περιλαμβάνει κείμενα που είναι γραμμένα με απλό, κατανοητό κι εύληπτο τρόπο και απευθύνεται σε ένα ευρύτερο αναγνωστικό κοινό κι όχι μόνο στους μελετητές της φιλοσοφίας.