Η ΚΑΛΗ ΚΑΙ Η ΚΑΚΗ

ALI LAND

Μετάφραση: ΓΩΓΩ ΑΡΒΑΝΙΤΗ

Εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ

Σελ. 378, Μάρτιος 2018

     Εντυπωσιακό το ντεμπούτο στη λογοτεχνία της βρετανίδας συγγραφέως Α. Λάντ. Αν η συνέχεια είναι ανάλογη, τότε σίγουρα θα διαγράψει λαμπρή πορεία.

     Η μητέρα της 16χρονης Άννι Τόμσον είναι δολοφόνος μικρών παιδιών. «Η 48χρονη Ρουθ Τόμσον, ήταν από τα πιο αγαπητά μέλη του προσωπικού του ασύλου κακοποιημένων γυναικών όπου εργαζόταν… Η Τόμσον, η οποία συνελήφθη τον περασμένο Ιούλιο, κατηγορείται για τις δολοφονίες εννέα παιδιών, τις οποίες διέπραξε σε διάστημα μιας δεκαετίας, από το 2006 έως το 2016. Στοιχεία που ήρθαν στο φως αποκαλύπτουν ότι τα εγκλήματα συντελέστηκαν όλα σε ένα δωμάτιο του σπιτιού της στο Ντέβον, το οποίο αποκαλούσε παιδική χαρά. Μετά τη σύλληψή της, βρέθηκαν στο κελάρι του σπιτιού τα πτώματα οκτώ παιδιών, ενώ το ένατο βρέθηκε στη λεγόμενη παιδική χαρά. Τα θύματα ήταν όλα ηλικίας από τριών έως έξη ετών. Η Τόμσον ζούσε σε μονοκατοικία στο Ντέβον με το δικό της παιδί, το οποίο είναι σε εφηβική ηλικία και του οποίου η μαρτυρία ήταν καταλυτική για την αποκάλυψη των εγκλημάτων της και τη σύλληψή της».

     Μετά τη σύλληψη της μητέρας της και μέχρι να γίνει η δίκη, η Άννι με αλλαγμένο όνομα σε Μίλι, θα ζήσει σε ανάδοχη οικογένεια, μακριά από οποιονδήποτε θα μπορούσε να γνωρίζει την ιστορία της, για διαφυλαχθεί η ψυχική της ηρεμία. «Ο ανάδοχος μπαμπάς μου, ο Μάικ, είναι ψυχολόγος, ειδικός στα ψυχικά τραύματα. Το ίδιο και η κόρη του η Φίμπι, αλλά αυτή μάλλον στην πρόκληση παρά στη θεραπεία. Η Σάσκια είναι η μητέρα». Ο Μάικ και η Μίλι κάνουν τακτικά συνεδρίες που ίσως βοηθήσουν την κοπέλα να ξεπεράσει τα όσα έζησε και θα την καταστήσουν ψυχολογικά ικανή να καταθέσει στην επικείμενη δίκη.

     Ο δεσμός όμως της Άννι-Μίλι με τη μητέρα της είναι πανίσχυρος. Η κοπέλα νιώθει ενοχές που την κατέδωσε. Ακόμη νιώθει έντονη την ανάγκη να κάνει αυτό που όλοι την έχουν τονίσει ότι δεν πρέπει να κάνει, για δικό της καλό: να μιλήσει για την υπόθεση. Η ασταθής ψυχολογία της, σε συνδυασμό με το bullying που δέχεται στο σχολείο και στο οποίο πρωτοστατεί η συνομήλικη κόρη της «νέας» της οικογένειας, οδηγούν σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις…

     Εκπληκτικό ψυχολογικό θρίλερ, όπου οι ενοχές, οι ταραγμένες οικογενειακές σχέσεις, τα «παιχνίδια» χειραγώγησης και επιρροής, οι μοναδικής δύναμης και γνώσης της ανθρώπινης ψυχής μονόλογοι, δημιουργούν ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα που σίγουρα θα μείνει χαραγμένο στη μνήμη σας,  για πάρα πολύ καιρό!

ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΩΝ ΚΑΤΟΠΤΡΩΝ

EUGENE CHIROVICI

Μετάφραση: ΑΝΤΩΝΗΣ ΚΑΛΟΚΥΡΗΣ

Εκδόσεις: ΠΑΤΑΚΗΣ

Σελ. 342, Δεκέμβριος 2017

     Το μυθιστόρημα που σας παρουσιάζω σήμερα, είναι το πρώτο που έφερε διεθνή αναγνώριση στον ρουμάνο δημοσιογράφο-συγγραφέα Γ. Κίροβιτς, που ζει στο Βέλγιο.

     Το 1987 στο πανεπιστήμιο του Πρίνστον, ο φημισμένος ψυχολόγος και καθηγητής Τζόζεφ Βίντερ, βρίσκεται άγρια δολοφονημένος στο σπίτι του. «Ο καθηγητής Τζόζεφ Βίντερ δολοφονήθηκε στο σπίτι του… το βράδυ μεταξύ της 21^ης και 22ας Δεκεμβρίου του 1987. Παρά τις εκτεταμένες έρευνες η αστυνομία δεν βρήκε ποτέ τον δράστη…».

     25 χρόνια μετά, στη Νέα Υόρκη, ο λογοτεχνικός ατζέντης Πίτερ Κατς, λαμβάνει ένα ημιτελές χειρόγραφο. Αποστολέας είναι κάποιος Ρίτσαρντ Φλυν. Για κάποιο λόγο, που έχει σχέση με το «ένστικτο» του ατζέντη, το χειρόγραφο, που αναφέρεται στη δολοφονία του Βίντερ,  προσελκύει το ενδιαφέρον του.                                                                                                       Ο Φλυν το 1987 ήταν ένας νεαρός φοιτητής. «Ήμουν φοιτητής στο Πρίνστον για κάτι παραπάνω από τρία χρόνια και ζούσα σε ένα άσχημο παλιό κτίριο… Στο ισόγειο βρίσκονταν το καθιστικό και η κουζίνα με το σεπαρέ, ενώ πάνω υπήρχαν δύο μεγάλα δωμάτια, το καθένα με το δικό του μπάνιο». Όταν ο συγκάτοικός του παρατά τις σπουδές του και φεύγει από το σπίτι, τον αντικαθιστά η Λόρα Μπερνς, μεταπτυχιακή φοιτήτρια της ψυχολογίας. Επιβλέπων καθηγητής ήταν ο Βίντερ. Η Λόρα σύστησε τον συγκάτοικό της στον καθηγητή. «Ο καθηγητής μου συμπεριφερόταν καλά και μου πρόσφερε δουλειά, για την οποία του χρωστούσα ευγνωμοσύνη. Αποτελούσε πρωτοποριακή μορφή στον πανεπιστημιακό κόσμο, συνεπώς ήμουν τυχερός που με είχε προσέξει, έστω και μετά από υπόδειξη της προστατευόμενης του».

     Όταν ο καθηγητής βρίσκεται δολοφονημένος, τόσο αυτός όσο και η Λόρα θεωρούνται ύποπτοι, αφού βρίσκονται στο στενό περιβάλλον του καθηγητή και είχαν κλειδιά του σπιτιού του, άρα και εύκολη πρόσβαση. Το χειρόγραφο περιλαμβάνει μια διήγηση εκείνης της μακρινής (προ 25ετίας) και τραγικής ιστορίας.

     Όμως το χειρόγραφο ήταν ημιτελές. Έλειπε το δεύτερο και ίσως πιο ενδιαφέρον μέρος της ιστορίας. Μια σχετικά πρόχειρη έρευνα που κάνει ο Κατς για την εύρεσή του, αποδεικνύεται αναποτελεσματική. Γι’ αυτό αναθέτει στο φίλο του ερευνητή δημοσιογράφο και συγγραφέα Τζον Κέλλερ, είτε να βρει το χειρόγραφο, είτε, επικοινωνώντας με τα άλλα πρόσωπα της ιστορίας, να προσπαθήσει να ανασυνθέσει το υπόλοιπο μέρος, ώστε να γίνει βιβλίο και να εκδοθεί. Όταν αυτός αρχίζει να προσεγγίζει τους υπόλοιπους πρωταγωνιστές της ιστορίας, οι εκπλήξεις και οι ανατροπές διαδέχονται η μία την άλλη και ανακαλύπτει ότι «Όλοι τους είχαν κάνει λάθος και δεν έβλεπαν παρά μόνο τις δικές τους εμμονές μέσα από τα παράθυρα απ’ τα οποία κοιτούσαν, που, στην πραγματικότητα, από την πρώτη στιγμή δεν ήταν παρά κάτοπτρα».

     Ένα πολύ ενδιαφέρον πολυεπίπεδο μυθιστόρημα για την αλήθεια, που μπορεί να είναι διαφορετική για τον καθένα μας και τα παιχνίδια που παίζει η μνήμη στα μυαλά των ανθρώπων.   

Ο ΑΓΡΙΟΓΑΤΟΣ ΠΗΓΑΙΝΕΙ ΠΑΝΤΑ ΜΟΝΟΣ

ΤΕΤΗ ΠΑΓΚΑΛΟΥ

Εκδόσεις ΓΑΒΡΙΗΛΙΔΗΣ

Σελ. 267, Δεκέμβριος 2017

     Το δεύτερο μυθιστόρημα της εκπαιδευτικού-συγγραφέως Τ. Παγκάλου θα σας παρουσιάσω σήμερα.

      Σ’ αυτό το δεύτερο μυθιστόρημά της η συγγραφέας, μας πηγαίνει πίσω στις απαρχές της επανάστασης του 1821 και μέσα από την αφήγηση της ιστορίας μιας νεαρής κοπέλας της Ασήμως, μας περιγράφει τη ζωή στην Ελλάδα και ειδικότερα στην Πελοπόννησο, τα πρώτα χρόνια μετά την απελευθέρωση.

     Η Ασήμω ζει το 1819 με τον πατέρα της και τη μητριά της, στα Τρίσκαλα, ένα (επινοημένο;) χωριό της ορεινής Πελοποννήσου. Η μητριά της που έχει πολύ κακό χαρακτήρα, παιδεύει και κακομεταχειρίζεται τη 16χρονη θετή κόρη της, η οποία παίρνει την απόφαση να το σκάσει. «Είχε μέσα της μιας επιθυμία δυνατή να ξεφύγει από την άδικη καθημερινότητα της και την υποτέλεια και το είχε καταλάβει για τα καλά ότι για τούτο έπρεπε να τολμήσει και να παλέψει μόνη της, δεν περίμενε από κανέναν. Η επιθυμία της να νιώθει δίκαια και ανθρώπινα έψαξε να βρει διαφυγή, και σαν το πήρε απόφαση ν’ αφήσει το σπίτι της, ήξερε ότι η πράξη της δεν σήκωνε μεταμέλεια, γνώριζε καλά ότι θα τράβαγε μια στενή, μοναχική ατραπό χωρίς επιστροφή».

     Όταν έφυγε από το χωριό, ντύθηκε άντρας με κάτι ρούχα του πεθαμένου αδερφού και του παππού της, «βαφτίστηκε» Αντρέας και έψαξε να βρει τον «νταϊφά» ενός καπετάνιου της περιοχής, για να ενταχθεί στη δύναμή του.

     Μετά από μερικούς μήνες, από ένα τυχαίο γεγονός, αποκαλύφθηκε το φύλο και η ταυτότητά της. Τότε ο καπετάνιος πήρε μια σοφή απόφαση που την απομάκρυνε από τους κινδύνους της μάχης, αλλά και την βοήθησε να οριστικοποιήσει την απομάκρυνση από την οικογένειά της, στην οποία δεν είχε βρει αγάπη και συμπαράσταση.

      Καλογραμμένο μυθιστόρημα, με καλοστημένο μύθο, μέσα από τον οποίο η συγγραφέας εικονογραφεί με όμορφο τρόπο μια σημαντική ιστορικά χρονική περίοδο. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης και οι απόψεις της τόσο για τις αιτίες της επανάστασης, όσο και για τον εμφύλιο που ακολούθησε και λίγο έλειψε να τινάξει στον αέρα ότι είχε κερδηθεί μέχρι εκείνη τη στιγμή. Τέλος εξίσου ενδιαφέρουσα είναι και η γραφή της, στην οποία σε «καίρια» σημεία εντάσσει λέξεις του τοπικού ιδιώματος, δίνοντας έτσι την «αίσθηση» της γλώσσας και του τρόπου ομιλίας των κατοίκων.  

ΘΟΔΩΡΗΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ

    Γεννήθηκε στα Δίκαια του Έβρου το 1965 και κατοικεί στην Αθήνα. Σπούδασε Παιδαγωγικά στο Δημοκρίτειο  Πανεπιστήμιο.                                                                  

    Έργα του: «Το Άστρολούλουδο Του Βοσπόρου» (2004, Ψυχογιός), «Οι Εφτά Ουρανοί Της Ευτυχίας» (2006, Ψυχογιός), «Μάγισσες Φέρτε Βότανα» (2006, Ε.Ο. Λιβάνης), «Με Λένε Μαίρη Κι Είμαι Καλά…» (2007, Ε.Ο. Λιβάνης), «Σαν Ταξιδιάρικα Πουλιά» (2008, Ψυχογιός), «Πιο Πέρα Κι Απ’ Τα Σύννεφα» (2008, Ε.Ο. Λιβάνης), «Οι Κόρες Της Λησμονιάς» (2009, Ψυχογιός), «Οι Μάνες Της Άδειας Αγκαλιάς» (2010, Ψυχογιός), «Το Τέλος Του Μικρού Μας Τσίρκου» (2011, Παπαθεοδώρου), «Τα Δάκρυα Των Αγγέλων» (2011, Ψυχογιός), «Οι Καιροί Της Μνήμης» (2011, Ψυχογιός), «Καβαφικοί Φόνοι» (2012, Ψυχογιός), «Ζωές Του Φθινοπώρου» (2014, Ψυχογιός), «Γυναίκες Της Μικρής Πατρίδας» (2018, Ψυχογιός).   Παιδικά-Νεανικά: «Ο Μικρούλης Αϊ Βασίλης Τα Έβλεπε Όλα Άσπρα…» (2005, Ψυχογιός), «Ο Μικρούλης Αϊ Βασίλης Έχασε Την Άλφα-Βήτα… (2005, Ψυχογιός), «Η Χαμένη Σφραγίδα Του Αυτοκράτορα Ιουστινιανού» (2007, Ψυχογιός), «Ποιος Έκλεψε Τον Χρυσό Αιώνα Από Τον Περικλή» (2016, Ψυχογιός), «Άπαιχτοι Ντετέκτιβ 1: Υπόθεση: Εξαφανισμένα (Υπέροχα) Αγόρια» (2017, Μεταίχμιο), «Άπαιχτοι Ντετέκτιβ 2: Υπόθεση: Κλεμμένα Βραβεία (Και Κλεμμένα Φιλιά)» (2017, Ψυχογιός), «Άπαιχτοι Ντετέκτιβ 3: Υπόθεση: Παραλίες, Πλάκες Και (Παλαβές) Πριγκίπισσες (2018, Μεταίχμιο).     Συμμετοχές σε συλλογικά έργα: «Cyber Stories» (2003, Μεταίχμιο), «Έρως 13» (2011, Ψυχογιός), «Ιστορίες Ταχυδρομείου» (2014, Ελληνικά Ταχυδρομεία).    Επίσης έχει γράψει με το ψευδώνυμο Θάνος Δραγούμης: «Σφαγείο Σαλονίκης» (2011, Ψυχογιός), «Μαύρη Αυγή» (2013, Ψυχογιός), «Εντιμότατα Λαμόγια» (2017, Μεταίχμιο).

   Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης για το βιβλίο σας;

     Η άγνωστη, δυστυχώς, νεότερη Ιστορία της πατρίδας μας είναι η πηγή έμπνευσής μου για τα Ιστορικά Μυθιστορήματά μου. Μετά την περίοδο του Εμφυλίου με τις «Κόρες της Λησμονιάς», ακολούθησαν οι «Ζωές του Φθινοπώρου» που αναφερόταν στην εποχή της Δικτατορίας. Και τώρα οι «Γυναίκες της Μικρής Πατρίδας», ένα μυθιστόρημα που διαδραματίζεται στα χρόνια του Μακεδονικού Αγώνα, τον παρακολουθεί βήμα προς βήμα και γεγονός προς γεγονός χωρίς όμως να χάνει διόλου, θέλω να ελπίζω, την αναγνωστική απόλαυση από την εξέλιξη της συνταρακτικής πλοκής.

  Είναι εμφανές ότι για τη συγγραφή του βιβλίου απαιτήθηκε έρευνα. Πόσο καιρό κράτησε;

     Η έρευνα η οποία προηγείται της συγγραφής ενός  Ιστορικού Μυθιστορήματος, τουλάχιστον όπως το εννοώ εγώ, είναι το δυσκολότερο κομμάτι όλης της προσπάθειας. Διότι ως έρευνα, δεν εννοώ μόνο αυτή τη γελοιότητα με το αφερέγγυο Google, ούτε μόνο τις μελέτες σε αραχνιασμένες βιβλιοθήκες. Εννοώ επιτόπια έρευνα, με παρατηρήσεις, με συζητήσεις, με μαρτυρίες, με γνώση του περιβάλλοντος χώρου και της περιρρέουσας ατμόσφαιρας για να υπάρχει κατά το δυνατόν μια πιστότερη αποτίμηση και περιγραφή του χώρου και των γεγονότων. Έτσι η περπατησιά μου έφτασε απ' άκρη σ' άκρη στα άγια χώματά της μικρής βόρειας πατρίδας μας για να αξιωθώ να γράψω τούτο το μυθιστόρημα του Μακεδονικού Αγώνα, τις «Γυναίκες της Μικρής Πατρίδας»

   Θέλετε να μεταφέρετε κάποιο μήνυμα με το αυτό και ποιο είναι αυτό;

     Όσον αφορά εμένα, δεν φιλοδοξώ να περάσω κάποιο μήνυμα, δεν είμαι ούτε ιεροκήρυκας ούτε πολιτικός, ευτυχώς. Φιλοδοξώ όμως να χαρίσω ένα απολαυστικό αναγνωστικό ταξίδι και συνάμα να εμβαπτίσω τους αναγνώστες και τις αναγνώστριές μου στην Ιστορία του λαού μας. Να νιώσουν, να ζήσουν, να καταλάβουν. Ξέρετε, εδώ που βρισκόμαστε όλοι μας, δεν προήλθαμε από παρθενογέννεση, ό,τι απολαμβάνουμε σήμερα, ειρήνη, ελευθερία, δημοκρατία, δεν μας δόθηκαν επειδή είμαστε περιούσιος λαός, στις θυσίες των προπατόρων μας τα οφείλουμε όλα. Για τούτο και η λήθη δεν είναι για εμένα λύση. Λύση είναι η γνώση και η κατανόηση. Ίσως και η συγχώρεση αν χρειάζεται.

   Η λογοτεχνία μπορεί να είναι μια κοινωνική πράξη;

     Πρωτίστως είναι μια πολιτιστική, αλλά και κοινωνική πράξη. Στη δική μου περίπτωση όμως, είναι και εν μέρει πολιτική αφού ποτέ δεν θολώνω τα νερά και δεν κάνω συμβιβασμούς μήπως χάσω πωλήσεις πέντε δέκα αντιτύπων από δυσαρεστημένους αναγνώστες ή εισπράξω αρνητικές κριτικές. Γράφω και λέω πάντα ευθαρσώς αυτά που θεωρώ αληθινά, αυτά που πιστεύω. Και οι αναγνώστες κρίνουν.

  Έχετε ήδη δει πολλά βιβλία σας να έχουν εκδοθεί. Ποια ήταν τα συναισθήματα που νοιώσατε, όταν πήρατε τυπωμένο το πρώτο σας έργο;

     Τι άλλο; Απροσμέτρητη χαρά. Ήταν μια μορφή γέννας.

    Τι συμβαίνει στους ήρωες των βιβλίων σας, όταν τελειώνει η συγγραφή;

     Συνεχίζουν τις ζωές τους μέσα από τα μάτια των αναγνωστών και των αναγνωστριών που τους δίνουν τα δικά τους χαρακτηριστικά και τις δικές τους πνοές.

   Έχετε βιώσει συναισθήματα παρόμοια με αυτά των ηρώων σας;

     Ακριβώς όχι. Οι ήρωές μου συνήθως ζουν και βιώνουν οδυνηρά δύσκολες καταστάσεις, απίστευτα τραγικές. Ευτυχώς δεν χρειάστηκε να τις νιώσω λοιπόν ούτε εγώ ούτε οι συμπατριώτες μας. Ελπίζω βέβαια να μη χρειαστεί και στο μέλλον.

   Σας μοιάζει κάποιος από τους ήρωες σας;

     Για τους παραπάνω λόγους, όχι νομίζω. Τουλάχιστον ως αυθύπαρκτη και αυτοτελή προσωπικότητα. Μα πάντα εμφιλοχωρούν στους ήρωες επιμέρους στοιχεία της προσωπικότητας του συγγραφέα.

   Ποιος είναι ο πρώτος αναγνώστης των κειμένων σας;

     Η γυναίκα μου ασφαλώς. Και αμέσως μετά η Διευθύντρια Εκδόσεων του Ψυχογιού και, πλέον, αδελφική μου φίλη, Αγγέλα Σωτηρίου.

   Ποιος είναι ο ιδανικός αναγνώστης για σας;

     Ο σκεπτόμενος. Ακόμη και αν είναι αρνητικός απέναντι στο έργο μου. Δεν με πειράζει διόλου και το προτιμώ από το να έχω μη σκεπτόμενους αναγνώστες και αναγνώστριες που απλώς θα κολακεύουν.

   Γράφοντας, έχετε ανακαλύψει πράγματα για τον εαυτό σας;

     Πολλά αφού η ίδια η διαδικασία της συγγραφής αγαπητέ κ. Μουρατίδη, το γνωρίζετε πιστεύω γιατί είστε γνώστης, προϋποθέτει απόλυτη πνευματική συγκέντρωση, αλλά και ενδοσκόπηση πολλές φορές.

   Υπήρξε κάτι στη διάρκεια της συγγραφής που σας ανέτρεψε κάποια πεποίθηση;

     Πολλές φορές. Στις έρευνες για τα Ιστορικά Μυθιστορήματά μου συνάντησα πολλάκις αλήθειες που ήταν κόντρα σε όσα μέχρι τότε πίστευα. Και φυσικά άλλαξα τις συγκεκριμένες πεποιθήσεις μου. Άλλωστε έτσι δεν πρέπει να πράττει κάθε σκεπτόμενος άνθρωπος; Να αντιμετωπίζει κατάματα την αλήθεια όσο πικρή κι αν είναι, παρά να τη θάβει κάτω από το χαλί για να παραμείνει στις πλάνες του.

   Σας αρέσει να συνομιλείτε με τους αναγνώστες σας;

     Ε, ασφαλώς. Και να τους ακούω προσεκτικά, είναι μεγάλο μάθημα για εμένα κάθε τέτοια κουβέντα.

   Σε συζητήσεις με αναγνώστες, έτυχε να σας «υποδείξουν» πτυχές του έργου σας, που εσείς δεν είχατε φανταστεί ότι υπάρχουν;

     Η απάντηση είναι και πάλι θετική. Πάντα δέχομαι τις απόψεις των αναγνωστών, είναι το άλλο μισό ενός βιβλίου μαζί με τον συγγραφέα. Πολλές φορές τους ζητώ να μου υποδείξουν και πιθανά αρνητικά κατά τη γνώμη τους, το γνωρίζετε κι εσείς νομίζω από τις κουβέντες μας. Δυσάρεστο μεν να ακούς αρνητικά, απολύτως βοηθητικό δε, αφού με βοηθούν να βελτιώνομαι όσο μπορώ.

   Υπάρχει κάποιος συγγραφέας που θεωρείτε ότι σας επηρέασε;

     Ο Καραγάτσης. Η Δέλτα. Και από τους νεότερους ο Θέμελης.

   Είναι εύκολη ή δύσκολη διαδικασία η συγγραφή και τι είναι το γράψιμο για σας;

     Είναι δύσκολη όταν μιλάμε για Ιστορικά Μυθιστορήματα, και μάλιστα πολυπρόσωπα όπως αυτά που προτιμώ να γράφω. Απαιτούν αφοσίωση, μέθοδο και συγκέντρωση. Στο διήγημα τα πράγματα είναι ευκολότερα αφού το υλικό που έχει να διαχειριστεί ένας διηγηματογράφος είναι σαφώς λιγότερο.

   Αν και είναι πολύ νωρίς ακόμη, το βιβλίο κυκλοφόρησε πριν λίγους μήνες, και από όσο ξέρουμε το δεύτερο μέρος θα κυκλοφορήσει το φθινόπωρο, ετοιμάζετε κάτι άλλο; Έχετε «υλικό» έτοιμο στο συρτάρι σας;

     Υλικό έτοιμο ναι, έχω. Μα όχι για κάτι άλλο εκτός του Μακεδονικού Αγώνα. Για τον οποίο, παρεμπιπτόντως να σας αναφέρω εδώ πρώτη φορά, ετοιμάζω κι ένα Ιστορικό Μυθιστόρημα για παιδιά. Δυστυχώς, το κενό στη σχολική ύλη είναι τεράστιο για την συγκεκριμένη περίοδο. Και είναι ανεπίτρεπτο κατά τη γνώμη μου.

   Σας ευχαριστώ πολύ!

ΝΑ ΣΩΣΟΥΜΕ ΤΟΝ ΜΟΤΣΑΡΤ

RAPHAEL JERUSALMY

Μετάφραση: ΑΧΙΛΛΕΑΣ ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ

Εκδόσεις: ΜΕΛΑΝΙ

Σελ. 149, Φεβρουάριος 2018

     Ο συγγραφέας του βιβλίου που παρουσιάζω σήμερα, γεννήθηκε στο Παρίσι το 1954. Υπηρέτησε τη θητεία του στον ισραηλινό στρατό και τώρα εργάζεται στο Τελ Αβίβ, ως έμπορος παλαιών βιβλίων.

     Η νουβέλα «Να Σώσουμε Τον Μότσαρτ», αφηγείται ένα χρόνο (Ιούλιος 1939-Αύγουστος 1940), από την ζωή ενός ανθρώπου, του Ότο Στάινερ, που νοσηλεύεται σε σανατόριο του Σάλτσμπουργκ, ασθενής από φυματίωση, ασθένεια που εκείνη την εποχή ήταν ανίατη. Η ασθένεια επιφέρει τη σωματική κατάρρευση και ο εγκλεισμός στο σανατόριο, καταρρακώνει ψυχολογικά τον Στάινερ. «Και μετά, τελείως ξαφνικά, προγράφτηκα, σημαδεύτηκα. Απ’ την αρρώστια. Απ’ τη μια μέρα στην άλλη. Μολυσμένος. Άχρηστος». Λόγος ανησυχίας είναι και η μικτή καταγωγή του. Ο πατέρας του ήταν εβραίος, που όμως δεν συμμετείχε και τόσο ενεργά στην θρησκευτική και κοινωνική ζωή της κοινότητας. «Κανείς εδώ μέσα δεν υποψιάζεται την καταγωγή μου. Πάντως, για καλό και για κακό, πήγα στο δημαρχείο πριν το μεσημέρι, να ελέγξω. Το πιστοποιητικό γεννήσεώς μου δεν αναφέρει το θρήσκευμα του πατέρα μου». Αν είναι κάτι που τον βοηθά να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της ασθένειας και την σωματική του εξασθένηση είναι η μουσική. «Η μουσική με κρατάει ζωντανό. Είναι το μόνο που μου ‘χει μείνει… Όμως η μουσική βρίσκει τον τρόπο της ν’ ακουστεί. Δε χρειάζεται γραμμόφωνο. Ή παρτιτούρα. Μουσική είναι αυτή η ανάσα που διαπνέει τον Μαγικό Αυλό πριν ακόμα ακουστεί η παραμικρή νότα. Είναι η αναμονή που προηγείται της ακρόασης. Είναι η ενέργεια, η στάση του σώματος, η συγκίνηση. Δεν έχει να κάνει με νότες».  

     Ένα ιδιαίτερα αξιόλογο, παρά το μικρό του μέγεθος βιβλίο, που σκιαγραφεί την πορεία ενός ανθρώπου προς την ταπείνωση της ασθένειας και τη βεβαιότητα του θανάτου και είναι γεμάτο νότες και μουσικές!

  

ΤΗ ΜΕΡΑ ΠΟΥ ΠΑΓΩΣΕ Ο ΠΟΤΑΜΟΣ

ΣΤΑΥΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ

Εκδόσεις ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ

Σελ. 281, Μάιος 2018

     Σε εντελώς διαφορετικό ύφος και θεματολογία από το πρώτο, (με τίτλο Hotel National) κινείται το δεύτερο μυθιστόρημα του κύπριου δημοσιογράφου Σ. Χριστοδούλου.

     Το σώμα του ζωγράφου Μίλτου Αδριανού, βρήκε πεσμένο στο διαμέρισμα-στούντιο του μια νύχτα του Φεβρουαρίου του 2012, ο θυρωρός της πολυκατοικίας. «Δεν ήταν προετοιμασμένος για το θέαμα που αντίκρισε. Πισωπάτησε, νιώθοντας τα πόδια του λυγίζουν από τον τρόμο. Ο άντρας ήταν πεσμένος ανάσκελα στο πάτωμα, ακίνητος, με το πρόσωπο γεμάτο αίματα. Έδειχνε να είναι νεκρός, αλλά δεν τόλμησε να τον πλησιάσει για να το επιβεβαιώσει. Από την τηλεόραση ήξερε πως δεν έπρεπε ν’ αγγίξει οτιδήποτε στον τόπο ενός εγκλήματος. «Την αστυνομία…» κατάφερε να ψελλίσει τρομοκρατημένος. Κι αμέσως έτρεξε στις σκάλες σχεδόν κουτρουβαλώντας, λες και δεν κουβαλούσε εβδομήντα χειμώνες στην πλάτη του».

     Την υπόθεση αναλαμβάνει ο αστυνόμος Στέλιος Σουρούνης. Οι σεξουαλικές προτιμήσεις του Αδριανού, γρήγορα στρέφουν τις έρευνες σε συγκεκριμένο κύκλο ατόμων και χάρη στην παρατηρητικότητα και τη μεθοδικότητα του θυρωρού, συλλαμβάνεται ένας νεαρός Ούγγρος, ο Γιάνος Κόβατς, που προσφέρει έναντι αμοιβής, τέτοιου είδους υπηρεσίες. Όλοι είναι ικανοποιημένοι με τη γρήγορη εξιχνίαση της υπόθεσης, εκτός από τον δημοσιογράφο Στράτο Παπαδόπουλο, καλό φίλο εδώ και τριάντα χρόνια του Σουρούνη. «Τον Σουρούνη τον γνώρισε μόλις άρχισε να δουλεύει στην εφημερίδα Αλήθεια. Ήταν Οκτώβριος του 1982, παραμονή της εθνικής επετείου. Δόκιμος συντάκτης αυτός, σχετικά φρέσκος αστυνομικός εκείνος, είχαν την εξυπνάδα να καταλάβουν έγκαιρα πως η συνεργασία τους μπορούσε να αποβεί ωφέλιμη και για τους δύο εξυπηρετώντας διακριτικά τις φιλοδοξίες τους». Χαρακτηρίζει την προσέγγιση του αστυνόμου στην υπόθεση ερασιτεχνική και θεωρεί ότι την «κουκούλωσε» γρήγορα-γρήγορα . «Ερασιτεχνισμό βλέπω και έναν φίλο-γιατί για μένα φίλος είναι ο Στέλιος-να αδιαφορεί για στοιχεία που αξίζει, αν μη τι άλλο, να τα διερευνήσει». Γι’ αυτό ξεκινά μια πεισματική έρευνα που θα αναδείξει νέα δεδομένα, που θα ανατρέψουν τις παραδοχές της αστυνομίας.

     Ο Σ. Χριστοδούλου-με την εξαιρετική του γραφή-δεν έχει στόχο να μας παρουσιάσει μόνο μια αστυνομική ιστορία. Χρησιμοποιώντας αυτή την ιστορία ως «όχημα», γράφει ένα πολυεπίπεδο μυθιστόρημα, που αναφέρεται στις σχέσεις γονιών και παιδιών, την ενοχή, την οργή για τα ματαιωμένα όνειρα, τις ερωτικές σχέσεις, την πατρότητα, για την ανέχεια και που μπορεί αυτή να οδηγήσει, το ρατσισμό που ξαφνικά ξεφυτρώνει δίπλα μας σε ανθρώπους "υπεράνω υποψίας", και άλλα πολλά. Ακόμη, τραβά την κουρτίνα και μας αφήνει μέσα από μια χαραμάδα, να ρίξουμε μια ματιά στον σκοτεινό κόσμο των ανθρώπων που έχουν κάνει σπίτι τους τη νύχτα και κινούνται πέρα και έξω από τα πλαίσια του νόμου. Αξιοπρόσεκτος ακόμη είναι ο τρόπος, που για κάθε χαρακτήρα του έργου, χτίζει μια ιστορία, μικρή αλλά συγκλονιστική, που σιγά-σιγά, όλες συνενώνονται και οδηγούν στην «μεγάλη» ιστορία που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της αφήγησης.