31 Αυγ 2023

ΣΤΙΣ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ ΜΑΣ

ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΔΙΕΘΝΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ
ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Εκδόσεις ΕΠΙΜΕΤΡΟ
Σελ. 233, Ιούνιος 2023

      Ο συγγραφέας του βιβλίου που σας παρουσιάζω σήμερα, είναι διδάκτωρ Πυρηνικής Φυσικής του πανεπιστημίου της Βιέννης. Για περισσότερα από τριάντα χρόνια, υπήρξε διεθνής πυρηνικός επιθεωρητής για τη μη διασπορά των πυρηνικών όπλων και εμπειρογνώμονας στην αντιμετώπιση της πυρηνικής τρομοκρατίας στον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ), του ΟΗΕ.

     Με την ιδιότητά του αυτή, ταξίδεψε σε περισσότερες από πενήντα χώρες σε όλο τον κόσμο. Αλλά τα ταξίδια του αυτά, ήταν κάπως «διαφορετικά» από των άλλων ανθρώπων. «Είναι αρκετοί αυτοί που ταξιδεύουνε πολύ. Για άλλους λόγους ο καθένας. Πιλότοι, έμποροί, πολιτικοί, δημοσιογράφοι, τουρίστες και άλλοι. Κανείς τους όμως δεν πάει τόσο συχνά, όπως εσύ, σε τόσα πολλά διαφορετικά μέρη. Κι ούτε κανείς τους μένει για πολύ καιρό στον ίδιο τόπο. Και το σπουδαιότερο, κανείς δεν συναντάει καθημερινά, όπως εσύ, τόσο πολλούς ντόπιους, απλούς μα και σημαντικούς ανθρώπους. Η περίπτωσή σου είναι σπάνια. Είσαι προνομιούχος».

     Στη διάρκεια των ταξιδιών του, που κρατούσαν μέχρι και περισσότερο από τέσσερις μήνες κάθε χρόνο, αντιμετώπισε πολλά περιστατικά, τόσο κατά την άσκηση των καθηκόντων του, όσο και στην καθημερινότητά του. Άλλα ευτράπελα, άλλα συγκινητικά, άλλα παράξενα. Αυτά τα αφηγούνταν στον πεθερό του, τον κυρ-Μανώλη, κάθε φορά που τον επισκέπτονταν στην Ιεράπετρα της Κρήτης. Ο κυρ-Μανώλης ήταν «άνθρωπος απλός, καλόψυχος και καλλιεργημένος που προπαντός διέθετε μια έμφυτη σοφία». Και ο οποίος με τις παρατηρήσεις του, συμπλήρωνε ή «ερμήνευε» αυτά που άκουγε από τον γαμπρό του.

     Αυτός ήταν ο πρώτος που προέτρεψε την Παντελή Οικονόμου να καταγράψει τα όσα έζησε και γιατί όχι, να τα εκδώσει. «Πρέπει ο κόσμος να καταλάβει το πόσο ίδιοι, λίγοι κι αμοναχοί είμαστε όλοι μας στις γειτονιές του μικρού μας χωριού. Μια μικρούτσικη κουκίδα, τη γη μας, στο αχανές σύμπαν. Όλοι μας θα κερδίσουμε αν κατανοήσουμε τουτηνιά τη μεγάλη αλήθεια».

     Ο συγγραφέας υποσχέθηκε ότι κάποια στιγμή θα καταγράψει τις εμπειρίες του, για τις οποίες κρατούσε λεπτομερείς σημειώσεις, αλλά όλο το ανέβαλε. Μέχρι που το 2021, η 12χρονη τότε εγγονή του, τον προέτρεψε, με πιο επιτακτικό είναι η αλήθεια τρόπο, να καταπιαστεί επιτέλους με την συγγραφή.

     Έτσι γεννήθηκε αυτό το πολύ ενδιαφέρον βιβλίο, στο οποίο καταγράφονται συμβάντα, νοοτροπίες, συμπεριφορές, από μια 60χρονη διαδρομή στις γειτονιές του κόσμου. Ο συγγραφέας με ένα πιο εξομολογητικό ύφος απ’ ότι στο προηγούμενο βιβλίο του (Παγκόσμια Πυρηνική Απειλή- βλ. παρουσίαση Δεκέμβριος 2019), που ήταν πιο επιστημονικό, μας κάνει κοινωνούς των εμπειριών που αποκόμισε από τις επαφές του με άλλους λαούς, πολιτισμούς, αλλά και σπουδαίες και σημαντικές προσωπικότητες.

     Το βιβλίο είναι γραμμένο με μοναδικό τρόπο γραφής. Ο συγγραφέας, παρά το γεγονός ότι δεν είναι «επαγγελματίας», έχει μεγάλη αφηγηματική ικανότητα και η διεισδυτικότητα με την οποία περιγράφει τις ιδιαιτερότητες του κάθε λαού είναι αξιοσημείωτη. Ακόμη, σε όλο το βιβλίο, διατρανώνει την ακράδαντη πίστη του, ότι παρά τις όποιες επιφανειακές διαφορές μας, οι άνθρωποι κατά βάθος είμαστε ίδιοι. Κλαίμε και γελάμε για τους ίδιους λόγους κι ότι θα ζήσουμε καλύτερα αν υποτάξουμε τα ζωώδη ένστικτά μας και προτάξουμε την κοινή μας λογική. Τέλος, θέλω να επισημάνω την εξαιρετική χρήση της γλώσσας και την επιμελημένη εκτύπωση!    

25 Αυγ 2023

ΤΟ ΤΕΛΕΣΙΓΡΑΦΟ

SEBASTIAN FITZEK
Μετάφραση ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ
Εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ
Σελ. 441, Μάρτιος 2023

      Κάθε φορά που ολοκληρώνω την ανάγνωση ενός μυθιστορήματος του Σ. Φίτζεκ, μια από τις πρώτες σκέψεις που κάνω είναι η εξής: ποια άλλη ιδέα θα κατεβάσει το μυαλό του δαιμόνιου Γερμανού; Τι άλλο θα σκεφτεί; Λέω μέσα μου ότι δεν μπορεί στο επόμενο βιβλίο του να είναι εξίσου καλός. Η θεματολογία είναι περιορισμένη. Κι όμως. Κάθε φορά διαψεύδομαι κι αυτό δεν με ενοχλεί καθόλου! Απ’ ότι φαίνεται η έμπνευσή του είναι αστείρευτη και οι ιδέες που γεννά τόσες πολλές, που δίνει και σε συναδέλφους του (π.χ. B. Schwarze, V. Kliesch). Αυτήν την φορά στο «Τελεσίγραφο», αντλεί την έμπνευσή του, από το σοβαρό ζητήματα της  ενδοοικογενειακής βίας, «ενός μαζικού εγκλήματος για το οποίο ελάχιστα γίνεται λόγος στην κοινωνία μας».

     «Όλα όσα συμβαίνουν σε αυτό το θρίλερ αποτελούν, φυσικά (κι ευτυχώς), προϊόν της φαντασίας μου. Ωστόσο, η τηλεφωνική γραμμή συνοδείας για ανθρώπους που αισθάνονται φόβο κατά την επιστροφή τους στο σπίτι τη νύχτα είναι υπαρκτή. Η ιδέα εφαρμόστηκε αρχικά στη Στοκχόλμη, όπου η υπηρεσία υπάγεται απευθείας στην αστυνομία, ενώ στη Γερμανία που απ’ ότι φαίνεται, δεν υπάρχουν αρκετά χρήματα για τον συγκεκριμένο σκοπό, το έργο αυτό έχει ανατεθεί σε εθελοντές».

     Ένας από αυτούς, είναι ο Τζουλς Τάνμπεργκ, ο οποίος υπήρξε για αρκετά χρόνια στέλεχος της υπηρεσίας έκτακτης ανάγκης της Πυροσβεστικής του Βερολίνου, οπότε έχει τη σχετική εμπειρία στην αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων. «Εκείνο το Σάββατο, που ήταν ημέρα αιχμής για τη γραμμή τηλεφωνικής συνοδείας, τέσσερις εθελοντές καθόταν μπροστά στον υπολογιστή τους στο Βερολίνο και, από τις δέκα το βράδυ ως τις τέσσερις το πρωί, δεχόταν κλήσεις από όλη τη Γερμανία. Μόνο που δεν βρισκόταν όλοι μαζί στην ίδια αίθουσα, όπως στη γραμμή Άμεσης Δράσης της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας όπου εργαζόταν παλιά ο Τζουλς. Χάρη στο λογισμικό που χρησιμοποιούσαν, το οποίο δρομολογούσε κάθε εισερχόμενη κλήση στον πρώτο διαθέσιμο εθελοντή, μπορούσαν να βοηθούν τις φοβισμένες, μοναχικές και εν μέρει σαστισμένες γυναίκες από την άνεση του σπιτιού τους».

     Η πρώτη κλήση έγινε σχετικά νωρίς για βράδυ Σαββάτου. Στις 22.09. Στην άλλη άκρη της γραμμής βρίσκεται η Κλάρα. Η επικοινωνία με την νέα γυναίκα είναι δύσκολη, αφού ή διστάζει ή δεν μπορεί να μιλήσει. «Ο Τζουλς κοκάλωσε. Τώρα ήταν ξεκάθαρο. Είχε ακούσει κάτι στη γραμμή. Έναν ξερόβηχα. Ήχους αναπνοής. Κι αμέσως μετά, οι ήχοι του περιβάλλοντος που έφταναν μέσα από το ακουστικό άλλαξαν, λες και ο συνομιλητής είχε βρεθεί ξαφνικά σε ένα σημείο προστατευμένο από τον άνεμο». Όταν τελικά μετά από αρκετές προσπάθειες ο Τζουλς καταφέρνει να την κάνει να μιλήσει, του λέει ότι η ζωή της βρίσκεται σε κίνδυνο. Έχει μπει στο στόχαστρο του Δολοφόνου του Ημερολογίου. Ενός serial killer, ο οποίος γράφει στο χώρο του εγκλήματος, με το αίμα του θύματος, την ημερομηνία που θα διαπράξει την επόμενη δολοφονία! Έτσι ξεκινάει «ένα παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι, και μάλιστα με δύο παίκτες που δεν είχαν την παραμικρή ιδέα ποιος από τους δύο ήταν κάθε στιγμή η γάτα και ποιος το ποντίκι».

     Όπως γνωρίζουν όλοι όσοι έχουν διαβάσει έστω κι ένα μυθιστόρημα του Φίτζεκ, στα έργα του τίποτα δεν είναι αυτό που φαίνεται και όλα μπορούν να πάρουν απρόσμενη τροπή από το μια στιγμή και στην άλλη. Γι’ αυτό, όσοι θα θελήσουν να διαβάσουν το «Τελεσίγραφο», θα πρέπει να είναι έτοιμοι για όλα!!  

20 Αυγ 2023

Ο ΜΑΓΟΣ ΤΟΥ ΚΡΕΜΛΙΝΟΥ

GIULIANO DA EMPOLI
Μετάφραση ΤΟΥΛΑ ΤΟΛΙΑ
Εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ
Σελ. 275, Απρίλιος 2023

      Εξαιρετικά επίκαιρο γίνεται, μετά τα πρόσφατα γεγονότα στη Ρωσία με τον μισθοφορικό στρατό Wagner, το πρώτο μυθιστόρημα του καθηγητή Πολιτικών Επιστημών Τζ. Ντα Έμπολι, με τίτλο «Ο Μάγος Του Κρεμλίνου».

     Ο 40χρονος Βαντίμ Αλεξέγιεβιτς Μπαράνοφ, γόνος παλιάς αριστοκρατικής ρωσικής οικογένειας, επιτυχημένος σκηνοθέτης και τηλεοπτικός παραγωγός, εντάσσεται στην ομάδα συμβούλων του Βλαντιμίρ Πουτιν, όταν αυτός ανέρχεται στην εξουσία. «Το ήξερα από την αρχή και είχα επιλέξει να συνοδέψω τον Πούτιν στον δρόμο του. Δεν το είχα κάνει από πεποίθηση, ούτε από συμφέρον. Το είχα κάνει από περιέργεια. Για να δοκιμάσω τον εαυτό μου. Γιατί κατά βάθος δεν είχα κάτι καλύτερο να κάνω. Αυτός ο λόγος είναι καλύτερος από αυτούς που ωθούν σχεδόν όλους τους άλλους να το κάνουν, είχα πει στον εαυτό μου. Από την απληστία, την απογοήτευση, την ανάγκη για εκδίκηση, τον φανατισμό, την επιθυμία να εξουσιάζεις τον διπλανό σου. Δεν θα αλλάξω τον κόσμο, αλλά θα εμποδίσω άλλους που θα πάρουν τη θέση μου να τον κάνουν χειρότερο».

     Γρήγορα κερδίζει την εμπιστοσύνη του «Τσάρου», όπως αποκαλείται συχνά ο Ρώσος πρόεδρος, ο οποίος του αναθέτει τις πιο λεπτές διπλωματικές αποστολές. Επιστρέφοντας από μία τέτοια αποστολή στην Ουκρανία, δεν είναι πια ο ίδιος. «Από κάποια στιγμή και μετά, οι λιγοστοί άνθρωποι που είχαν την ευκαιρία να τον συναντήσουν του απέδιδαν μια διάθεση ολοένα και πιο μαύρη. Έλεγαν πως ήταν ανήσυχος, κουρασμένος, πως είχε αλλού το μυαλό του».

     Ξαφνικά σκάει σαν βόμβα η είδηση πως έχει υποβάλλει την παραίτησή του από την θέση του. Έκτοτε τα ίχνη του χάνονται και διάφορες ανυπόστατες και τερατώδεις φήμες κυκλοφορούν για το άτομό του και για το που μπορεί να βρίσκεται. «Εδώ και καιρό έλεγαν γι’ αυτόν διάφορα. Άλλοι διαβεβαίωναν ότι είχε αποσυρθεί σε ένα μοναστήρι του Άθω για να προσευχηθεί ανάμεσα στις πέτρες και στις σαύρες, άλλοι ότι τον είχαν δει σε μια βίλλα του Σοτογκράντε, να περιφέρεται ανάμεσα σε έναν εσμό από μανεκέν τίγκα στην κοκαΐνη. Άλλοι, πάλι, έλεγαν ότι είχαν εντοπίσει τα ίχνη του στην πίστα του αεροδρομίου της Σάρτζα, στο αρχηγείο της πολιτοφυλακής του Ντονμπάς ή στα ερείπια του Μογκαντίσου. Αφότου ο Βαντίμ Μπαράνοφ είχε παραιτηθεί από το πόστο του συμβούλου του Τσάρου, οι φήμες γι’ αυτόν αντί να σταματήσουν, πληθαίνουν».

     Λίγα χρόνια αργότερα, ένα μέλος του διδακτικού προσωπικού ενός γαλλικού πανεπιστημίου θα βρεθεί στη Μόσχα, στα πλαίσια της έρευνας που κάνει για τον ρώσο συγγραφέα Γιεβγκένι Ζαμιάτιν. Εκτός των άλλων ερευνών που κάνει σε αρχεία, δημοσιεύματα κλπ, συμμετέχει σε ένα διαδικτυακό φόρουμ, που έχουν δημιουργήσει οι αναγνώστες των έργων του Ζαμιάτιν. Με αληθινή έκπληξη, ανακαλύπτει ότι ένα από τα μέλη του φόρουμ είναι ο Μπαράνοφ. Ο οποίος θεωρεί ότι έχει έρθει ο κατάλληλος χρόνος για να αφηγηθεί τα όσα έζησε στο Κρεμλίνο, δίπλα στον σύγχρονο τσάρο της Ρωσίας, τον Βλαντιμίρ Πούτιν…

     Το «Ο Μάγος Του Κρεμλίνου» είναι ένα σημαντικό μυθιστόρημα για τη Ρωσία των τελευταίων τριάντα ετών. Μέσα από την αφήγηση του Μπαράνοφ, περιγράφονται οι διεργασίες που έφεραν τον Πούτιν από τον σκοτεινό κόσμο των μυστικών υπηρεσιών στην κορυφή του ρωσικού κράτους και οι τρόποι με τους οποίους εκμεταλλεύτηκε τις συνθήκες για να εδραιώσει ένα σχεδόν απολυταρχικό καθεστώς. Συναρπαστικό μυθιστόρημα που η συγγραφή του ολοκληρώθηκε λίγο πριν από το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία. Ήδη μεταφράζεται σε πολλές γλώσσες, ενώ τιμήθηκε με το Μεγάλο Βραβείο Μυθιστορήματος της Γαλλικής Ακαδημίας!    

10 Αυγ 2023

ΚΑΛΝΤΕΡΙΜΙ

99 ΧΡΟΝΙΑ ΣΤΗ ΣΑΛΟΝΙΚΗ
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΛΠΟΥΖΟΣ
Εκδόσεις ΨΥΧΟΓΙΟΣ
Σελ. 566, Μάρτιος 2023

      Πριν από λίγους μήνες κυκλοφόρησε το νέο ιστορικό μυθιστόρημα του Γ. Καλπούζου, που εκτυλίσσεται στη Θεσσαλονίκη από το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, έως τις πρώτες δεκαετίες του 20ου.

     Μέσα από την αφήγηση της ιστορίας μιας οικογένειας της πόλης, γίνεται μια περιδιάβαση σε όσα συνέβησαν στην πολυφυλετική Θεσσαλονίκη στο πέρασμα αυτών των χρόνων. Και η αλήθεια είναι ότι συνέβησαν πολλά και συνταρακτικά.

     Τα μέλη της οικογένειας του καραγωγέα Αντίπα, παλεύουν να κάνουν τη ζωή τους καλύτερη. Για να το πετύχουν θα εμπλακούν σε επαφές τόσο με τον υπόκοσμο, όσο και με τη λεγόμενη «καλή κοινωνία». Καθοριστική όμως για την πορεία τους, θα είναι η επιρροή των γυναικείων μελών της οικογένειας. Της αινιγματικής αν και απούσας-παρούσας Ρωξάνης, της αδικοχαμένης από την κακία των ανθρώπων Δροσιάς, της ανικανοποίητης Ιόνης, της καλόβολης Ηλιάνας που χαίρεται με το ελάχιστο που θα της δοθεί αλλά που λίγο-λίγο την κατατρώει η φυματίωση, της Ροδάμνης που κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί σε πόσο αντίθετες με τον χαρακτήρα της πράξεις θα την οδηγούσε ο πόνος και ο πόθος για εκδίκηση, της Μελανίας που απαιτεί γι’ αυτήν και για τις άλλες γυναίκες ισότιμη μεταχείριση, της Αλεξίας, της Μαιριλή και άλλων που όλες έπαιξαν τόσο σημαντικό ρόλο στην πορεία των αντρών, του Αντίπα, του Παράσχου και του Κλεάνθη.

     Ο αγώνας τους θα αποδώσει και λίγο-λίγο, γενιά με τη γενιά, η ζωή τους θα καλυτερέψει και θα αλλάξει. Παράλληλα θα αλλάξει και η πόλη στην οποία ζουν.

     Με όχημα αυτήν την ιστορία, ο Γ. Καλπούζος, μας αποκαλύπτει μια Θεσσαλονίκη εν πολλοίς άγνωστη σε όσους δεν ασχοληθήκαμε πιο εμπεριστατωμένα με την ιστορία της. Μας ξεναγεί στους λίγους μεγάλους δρόμους και στις Εξοχές με τις επιβλητικές επαύλεις που ανήκουν κυρίως σε εβραίους και ντονμέδες, αλλά και στα στενά δαιδαλώδη σοκάκια, που τα πνίγει η σκόνη το καλοκαίρι και οι λάσπες το χειμώνα, ενώ η δυσωδία από τα σκουπίδια, είναι πανταχού παρούσα. Εκεί όπου «κρύβονται» τα ύποπτα καφέ-σαντάν, οι σερβιτόρες και οι καλλιτέχνιδες των οποίων προσφέρουν εκτός από το σερβίρισμα και άλλου είδους «υπηρεσίες», τα καφενεία, τα κάθε είδους χαμαιτυπεία, όπου ανάμεσα στους θαμώνες κυκλοφορούν νταήδες, μικροκακοποιοί και αδίστακτοι μαχαιροβγάλτες. Αλλά μας βάζει και στα σαλόνια της ευκατάστατης κοινωνίας, όπου οι χοροεσπερίδες και οι δεξιώσεις, μετατρέπονται σε μιας πρώτης ευκαιρία για να κλειστούν εμπορικές συμφωνίες ή να μπουν οι βάσεις για προξενιά ανάμεσα στους νεαρούς γόνους των επιφανών οικογενειών. Μας δείχνει μια Θεσσαλονίκη, όπου είναι εμφανής ο ταξικός αλλά κυρίως ο φυλετικός-θρησκευτικός διαχωρισμός. Εβραίοι, μουσουλμάνοι και χριστιανοί μπορεί να έχουν εμπορικές επαφές και συναλλαγές, αλλά σχεδόν καθόλου κοινωνικές σχέσεις.

     Για τις αρετές του βιβλίου, θα μπορούσα να γράφω σελίδες επί σελίδων, αλλά θα σταματήσω εδώ για λόγους «οικονομίας» του κειμένου. Να συμπληρώσω μόνο, ότι εκτός από τον εξαιρετικά δομημένο μύθο, την τόσο ξεχωριστή περιγραφή της πόλης και των μεταβολών που υπέστη στο πέρασμα του χρόνου, μοναδικό είναι και το χτίσιμο της προσωπικότητας των χαρακτήρων, τόσο του πολύπλοκου Παράσχου, όσο και των άλλων που έχουν λιγότερες  βέβαια αντιφάσεις, αλλά με όλα τα καλά, τα στραβά, τα θετικά, τα αρνητικά και τις αντιθέσεις της ανθρώπινης ψυχής.

     Όσοι έχουν διαβάσει έστω κι ένα βιβλίο του Γ. Καλπούζου (βέβαια όποιος διαβάσει ένα γοητεύεται και αναζητεί και τα υπόλοιπα), αντιλαμβάνονται εύκολα την εξαντλητική κι ενδελεχή έρευνα που έχει προηγηθεί της συγγραφής. Το ίδιο συμβαίνει και στο «Καλντερίμι». Ο συγγραφέας ανασύρει γεγονότα από δεκάδες πηγές και σε συνδυασμό με τον μοναδικό τρόπο γραφής, τα μετουσιώνει σε ένα συναρπαστικό και απολαυστικό ανάγνωσμα, που θα συνεπάρει ακόμα και τον πιο απαιτητικό αναγνώστη!

1 Αυγ 2023

ΤΑ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΑ ΤΗΣ ΑΒΙΛΑ

    Λόγω θέρους, αλλά και για άλλους λόγους πιο προσωπικούς, οι αναρτήσεις που κάνω αυτό το χρονικό διάστημα  (Ιούλιος-Αύγουστος 2023) είναι κάπως... περιορισμένες. Εντόπισα όμως μια εμπεριστατωμένη κριτική του ιστορικού μυθιστορήματος του Αλέξανδρου Οικονόμου "Τα Χειρόγραφα Της Άβιλα" που έκανε η κ. Δήμητρα Τζάκη Μπεσλίκα και με την άδειά της, την αναδημοσιεύω. Για το ίδιο βιβλίο, είχα αναρτήσει παρουσίαση τον Νοέμβριο του 2022.   

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Εκδόσεις ΠΗΓΗ
Σελ. 422, Σεπτέμβριοσ 2022

 Τα καλύτερα ταξίδια τα κάνουμε από την καρέκλα του σπιτιού μας με ένα βιβλίο στο χέρι

«Τα χειρόγραφα της Άβιλα» του Αλέξανδρου Οικονόμου είναι ένα μυθιστόρημα, στο οποίο συνυπάρχουν και αντανακλώνται δύο εποχές, εκείνη του 15ου αιώνα και αυτή της Δύσης του καιρού μας. Από τη μία ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να συμμετέχει σε ένα  γοητευτικό ταξίδι σε τόπους, μορφές και γεγονότα της ιστορίας της πρώιμης Αναγέννησης που ευφυώς έχουν επιλεγεί και πότε εμπλέκονται στη μυθοπλασία, πότε λειτουργούν ως το πλαίσιο της επινοημένης ζωής των χαρακτήρων του βιβλίου ή αναφέρονται υπαινικτικά. Από την άλλη έχει την δυνατότητα να παρακολουθήσει μια συναρπαστική ιστορία αποκαλύψεων στον σύγχρονο κόσμο, μέσα από την οποία ξεδιπλώνεται η ζωή του κεντρικού ήρωα  του βιβλίου.

Με «Τα χειρόγραφα της Άβιλα» ο συγγραφέας μας παίρνει μαζί του σε μια σαγηνευτική περιπλάνηση στην πρώιμη Αναγέννηση συστήνοντάς μας τον αναγεννησιακό άνθρωπο μέσα από την επινοημένη ζωή του ήρωά του. Πετυχαίνει να συσχετίσει τις δύο ιστορίες, εκείνην του 15ου αιώνα και αυτήν της σημερινής εποχής με τρόπο που  η πραγματικότητα της μιας να λειτουργεί αντανακλαστικά ως προς την άλλη.  Κι αυτό αποτελεί ένα πρόσθετο συγγραφικόπροτέρημα, καθώς δημιουργείται ένα αίσθημα αμφιθυμίας και περιέργειας, που εξάπτει ακόμα περισσότερο το ενδιαφέρον του αναγνώστη για την πλοκή και τον τρόπο που η μία ιστορία συνυπάρχει  με την άλλη.

Αυτές οι δύο εποχές που εναλλάσσονται από κεφάλαιο σε κεφάλαιο δένουν ουσιαστικά το ιστορικό μυθιστόρημα με το αστυνομικό, το σκοτεινό μυθιστόρημα. Οι δύο εποχές και οι ιστορίες τους θα μπορούσαν να σταθούν και από μόνες τους. Η ιστορία που εξελίσσεται στο σήμερα είναι ένα νουάρ μυθιστόρημα με όλα τα χαρακτηριστικά αυτού του είδους (ήρωες ερευνητές που κινούνται στα όρια της παρανομίας, ευυπόληπτοι ακαδημαϊκοί παθιασμένοι με την παλαιογραφία και το κυνήγι θησαυρών, κυκλώματα αρχαιοκαπηλίας  και μυστήρια γυναικεία πρόσωπα πέραν κάθε υποψίας). Όλη αυτή η δράση που είναι κοσμοπολίτικη και  μάλιστα πέρα για πέρα αληθοφανής, έχει έναν στόχο: να αναδείξει μέσα από μια σειρά γεγονότα και ιχνηλασίες, τη ζωή του κεντρικού ήρωα του βιβλίου που έζησε τον 15ο αιώνα. Αυτοί οι χαρακτήρες, οι ερευνητές του σήμερα, με αγωνιώδεις και ως τα όρια της παρανομίας περιπέτειες, θα ανασυντάξουν  και θα εγγράψουν τη ζωή του ήρωα στα λογοτεχνικά αρχεία της εποχής μας. Αυτήν την αποστολή τους έχει δώσει ο συγγραφέας.

Το βιβλίο είναι προκλητικό. Παρακινεί τον αναγνώστη, αν θέλει να ενταχθεί στην λογοτεχνική του πραγματικότητα, να ανοίξει χάρτες, να χαράξει διαδρομές, να δει τις πόλεις στις οποίες αναφέρεται, να ταυτοποιήσει ιστορικά πρόσωπα και γεγονότα. Από μόνος του ο τίτλος «Τα χειρόγραφα της Άβιλα» διεγείρει μια σειρά αναζητήσεις στο επίκεντρο του αναγεννησιακού κόσμου. Κι αυτό διότι  ο συγγραφέας καταφέρνει μέσα από την μυθοπλασία να  ενώσει το δυτικό άκρο της ευρωπαϊκής Ανατολής την ώρα που με την πτώση της Κωνσταντινούπολης εδραιώνεται η Οθωμανική αυτοκρατορία στα Βαλκάνια, με την Άβιλα στο δυτικό άκρο της πρώιμης Αναγέννησης. Καταφέρνει πάνω σ΄αυτόν τον άξονα, που είναι ουσιαστικά η ρωμαϊκή Εγνατία οδός μέχρι την Ιταλία  και σε μια φανταστική  προέκτασή της μέχρι την Ισπανία,  να αναπτύξει και να ολοκληρώσει την ιστορία του ήρωά του.

Από το μότο του βιβλίου «Πολλών δ΄ ανθρώπων είδε άστεα και νόων έγνω», αλλά και από το όνομα του κεντρικού χαρακτήρα Τηλέμαχος Αργέντης, καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για την Οδύσσεια ενός μυθιστορηματικού ήρωα, τις περιπέτειές του, το ταξίδι του στη ζωή. Και πράγματι «Τα χειρόγραφα της Άβιλα» είναι ένα ταξίδι μαθητείας, ενηλικίωσης και  περιπέτειας. Συνάμα είναι μια σπουδή στη ζωή, γεμάτη εικόνες, γεύσεις, οσμές και χρώματα από τον κόσμο της πρώιμης Αναγέννησης, αλλά και συναισθήματα που εναλλάσσονται διαρκώς.Από το πρώτο κιόλας κεφάλαιο φανερώνεται και η αφηγηματική δεξιοτεχνία και ιδιαιτερότητα του συγγραφέα. Δεν του αρέσουν οι πολλές ψυχολογικές και φιλοσοφικές αναλύσεις, δεν εκβιάζει τη συγκίνηση. Όλα αυτά, αν προκύψουν, θα προκύψουν μέσα από τα γεγονότα. Οι περιγραφές του είναι συχνά κινηματογραφικές. Με ελάχιστα εργαλεία  και αδρές πινελιές, φέρνει κάθε φορά τη σκηνή μπροστά στα μάτια του αναγνώστη. Έτσι απλά, η μάχη κάτω από ένα δέντρο, η αρμύρα της θάλασσας που έρχεται από τα παράλια του Δυρραχίου και η κλαγγή σπαθιών επισημαίνουν το καταλυτικό σημείο της ιστορίας. Αργότερα στην Οχρίδα, ένα κατηφορικό δρομάκι, μια αναβαθμίδα που ακουμπά σ΄έναν τοίχο δεξιά και μια πόρτα πιο κάτω που οδηγεί σε εσωτερική αυλή σπιτιού, γίνεται το πειστικό σκηνικό μιας αγωνιώδους ερωτικής ιστορίας. Ένα επινοημένο μεσαιωνικό κτίσμα, η αχλή ενός υπό κατάρρευση ερειπωμένου μύλου στην Καρκασόν, δίνουν την υπόσχεση του χαμένου θησαυρού….

Από τα πιο αξιοπρόσεκτα σημεία του βιβλίου είναι ο χώρος που δίνει σε άγνωστες λίγο ως πολύ πτυχές της ζωής σημαντικών προσώπων της ιστορίας της εποχής, όπως είναι το φοβερό και τρομερό δίδυμο της Ισπανίας η Ισαβέλλα και ο Φερδινάνδος, ο πρώτος μέντορας του Τηλέμαχου ο Καρδινάλιος Βησσαρίωνας και η Αικατερίνη Σφόρτσα, αυτή η σπουδαία προσωπικότητα της πρώιμης αναγέννησης, που ο Μποτιτσέλι την απεικονίζει στη γέννηση της Αφροδίτη. Δίνει χώρο επίσης στους ανώνυμους μικρογράφους και αντιγραφείς που εργάστηκαν στα εργαστήρια των μοναστηριών και με την πολύχρονη εξάσκησή τους στην καλλιγραφία και στις τεχνικές της ζωγραφικής κατόρθωσαν δημιουργήσουν σπουδαίες μικρογραφίες και προ παντός να διασώσουν κείμενα που επηρέασαν την παγκόσμια σκέψη.

Αυτή η ιστορία περιπλάνησης του ήρωα  από την Αδριανούπολη με όλους τους ενδιάμεσους σταθμούς και η επιστροφή μετά στις ρίζες του στη Χίο, την  Κωνσταντινούπολη, την Εντιρνέ και τέλος στη Θεσσαλονίκη είναι ένα βιβλίο φιλίας, προδοσίας, κερδισμένων και χαμένων ευκαιριών. Ένα ταξίδι ζωής με όλα τα συμβολικά στοιχεία  που δίνει ο συγγραφέας μέσα από το μύθο και την πλοκή. Τον τρόμο και  την αγωνία για τους κινδύνους και την επιβίωση, τις υποσχέσεις του καιρού και τη λαχτάρα για το άγνωστο, την αναζήτηση του πόθου και των ηδονών, τις συγκινήσεις του πνεύματος και του σώματος, την εμπειρία της γνώσης και της σοφίας.

Και για τον αναγνώστη μπορεί να γίνει αυτό το βιβλίο εμπειρία γνώσης και  σοφίας, αν διαλέξει, να μην βιαστεί καθόλου, όπως λέει ο ποιητής, αλλά να το διαβάσει αργά και απολαυστικά, σαν ένα ωραίο ταξίδι σε τόπους ποικίλους που άλλοτε γίνονται πέρα για πέρα αντιληπτοί και άλλοτε αποτελούν το κίνητρο για τη δική μας σκέψη, έρευνα και περιπλάνηση.